Szlak bursztynowy: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
m Anulowanie wersji 45785608 autora 37.152.18.43 (dyskusja) |
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej) |
||
| Linia 3: | Linia 3: | ||
== Historia == |
== Historia == |
||
Początkowo bursztyn był przedmiotem wymiany handlowej, w której pośrednikami byli [[Celtowie]]. Pierwsze zorganizowane wyprawy z obszarów Europy południowej po [[bursztyn|''elektron'']] odbywały się w [[V wiek p.n.e.|V w. p.n.e.]] Nie docierały one jednak do wybrzeży Bałtyku, a bursztyn kupowano od [[Celtowie|celtyckich]] pośredników. |
Początkowo bursztyn był przedmiotem wymiany handlowej, w której pośrednikami byli [[Celtowie]] lub [[Galowie]]. Pierwsze zorganizowane wyprawy z obszarów Europy południowej po [[bursztyn|''elektron'']] odbywały się w [[V wiek p.n.e.|V w. p.n.e.]] Nie docierały one jednak do wybrzeży Bałtyku, a bursztyn kupowano od [[Celtowie|celtyckich]] pośredników. |
||
Dopiero po podboju terenów nad środkowym [[Dunaj]]em w [[I wiek]]u [[Naszej ery|n.e.]] [[Cesarstwo Rzymskie|Rzymianie]] rozwinęli handel bursztynem na dużą skalę, organizując kilkoma drogami wyprawy z [[Panonia|Panonii]] nad Bałtyk, szczególnie do [[Sambia (kraina historyczna)|Sambii]]. Szczytowy rozwój tego [[handel|handlu]] przypada na [[III wiek|III w.]] a od połowy [[IV wiek|IV w.]] wymiana stopniowo zamierała. Ostatnie znane poselstwo Estiów z darami do króla Ostrogotów [[Teodoryk Wielki|Teodoryka]] w Rzymie odbyło się zgodnie z przekazem [[Kasjodor]]a w [[525]]<ref>"Główne nasilenie tych przemarszów przypadło na drugą połowę V i pierwszą połowę VI w. n.e. Z pruskiej Sambii przybyło do króla Ostrogotów do Rzymu około roku 525 poselstwo z darami bursztynu, zapewne z nadzieją, że uda się nawiązać zerwane przez wędrówki ludów więzy handlowe z krajami basenu Morza Śródziemnego. Jednakże król Teodoryk odesłał poselstwo z uroczystym listem wysłanym z Rawenny do ludu Estów (Haestiis), wspominając tylko o wzajemnym darze, a nie o handlu. Tak samo na odrodzenie wymiany towarowej na próżno liczyli Sweowie (tj. Szwedzi), mający do zbycia kosztowne futra. W VI w. ustał wiele wieków trwający handel między krajami nadbałtyckimi i śródziemnomorskimi." [w:] Kasiodor; Gerard Labuda. Historia Pomorza, tom 1, część 1, s. 304</ref>. |
Dopiero po podboju terenów nad środkowym [[Dunaj]]em w [[I wiek]]u [[Naszej ery|n.e.]] [[Cesarstwo Rzymskie|Rzymianie]] rozwinęli handel bursztynem na dużą skalę, organizując kilkoma drogami wyprawy z [[Panonia|Panonii]] nad Bałtyk, szczególnie do [[Sambia (kraina historyczna)|Sambii]]. Szczytowy rozwój tego [[handel|handlu]] przypada na [[III wiek|III w.]] a od połowy [[IV wiek|IV w.]] wymiana stopniowo zamierała. Ostatnie znane poselstwo Estiów z darami do króla Ostrogotów [[Teodoryk Wielki|Teodoryka]] w Rzymie odbyło się zgodnie z przekazem [[Kasjodor]]a w [[525]]<ref>"Główne nasilenie tych przemarszów przypadło na drugą połowę V i pierwszą połowę VI w. n.e. Z pruskiej Sambii przybyło do króla Ostrogotów do Rzymu około roku 525 poselstwo z darami bursztynu, zapewne z nadzieją, że uda się nawiązać zerwane przez wędrówki ludów więzy handlowe z krajami basenu Morza Śródziemnego. Jednakże król Teodoryk odesłał poselstwo z uroczystym listem wysłanym z Rawenny do ludu Estów (Haestiis), wspominając tylko o wzajemnym darze, a nie o handlu. Tak samo na odrodzenie wymiany towarowej na próżno liczyli Sweowie (tj. Szwedzi), mający do zbycia kosztowne futra. W VI w. ustał wiele wieków trwający handel między krajami nadbałtyckimi i śródziemnomorskimi." [w:] Kasiodor; Gerard Labuda. Historia Pomorza, tom 1, część 1, s. 304</ref>. |
||
Wersja z 18:29, 4 cze 2016
Szlak bursztynowy – szlak handlowy między europejskimi krajami basenu Morza Śródziemnego a ziemiami leżącymi na południowym wybrzeżu Morza Bałtyckiego. W znaczeniu węższym jest to przebieg tras zorganizowanych wypraw po bursztyn, nasilonych od I wieku n.e.
