Adolf Maria Bocheński: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Lowdown (dyskusja | edycje)
Redaktorzy
242 297 edycji
uzupelnienia
m drobne redakcyjne
Linia 19: Linia 19:
}}
}}
[[Plik:Bochenski.JPG|thumb|240px|Kamień ku czci Adolfa Marii Bocheńskiego we Wrocławiu]]
[[Plik:Bochenski.JPG|thumb|240px|Kamień ku czci Adolfa Marii Bocheńskiego we Wrocławiu]]
'''Adolf Maria „Adzio” Bocheński''' (ur. [[13 kwietnia]] [[1909]] w [[Ponikwa (obwód lwowski)|Ponikwie]], zginął [[18 lipca]] [[1944]]<ref name=Gen>[http://genealog.home.pl/gd/szablony/osoba.php?lang&id=070212 Polski serwis genealogiczny] {{lang|pl}} [dostęp 2011-04-18].</ref> pod [[Ankona|Ankoną]]) – polski pisarz i publicysta polityczny, [[Zakon Maltański|kawaler maltański]], [[podporucznik]] [[Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie|Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie]].
'''Adolf Maria Bocheński''' (ur. [[13 kwietnia]] [[1909]] w [[Ponikwa (obwód lwowski)|Ponikwie]], zginął [[18 lipca]] [[1944]]<ref name=Gen>[http://genealog.home.pl/gd/szablony/osoba.php?lang&id=070212 Polski serwis genealogiczny] {{lang|pl}} [dostęp 2011-04-18].</ref> pod [[Ankona|Ankoną]]) – polski pisarz i publicysta polityczny, [[Zakon Maltański|kawaler maltański]], [[podporucznik]] [[Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie|Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie]].


== Życiorys ==
== Życiorys ==
Pochodził z rodziny herbu [[Rawicz (herb szlachecki)|Rawicz]]. Był synem Adolfa Bocheńskiego i Marii z Dunin-Borkowskich, bratem [[Józef Maria Bocheński|Józefa Marii]], [[Aleksander Bocheński|Aleksandra]] i [[Olga Zawadzka|Olgi]]. Jego dziadkiem był [[Franciszek Izydor Bocheński]]. Po maturze wyjechał do [[Paryż]]a, gdzie studiował w szkole dla dyplomatów – Ecole des Sciences Politiques – którą ukończył w czerwcu 1930 roku, zajmując w ogólnej klasyfikacji trzecie miejsce spośród wszystkich studentów pochodzących z ponad dwudziestu krajów świata. Po powrocie do kraju uzyskał w 1932 magisterium<ref name=Bar>[http://haggard.w.interia.pl/ambochenski.html Jacek Bartyzel – Adolf Maria Bocheński] {{lang|pl}} [dostęp 2011-04-18].</ref> z prawa na [[Lwowski Uniwersytet Narodowy im. Iwana Franki|Uniwersytecie Jana Kazimierza]] we [[Lwów|Lwowie]]. W pierwszej połowie lat trzydziestych był aktywnym działaczem [[Myśl Mocarstwowa|Związku Akademickiego „Myśl Mocarstwowa]]”{{r|Bar}}.
Pochodził z rodziny ziemiańskiej herbu [[Rawicz (herb szlachecki)|Rawicz]]. Był synem Adolfa Bocheńskiego i Marii z Dunin-Borkowskich, bratem [[Józef Maria Bocheński|Józefa Marii]], [[Aleksander Bocheński|Aleksandra]] i [[Olga Zawadzka|Olgi]]. Jego dziadkiem był [[Franciszek Izydor Bocheński]]. Po maturze wyjechał do [[Paryż]]a, gdzie studiował w szkole dla dyplomatów – Ecole des Sciences Politiques – którą ukończył w czerwcu 1930 roku, zajmując w ogólnej klasyfikacji trzecie miejsce spośród wszystkich studentów pochodzących z ponad dwudziestu krajów świata. Po powrocie do kraju uzyskał w 1932 magisterium<ref name=Bar>[http://haggard.w.interia.pl/ambochenski.html Jacek Bartyzel – Adolf Maria Bocheński] {{lang|pl}} [dostęp 2011-04-18].</ref> z prawa na [[Lwowski Uniwersytet Narodowy im. Iwana Franki|Uniwersytecie Jana Kazimierza]] we [[Lwów|Lwowie]]. W pierwszej połowie lat trzydziestych był aktywnym działaczem [[Myśl Mocarstwowa|Związku Akademickiego „Myśl Mocarstwowa]]”{{r|Bar}}.


