Lipljan: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m →Historia: dr. uzup. |
m dr. uzup. |
||
Linia 33: | Linia 33: | ||
Poprzedniczką współczesnej miejscowości Lipljan jest istniejąca w okresie od roku [[30 p.n.e.]] do ok. [[600]] n.e. [[Starożytny Rzym|rzymska]] osada ''Ulpiana''<ref>{{Cytuj stronę | url = http://imperium.ahlfeldt.se/places/21372.html | tytuł = ''Ulpiana / Iustiniana Secunda, Gračanica, Lipljan'' | nazwisko = | imię = | autor = | autor link = | data = 2016-08-07 | rok = | miesiąc = | praca = | opublikowany = ''Digital Atlas of the Roman Empire'' | oznaczenie = | strony = | język = en | archiwum = | zarchiwizowano = | id = | cytat = | data dostępu = 2017-02-13 }}</ref> położona na szlakach komunikacyjnych łączących wybrzeże [[Morze Adriatyckie|Adriatyku]] - miejscowość [[Lezha|Lisse]] z terenami w dolinie rzeki [[Morawa (prawy dopływ Dunaju)|Margus]] oraz nad [[Dunaj]]em. |
Poprzedniczką współczesnej miejscowości Lipljan jest istniejąca w okresie od roku [[30 p.n.e.]] do ok. [[600]] n.e. [[Starożytny Rzym|rzymska]] osada ''Ulpiana''<ref>{{Cytuj stronę | url = http://imperium.ahlfeldt.se/places/21372.html | tytuł = ''Ulpiana / Iustiniana Secunda, Gračanica, Lipljan'' | nazwisko = | imię = | autor = | autor link = | data = 2016-08-07 | rok = | miesiąc = | praca = | opublikowany = ''Digital Atlas of the Roman Empire'' | oznaczenie = | strony = | język = en | archiwum = | zarchiwizowano = | id = | cytat = | data dostępu = 2017-02-13 }}</ref> położona na szlakach komunikacyjnych łączących wybrzeże [[Morze Adriatyckie|Adriatyku]] - miejscowość [[Lezha|Lisse]] z terenami w dolinie rzeki [[Morawa (prawy dopływ Dunaju)|Margus]] oraz nad [[Dunaj]]em. |
||
Nazwa Ulpiana wywodzić się ma od imienia [[cesarz rzymski|cesarza rzymskiego]] - [[Trajan|Marka Ulpiusza Trajana]], który ustanowił [[municypium]] w ramach prowincji [[Mezja Górna]]. Wyjaśnienie nazwy zawarte zostało w traktacie [[Konstantyn VII Porfirogeneta|Konstantyna VII Porfirogenety]] ''De administrando imperio'' (''O zarządzaniu państwem''), w którym stwierdza się też, że [[Justynian I Wielki]] (cesarz bizantyjski [[527]]-[[565]]) przywrócił miasto-twierdzę Ulpiana dla zapobieżenia najazdom [[Słowianie południowi|Słowian]] i [[Awarowie|Awarów]] na [[półwysep Bałkański]]. Chociaż twierdza została w pełni przywrócona wkrótce jednak [[Cesarstwo Bizantyńskie]] ostatecznie porzuciło ją pod presją ekspansji plemion słowiańskich i Awarów (około roku 582). |
Nazwa Ulpiana wywodzić się ma od imienia [[cesarz rzymski|cesarza rzymskiego]] - [[Trajan|Marka Ulpiusza Trajana]], który ustanowił [[municypium]] w ramach prowincji [[Mezja Górna]]. Wyjaśnienie nazwy zawarte zostało w traktacie [[Konstantyn VII Porfirogeneta|Konstantyna VII Porfirogenety]] ''De administrando imperio'' (''O zarządzaniu państwem''), w którym stwierdza się też, że [[Justynian I Wielki]] (cesarz bizantyjski [[527]]-[[565]]) przywrócił miasto-twierdzę Ulpiana dla zapobieżenia najazdom [[Słowianie południowi|Słowian]] i [[Awarowie|Awarów]] na [[półwysep Bałkański]]. Chociaż twierdza została w pełni przywrócona (jako ''Iustiniana Secunda''), wkrótce jednak [[Cesarstwo Bizantyńskie]] ostatecznie porzuciło ją pod presją ekspansji plemion słowiańskich i Awarów (około roku 582). |
||
Siedziba biskupia od III wieku n.e., jeden z ośrodków administracyjnych rzymskiej prowincji [[Dardania (prowincja rzymska)|Dardania]]. |
Siedziba biskupia od III wieku n.e., jeden z ośrodków administracyjnych rzymskiej prowincji [[Dardania (prowincja rzymska)|Dardania]]. |
Wersja z 20:48, 14 lut 2017
Państwo | |
---|---|
Region | |
Populacja • liczba ludności |
|
Nr kierunkowy |
38 |
Kod pocztowy |
14000 |
Położenie na mapie Kosowa Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Położenie na mapie Serbii Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:landmark} | |
Strona internetowa |
Lipljan (serb. – cyrylica Липљан, alb. Lipjan) – miasto i gmina w środkowym Kosowie (region Prisztina), liczy około 2 tys. mieszkańców (2006)[1] . Burmistrzem miasta jest Imri Ahmeti (od 2013)[2].
