Kamionna (Beskid Wyspowy)

Kamionna

{{{nazwa oryginalna}}}

Panorama Kamionnej i Pasierbieckiej Góry od północnej strony (z Trzciany)
Państwo	Polska
Pasmo	Beskid Wyspowy, Karpaty
Wysokość	801 m n.p.m.
Wybitność	346 m
Położenie na mapie Gorców Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie Karpat Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|}

{{Góra infobox}} Sugerowane pola (wstaw w kodzie): | współrzędne = | nazwa oryginalna = Nieznane pola: "sekundE", "stopniN", "stopniE", "minutE", "minutN" oraz "sekundN".

Kamionna i Pasierbiecka Góra, widok z Pasierbca

Karłowata buczyna pod szczytem Kamionnej

Kamionna (801 m, na dawnych mapach może mieć wysokość 805 m) – szczyt górski w Beskidzie Wyspowym, graniczący od północy z Pogórzem Wiśnickim. Dawniej zwany również Makowicą, Jeziernikiem lub Patrią. Ta ostatnia nazwa pochodzi od tego, że dawniej stała na jej wierzchołku drewniana wieża triangulacyjna, przez ludność w Karpatach zwykle nazywana patrią. Nazwa Jeziernik pochodziła od tego, że pod jej wierzchołkiem znajdowało się jeziorko (istniało jeszcze w latach 70., obecnie już zarosło i przekształciło się w torfowisko).

Wznosi się nad takimi miejscowościami, jak: Pasierbiec, Rozdziele, Żegocina, Kamionna, Laskowa, Młynne i Makowica. Od zachodu sąsiaduje z Pasierbiecką Górą (764 m n.p.m.), od wschodu jej stoki opadają do Przełęczy Widoma. Potoki spływające z południowych zboczy wpadają do rzeki Łososina (zlewnia Dunajca), potoki spływające ze zboczy północnych do Sanki lub Przegini (zlewnia Raby).

Północne stoki Kamionnej cechują się dużą stromizną i są całkowicie porośnięte lasem. Na tych terenach w 1997 r. został utworzony rezerwat przyrody Kamionna, mający na celu ochronę zespołów buczyny karpackiej i jedlin o naturalnym charakterze. Stoki południowe są znacznie łagodniejsze. Pomiędzy szczytami Kamionnej i Pasierbieckiej Góry ciągnie się długi, stosunkowo równy i porośnięty lasem grzbiet. Prowadzi nim żółty i niebieski szlak turystyczny. Tuż pod szczytem Kamionnej od zachodniej strony znajduje się krótkie, strome zejście na niedużą śródleśną polanę. Rosnące na niej drzewa owocowe, kasztanowiec zwyczajny i lipa wskazują na istnienie tu niegdyś zabudowań gospodarczych i pól uprawnych. Na zboczach podwierzchołkowych partii Kamionnej istnieją jeszcze ślady zagonów i zarastająca polana. Szlaki stopniowo obniżając swój bieg w kierunku zachodnim docierają do niewielkiego torfowiska, które powstało tu na miejscu byłego stawu (stąd dawna nazwa góry – Jeziernik). Zaraz za nim, na przełęczy przed Pasierbiecką Górą od południowej strony, pola uprawne wsi Pasierbiec podchodzą prawie pod sam grzbiet góry. Stąd rozciągają się malownicze widoki na Beskid Sądecki, Gorce i Tatry.

Na wschodnich zboczach opadających do wsi Laskowa, znajduje się Stacja Narciarska Laskowa-Kamionna z wyciągiem krzesełkowym i trzema wyciągami talerzykowymi. Od południowej strony górnej stacji wyciągu można zobaczyć przy dobrej pogodzie Tatry.

Z górą Kamionna związane są liczne legendy. Opisała je Zofia Wiśniewska w zbiorze Baśnie i legendy znad Sanki.

