Operator wirtualny: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Wycofano ostatnią zmianę treści (wprowadzoną przez 109.243.252.213) i przywrócono wersję 50093102 autorstwa 95.131.169.236
MastiBot (dyskusja | edycje)
m Bot: Dodanie tytułów do linków w przypisach (patrz FAQ); zmiany kosmetyczne
Linia 1: Linia 1:
'''Operator wirtualny''' (formalnie: operator wirtualnej sieci ruchomej, MVNO z [[język angielski|ang.]] ''Mobile Virtual Network Operator'') – [[podmiot gospodarczy]] oferujący swoim klientom usługi związane z [[telefonia komórkowa|telefonią komórkową]] na bazie infrastruktury telekomunikacyjnej należącej do innego [[Przedsiębiorca telekomunikacyjny|operatora telekomunikacyjnego]], zwanego w tym kontekście [[operator infrastrukturalny|operatorem infrastrukturalnym]] lub {{lang|en}} ''Mobile Network Operator, MNO''.
'''Operator wirtualny''' (formalnie: operator wirtualnej sieci ruchomej, MVNO z [[język angielski|ang.]] ''Mobile Virtual Network Operator'') – [[podmiot gospodarczy]] oferujący swoim klientom usługi związane z [[telefonia komórkowa|telefonią komórkową]] na bazie infrastruktury telekomunikacyjnej należącej do innego [[Przedsiębiorca telekomunikacyjny|operatora telekomunikacyjnego]], zwanego w tym kontekście [[operator infrastrukturalny|operatorem infrastrukturalnym]] lub {{lang|en}} ''Mobile Network Operator, MNO''.
W Polsce rynek operatorów wirtualnych rozwija się wolno, według danych [[Urząd Komunikacji Elektronicznej|Urzędu Komunikacji Elektronicznej]] w marcu 2014 r. ich udział w liczbie kart SIM wynosił ok. 0,8%<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.telepolis.pl/wiadomosci/gaj-chetnie-pomozemy-mvno,2,3,30158.html | tytuł = Gaj: chętnie pomożemy MVNO | data dostępu = 2014-05-27 | autor = | opublikowany = Telepolis.pl | praca = | data = 2014-03-12 | język = pl}}</ref>.
W Polsce rynek operatorów wirtualnych rozwija się wolno, według danych [[Urząd Komunikacji Elektronicznej|Urzędu Komunikacji Elektronicznej]] w marcu 2014 r. ich udział w liczbie kart SIM wynosił ok. 0,8%<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.telepolis.pl/wiadomosci/gaj-chetnie-pomozemy-mvno,2,3,30158.html | tytuł = Gaj: chętnie pomożemy MVNO | data dostępu = 2014-05-27 | autor = | opublikowany = Telepolis.pl | praca = | data = 2014-03-12 | język = pl}}</ref>.


Według stanu na 30 września 2016 r. udział MVNO w liczbie kart SIM wynosił ok. 1,7%<ref name="danetelepolis">{{Cytuj stronę |url = http://www.telepolis.pl/wiadomosci/pelny-obraz-polskiego-rynku-kart-sim-w-3q2016,2,3,37563.html|data dostępu = 2016-11-23|tytuł = Pełny obraz polskiego rynku kart SIM w 3Q2016|autor = |opublikowany = Telepolis.pl|praca = |język = pl}}</ref>.
Według stanu na 30 września 2016 r. udział MVNO w liczbie kart SIM wynosił ok. 1,7%<ref name="danetelepolis">{{Cytuj stronę |url = http://www.telepolis.pl/wiadomosci/pelny-obraz-polskiego-rynku-kart-sim-w-3q2016,2,3,37563.html|data dostępu = 2016-11-23|tytuł = Pełny obraz polskiego rynku kart SIM w 3Q2016|autor = |opublikowany = Telepolis.pl|praca = |język = pl}}</ref>.


