Mamry: Różnice pomiędzy wersjami
54°10′21″N 21°41′54″E/54,172500 21,698333| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m Wycofano edycje użytkownika 2601:248:3:6690:C15A:1BFB:62FE:7AB5 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to EmptyBot. |
Przekształcanie szablonu Szablon:Jezioro infobox |
||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Jezioro infobox |
{{Jezioro infobox |
||
|nazwa = Mamry |
|nazwa = Mamry |
||
|nazwa oryginalna = |
|||
|inne nazwy = |
|inne nazwy = |
||
|grafika = Dargin.jpg |
|grafika = Dargin.jpg |
||
|opis grafiki = Jezioro Dargin, jedna z części jeziora Mamry |
|opis grafiki = Jezioro Dargin, jedna z części jeziora Mamry |
||
|państwo = POL |
|państwo = POL |
||
| |
|lokalizacja = |
||
| ⚫ | |||
| |
|region = [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich]] |
||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
|powierzchnia = 9851,0-10282,4 ha |
|powierzchnia = 9851,0-10282,4 ha |
||
| |
|max długość = 20 km |
||
|max szerokość = 12 km |
|||
|głębokość średnia = 9,8 |
|głębokość średnia = 9,8 |
||
|głębokość max = 43,8 |
|głębokość max = 43,8 |
||
|długość brzegu = |
|długość brzegu = |
||
|objętość = 1 003 367,5 tys. m³ |
|objętość = 1 003 367,5 tys. m³ |
||
|rodzaj jakości = jakość |
|||
| |
|jakość = II{{r|raport2005}} (w roku 2005) |
||
| ⚫ | |||
|zasolenie = |
|zasolenie = |
||
|rzeki zasilające = Radzieja |
|rzeki zasilające = Radzieja |
||
|rzeki wypływające = Węgorapa |
|rzeki wypływające = Węgorapa |
||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
|rodzaj = morenowe, polodowcowe |
|rodzaj = morenowe, polodowcowe |
||
|współrzędne = 54°10′21″N 21°41′54″E |
|||
|stopniN = 54 |minutN = 10 |sekundN = 21 |
|||
|stopniE = 21 |minutE = 41 |sekundE = 54 |
|||
|mapka jeziora = |
|mapka jeziora = |
||
|opis mapki jeziora = |
|opis mapki jeziora = |
||
|commons = Category:Mamry |
|commons = Category:Mamry |
||
|wikinews = |
|||
|wikiquote = |
|||
}} |
}} |
||
'''Mamry''' (niem. ''Mauersee'') – [[jezioro]] w północno-wschodniej Polsce, [[Województwo warmińsko-mazurskie|woj. warmińsko-mazurskim]], w [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich|Krainie Wielkich Jezior Mazurskich]]. |
'''Mamry''' (niem. ''Mauersee'') – [[jezioro]] w północno-wschodniej Polsce, [[Województwo warmińsko-mazurskie|woj. warmińsko-mazurskim]], w [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich|Krainie Wielkich Jezior Mazurskich]]. |
||
Wersja z 17:25, 25 lut 2017
 Jezioro Dargin, jedna z części jeziora Mamry | |
| Położenie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Region | |
| Wysokość lustra |
{{{wysokość lustra}}} m n.p.m. |
| Morfometria | |
| Powierzchnia |
9851,0-10282,4 ha |
| Wymiary • max długość • max szerokość |
|
| Głębokość • średnia • maksymalna |
|
| Objętość |
1 003 367,5 tys. m³ |
| Hydrologia | |
| Klasa jakości wody |
II[1] (w roku 2005) |
| Rzeki zasilające |
Radzieja |
| Rzeki wypływające |
Węgorapa |
| Rodzaj jeziora |
morenowe, polodowcowe |
Położenie na mapie Polski  | |
| 54°10′21″N 21°41′54″E/54,172500 21,698333
| |
Mamry (niem. Mauersee) – jezioro w północno-wschodniej Polsce, woj. warmińsko-mazurskim, w Krainie Wielkich Jezior Mazurskich.
Mamry to jezioro polodowcowe morenowe[2]. Jedno z największych jezior w Polsce.
Dno jeziora jest zróżnicowane z licznymi zagłębieniami i wypłyceniami, przy czym część północna jest wyraźnie głębsza, dno porasta roślinność wynurzona i łąki podwodne złożone z ramienic. Brzegi jeziora przeważnie niskie i podmokłe, w części porośnięte lasem.