Legendy

Z górą Kamionna jest związanych wiele legend. Najczęściej przytaczana jest ta:

Dawno, dawno temu we wsi Rozdziele mieszkała dziewczyna imieniem Marysia. Pochodziła ona z biednej rodziny. Nie miała nic, oprócz miłości. Kochała bowiem biednego chłopca Jasia, który mieszkał w sąsiedztwie. Pewnego jednak razu jechała koło domu jasieńkowego bogata furmanka, a w niej jeszcze bogatsza kobieta. Widząc Jasia na zewnątrz chałupy, zawołała go do swej karocy. Jadąc tak zaczęła mu opowiadać, że chłopcu będzie z nią lepiej. On nie chciał, próbował wysiadać, ale to było na marne. Chłopak dał się zbałamucić. Wsiadł wraz z wdową i odjechał. Na drugi dzień odbył się jego ślub. Marysia nie mogła przeżyć zdrady i przeklnęła Jasia, a gdy wracał swą karawaną z wdową, konie się spłoszyły, a furmanka wraz z parą młodą wpadła do jeziora głębokiego, a dyszel wystawał z wody. Po jakimś czasie przeobraził się w brzozę, która rosnie do dziś ku przestrodze. Obecnie jezioro przerodziło się w młakę.

Druga legenda:

Przez górę Kamionną jechała karoca, pozłacana i posrebrzana. Jechała w niej księżniczka, królewna tak piękna, że każdy kto ją zobaczył, na kolana upadał. Jadąc na swojej drodze karawana spotkała żebraka. Ogołoconego, głodnego, brudnego. Gdy królewna go zobaczyła i usłyszała jego płacz, podniosła kamień z ziemi i dała go biedakowi. Pojechali dalej. Tam zobaczyli przywiązanego do drzewa, przystojnego młodzieńca, który był rozebrany do bielizny. Cały poprzeszywany był ranami, które zadał mu zbój. Mimo wyglądu chłopaka i jego cierpienia pani nie pomogła mu. Nagle, gdy przejeżdżali koło jeziora na Kamionnej, spotkali mężczyznę. Był to czarnoksiężnik, czarodziej, który wymamrotał coś pod nosem i w jednej chwili wóz uniósł się i spadł do jeziora, a z jego dyszla wyrosło drzewo ku przestrodze.

Szlaki turystyczne

Szlaki piesze

– niebieski z Tymbarku przez Pasierbiecką Górę na szczyt Kamionnej. Czas przejścia: ok. 2:30 h (↓ 2 h), suma podejść 370 m. Na przełęczy przed Pasierbiecką Górą odgałęzia się od niego żółty szlak do Pasierbca.

– z szczytu Kamionnej przez przełęcz Widoma i Łopusze do Rajbrotu. Czas przejścia: 3:30 h (↑ 4 h), suma podejść 790 m. Dalej przez Paprotną (obok Kamieni Brodzińskiego), rezerwat przyrody Kamień Grzyb i Nowy Wiśnicz do Bochni.

– żółty z Żegociny na szczyt Kamionnej. Czas przejścia: 1:15 h (↓ 40 min), suma podejść 480 m.

– z Łososiny Górnej przez Pasierbiec i osiedle Wierzch Góry do skrzyżowania z grzbietowym szlakiem niebieskim. Czas przejścia: 1,35 h (↓ 0,55 h), suma podejść 420 m.

Szlak rowerowy

– z Przełęczy Widoma drogą wzdłuż niebieskiego szlaku turystyki pieszej. W lesie na wschodnich zboczach Kamionnej szlak skręca z niej na prawo, by wkrótce połączyć się ze szlakiem żółtym do Żegociny.

Bibliografia

1. Beskid Wyspowy 1:50 000. Mapa turystyczna. Kraków: Wyd. „Compass”, 2006. ISBN 83-89165-86-4.brak strony w książce
2. Dariusz Gacek: Beskid Wyspowy. Warszawa: Wydawnictwo PTTK „Kraj”, 2001. ISBN 83-7005-445-5.brak strony w książce
3. Andrzej Matuszczyk: Beskid Wyspowy. Część wschodnia. W-wa. Kraków: Wyd. PTTK „Kraj”, 1986, s. 19-22, 59. ISBN 83-7005-125-1.

Panorama Beskidu Wyspowego z Kamionnej