Kolorado (rzeka): Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne merytoryczne, drobne techniczne
nieduże redakcyjne dla uczytelnienia
Linia 30: Linia 30:
| commons = Category:Colorado River
| commons = Category:Colorado River
}}
}}
'''Kolorado''', ([[język angielski|ang.]] ''Colorado River'', [[język hiszpański|hiszp.]] ''Río Colorado'') – rzeka w [[Ameryka Północna|Ameryce Północnej]]. Przepływa przez stany: [[Kolorado]], [[Utah]], [[Arizona]], [[Nevada]], [[Kalifornia]] oraz przez terytorium [[Meksyk]]u. Kończy się w [[Zatoka Kalifornijska|Zatoce Kalifornijskiej]] i należy do zlewiska [[Ocean Spokojny|Oceanu Spokojnego]] a w zasadzie dawniej rzeka Kolorado miała swoje ujście w Zatoce Kalifornijskiej, gdyż obecnie ze względu na ogromny pobór wody rzeka całkowicie wysycha i kończy swój bieg około 160 km przed swoim pierwotnym ujściem w okolicach Gadsden (USA), czyli w połowie drogi pomiędzy miejskością Yuma (USA) a San Luis Rio Colorado (Meksyk). Stanowi większą część zachodniej granicy Arizony i południowo-wschodniej Nevady, także na niewielkim odcinku [[granica amerykańsko-meksykańska|granicę USA i Meksyku]].
'''Kolorado''', ([[język angielski|ang.]] ''Colorado River'', [[język hiszpański|hiszp.]] ''Río Colorado'') – rzeka w [[Ameryka Północna|Ameryce Północnej]]. Przepływa przez stany: [[Kolorado]], [[Utah]], [[Arizona]], [[Nevada]], [[Kalifornia]] oraz przez terytorium [[Meksyk]]u. Kończy się w [[Zatoka Kalifornijska|Zatoce Kalifornijskiej]] i należy do zlewiska [[Ocean Spokojny|Oceanu Spokojnego]]. Stanowi większą część zachodniej granicy Arizony i południowo-wschodniej Nevady, także na niewielkim odcinku [[granica amerykańsko-meksykańska|granicę USA i Meksyku]].


Długość Kolorado to 2330 kilometrów, a powierzchnia dorzecza wynosi 632 tysięcy km². Żeglowna jest na długości ok. 980 km. Źródła rzeki znajdują się w Górach Skalistych, a dawne ujście (obecnie całkowicie wyschnięte) w [[Zatoka Kalifornijska|Zatoce Kalifornijskiej]], gdzie została utworzona delta. Jej główne dopływy to [[San Juan (dopływ Kolorado)|San Juan]], Małe Kolorado, [[Gila River]], [[Green River (dopływ Kolorado)|Green]]. Na rzece znajduje się kilka zbiorników wodnych (największe: [[Mead (jezioro)|Mead]], [[Powell (jezioro)|Powell]]) i elektrowni wodnych. Ze zbiornika Havasu doprowadza się wodę Akweduktem Kolorado do [[Los Angeles]] i [[San Diego]]. Kolorado zasila również system kanałów nawadniających [[Imperial Valley]] (dł. ok. 4700 km). Średni roczny przepływ wody w rzece to 637 m³ na sekundę<ref name=NK>{{cytuj stronę|url= http://cadswes.colorado.edu/sites/default/files/PDF/Theses-PhD/Nowak-PhD.pdf | tytuł = Stochastic Streamflow Simulation at Interdecadal Time Scales and Implications to Water Resources Management in the Colorado River Basin | data dostępu = 4 marca 2014 | autor = Nowak, Kenneth C.| data = 2 kwietnia, 2012| praca = Center for Advanced Decision Support for Water and Environmental Systems | opublikowany = University of Colorado | język = en}}</ref>.
Długość Kolorado to 2330 kilometrów, a powierzchnia dorzecza wynosi 632 tysięcy km². Żeglowna jest na długości ok. 980 km. Źródła rzeki znajdują się w Górach Skalistych, a dawne ujście (obecnie całkowicie wyschnięte) w [[Zatoka Kalifornijska|Zatoce Kalifornijskiej]], gdzie wytworzyła się delta. Ze względu na ogromny pobór wody rzeka całkowicie wysycha i kończy swój bieg około 160 km przed swoim pierwotnym ujściem w okolicach Gadsden (USA), czyli w połowie drogi pomiędzy miejscowością Yuma (USA) a San Luis Rio Colorado (Meksyk). Jej główne dopływy to [[San Juan (dopływ Kolorado)|San Juan]], Małe Kolorado, [[Gila River]], [[Green River (dopływ Kolorado)|Green]].
Na rzece znajduje się kilka zbiorników wodnych (największe: [[Mead (jezioro)|Mead]], [[Powell (jezioro)|Powell]]) i elektrowni wodnych. Ze zbiornika Havasu doprowadza się wodę Akweduktem Kolorado do [[Los Angeles]] i [[San Diego]]. Kolorado zasila również system kanałów nawadniających [[Imperial Valley]] (dł. ok. 4700 km). Średni roczny przepływ wody w rzece to 637 m³ na sekundę<ref name=NK>{{cytuj stronę|url= http://cadswes.colorado.edu/sites/default/files/PDF/Theses-PhD/Nowak-PhD.pdf | tytuł = Stochastic Streamflow Simulation at Interdecadal Time Scales and Implications to Water Resources Management in the Colorado River Basin | data dostępu = 4 marca 2014 | autor = Nowak, Kenneth C.| data = 2 kwietnia, 2012| praca = Center for Advanced Decision Support for Water and Environmental Systems | opublikowany = University of Colorado | język = en}}</ref>.


