Roman Bratny: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
+papa |
m |
||
Linia 3: | Linia 3: | ||
|Grafika = Roman Bratny.jpg |
|Grafika = Roman Bratny.jpg |
||
|Podpis = |
|Podpis = |
||
|link_do_zdjęcia = <!-- W przypadku braku na Commons: [http://cośtam Coś Tam] --> |
|||
|Pełne imię i nazwisko = Roman Mularczyk |
|Pełne imię i nazwisko = Roman Mularczyk |
||
|Data i miejsce urodzenia = [[5 sierpnia]] [[1921]]<br />[[Kraków]] |
|Data i miejsce urodzenia = [[5 sierpnia]] [[1921]]<br />[[Kraków]] |
||
|Data i miejsce śmierci = [[5 listopada]] [[2017]] |
|Data i miejsce śmierci = [[5 listopada]] [[2017]] |
||
|Narodowość = |
|Narodowość = |
||
|Dziedzina sztuki = [[literatura]] |
|Dziedzina sztuki = [[literatura piękna]] |
||
|Styl = |
|Styl = |
||
|Ważne dzieła = ''[[Kolumbowie. Rocznik 20]]'' |
|Ważne dzieła = ''[[Kolumbowie. Rocznik 20]]'' |
||
|Muzeum artysty = |
|Muzeum artysty = |
||
Linia 20: | Linia 19: | ||
|www = |
|www = |
||
}} |
}} |
||
'''Roman Bratny''' |
'''Roman Bratny''', właściwie '''Roman Mularczyk''' (ur. [[5 sierpnia]] [[1921]] w [[Kraków|Krakowie]], zm. [[5 listopada]] [[2017]]<ref>{{cytuj |url = http://ksiazki.onet.pl/zmarl-roman-bratny-mial-96-lat/s5bqvk |tytuł = Zmarł Roman Bratny. Miał 96 lat |opublikowany = Onet Kultura |język = pl |data = 2017-11-06 |data dostępu = 2017-11-06}}</ref>) – polski [[proza]]ik, [[poezja|poeta]], [[publicystyka|publicysta]] i [[scenarzysta|scenarzysta filmowy]]. |
||
== Życiorys == |
== Życiorys == |
Wersja z 18:04, 11 lis 2017
Odznaczenia | |
Roman Bratny, właściwie Roman Mularczyk (ur. 5 sierpnia 1921 w Krakowie, zm. 5 listopada 2017[1]) – polski prozaik, poeta, publicysta i scenarzysta filmowy.
Życiorys
W 1942 r. ukończył Szkołę Podchorążych Rezerwy Piechoty Armii Krajowej, następnie związał się z O.W. Z.P.N. „Miecz i Pług” (Organizacja Wojskowa – Zbrojne Pogotowie Narodu)[2]. Pierwszy tomik swojej poezji pt. „Pogarda” ogłosił pod pseudonimem „Roman Bratny” w 1944 r. W latach 1943–1944 współpracował z pismem „Kuźnia”, a od 1944 r. był jednym z założycieli i redaktorem pisma literackiego „Dźwigary”[2]. Walczył w powstaniu warszawskim w Śródmieściu Południowym – I Obwód „Radwan” (Śródmieście) – 3. Rejon „Ratusz – Wojskowa Służba Ochrony Powstania – VI zgrupowanie WSOP – batalion „Bełt” – 2. kompania[2]. Przebywał w obozach jenieckich i po wyzwoleniu z niewoli przez pewien czas służył w Polskich Siłach Zbrojnych na terenie Francji[2].
Po wojnie studiował w Akademii Nauk Politycznych w Warszawie i był redaktorem Pokolenia (1946-1947), członkiem zespołu redakcyjnego tygodnika Nowa Kultura (1950-1951), zastępcą redaktora tygodnika Kultura (1963-1971), a od 1975 kierownikiem literackim Teatru Powszechnego w Warszawie. Otrzymał nagrodę państwową II stopnia. W roku jubileuszu 45-lecia LWP 12 października 1988 roku otrzymał Nagrodę I stopnia Ministra Obrony Narodowej w dziedzinie literatury. Od 1949 roku był członkiem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej[3].
W swoich powieściach obrazował walkę i powojenne losy swojego pokolenia. Od jego powieści Kolumbowie. Rocznik 20 pochodzi nazwa generacji literatów urodzonych około 1920 roku. W 1983 powieść Rok w trumnie była rządową propagandą wydaną w olbrzymim nakładzie[4][5].
Życie prywatne
Syn oficera WP, brat Andrzeja Mularczyka.
Nawiązania w kulturze
Nie bądź taki delikatny. Twardy bądź jak Roman Bratny
Elektrycznych Gitar Nie pij, Piotrek z płyty A ty co Bratny jest wzorcem macho. W istocie, w twórczości Romana Bratnego przewijają się liczne wątki „męskich przygód”, a w szczególności myślistwa. Dlatego też w okresie swojej popularności Bratny był traktowany jako swego rodzaju „polski Hemingway”.
