Pasaż Simonsa w Warszawie: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
update, drobne merytoryczne, drobne redakcyjne
+infobks, drobne merytoryczne, drobne redakcyjne
Linia 1: Linia 1:
{{Budynek infobox
[[Plik:Pasaż Simonsa na początku XX wieku.jpg|200px|right|thumb|Pasaż Simonsa na początku XX wieku]]
|nazwa = Pasaż Simonsa
|zabytek =
|zdjęcie = Pasaż Simonsa na początku XX wieku.jpg
|opis zdjęcia = Pasaż Simonsa na początku XX wieku
|państwo = POL
|miejscowość = [[Warszawa]]
|adres = [[Ulica Długa w Warszawie|ul. Długa]] 50/[[Ulica Nalewki w Warszawie|Nalewki]] 2
|typ budynku =
|styl architektoniczny =
|architekt = [[Paweł Grodzicki]]
|inwestor = [[Władysław IV Waza]]
|wysokość całkowita =
|wysokość do dachu =
|kondygnacje =
|powierzchnia użytkowa =
|rozpoczęcie budowy = 1900
|ukończenie budowy = 1903
|przebudowy =
|zniszczono = 1939, 1944
|odbudowano =
|pierwszy właściciel =
|kolejni właściciele =
|właściciel =
|kod mapy = Warszawa
|współrzędne = 52°14'44.267"N 21°0'5.292"E
| pozycja = left
|opis miejsca =
|znak na mapie =
|commons = Category:Simons' Passage
|www =
}}
[[Plik:Bundesarchiv Bild 101I-001-0285-02A, Warschau, Straßenszene.jpg|200px|right|thumb|Wypalony gmach Pasażu Simonsa (1939)]]
[[Plik:Bundesarchiv Bild 101I-001-0285-02A, Warschau, Straßenszene.jpg|200px|right|thumb|Wypalony gmach Pasażu Simonsa (1939)]]
[[Plik:Pasaz Simonsa fragment konstrukcji.jpg|200px|right|thumb|Zachowany fragment konstrukcji pasażu]]
[[Plik:Warszawa-Ogr Krasinskich pomnik bat Chrobry.jpg|200px|right|thumb|Pomnik batalionu "Chrobry I"]]

'''Pasaż Simonsa''' – nieistniejący [[żelbet]]owy sześciopiętrowy obiekt handlowy i budynek czynszowy, który w latach 1903–1944 znajdował się u zbiegu ulic [[Ulica Długa w Warszawie|Długiej]] i [[Ulica Nalewki w Warszawie|Nalewek]] w [[Warszawa|Warszawie]].
'''Pasaż Simonsa''' – nieistniejący [[żelbet]]owy sześciopiętrowy obiekt handlowy i budynek czynszowy, który w latach 1903–1944 znajdował się u zbiegu ulic [[Ulica Długa w Warszawie|Długiej]] i [[Ulica Nalewki w Warszawie|Nalewek]] w [[Warszawa|Warszawie]].


Linia 30: Linia 58:


== Linki zewnętrzne ==
== Linki zewnętrzne ==
{{commonscat|Simons' Passage}}
* [http://www.stalus.iq.pl/show.php/idc/42 Fotografie pasażu Simonsa]
* [http://www.stalus.iq.pl/show.php/idc/42 Fotografie pasażu Simonsa]
* [http://www.tvnwarszawa.pl/informacje,news,tak-bedzie-wygladal-nowy-pasaz-simonsa,31593.html Projekt nowego pasażu Simonsa]
* [http://www.tvnwarszawa.pl/informacje,news,tak-bedzie-wygladal-nowy-pasaz-simonsa,31593.html Projekt nowego pasażu Simonsa]

Wersja z 11:51, 7 lip 2017

Pasaż Simonsa
Ilustracja
Pasaż Simonsa na początku XX wieku
Państwo

 Polska

Miejscowość

Warszawa

Adres

ul. Długa 50/Nalewki 2

Architekt

Paweł Grodzicki

Inwestor

Władysław IV Waza

Rozpoczęcie budowy

1900

Ukończenie budowy

1903

Zniszczono

1939, 1944

Położenie na mapie Warszawy
Mapa konturowa Warszawy, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Pasaż Simonsa”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Pasaż Simonsa”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Pasaż Simonsa”
Ziemia52°14′44,267″N 21°00′05,292″E/52,245630 21,001470
Wypalony gmach Pasażu Simonsa (1939)

Pasaż Simonsa – nieistniejący żelbetowy sześciopiętrowy obiekt handlowy i budynek czynszowy, który w latach 1903–1944 znajdował się u zbiegu ulic Długiej i Nalewek w Warszawie.

Historia

Gmach został zbudowany na zamówienie berlińskiego kupca Alberta Simonsa, według projektu architekta inż. Terleckiego, w miejscu po zburzonym kościele i klasztorze Brygidek. Wzniesiono go w latach 1900–1903. Budynek składał się z czterech pięciopiętrowych skrzydeł frontowych wzdłuż ulic Długiej, Nalewek i Wyjazdu oraz oficyny wewnątrz dziedzińca. W późniejszym czasie od strony Nalewek dobudowano dodatkowe skrzydło. Oprócz lokali handlowych wewnątrz budynku znajdowały się również biura, magazyny i hotel.

Pasaż został zbombardowany we wrześniu 1939 w czasie obrony Warszawy.

W marcu 1943 w pobliżu budynku miała miejsce akcja pod Arsenałem.

Podczas powstania warszawskiego Pasaż Simonsa stanowił polską redutę ryglującą dostęp na Starówkę, a w jego piwnicach znajdował się powstańczy punkt sanitarny oraz chronili się liczni cywile. Gmach był wielokrotnie bombardowany i ostrzeliwany, a 19 lub 20 sierpnia został poważnie uszkodzony wybuchem pojazdu Borgward IV. 31 sierpnia budynek uległ zawaleniu wskutek nalotu niemieckich stukasów. Pod gruzami zginęło ponad 200 osób, głównie spośród broniących pasażu żołnierzy batalionu „Chrobry I”. W zawalonych piwnicach budynku wciąż spoczywa część poległych (po wojnie wydobyto 99 ciał).

 Osobny artykuł: Zagłada Pasażu Simonsa.

Po gmachu istniały pozostałości w postaci szczątków konstrukcji (fragmenty żelbetowych słupów) oraz zawalone piwnice. Na jego miejscu znajduje się parking oraz tereny zielone (część Ogrodu Krasińskich).

Plany zbudowania na części działki zajmowanej przez Pasaż Simonsa apartamentowca przez zostały w 2017 oprotestowane przez Związek Powstańców Warszawskich. Zdaniem powstańców w tym miejscu mogły znajdować się szczątki żołnierzy i osób cywilnych, którzy zginęli w sierpniu 1944[1].

Upamiętnienie

  • Dwie tablice Tchorka umieszczone w latach 50. przy ul. Długiej róg Bohaterów Getta (wolno stojąca) oraz na ścianie bloku przy al. „Solidarności” 66 (od strony ul. Długiej)[2].
  • Pomnik ufundowany przez żołnierzy batalionu „Chrobry I” odsłonięty w sierpniu 1989[3].
  1. Tomasz Urzykowski. Nie zbudują na grobach. „Gazeta Stołeczna”, s. 3, 6 lipca 2017. 
  2. Stanisław Ciepłowski: Napisy pamiątkowe w Warszawie XVII-XX w.. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1987, s. 51, 220-221. ISBN 83-01-06109-X.
  3. Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 620. ISBN 83-01-08836-2.

Bibliografia

Linki zewnętrzne