Andrzej Szczeklik

Andrzej Szczeklik

Data i miejsce urodzenia	29 lipca 1938 Kraków
Data i miejsce śmierci	3 lutego 2012 Kraków
Miejsce spoczynku	Cmentarz Salwatorski
Zawód, zajęcie	lekarz
Uczelnia	Uniwersytet Jagielloński
Wydział	Klinika Chorób Wewnętrznych
Odznaczenia

{{Biogram infobox}} Sugerowane pola (wstaw w kodzie): | alt grafiki = Nieznane pola: "podpis".

Cmentarz Salwatorski
Grób Andrzeja Szczeklika

Andrzej Tadeusz Szczeklik (ur. 29 lipca 1938 w Krakowie, zm. 3 lutego 2012 tamże) – polski lekarz-naukowiec, profesor Kliniki Chorób Wewnętrznych Uniwersytetu Jagiellońskiego, pisarz eseista i filozof medycyny, wiceprezes Polskiej Akademii Umiejętności, animator Akademii Młodych „PAUeczka Akademicka”. Zajmował się pracą naukową z zakresu kardiologii i pulmonologii.

Biografia i działalność naukowa

Urodził się w Krakowie jako syn lekarza-kardiologa, Edwarda Szczeklika. Absolwent I Liceum Ogólnokształcącego im. B. Nowodworskiego w Krakowie. Ukończył Średnią Szkołę Muzyczną, a w roku 1961 Wydział Lekarski Akademii Medycznej w Krakowie. Dalej kształcił się w Stanach Zjednoczonych i w Szwecji. W roku 1963 rozpoczął pracę w III Klinice Chorób Wewnętrznych Akademii Medycznej we Wrocławiu. W 1966 roku uzyskał stopień naukowy doktora medycyny, a w 1969 doktora habilitowanego z zakresu chorób wewnętrznych. W 1979 roku otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego, a w 1989 profesora zwyczajnego.

Od stycznia 1972 roku objął kierownictwo Kliniki Akademii Medycznej w Krakowie. W latach 1990-1993 był rektorem Akademii Medycznej w Krakowie. Andrzej Szczeklik doprowadził do włączenia wydziałów medycznych do Uniwersytetu Jagiellońskiego. W latach 1993-1996 pełnił funkcję prorektora ds. Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego. Od 1994 członek Papieskiej Akademii Nauk.

W 1975 przedstawił teorię rozwoju postaci astmy oskrzelowej, tzw. astmy aspirynowej.

W latach 70. prowadził badania nad prostacykliną i przyczynił się do wprowadzenia analogów prostacykliny do farmakoterapii.

Od 2009 roku był członkiem Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa (SKOZK).

Andrzej Szczeklik był autorem i współautorem ok. 600 prac naukowych, publikowanych w czasopismach międzynarodowych i krajowych. Wydał również kilka monografii i podręczników, także za granicą.

Autor książek przetłumaczonych na język angielski, niemiecki, hiszpański, węgierski, i litewski:

1. Katharsis – O uzdrowicielskiej mocy natury i sztuki (Znak, Kraków 2003),
2. Kore – O chorych, chorobach i poszukiwaniu duszy medycyny (Znak, Kraków 2007)
3. Nieśmiertelność – Prometejski sen medycyny (Znak, Kraków 2012)

Był członkiem Papieskiej Akademii Nauk, PAU, PAN oraz innych towarzystw naukowych. Był doktorem honoris causa uniwersytetów medycznych w Warszawie i Katowicach.

Był kierownikiem II Katedry Chorób Wewnętrznych CM UJ. Był żonaty, miał dwóch synów i córkę.

Od listopada 2010 do swojej śmierci był członkiem Faculty of 1000.

Andrzej Szczeklik zmarł w Krakowie na zawał serca połączony z zapaleniem płuc. Pogrzeb profesora odbył się 8 lutego 2012 w Bazylice Mariackiej w Krakowie. Uczony został pochowany na Cmentarzu Salwatorskim w Krakowie.