Redaktor i publicysta pism „[[Bunt Młodych]]”{{r|Bar}} i „[[Bunt Młodych|Polityka]]”. Uznawany za jednego z najbardziej utalentowanych polskich pisarzy politycznych lat trzydziestych XX w. Opowiadał się za wzmocnieniem władzy wykonawczej w państwie i wsparciem dla niepodległości Ukrainy. Zwolennik marszałka [[Józef Piłsudski|Józefa Piłsudskiego]], ale krytyk wielu posunięć rządów [[Sanacja|sanacyjnych]].
Redaktor i publicysta pism „[[Bunt Młodych]]”{{r|Bar}} i „[[Bunt Młodych|Polityka]]”. Uznawany za jednego z najbardziej utalentowanych polskich pisarzy politycznych lat trzydziestych XX w. Opowiadał się za wzmocnieniem władzy wykonawczej w państwie i wsparciem dla niepodległości Ukrainy. Zwolennik marszałka [[Józef Piłsudski|Józefa Piłsudskiego]], ale krytyk wielu posunięć rządów [[Sanacja|sanacyjnych]].
Linia 34: Linia 34:
== Upamiętnienie ==
== Upamiętnienie ==
Postać Adolfa Marii Bocheńskiego upamiętniają nazwane jego imieniem skwery w [[Warszawa|Warszawie]]<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.srodmiescie.warszawa.pl/cms/prt/view/ulice-wyszukiwarka/str/70.html|tytuł=Warszawa, Skwer Adolfa Marii Bocheńskiego|data dostępu=2011-04-17}}</ref> i [[Wrocław]]iu<ref>{{cytuj stronę|url=http://dolny-slask.org.pl/251350,foto.html|tytuł=Wrocław, Skwer Adolfa Marii Bocheńskiego|data dostępu=2011-04-17}}</ref>.
Postać Adolfa Marii Bocheńskiego upamiętniają nazwane jego imieniem skwery w [[Warszawa|Warszawie]]<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.srodmiescie.warszawa.pl/cms/prt/view/ulice-wyszukiwarka/str/70.html|tytuł=Warszawa, Skwer Adolfa Marii Bocheńskiego|data dostępu=2011-04-17}}</ref> i [[Wrocław]]iu<ref>{{cytuj stronę|url=http://dolny-slask.org.pl/251350,foto.html|tytuł=Wrocław, Skwer Adolfa Marii Bocheńskiego|data dostępu=2011-04-17}}</ref>.

Od 2016 [[Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich]] przyznaje [[Nagrody Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich#Nagroda im. Adolfa Bocheńskiego (od 2016)|nagrodę im. Adolfa Bocheńskiego]] ''za dokonania dziennikarskie dla dziennikarzy do 30 roku życia''<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.sdp.pl/wywiady/13782,nagroda-im-adolfa-bochenskiego-o-historii-ktora-sie-nigdy-nie-konczy,1486040245 | tytuł = Nagroda im. Adolfa Bocheńskiego. O historii, która się nigdy nie kończy | data = 2017-02-02 | opublikowany = sdp.pl | data dostępu = 2017-02-14}}</ref>.
Od 2016 [[Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich]] przyznaje [[Nagrody Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich#Nagroda im. Adolfa Bocheńskiego (od 2016)|nagrodę im. Adolfa Bocheńskiego]] ''za dokonania dziennikarskie dla dziennikarzy do 30 roku życia''<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.sdp.pl/wywiady/13782,nagroda-im-adolfa-bochenskiego-o-historii-ktora-sie-nigdy-nie-konczy,1486040245 | tytuł = Nagroda im. Adolfa Bocheńskiego. O historii, która się nigdy nie kończy | data = 2017-02-02 | opublikowany = sdp.pl | data dostępu = 2017-02-14}}</ref>.


