Cmentarze w Toruniu: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
linki zewnętrzne |
linki zewnętrzne |
||
Linia 46: | Linia 46: | ||
* [[Cmentarz na Stawkach w Toruniu|Cmentarz na Stawkach]], ulica Łączna 38 |
* [[Cmentarz na Stawkach w Toruniu|Cmentarz na Stawkach]], ulica Łączna 38 |
||
* [[Cmentarz na Rudaku w Toruniu|Cmentarz na Rudaku]], ulica Rudacka 27 |
* [[Cmentarz na Rudaku w Toruniu|Cmentarz na Rudaku]], ulica Rudacka 27 |
||
* [[Cmentarz |
* [[Cmentarz ewangelicki (tzw. nowy) w Toruniu|Cmentarz na Podgórzu]], ulica Poznańska 313 |
||
* [[Cmentarz |
* [[Cmentarz ewangelicki w Toruniu|Cmentarz na Podgórzu]], ulica Poznańska 114 |
||
== Cmentarze nieistniejące == |
== Cmentarze nieistniejące == |
Wersja z 21:15, 3 maj 2017
Cmentarze w Toruniu – nekropolie znajdujące się zarówno na prawym, jak i lewym brzegu Wisły w Toruniu.
Charakterystyka
Na terenie Torunia znajduje się kilkanaście cmentarzy różnych wyznań, co wiąże się z wielokulturową historią miasta.
Najstarsza zachowana nekropolia na terenie Torunia to mieszczący się przy ulicy Gałczyńskiego, w pobliżu Zespołu Staromiejskiego, cmentarz św. Jerzego z 1811 roku (jego historia sięga XIV w.) Pochowani są tam wybitni torunianie: rajcowie miejscy, notable, naukowcy, duchowieństwo, a także zwykli mieszkańcy miasta.
Największą toruńską nekropolią jest założony w 1973 roku Centralny Cmentarz Komunalny, mieszczący się w północnej części miasta i zajmujący powierzchnię 27, 84 ha[1].
Cmentarze na prawobrzeżu
Cmentarze komunalne
- Centralny Cmentarz Komunalny (Mokre)
- Cmentarz Komunalny nr 1, dawniej wojskowy, nieczynny (Centrum)
- Cmentarz Komunalny nr 2 (Mokre)
Cmentarze parafialne
Czynne
- Cmentarz św. Jerzego, administrowany przez parafie:katedralną śś. Janów, ewangelicko-augsburską, prawosławną i katolicką Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny (Chełmińskie Przedmieście)
- Cmentarz św. Jakuba (Jakubskie Przedmieście)
- Cmentarz Najświętszej Marii Panny (Chełmińskie Przedmieście)
- Cmentarz św. Antoniego (Wrzosy)
- Cmentarz Podwyższenia Krzyża Świętego (Kaszczorek)
- Cmentarz św. Barbary (Barbarka)
- Cmentarz Matki Bożej Nieustającej Pomocy (Katarzynka)
Nieczynne
Cmentarze na lewobrzeżu
Cmentarze parafialne
Czynne
- Cmentarz św. św. Piotra i Pawła, ulica Poznańska 104 (Podgórz)
- Cmentarz na Kluczykach, ulica Poznańska 146–148
- Cmentarz Opatrzności Bożej, ulica Włocławska 56-58 (Stawki)
Nieczynne
- Cmentarz na Stawkach, ulica Łączna 38
- Cmentarz na Rudaku, ulica Rudacka 27
- Cmentarz na Podgórzu, ulica Poznańska 313
- Cmentarz na Podgórzu, ulica Poznańska 114
Cmentarze nieistniejące
Cmentarze nieistniejące na prawobrzeżu
- Cmentarz Staroluterański przy ulicy Matejki (Chełmińskie Przedmieście) - nekropolia oficjalnie zlikwidowana w 1992 roku. Aktualnie nie ma śladu po tym, że w tym miejscu znajdował się cmentarz. Od 2011 roku teren nosi nazwę: Skwer Inwalidów Wojennych.