Nagrody i wyróżnienia

• 1995 – „Krakowianin Roku” (wraz z Józefem Tischnerem)
• 1995 – przyznanie członkostwa honorowego The Royal College of Physicians w Londynie za odkrycie zaburzeń krzepnięcia krwi w chorobach serca
• 1997 – Lancet Invesigators Award przyznawana przez czasopismo „The Lancet” za odkrycie podłoża genetycznego astmy oskrzelowej (wraz z Markiem Sanakiem)
• 1998 – Nagroda Fundacji na rzecz Nauki Polskiej w dziedzinie nauk przyrodniczych i medycznych „za wykrycie mechanizmu przeciwzakrzepowego działania aspiryny oraz badania nad patogenezą i metodami leczenia astmy oskrzelowej indukowanej aspiryną”
• 1999 – nadanie tytułu doktora honoris causa Akademii Medycznej we Wrocławiu
• 2001 – nagroda Amerykańskiej Akademii Alergii i Immunologii
• 2001 – nadanie tytułu doktora honoris causa Akademii Medycznej w Warszawie
• 2002 – nadanie tytułu doktora honoris causa Śląskiej Akademii Medycznej w Katowicach
• 2002 – Nagroda Krakowska Książka Miesiąca (grudzień – za książkę Katharsis. O uzdrowicielskiej mocy natury i sztuki)
• 2003 – nadanie tytułu doktora honoris causa UM w Łodzi
• 2008 – Nagroda Totus (październik – za „świadectwo głębokiego humanizmu, inspirowane nauczaniem Jana Pawła II, przekazywane w życiu i twórczości”)
• 2008 – nagroda Clemensa von Pirquet przyznana przez Europejską Akademię Alergologii i Immunologii Klinicznej
• 2008 – nagroda „Ambasador Polszczyzny w Piśmie” nadana przez Radę Języka Polskiego przy Prezydium PAN
• 2008 – nominacja do Nagrody Literackiej Nike za Kore – O chorych, chorobach i poszukiwaniu duszy medycyny
• 2009 – nadanie tytułu doktora honoris causa UJ Kraków
• 2012 – Nagroda Imienia Św. Kamila, przyznana pośmiertnie („w dowód uznania za całokształt pracy naukowej, nieskazitelną postawę lekarza humanisty oraz skuteczne odkrywanie duszy w medycynie”)

Odznaczenia

• 2009 – Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski
• 2008 – Order Ecce Homo (za „za bezinteresowność i profesjonalizm, za wielkie serce oraz ujmującą wrażliwość duchową w obszarze medycyny i sztuki“)

Słuch absolutny

W roku 2014 ukazała się książka pt. Słuch absolutny – wywiad-rzeka, przeprowadzony z prof. Andrzejem Szczeklikiem przez jego przyjaciela i wydawcę, Jerzego Illga. Autor podjął próbę znalezienia odpowiedzi na pytania, co ukształtowało osobowość bohatera książki – jaki dom? jakie lektury? jacy mistrzowie? jakie okoliczności? Na obwolucie książki zamieszczono m.in. zdania: Szablon:CytatD Szablon:CytatD Anna Dymna, jedna z pacjentek, napisała: Szablon:CytatD

Linki zewnętrzne

• {{{osoba}}}, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) .{{Ludzie nauki}} Brakujące pola: data dostępu oraz osoba.
• Sylwetka na stronie Fundacji Nauki Polskiej
• Jerzy Vetulani: Andrzej Szczeklik – lekarz, uczony, wojownik, myśliciel
• Zapis rozmowy z prof. Andrzejem Szczeklikiem
• Andrzej Szczeklik - pasja życia w: „Świat Lekarza”, Rocznik 2009, Nr 4
• Piotr Mieczysław Gajewski (OPI), redaktor naczelny „Medycyny Praktycznej”, strona Profesora Andrzeja Szczeklika na: www.mp.pl