W utworzeTwórczość
Proza i poezja
- 1944 Pogarda (wiersze)
- 1946 Ślad (nowele)
- 1948 Losy (wiersze)
- 1948 15 batalionów (wiersze)
- 1948 W karty z historią (wiersze)
- 1949 Słowo miliarda (wiersze)
- 1951 Człowieku, żyć będziesz” (wiersze)
- 1953 Głos bomby Ishi (szkice publicystyczne)
- 1953 Ile serce wytrzyma (opowiadania)
- 1953 Rola główna (opowiadania)
- 1955 Kryśka Brzytew (opowiadania)
- 1955 Krok ostateczny (powieść)
- 1957 Wiersze wybrane (wiersze)
- 1957 Kolumbowie. Rocznik 20 (powieść)
- 1959 Niespokojne tropy. Wrażenia z podróży do ZSRR (seria: „Naokoło świata”)
- 1959 Szczęśliwi torturowani (powieść)
- 1961 Śniegi płyną (powieść)
- 1961 Spacer w ZOO (opowiadania)
- 1962 Życie raz jeszcze (powieść, napisana w 1957)
- 1962 Brulion (powieść)
- 1963 Wybór opowiadań
- 1964 Historia najnowsza Polski u Antka Półgłówki (opowiadania)
- 1965 Nauka chodzenia (powieść)
- 1967 Przeszło, nie minęło. Wybór prozy
- 1968 Ciągle wczoraj; Ciemięga i inni; Nauka chodzenia (powieści)
- 1969 Przesłuchanie Pana Boga (opowiadania)
- 1969 Kontrybucja. Opowieści i opowiadania filmowe
- 1969 Opowiadania
- 1970 Trzech w linii prostej (powieść)
- 1970 Izba tonów i drwina (opowiadania)
- 1970 Ćwierć wieku i cała przyszłość (publicystyka)
- 1971 Ile jest życia (powieść)
- 1971 Noc księżycowa (opowiadania)
- 1971 Tygodnie zdumienia (reportaże)
- 1974 Pięć opowieści” (wznowienie wydanych wcześniej powieści)
- 1972 Sześć osób pierwszych (opowiadania)
- 1973 Losy (powieść)
- 1974 Zgoda na gniew (opowiadania)
- 1976 Hobby wielkie jak łoś (opowiadania)
- 1976 Lot ku ziemi (powieść)
- 1976 Kiosk na Dębowego (powieść)
- 1976 Opowieści współczesne (wznowienie wydanych wcześniej opowiadań i powieści)
- 1976 Wybór opowiadań (wznowienie wydanych wcześniej opowiadań)
- 1977 Na bezdomne psy (powieść)
- 1968 Radość nagrobków (opowiadania)
- 1978 Pamiętnik moich książek tom I
- 1979 Rozstrzelane wesele (powieść)
- 1979 Czwartki ubogich (opowiadania)
- 1980 Kiepskie zmartwychwstanie (powieść)
- 1980 Wiersze i dramaty
- 1980 Dzieci Świętej (powieść)
- 1981 Bronić siebie (powieść)
- 1981 Wdrażanie obłędu (powieść)
- 1983 Rok w trumnie (powieść)
- 1983 Koszenie pawi (opowiadania)
- 1983 Pamiętnik moich książek tom II
- 1983 Racja wilków (wznowienie wydanych wcześniej opowiadań)
- 1984 Twarde ojczyzny (opowiadania)
- 1985 Honor germańskiego bobra (opowiadania)
- 1986 Miłowanie kata (powieść)
- 1986 CDN (powieść)
- 1987 Wśród nocnej ciszy (powieść)
- 1987 Co las mi powiedział (opowiadania, w tym jedno nowe)
- 1987 Żarty (opowiadania)
- 1987 Klapa, czyli Pan Bóg rozdaje karty (opowiadania)
- 1987 Upadek „Ludowej” (powieść)
- 1988 Nagi maj (powieść)
- 1988 Przyducha (opowiadania)
- 1989 Bez diabła (opowiadania)
- 1989 Błazen Królestwa Niebieskiego (opowiadania)
- 1989 Paradoks istnienia (opowiadania, w tym jedno nowe)
- 1989 „Jeżeli żyjesz” i inne opowiadania (wznowienie wydanych wcześniej opowiadań)
- 1990 List gończy. Komiks quasi-utopijny (opowiadanie)
- 1990 Puste poduszki (opowiadania)
- 1990 Rok 199?, czyli Dziura w Płocie (opowiadania)
- 1990 Szaleństwo Rewizora (opowiadania)
- 1991 Super Prezydent (opowiadanie)
- 1992 Tryptyk paradoksalny (opowiadania)
- 1993 Rok myśliwego (felietony)
- 1993 Wielebny Romeo (powieść)
- 1993 Replika zbrodni: przypowieść kryminalna (powieść)
- 1994 Dzieci Ojca Świętego (opowiadania)
- 1994 Historie miłosne pod psem (opowiadania)
- 1995 Anioł w butach z ostrogami (powieść)
Utwory teatralne
- 1949 Pobita kra (sztuka teatralna)
- 1950 Zwycięstwo Gralaków (sztuka teatralna)
- 1952 Ludzie, którzy rosną (jednoaktówki świetlicowe)
- 1952 Przeciw krzywdzie (jednoaktówka)
- 1952 Sześć godzin ciemności (sztuka teatralna)
- 1956 Spór o wiek XX-sty (groteska sceniczna)