Na świecie największym operatorem wirtualnym jest [[Virgin Mobile]], który oferuje swoje usługi w dziesięciu krajach położonych na pięciu kontynentach oraz planuje rozpocząć działalność w dwóch kolejnych do końca 2015 roku<ref>{{Cytuj stronę|tytuł = Virgin Mobile aims to launch operations in Peru in 2015|url = http://www.telecompaper.com/news/virgin-mobile-aims-to-launch-operations-in-peru-in-2015--1047257|opublikowany = www.telecompaper.com|data dostępu = 2015-09-01}}</ref>.
Na świecie największym operatorem wirtualnym jest [[Virgin Mobile]], który oferuje swoje usługi w dziesięciu krajach położonych na pięciu kontynentach oraz planuje rozpocząć działalność w dwóch kolejnych do końca 2015 roku<ref>{{Cytuj stronę|tytuł = Virgin Mobile aims to launch operations in Peru in 2015|url = http://www.telecompaper.com/news/virgin-mobile-aims-to-launch-operations-in-peru-in-2015--1047257|opublikowany = www.telecompaper.com|data dostępu = 2015-09-01}}</ref>.


== Kwestie prawne i finansowe ==
== Kwestie prawne i finansowe ==
Działalność operatorów wirtualnych w poszczególnych krajach regulują przepisy dotyczące lokalnych rynków telekomunikacyjnych. W Polsce, MVNO muszą działać zgodnie z ustawą [[Prawo telekomunikacyjne]]. Aby rozpocząć działalność jako MVNO należy złożyć w okręgowym oddziale UKE wniosek o wpis do ‘’rejestru przedsiębiorców telekomunikacyjnych’’ zgodnie z przepisami artykułu 10 wyżej wymienionej ustawy. W ciągu tygodnia powinno się otrzymać zaświadczenie o wpisie do rejestru. Nie potrzeba dodatkowych zezwoleń ani koncesji, każdy przedsiębiorca telekomunikacyjny może rozpocząć działalność jako MVNO, po zawarciu odpowiedniej umowy z operatorem komórkowym, który zgodzi się udostępnić do tego celu swoją infrastrukturę teleinformatyczną<ref name="UKE_jak_zostac_MVNO">[http://www.uke.gov.pl/uke/index.jsp?place=Lead01&news_cat_id=291&news_id=948&layout=1&page=text Jak zostać operatorem MVNO], informacja na stronach UKE.</ref>.
Działalność operatorów wirtualnych w poszczególnych krajach regulują przepisy dotyczące lokalnych rynków telekomunikacyjnych. W Polsce, MVNO muszą działać zgodnie z ustawą [[Prawo telekomunikacyjne]]. Aby rozpocząć działalność jako MVNO należy złożyć w okręgowym oddziale UKE wniosek o wpis do ‘’rejestru przedsiębiorców telekomunikacyjnych’’ zgodnie z przepisami artykułu 10 wyżej wymienionej ustawy. W ciągu tygodnia powinno się otrzymać zaświadczenie o wpisie do rejestru. Nie potrzeba dodatkowych zezwoleń ani koncesji, każdy przedsiębiorca telekomunikacyjny może rozpocząć działalność jako MVNO, po zawarciu odpowiedniej umowy z operatorem komórkowym, który zgodzi się udostępnić do tego celu swoją infrastrukturę teleinformatyczną<ref name="UKE_jak_zostac_MVNO">[http://www.uke.gov.pl/uke/index.jsp?place=Lead01&news_cat_id=291&news_id=948&layout=1&page=text Jak zostać operatorem MVNO], informacja na stronach UKE.</ref>.


