Państwowe Muzeum Etnograficzne w Warszawie

Państwowe Muzeum Etnograficzne w Warszawie

{{{nazwa oryginalna}}}

Siedziba muzeum
Państwo	Polska
Miejscowość	Warszawa
Adres	ul. Kredytowa 1 00-056 Warszawa
Data założenia	1888
Data likwidacji	{{{data likwidacji}}}
Zakres zbiorów	obiekty etnograficzne z Polski i świata
Wielkość zbiorów	ponad 80 tysięcy obiektów, ok.120 tys. archiwaliów
Dyrektor	dr Adam Czyżewski
Kustosz	{{{kustosz}}}
Położenie na mapie Warszawy Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie Polski Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie województwa mazowieckiego Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:building}
Strona internetowa

{{Muzeum infobox}} Sugerowane pola (wstaw w kodzie): | data likwidacji = | alt zdjęcia = | kustosz = | współrzędne = | nazwa oryginalna = Nieznane pola: "sekundN", "nazwa ojczysta", "minutE", "sekundE", "stopniN", "stopniE", "nazwa angielska" oraz "minutN".

Pałac na Młocinach - pierwsza powojenna siedziba

Sala o zabawkach i jarmarkach - wystawa ,,Czas świętowania w Polsce i Europie"

Wystawa stała „Porządek rzeczy. Magazyn Piotra B.Szackiego”

Strój Lachów Sądeckich - fragment wystawy ,,Czas świętowania w kulturach Polski i Europy"

Państwowe Muzeum Etnograficzne – jedno z najstarszych muzeów etnograficznych w Polsce mieszczące się w Warszawie przy ul. Kredytowej 1. Muzeum powstało w 1888 roku i mieści ponad 80 tysięcy obiektów i około 120 tysięcy archiwaliów.

W Muzeum Etnograficznym prezentowanych jest kilka wystaw stałych oraz kilkanaście wystaw czasowych rocznie.

Historia

Muzeum Etnograficzne powstało z inicjatywy mecenasa J. M. Kamińskiego oraz Jana Karłowicza, którzy zainicjowali komitet organizacyjny. W roku 1888 powstała przy Warszawskim Ogrodzie Zoologicznym placówka, gromadziła zbiory etnograficzne. W 1896 za sprawą Grona Miłośników Etnografii, zbiory zostały przeniesione do Muzeum Przemysłu i Rolnictwa, mającym swoją siedzibę przy Krakowskim Przedmieściu 66.

W 1921 roku pieczę nad zbiorami etnograficznymi przejął muzeolog i znawca etnografii Europy Eugeniusz Frankowski, który przekształcił placówkę w nowoczesne muzeum prowadzące działalność naukową i wystawienniczą. Zbiory muzealne liczące w 1922 roku 8954 eksponatów szybko powiększały się, i w roku 1939 liczyły ok. 30 000 obiektów. Zbiory podzielono na trzy podstawowe grupy: pochodzące z ówczesnych terenów Polski, w tym cenne stroje i tkaniny ludowe oraz kolekcja huculska licząca 3000 okazów; zbiory ze Słowiańszczyzny i zbiory z innych krajów, stanowiące ponad 50 procent całości zasobów.

Wiele eksponatów pochodziło z prywatnych kolekcji polskich etnografów np. Leopolda Janikowskiego, Jana Kubarego, Bronisława Piłsudskiego, unikatowe zbiory indochińskie, pochodzące od Ignacego Zaremby Belakowicza oraz zbiory pochodzące z Chin, Japonii, Bliskiego Wschodu, Australii i innych rejonów świata.

Przed II wojną światową Biblioteka Muzeum Etnograficznego należała do najbogatszych bibliotek etnograficznych w kraju. W wyniku wybuchu wojny i bombardowań Warszawy, Muzeum uległo całkowitemu zniszczeniu, a zbiory zostały zniszczone lub zaginęły.

W 1946 roku rozpoczęły się prace organizacyjne wskrzeszenia muzeum. Pierwotnie funkcjonowało pod nazwą Muzeum Kultur Ludowych, a jego tymczasową siedzibą był zabytkowy XVIII-wieczny pałac Brühla na Młocinach przy ul. Muzealnej. W 1949 roku otworzono pierwszą wystawę w powojennej historii Muzeum. Ekspozycja nosiła nazwę „Polski strój ludowy”. W 1959 roku Muzeum otrzymało nową siedzibę – zniszczony XIX-wieczny gmach Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego, usytuowany u zbiegu ulic Kredytowej i Mazowieckiej. Jego odbudowę, finansowaną z kredytów Ministerstwa Kultury i Sztuki, zaplanowano na lata 1962-1972. W dniu 15 grudnia 1973 roku nastąpiło uroczyste otwarcie Muzeum w nowej lokalizacji. Koordynatorem prac był dr Kazimierz Pietkiewicz, pełniący urząd dyrektora od 1969 r.