Wersja z 17:58, 5 cze 2017

Adolf Maria Bocheński
Adzio
{{{alt grafiki}}}
Data i miejsce urodzenia

13 kwietnia 1909
Ponikwa, Austro-Węgry

Data i miejsce śmierci

18 lipca 1944
Ankona, Królestwo Włoch

Miejsce spoczynku

Polski Cmentarz Wojenny
w Loreto[1]

Zawód, zajęcie

pisarz, publicysta

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (od 1941, trzykrotnie) Krzyż Walecznych (od 1941, dwukrotnie) Krzyż Walecznych (od 1941)
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach
Kamień ku czci Adolfa Marii Bocheńskiego we Wrocławiu

Adolf Maria Bocheński (ur. 13 kwietnia 1909 w Ponikwie, zginął 18 lipca 1944[2] pod Ankoną) – polski pisarz i publicysta polityczny, kawaler maltański, podporucznik Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie.

Życiorys

Pochodził z rodziny ziemiańskiej herbu Rawicz. Był synem Adolfa Bocheńskiego i Marii z Dunin-Borkowskich, bratem Józefa Marii, Aleksandra i Olgi. Jego dziadkiem był Franciszek Izydor Bocheński. Po maturze wyjechał do Paryża, gdzie studiował w szkole dla dyplomatów – Ecole des Sciences Politiques – którą ukończył w czerwcu 1930 roku, zajmując w ogólnej klasyfikacji trzecie miejsce spośród wszystkich studentów pochodzących z ponad dwudziestu krajów świata. Po powrocie do kraju uzyskał w 1932 magisterium[3] z prawa na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie. W pierwszej połowie lat trzydziestych był aktywnym działaczem Związku Akademickiego „Myśl Mocarstwowa”[3].

Redaktor i publicysta pism „Bunt Młodych”[3] i „Polityka”. Uznawany za jednego z najbardziej utalentowanych polskich pisarzy politycznych lat trzydziestych XX w. Opowiadał się za wzmocnieniem władzy wykonawczej w państwie i wsparciem dla niepodległości Ukrainy. Zwolennik marszałka Józefa Piłsudskiego, ale krytyk wielu posunięć rządów sanacyjnych.

W chwili agresji III Rzeszy na Polskę miał 30 lat. Pragnął wstąpić do wojska, ale ze względu na zły stan zdrowia nie chciano go przyjąć. Po licznych staraniach dostał się jako ochotnik do Szwadronu Zapasowego 22 Pułku Ułanów Podkarpackich[4] i walczył w kampanii wrześniowej. Następnie po agresji ZSRR na Polskę 17 września 1939, wraz ze swoim pułkiem przeszedł na Węgry, a stamtąd przedostał się do Francji. W Camp de Coëtquidan[3] ukończył podchorążówkę i z Brygadą Podhalańską wziął udział w bitwie o Narwik[3]. Tam za męstwo i odwagę otrzymał swój pierwszy Krzyż Walecznych. Po ewakuacji brygady z Norwegii do Bretanii i kapitulacji Francji przeprowadzał przez Pireneje żołnierzy i oficerów udających się do Anglii. Po kilku miesiącach wyruszył do Syrii, gdzie wstąpił do Brygady Karpackiej[4]. Później został przydzielony do Pułku Ułanów Karpackich[4], z którym bronił Tobruku[3] i walczył pod Monte Cassino, gdzie został ranny. Jako żołnierz Brygady Karpackiej pisywał do pisma „Przy kierownicy w Tobruku”.