Położenie
Według urzędowego spisu opracowanego przez Komisję Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych (KNMiOF) nazwa Mamry[3], odpowiada jedynie jezioru nazywanemu Mamry Północne[1][4]
Mamry ma trzy wydzielone części[3]:
Część publikacji pod nazwą Mamry opisuje cały kompleks złożony z 6 połączonych ze sobą jezior[5]: Mamry Północne (lub właściwe), Kirsajty, Kisajno, Dargin, Święcajty, Dobskie[2].
W kompleksie jezior znajdują się 33 wyspy o łącznej powierzchni 213 ha, część z nich na jeziorach Mamry i Kisajno tworzy rezerwat ornitologiczny. Największa wyspa na Mamrach i Mazurach to Upałty. Z Mamr wypływa rzeka Węgorapa.
Historia
W przeszłości jeziora kompleksu Mamr tworzyły oddzielne zbiorniki wodne połączone strumieniami. Poziom wody w jeziorach podniósł się w XVI-XVII w. o kilka metrów. Na podniesienie poziomu wody w kompleksie Mamr miały wpływ: zapora na Węgorapie (młyn), ruchy skorupy ziemskiej – wynoszenie gruntu w części północnej kompleksu o 1 mm rocznie. Pod wodą znalazły się m.in.: dawna droga do kościoła z Kalu do Węgielsztyna, niektóre osady i cmentarze pruskie.
Zagospodarowanie
Przez jezioro prowadzi trasa żeglugowa z Węgorzewa przez Giżycko, Mikołajki do Pisza i Rucianego-Nidy.
Dane morfometryczne
Powierzchnia zwierciadła wody całego kompleksu Mamr według różnych źródeł wynosi od 9851,0 ha[5] do 10282,4 ha[6].
Zwierciadło wody położone jest na wysokości 115,8 m n.p.m.[5] lub 116,2[1][4] lub też 116,2-116,3 m n.p.m.[6] Średnia głębokość jeziora wynosi 9,8 m[6] lub 11 m[potrzebny przypis], natomiast głębokość maksymalna 43,8 m[1][2][4][6].
Zlewnia jeziora Mamry wynosi 620,6 km², a zlewnia bezpośrednia 700 ha[7].
Jakość wód
Na podstawie badań przeprowadzonych w 2005 roku wody jeziora Mamry Północne (Właściwe) zaliczono do II klasy czystości[1] i II kategorii podatności na degradację[1]. W roku 1999 wody jeziora również zaliczono do wód II klasy czystości[4][5].
Badania przeprowadzone w latach 1990 i 1993 wskazywały na pierwszą klasę czystości wód jeziora Mamry[1].
Hydronimia
Nazwę Mamry ustalono urzędowo w 1949 roku, zastępując poprzednią niemiecką nazwę jeziora – Mauer See[8].
Wyspy na jeziorze Mamry
|
Mamry właściwe (północne):
Dargin:
Jezioro Dobskie:
Kirsajty:
|
Kisajno:
Święcajty:
|
- ↑ a b c d e f g Raport o stanie środowiska województwa warmińsko-mazurskiego w 2005. s. 41 (44). [dostęp 2011-05-29].
- ↑ a b c Najnowsza encyklopedia powszechna A-Z. Kraków: Zielona Sowa, 2005, s. 550. ISBN 83-7389-938-3.
- ↑ a b Komisja Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych: Hydronimy. Izabella Krauze-Tomczyk, Jerzy Ostrowski (oprac. red.). T. 1. Cz. 2: Wody stojące. Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006, s. 203. ISBN 83-239-9607-5. [dostęp 2010-08-24].
- ↑ a b c d Raport o stanie środowiska województwa warmińsko-mazurskiego w 1999. s. 60-61. [dostęp 2011-05-29].
- ↑ a b c d Adam Choiński: Katalog jezior Polski. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2006, s. 347. ISBN 83-232-1732-7.
- ↑ a b c d Według IRŚ za Adam Choiński: Katalog jezior Polski. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2006, s. 347. ISBN 83-232-1732-7.
- ↑ Raport o stanie środowiska województwa warmińsko-mazurskiego w 2010 roku. WIOŚ Olsztyn, s. 32, za: IMGW.
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji Publicznej z dnia 11 lutego 1949 r. (M.P. z 1949 r. nr 17, poz. 225, s. 2).