W 1992 r. Muzeum uzyskało status narodowej instytucji kultury, a w 1998 decyzją MKiS zostało wpisane do Państwowego Rejestru Muzeów. Od stycznia 2008 r. dyrektorem placówki jest dr Adam Czyżewski.

Muzeum wydaje od 2009 roku czasopismo naukowe „Etnografia Nowa” – periodyk antropologiczny. W Muzeum działa Biblioteka z czytelnią. Zbiory biblioteczne liczą 30 tys. woluminów (w tym starodruki i materiały kartograficzne oraz czasopisma). W Muzeum funkcjonuje Dział Dokumentacji Archiwalnej i Fotograficzno-Filmowej z ponad 120 tys. rękopisów, fotografii, negatywów, plakatów, rycin itd.

W muzeum od 2012 roku działa Muzeum dla Dzieci.

W 2016 roku Muzeum zostało nominowane do Europejskiej Nagrody Muzeum Roku - EMYA.

Dyrektorzy

Imię i nazwisko	Okres pełnienia funkcji
Dr Stanisław Ciszewski, dr Jan Karłowicz	1888
Prof. Eugeniusz Frankowski	1921 – 31 marca 1939
Dr Tadeusz Dziekoński (1910–1980)	1 kwietnia 1939
Jan Żołna-Manugiewicz (1904–1988)	1 października 1946 – 30 listopada 1955
Prof. Ksawery Piwocki	31 stycznia 1956 – 31 stycznia 1968
Dr Kazimierz Pietkiewicz (1910–1983)	1 kwietnia 1969 – 1 lipca 1974
Dr Jan Krzysztof Makulski (1938-1989)	1 marca 1974 – 1989
Dr Jan Witold Suliga	1990–2006
Małgorzata Orlewicz	p.o. dyr. 2006–2008
Dr Adam Czyżewski	od 2008

Wystawy stałe

• Zwykłe - Niezwykłe. Fascynujące kolekcje w zbiorach Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie - wystawa przygotowana na jubileusz 120-lecia Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie w 2008 roku.
• Czas Świętowania w kulturach Polski i Europy - wystawa przygotowana na 125-lecie Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie, 2013 r. Wystawa jest największą ekspozycją w historii Muzeum, prezentującą stroje, rekwizyty, obiekty religijne, użytkowe, dekoracyjne i inne przedmioty związane z tradycjami świętowania w kulturze. Wystawie towarzyszą multimedia.
• Porządek rzeczy. Magazyn Piotra B.Szackiego - na wystawie w formie magazynu muzealnego z towarzyszeniem multimediów, prezentowane są zabytki związane z rzemieślnictwem (narzędzia z zakresu zdobywania i obróbki żywności, hodowli itp.). Obiekty ułożone są według autorskiej klasyfikacji nieżyjącego już pracownika muzeum, etnografa Piotra B.Szackiego.

Działy i pracownie

• Dział Etnografii Polski i Europy
• Dział Etnografii Krajów Pozaeuropejskich
• Dział Naukowo-Oświatowy
• Muzeum dla Dzieci
• Biblioteka
• Dział Dokumentacji Archiwalnej i Fotograficzno-Filmowej
• Zespół Organizacyjny, Dział Finansowo-Księgowy, Dział Kadr, Dział Gospodarczo-Techniczny
• Dział Inwentaryzacji, Dział Konserwacji, Centralny Magazyn Zbiorów, Archiwum Zakładowe
• Pracownia Fotograficzna, Specjalista ds. filmu
• Dział Komunikacji

Zobacz też

• Muzea w Polsce
• Muzea w Warszawie
• Etnografia
• Skansen

Bibliografia

• Czasopismo ,,Wisła" : 1888-1905
• Zwykłe - Niezwykłe. Fascynujące kolekcje w zbiorach Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie, pod red. A. Czyżewskiego, PME w Warszawie, 2008 r., ISBN 978-83-88654-76-3
• Czas świętowania w kulturach Polski i Europy, pod red. A. Czyżewskiego, PME w Warszawie, 2013 r., ISBN 978-83-88654-42-8
• Państwowe Muzeum Etnograficzne w Warszawie - stulecie działalności (1888-1988), red. J.K. Makulski, Warszawa 1988.
• E. Frankowski, Zbiory etnograficzne w Polsce, ,,Lud" 1922, s. 40.
• T.Koperska, E. Łukomska, Bibliografia do dziejów Muzeum Przemysłu i Rolnictwa za lata 1875-1939, Warszawa 1973.
• J.K. Makulski, M.Piwocka Wystawy Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie 1949-1988, wykaz tabelaryczny, PME, Warszawa 1988.

Linki zewnętrzne

• Strona muzeum
• J.W. Suliga - Państwowe Muzeum Etnograficzne w Warszawie. Dzieje, kolekcje, kierunki rozwoju
• Instrumenty muzyczne z Państwowego Muzeum Etnograficznego