Nazwa
Współczesna nazwa Lipljan (Lipjan) wywodzona jest od starożytnych Lypenion, Lypiana[3] , jak również Ulpiana.
Historia
Ulpiana
Poprzedniczką współczesnej miejscowości Lipljan jest istniejąca w okresie od roku 30 p.n.e. do ok. 600 n.e. rzymska osada Ulpiana[4] położona na szlakach komunikacyjnych łączących wybrzeże Adriatyku - miejscowość Lisse z terenami w dolinie rzeki Margus oraz nad Dunajem.
Nazwa Ulpiana wywodzić się ma od imienia cesarza rzymskiego - Marka Ulpiusza Trajana, który ustanowił municypium w ramach prowincji Mezja Górna. Wyjaśnienie nazwy zawarte zostało w traktacie Konstantyna VII Porfirogenety De administrando imperio (O zarządzaniu państwem), w którym stwierdza się też, że Justynian I Wielki (cesarz bizantyjski 527-565) przywrócił miasto-twierdzę Ulpiana dla zapobieżenia najazdom Słowian i Awarów na półwysep Bałkański. Chociaż twierdza została w pełni przywrócona (jako Iustiniana Secunda), wkrótce jednak Cesarstwo Bizantyńskie ostatecznie porzuciło ją pod presją ekspansji plemion słowiańskich i Awarów (około roku 582).
Siedziba biskupia od III wieku n.e., jeden z ośrodków administracyjnych rzymskiej prowincji Dardania.
Ulpiana położona była ok. 10 kilometrów na północ od obecnej lokalizacji Lipljan[3] .
Okres słowiański i bizantyński
Kolejna wzmianka pochodzi z Latopisu Popa Duklanina (Kronika popa Dukljanina i Barski rodoslov). W opracowaniu tym stwierdzono, iż państwo Raszka rozpościera się pomiędzy rzeką Driną w kierunku wschodnim aż do Lipljan i Lab.
Kolejna wzmianka dotyczy roku 1085, w którym miejscowość została przejęta od Bizancjum na rzecz Raszki przez króla Bodina i żupana Raszki Wukana. Miasto zostało wkrótce przywrócone władzy cesarzy bizantyjskich i pod ich panowaniem pozostało aż do czasu ponownego przejęcia przez Raszkę w czasach żupana Stefana Nemanji. Wspominają o tym mnich i święty Sawa Nemanicz z klasztoru Hilandar na Górze Athos oraz syn Stefana - Stefan Pierwszy Koronowany (wielki żupan Raszki i pierwszy król Serbii).
Następnie Lipljan stanowił żupę, która zajmowała Kosowe Pole między Sitnicą i Labem.
Lipljan pozostawał pod panowaniem władców serbskich aż do bitwy na Kosowym Polu (1389), kiedy miasto dostało się w ręce Turków.
Albańska tradycja głosi, że w Lipljan urodził się Lekë Dukagjini, piętnastowieczny albański książę i bohater narodowy Albanii.
- ↑ Profil Lipjan na stronie OBWE ↓.
- ↑ Kryetari i Komunës. [w:] Oficjalny serwis Gminy Lipjani [on-line]. [dostęp 2017-02-13]. (alb.).
- ↑ a b Historia e Komunës së Lipjanit ↓.
- ↑ Ulpiana / Iustiniana Secunda, Gračanica, Lipljan. Digital Atlas of the Roman Empire, 2016-08-07. [dostęp 2017-02-13]. (ang.).
Bibliografia
- Historia e Komunës së Lipjanit. [w:] Oficjalny serwis Gminy Lipjani [on-line]. [dostęp 2017-02-13]. (alb.).
- Lipjan / Lipljan. [w:] Profil Lipjan na stronie OBWE [on-line]. wrzesień 2015. [dostęp 2017-02-13]. (ang.).