Podchorąży Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich, a następnie podporucznik Pułku Ułanów Karpackich, dzięki wielkiej odwadze, powszechnie znanemu lekceważeniu śmierci, ale przede wszystkim koleżeńskiej postawie, zdobył dużą popularność i szacunek wśród żołnierzy. Zginął przy rozbrajaniu miny pod Ankoną, co opisał Melchior Wańkowicz w swojej książce Zupa na gwoździu[5].

Odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari oraz trzykrotnie[4] Krzyżem Walecznych.

Upamiętnienie

Postać Adolfa Marii Bocheńskiego upamiętniają nazwane jego imieniem skwery w Warszawie[6] i Wrocławiu[7]. Od 2016 Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich przyznaje nagrodę im. Adolfa Bocheńskiego za dokonania dziennikarskie dla dziennikarzy do 30 roku życia[8].

Wybrane publikacje

  • Adolf i Aleksander Bocheński,Tendencje samobójcze narodu polskiego, 1925
  • Ustrój a racja stanu, 1928
  • Między Niemcami a Rosją, 1937
  • Artykuły zebrane 1941-1944, Włochy 1944
  • Historia i Polityka. Wybór Publicystyki, wybrał, opracował i przedmową opatrzył Marcin Król, PIW, Warszawa 1989
  • Między Niemcami a Rosją, przedmowa: Mieczysław Pruszyński, 1994
  • Zanim powstała Kultura. Antologia tekstów Adolfa Marii Bocheńskiego poświęconych polskiej polityce wschodniej pod red. Kazimierza Michała Ujazdowskiego, Lublin 2006
  1. ↑ Lista żołnierzy 2 Korpusu pochowanych na Polskim Cmentarzu Wojennym w Loreto (pol.) [dostęp 2011-05-03].
  2. ↑ Polski serwis genealogiczny (pol.) [dostęp 2011-04-18].
  3. ↑ a b c d e f Jacek Bartyzel – Adolf Maria Bocheński (pol.) [dostęp 2011-04-18].
  4. ↑ a b c d ZSS – Patron szkoły (pol.) [dostęp 2011-04-18].
  5. ↑ Melchior Wańkowicz: Zupa na gwoździu. Instytut Wydawniczy PAX, 1975, s. 167.
  6. ↑ Warszawa, Skwer Adolfa Marii Bocheńskiego. [dostęp 2011-04-17].
  7. ↑ Wrocław, Skwer Adolfa Marii Bocheńskiego. [dostęp 2011-04-17].
  8. ↑ Nagroda im. Adolfa Bocheńskiego. O historii, która się nigdy nie kończy. sdp.pl, 2017-02-02. [dostęp 2017-02-14].

Bibliografia

  • Andrzej Micewski, W cieniu marszałka Piłsudskiego, Warszawa 1968
  • Stanisław Cat Mackiewicz, Kto mnie wołał, czego chciał, PAX, Warszawa 1972
  • Adam Majewski, Zaczęło się w Tobruku, Lublin 1974
  • Marcin Król, Style politycznego myślenia. Wokół „Buntu Młodych” i „Polityki”, 1979
  • Józef Czapski, Tumult i widma, 1981
  • A. Kosicka-Pajewska, Polska między Rosją a Niemcami. Koncepcje polityczne Adolfa Bocheńskiego, 1992
  • Jerzy Giedroyć, Autobiografia na cztery ręce, opr. Krzysztof Pomian, 1994
  • Kazimierz Michał Ujazdowski, Żywotność konserwatyzmu. Idee polityczne Adolfa Bocheńskiego, Iskry, 2005
  • Paweł Tanewski, Ostatni kawaler, Warszawa 2008
  • Ryszard Tomczyk, Myśl Mocarstwowa. Z dziejów młodego pokolenia II Rzeczypospolitej, Szczecin 2008

Linki zewnętrzne

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Adolf_Maria_Bocheński&oldid=49515538”