- Cmentarz Benedyktynek przy ulicy Winnica 1-3 (Jakubskie Przedmieście) - administracyjnie cmentarz zlikwidowano w 1837 roku. Obecnie teren zielony.
- Cmentarz ewangelicki przy ulicy św. Józefa (Bielany) - pozostałości po nekropoli, zlikwidowanej w 1866 roku, znajdują się na terenie Muzeum Techniki i Inżynierii Komunalnej. Na początku latach 90. XX w. dokonano uprzątnięcia terenu (postawiono krzyż i wykonano ogrodzenie kwater) W 2005 roku z inicjatywy Toruńskich Wodociągów odnowiono ponownie miejsce pochówku.
- Cmentarz Bawarczyków przy ulicy Legionów (Chełmińskie Przedmieście) - miejsce dawnego pochówku Bawarczyków upamiętnia tylko niewielki pomnik. W II połowie XX w. na terenie nekropoli wybudowano szkołę (Zespół Szkół Technicznych).
- Cmentarz Boża Męka przy ulicach Staszica, Gogi i Podgórnej (Mokre) - nekropolia zlikwidowana zastała w 1924 roku. Dziś zurbanizowana część miasta.
Cmentarze nieistniejące na lewobrzeżu
- Cmentarz przy ulicy Turkusowej 24 (Stawki) - nekropolia po 1945 roku zdewastowana. W 2006 roku władze miasta uporządkowały teren. Obecnie obszar zielony.
Kolumbarium
W Toruniu oprócz tradycyjnych grobów na dwóch cmentarzach (Centralny Cmentarz Komunalny i św. Jerzego) założono kolumbaria, w których składa się urny z prochami zmarłych. Od czasu wybudowania w mieście spopielarni zwłok (2013 rok) ta forma pochówku staje się coraz bardziej popularna[2].
Kwesta
Od 2003 roku 1 listopada Towarzystwo Miłośników Torunia oraz władze miasta organizują kwestę, której celem jest ratowanie najbardziej zniszczonych, a cennych nagrobków cmentarza św. Jerzego[3].
Dochód z kwesty, która odbyła się 1 listopada 2016 roku, zostanie przeznaczony na odrestaurowanie nagrobku toruńskich rzemieślników i przedsiębiorców Araczewskich[4].
Miejsca Pamięci Narodowej
Galeria
Cmentarze istniejące
-
Cmentarz garnizonowy, groby białych emigrantów
-
Cmentarz garnizonowy, brama wjazdowa
-
Cmentarz św. Jerzego, nagrobek prof. Elżbiety Zawackiej
-
Cmentarz św. Jerzego, nagrobek malarza prof. Bronisława Jamontta
-
Cmentarz św. Jerzego, nagrobki z XIX wieku
-
Cmentarz św. Jerzego, nagrobek prof. Janiny Hurynowicz
-
Centralny Cmentarz Komunalny, Kolumbaria
-
Cmentarz Komunalny nr 2, groby ofiar "Szmalcówki"
-
Cmentarz św. Jakuba, aleja główna
-
Cmentarz św. Antoniego, nowe groby
-
Cmentarz św. Barbary, najstarsza część cmentarza
Cmentarze nieistniejące
-
Dawny cmentarz staroluterański przy ulicy Matejki
-
Dawny cmentarz Bawarczyków przy ulicy Legionów
-
Dawny cmentarz żydowski przy ulicy Pułaskiego
-
Dawny cmentarz ewangelicki przy ulicy św. Józefa
-
Dawny cmentarz Benedyktynek przy ulicy Winnica
Lokalizacja
Zobacz też
- ↑ Torunskie cmentarze. torun.pl. (pol.).
- ↑ Kremacja możliwa w Toruniu. torun.pl. [dostęp 2013-02-05]. (pol.).
- ↑ Kwesta na cmentarzu św. Jerzego. torun.pl. [dostęp 2014-10-27]. (pol.).
- ↑ Kwesta na cmentarzu św. Jerzego 2016 | www.torun.pl [online], www.torun.pl [dostęp 2016-11-22] .