Jest znana z malowniczego [[Wielki Kanion Kolorado|Wielkiego Kanionu Kolorado]], który rzeka utworzyła przecinając [[Wyżyna Kolorado|Wyżynę Kolorado]]. Najbardziej malownicza część Wielkiego Kanionu o długości ok. 170 km stanowi od 1919 r. [[Park Narodowy Wielkiego Kanionu]].
Jest znana z malowniczego [[Wielki Kanion Kolorado|Wielkiego Kanionu Kolorado]], który rzeka utworzyła przecinając [[Wyżyna Kolorado|Wyżynę Kolorado]]. Najbardziej malownicza część Wielkiego Kanionu o długości ok. 170 km stanowi od 1919 r. [[Park Narodowy Wielkiego Kanionu]].
Linia 38: Linia 40:
<gallery>
<gallery>
Plik:Colorado River edit.jpg|Rzeka w pobliżu miejscowości Page w Arizonie
Plik:Colorado River edit.jpg|Rzeka w pobliżu miejscowości Page w Arizonie
Plik:Colorado River from Desert View-1000px.jpeg|Rzeka Kolorado płynąca przez [[Wielki Kanion Kolorado|Wielki Kanion]], widok z Desert View
Plik:Colorado River from Desert View-1000px.jpeg|Rzeka Kolorado płynąca przez [[Wielki Kanion Kolorado|Wielki Kanion]] (widok z Desert View)
Plik:Grand Canyon winter STS060-83-5.jpg|Wielki Kanion Kolorado widziany z kosmosu
Plik:Grand Canyon winter STS060-83-5.jpg|Wielki Kanion Kolorado widziany z kosmosu
</gallery>
</gallery>

Wersja z 20:07, 19 paź 2016

Kolorado (Colorado River)
Ilustracja
Dorzecze rzeki Kolorado
Kontynent

Ameryka Północna

Państwo WD: Stany Zjednoczone, Meksyk
Lokalizacja

 Stany Zjednoczone
 Meksyk

Rzeka
Długość 2330 km
Powierzchnia zlewni

632 000 km²

Średni przepływ

637 m³/s Topock, Arizona

Źródło
Miejsce Przełęcz La Poudre (Góry Skaliste)
Wysokość

3104

Współrzędne

40°28′19,9″N 105°49′34,0″W/40,472200 -105,826100

Ujście
Recypient Zatoka Kalifornijska
Miejsce

Meksyk, Sonora/Kalifornia Dolna

Wysokość

0

Współrzędne

31°48′54″N 114°48′00″W/31,815000 -114,800000

Mapa
Mapa rzeki
Położenie na mapie Ameryki Północnej
Mapa konturowa Ameryki Północnej, w centrum znajduje się punkt z opisem „źródło”, natomiast blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „ujście”

Kolorado, (ang. Colorado River, hiszp. Río Colorado) – rzeka w Ameryce Północnej. Przepływa przez stany: Kolorado, Utah, Arizona, Nevada, Kalifornia oraz przez terytorium Meksyku. Kończy się w Zatoce Kalifornijskiej i należy do zlewiska Oceanu Spokojnego. Stanowi większą część zachodniej granicy Arizony i południowo-wschodniej Nevady, także na niewielkim odcinku granicę USA i Meksyku.

Długość Kolorado to 2330 kilometrów, a powierzchnia dorzecza wynosi 632 tysięcy km². Żeglowna jest na długości ok. 980 km. Źródła rzeki znajdują się w Górach Skalistych, a dawne ujście (obecnie całkowicie wyschnięte) w Zatoce Kalifornijskiej, gdzie wytworzyła się delta. Ze względu na ogromny pobór wody rzeka całkowicie wysycha i kończy swój bieg około 160 km przed swoim pierwotnym ujściem w okolicach Gadsden (USA), czyli w połowie drogi pomiędzy miejscowością Yuma (USA) a San Luis Rio Colorado (Meksyk). Jej główne dopływy to San Juan, Małe Kolorado, Gila River, Green.

Na rzece znajduje się kilka zbiorników wodnych (największe: Mead, Powell) i elektrowni wodnych. Ze zbiornika Havasu doprowadza się wodę Akweduktem Kolorado do Los Angeles i San Diego. Kolorado zasila również system kanałów nawadniających Imperial Valley (dł. ok. 4700 km). Średni roczny przepływ wody w rzece to 637 m³ na sekundę[1].

Jest znana z malowniczego Wielkiego Kanionu Kolorado, który rzeka utworzyła przecinając Wyżynę Kolorado. Najbardziej malownicza część Wielkiego Kanionu o długości ok. 170 km stanowi od 1919 r. Park Narodowy Wielkiego Kanionu.

Zobacz też

  1. Nowak, Kenneth C.: Stochastic Streamflow Simulation at Interdecadal Time Scales and Implications to Water Resources Management in the Colorado River Basin. [w:] Center for Advanced Decision Support for Water and Environmental Systems [on-line]. University of Colorado, 2 kwietnia, 2012. [dostęp 4 marca 2014]. (ang.).