Historia
Początkowo bursztyn był przedmiotem wymiany handlowej, w której pośrednikami byli Celtowie lub Galowie. Pierwsze zorganizowane wyprawy z obszarów Europy południowej po elektron odbywały się w V w. p.n.e. Nie docierały one jednak do wybrzeży Bałtyku, a bursztyn kupowano od celtyckich pośredników.
Dopiero po podboju terenów nad środkowym Dunajem w I wieku n.e. Rzymianie rozwinęli handel bursztynem na dużą skalę, organizując kilkoma drogami wyprawy z Panonii nad Bałtyk, szczególnie do Sambii. Szczytowy rozwój tego handlu przypada na III w. a od połowy IV w. wymiana stopniowo zamierała. Ostatnie znane poselstwo Estiów z darami do króla Ostrogotów Teodoryka w Rzymie odbyło się zgodnie z przekazem Kasjodora w 525[1].
Głównym ośrodkiem handlu bursztynem na terenie imperium rzymskiego była Akwileja.
Przebieg szlaku
Dokładny przebieg szlaku nie został jednoznacznie określony. Uznaje się, że zaczynał się on w Akwilei nad Adriatykiem, jednym z rzymskich centrów rzemieślniczych (obecnie na liście UNESCO). Wiadomo, że szlak wiódł początkowo przez Bramę Morawską, następnie skręcał na północ i przez Śląsk, wschodnią Wielkopolskę oraz Kujawy (brodem przez Wisłę w Otłoczynie koło Torunia) prowadził nad Bałtyk.
Można przypuszczać, że główna nitka szlaku, poczynając od przełomu I i II wieku, biegła z Wiednia (Vindobony) przez Brno, Kłodzko, Wrocław (Budorigum), Kalisz (Calisia), Konin (Setidava), Bydgoszcz (Askaukalis) i Świecie do Pruszcza Gdańskiego, będącego protoplastą dzisiejszego Gdańska[2].
Warianty przebiegu szlaku rekonstruowane są na podstawie wzmianek starożytnych pisarzy, ale głównie dzięki wynikom badań archeologicznych. Szlak znaczą znaleziska rzymskich monet, wyroby z brązu, ceramika rzymska (terra sigillata) i skarby bursztynu. Na szlaku leżał z pewnością dzisiejszy Wrocław. Na terenie jego osiedla Partynice znaleziono w XIX w. duży skarb bursztynu pochodzący z I w. naszej ery, ważący ok. 5 kg.
Europejska Federacja Cyklistów wyznaczyła szlak rowerowy EuroVelo 9 o przebiegu pokrywającym się z Bursztynowym Szlakiem.
Zobacz też
- ↑ "Główne nasilenie tych przemarszów przypadło na drugą połowę V i pierwszą połowę VI w. n.e. Z pruskiej Sambii przybyło do króla Ostrogotów do Rzymu około roku 525 poselstwo z darami bursztynu, zapewne z nadzieją, że uda się nawiązać zerwane przez wędrówki ludów więzy handlowe z krajami basenu Morza Śródziemnego. Jednakże król Teodoryk odesłał poselstwo z uroczystym listem wysłanym z Rawenny do ludu Estów (Haestiis), wspominając tylko o wzajemnym darze, a nie o handlu. Tak samo na odrodzenie wymiany towarowej na próżno liczyli Sweowie (tj. Szwedzi), mający do zbycia kosztowne futra. W VI w. ustał wiele wieków trwający handel między krajami nadbałtyckimi i śródziemnomorskimi." [w:] Kasiodor; Gerard Labuda. Historia Pomorza, tom 1, część 1, s. 304
- ↑ zob. Agnieszka Parkot "Rzymianie, pruszczanie i bursztyn", "Pomorskie - magazyn samorządu województwa pomorskiego", nr 2 marzec-kwiecień 2012
