Tyfon: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Napisałem, że Tartar był ojcem Tyfona, a wywnioskować można to z notatki o Narodzinach. Gaja zakopała w ziemi (czyli w sobie) dwa jajka zapłodnione przez Tartara, więc można uznać, iż był jego ojcem.
→‎Mity związane z Tyfonem: główny art o bitwie mamy Tyfonomachia
Linia 37: Linia 37:


== Mity związane z Tyfonem ==
== Mity związane z Tyfonem ==
{{Main|Tyfonomachia}}
[[File:Combat de Zeus contre Typhon.jpg|thumb|250px|Wyobrażenie walki Zeusa z Tyfonem według greckiej wazy]]
[[File:Combat de Zeus contre Typhon.jpg|thumb|250px|Wyobrażenie walki Zeusa z Tyfonem według greckiej wazy]]
Gdy zaatakował Niebo, wszyscy bogowie rzucili się w panice do ucieczki. Uciekali aż do Egiptu i tam ukryli się na pustyni, a niektórzy przemienili się w zwierzęta, by nie dać się rozpoznać. [[Apollo (mitologia)|Apollo]] zamienił się w [[Jastrzębiowate|kanię]], [[Hermes]] w [[Ibisowate|ibisa]], [[Ares (mitologia)|Ares]] w rybę, [[Dionizos]] w kozła, [[Hefajstos]] w byka. Tylko Zeus pozostał w swojej postaci i rozpoczął walkę z potworem. Najpierw z daleka Zeus ciskał w niego błyskawicami, a gdy doszło do walki wręcz, przewrócił go przy pomocy swojego stalowego sierpa. Ale Tyfon był tylko ranny – odebrał Zeusowi sierp i przy jego pomocy przeciął mu mięśnie nóg i ramion. Zeus był bezbronny. Tyfon wziął go na ramiona i wyniósł do Groty Korykejskiej. Osobno ukrył mięśnie Zeusa. [[Hermes]] i [[Pan (mitologia)|Pan]] odnaleźli ukryte mięśnie i umieścili je z powrotem w ciele Zeusa, który natychmiast odzyskał swoją moc. Wsiadł na rydwan zaprzężony w skrzydlate rumaki i rozpoczął kolejną walkę z Tyfonem. Tyfon nękany przez Zeusa zaczął uciekać przed nim, pościg biegł przez [[Tracja|Trację]] i inne krainy greckie. Tyfon bronił się rzucając w Zeusa górami, ten bronił się przy pomocy błyskawic. W końcu Tyfon załamany, że nie może dosięgnąć Zeusa, uciekał przed nim na zachód. W Cieśninie Sycylijskiej, gdy Tyfon przeprawiał się do Afryki, Zeus rzucił w niego górą [[Etna]], która go zmiażdżyła. Do dzisiaj, gdy Etna wybucha płomieniami, są to pozostałości piorunów Zeusa. A gdy są odczuwalne wstrząsy, to znak, że Tyfon próbuje wydostać się spod góry. Druga wersja mitu mówi, że został uwięziony pod Górą Wusao, która leży w Azji.
Gdy zaatakował Niebo, wszyscy bogowie rzucili się w panice do ucieczki. Uciekali aż do Egiptu i tam ukryli się na pustyni, a niektórzy przemienili się w zwierzęta, by nie dać się rozpoznać. [[Apollo (mitologia)|Apollo]] zamienił się w [[Jastrzębiowate|kanię]], [[Hermes]] w [[Ibisowate|ibisa]], [[Ares (mitologia)|Ares]] w rybę, [[Dionizos]] w kozła, [[Hefajstos]] w byka. Tylko Zeus pozostał w swojej postaci i rozpoczął walkę z potworem. Najpierw z daleka Zeus ciskał w niego błyskawicami, a gdy doszło do walki wręcz, przewrócił go przy pomocy swojego stalowego sierpa. Ale Tyfon był tylko ranny – odebrał Zeusowi sierp i przy jego pomocy przeciął mu mięśnie nóg i ramion. Zeus był bezbronny. Tyfon wziął go na ramiona i wyniósł do Groty Korykejskiej. Osobno ukrył mięśnie Zeusa. [[Hermes]] i [[Pan (mitologia)|Pan]] odnaleźli ukryte mięśnie i umieścili je z powrotem w ciele Zeusa, który natychmiast odzyskał swoją moc. Wsiadł na rydwan zaprzężony w skrzydlate rumaki i rozpoczął kolejną walkę z Tyfonem. Tyfon nękany przez Zeusa zaczął uciekać przed nim, pościg biegł przez [[Tracja|Trację]] i inne krainy greckie. Tyfon bronił się rzucając w Zeusa górami, ten bronił się przy pomocy błyskawic. W końcu Tyfon załamany, że nie może dosięgnąć Zeusa, uciekał przed nim na zachód. W Cieśninie Sycylijskiej, gdy Tyfon przeprawiał się do Afryki, Zeus rzucił w niego górą [[Etna]], która go zmiażdżyła. Do dzisiaj, gdy Etna wybucha płomieniami, są to pozostałości piorunów Zeusa. A gdy są odczuwalne wstrząsy, to znak, że Tyfon próbuje wydostać się spod góry. Druga wersja mitu mówi, że został uwięziony pod Górą Wusao, która leży w Azji.