- 1960 Przesłuchanie Pana Boga (utwór sceniczny)
- 1960 Trzecia strona (dramat)
- 1974 Urodziny (sztuka teatralna)
Scenariusze dla filmu, telewizji i radia
- Z tym tematem związana jest kategoria:
- 1954 Trudna miłość (adaptacja opowiadania „Siódmy krzyżyk młodości”, scenariusz powstał wspólnie z reżyserem Stanisławem Różewiczem)
- 1960 Powrót (scenariusz, adaptacja powieści „Szczęśliwi torturowani”)
- 1963 Śniegi płyną (widowisko telewizyjne, na podst. powieści pod tym samym tytułem)
- 1964 Naganiacz (scenariusz, adaptacja opowiadania pod tym samym tytułem)
- 1964 Zerwany most (scenariusz na podstawie powieści „Śniegi płyną”)
- 1965 Życie raz jeszcze (scenariusz, na podst. powieści pod tym samym tytułem)
- 1966 Niedziela sprawiedliwości (scenariusz filmowy)
- 1967 Brulion (scenariusz widowiska TV, na podst. powieści pod tym samym tytułem)
- 1967 Kontrybucja (scenariusz, adaptacja opowiadania pod tym samym tytułem)
- 1968 Przeszło, nie minęło (scenariusz widowiska TV, adaptacja opowiadania „Własna kula”)
- 1970 Kolumbowie (scenariusz serialu TV, na podst. powieści pod tym samym tytułem)
- 1973 Losy (scenariusz serialu TV, na podst. powieści pod tym samym tytułem)
- 1974 Ile jest życia (scenariusz serialu, na podst. powieści pod tym samym tytułem)
- 1981 Czwartki ubogich (scenariusz, na podst. opowiadania pod tym samym tytułem)
- 1981 Czwartki ubogich (słuchowisko radiowe, adaptacja opowiadania pod tym samym tytułem)
- 1982 Piwko i Zdesperowany (scenariusz widowiska TV, adaptacja opowiadania pod tym samym tytułem)
Nagrody i odznaczenia
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski 1959
- Order Sztandaru Pracy II klasy 1964
- Nagroda Stołecznej Rady Narodowej 1971
- Nagroda Komitetu ds. Radia i Telewizji za twórczość radiową i telewizyjną za rok 1970 1971
- Nagroda Państwowa II stopnia w dziedzinie literatury 1972
- Nagroda Trybuny Ludu za kształtowanie i upowszechnianie kultury socjalistycznej 1979
- Nagroda Ministra Obrony Narodowej 1983
- Nagroda Ministra Kultury i Sztuki I stopnia 1985
- Order Sztandaru Pracy I klasy 1986
- Nagroda Gazety Krakowskiej im. T. Hołuja „Drzewo i owoc” 1987
- Odznaka Zasłużony dla Kultury Narodowej 1987
Zobacz też
- ↑ Zmarł Roman Bratny. Miał 96 lat [online], Onet Kultura, 6 listopada 2017 [dostęp 2017-11-06] (pol.).
- ↑ a b c d Powstańcze biogramy – Roman Mularczyk. Muzeum Powstania Warszawskiego. [dostęp 2017-11-07].
- ↑ Kryptonim „Gracze”. Służba Bezpieczeństwa wobec Komitetu Obrony robotników i Komitetu Samoobrony społecznej „Kor” 1976-1981, wybór, wstęp i opracowanie Łukasz Kamiński i Grzegorz Waligóra, Warszawa 2010, s. 128.
- ↑ Dziennikarze w czasach WRON-y.
- ↑ Chciejstwo w formie political fiction.
Bibliografia
- Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny [1]
- Roman Bratny ISBN 83-08-00011-8.
- Roman Bratny Miłowanie kata, ISBN 83-11-07390-2.
- Roman Bratny „Dzieci ojca świętego”, 1994, ISBN 83-85135-62-6.
- Roman Bratny w bazie filmpolski.pl
- Roman Bratny w bazie Filmweb
- Roman Bratny
- Polscy pisarze współcześni
- Polscy poeci
- Polscy prozaicy
- Polscy publicyści
- Powstańcy warszawscy
- Osoby związane z polską prasą podziemną 1939–1945
- Pisarze związani z Konstancinem-Jeziorną
- Oficerowie Armii Krajowej
- Członkowie Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej
- Jeńcy Stalagu VIIIB/344 Lamsdorf
- Laureaci nagrody „Trybuny Ludu”
- Odznaczeni Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (1944–1989)
- Odznaczeni odznaką tytułu honorowego „Zasłużony dla Kultury Narodowej”
- Odznaczeni Odznaką Nagrody Państwowej
- Odznaczeni Orderem Sztandaru Pracy I klasy
- Odznaczeni Orderem Sztandaru Pracy II klasy
- Ludzie urodzeni w Krakowie
- Urodzeni w 1921
- Zmarli w 2017