Wersja z 12:21, 15 sie 2017

Tyfon
Τυφῶν
Ilustracja
Inne imiona

Tyfeus, Tyfaon, Tyfos

Występowanie

mitologia grecka

Rodzina
Ojciec

Tartar

Matka

Gaja

Tyfon (także Tyfeus, Tyfaon bądź Tyfos, gr. Τυφῶν Typhō̂n, Τυφωεύς Typhōeús, Τυφάων Typháōn bądź Τυφώς Typhṓs) – w mitologii greckiej najmłodszy syn Gai i Tartarosa. Według innej wersji miał być synem Hery, poczętym bez udziału mężczyzny.

Narodziny

Gaja, wściekła na Zeusa za zamknięcie jej dzieci (gigantów) w Tartarze, zwróciła się o pomoc do Tartara. Ten dał jej dwa jajka zapłodnione przez niego. Gaja zakopała je w ziemi i po jakimś czasie na świat wyszedł potwór Tyfon.

Opis

Tyfon był pół człowiekiem, pół zwierzęciem, wzrostem i siłą przerastał wszystkich. Był większy od największych gór, głową zahaczał o gwiazdy. Kiedy wyciągał ręce, jedną sięgał krańców wschodnich świata, a drugą zachodnich. Zamiast palców miał sto smoczych łbów. Od pasa w dół miał kłębowisko żmij, a u ramion skrzydła. Oczy jego miotały płomienie.

W innych wersjach mitu Tyfon był latającym stugłowym smokiem.

Mity związane z Tyfonem

 Osobny artykuł: Tyfonomachia.
Wyobrażenie walki Zeusa z Tyfonem według greckiej wazy

Gdy zaatakował Niebo, wszyscy bogowie rzucili się w panice do ucieczki. Uciekali aż do Egiptu i tam ukryli się na pustyni, a niektórzy przemienili się w zwierzęta, by nie dać się rozpoznać. Apollo zamienił się w kanię, Hermes w ibisa, Ares w rybę, Dionizos w kozła, Hefajstos w byka. Tylko Zeus pozostał w swojej postaci i rozpoczął walkę z potworem. Najpierw z daleka Zeus ciskał w niego błyskawicami, a gdy doszło do walki wręcz, przewrócił go przy pomocy swojego stalowego sierpa. Ale Tyfon był tylko ranny – odebrał Zeusowi sierp i przy jego pomocy przeciął mu mięśnie nóg i ramion. Zeus był bezbronny. Tyfon wziął go na ramiona i wyniósł do Groty Korykejskiej. Osobno ukrył mięśnie Zeusa. Hermes i Pan odnaleźli ukryte mięśnie i umieścili je z powrotem w ciele Zeusa, który natychmiast odzyskał swoją moc. Wsiadł na rydwan zaprzężony w skrzydlate rumaki i rozpoczął kolejną walkę z Tyfonem. Tyfon nękany przez Zeusa zaczął uciekać przed nim, pościg biegł przez Trację i inne krainy greckie. Tyfon bronił się rzucając w Zeusa górami, ten bronił się przy pomocy błyskawic. W końcu Tyfon załamany, że nie może dosięgnąć Zeusa, uciekał przed nim na zachód. W Cieśninie Sycylijskiej, gdy Tyfon przeprawiał się do Afryki, Zeus rzucił w niego górą Etna, która go zmiażdżyła. Do dzisiaj, gdy Etna wybucha płomieniami, są to pozostałości piorunów Zeusa. A gdy są odczuwalne wstrząsy, to znak, że Tyfon próbuje wydostać się spod góry. Druga wersja mitu mówi, że został uwięziony pod Górą Wusao, która leży w Azji.

Potomstwo Tyfona

Przypisuje się mu ojcostwo wielu innych potworów, m.in.:

Analogie

Istnieją pewne analogie i podobieństwa mitu o Tyfonie kradnącym mięśnie Zeusowi z mitem hetyckim o Illujance zabierającym bogowi serce i oczy, prawdopodobnie chodzi tutaj o zapożyczenie. Również wskazuje się na analogie do mitu o Ullikummi[1].

  1. Maciej Popko, Mitologia hetyckiej Anatolii, WAiF, Warszawa, 1987, ISBN 83-221-0103-1, str.70