Urząd Komunikacji Elektronicznej rozpoczął w 2007 roku konsultacje z zainteresowanymi uczestnikami rynku telekomunikacyjnego na temat kształtowania reguł dotyczących rozliczeń pomiędzy operatorami wirtualnymi i infrastrukturalnymi<ref name="UKE_Konsultacje">[http://web.archive.org/web/20110703172241/http://www.uke.gov.pl/_gAllery/55/56/5556/konsultacje_model_rozliczen_MVNO_MNO.pdf Konsultacje zasad rozliczeń MVNO-MNO], dokument opublikowany na stronach UKE. </ref>. Zarządy [[Polkomtel]]u, [[Orange Polska|PTK Centertel]] oraz [[T-Mobile Polska|Polskiej Telefonii Cyfrowej]] przedstawiły podobne stanowiska<ref name="Stanowiska_Operatorow">[http://www.uke.gov.pl/uke/index.jsp?place=Lead01&news_cat_id=266&news_id=1868&layout=3&page=text Wyniki konsultacji zasad rozliczeń MVNO-MNO], informacja na stronach UKE.</ref>. Wskazywały pełną swobodę umów pomiędzy MVNO a MNO jako najlepsze rozwiązanie. Argumentowały, że trudno byłoby tworzyć jakiekolwiek jednolite ramy warunków wzajemnych rozliczeń z operatorami wirtualnymi, ponieważ nie sposób objąć nimi wszystkich możliwych strategii i sytuacji w jakich chciałyby prowadzić działalność MVNO. Przekonywały, że taka próba ograniczałaby innowacyjność rozwiązań i strategii poszczególnych MVNO oraz rozwój konkurencyjności na rynku wirtualnych operatorów.
Urząd Komunikacji Elektronicznej rozpoczął w 2007 roku konsultacje z zainteresowanymi uczestnikami rynku telekomunikacyjnego na temat kształtowania reguł dotyczących rozliczeń pomiędzy operatorami wirtualnymi i infrastrukturalnymi<ref name="UKE_Konsultacje">[http://web.archive.org/web/20110703172241/http://www.uke.gov.pl/_gAllery/55/56/5556/konsultacje_model_rozliczen_MVNO_MNO.pdf Konsultacje zasad rozliczeń MVNO-MNO], dokument opublikowany na stronach UKE. </ref>. Zarządy [[Polkomtel]]u, [[Orange Polska|PTK Centertel]] oraz [[T-Mobile Polska|Polskiej Telefonii Cyfrowej]] przedstawiły podobne stanowiska<ref name="Stanowiska_Operatorow">[http://www.uke.gov.pl/uke/index.jsp?place=Lead01&news_cat_id=266&news_id=1868&layout=3&page=text Wyniki konsultacji zasad rozliczeń MVNO-MNO], informacja na stronach UKE.</ref>. Wskazywały pełną swobodę umów pomiędzy MVNO a MNO jako najlepsze rozwiązanie. Argumentowały, że trudno byłoby tworzyć jakiekolwiek jednolite ramy warunków wzajemnych rozliczeń z operatorami wirtualnymi, ponieważ nie sposób objąć nimi wszystkich możliwych strategii i sytuacji w jakich chciałyby prowadzić działalność MVNO. Przekonywały, że taka próba ograniczałaby innowacyjność rozwiązań i strategii poszczególnych MVNO oraz rozwój konkurencyjności na rynku wirtualnych operatorów.


Obecnie nie ma żadnych reguł narzuconych przez UKE w związku z rozliczeniami pomiędzy operatorami infrastrukturalnymi i wirtualnymi. Każda umowa jest wynikiem negocjacji pomiędzy zainteresowanymi podmiotami i nie musi opierać się na wytycznych regulatora rynku telekomunikacyjnego.
Obecnie nie ma żadnych reguł narzuconych przez UKE w związku z rozliczeniami pomiędzy operatorami infrastrukturalnymi i wirtualnymi. Każda umowa jest wynikiem negocjacji pomiędzy zainteresowanymi podmiotami i nie musi opierać się na wytycznych regulatora rynku telekomunikacyjnego.
Linia 16: Linia 16:
== Modele biznesowe związane z działalnością MVNO ==
== Modele biznesowe związane z działalnością MVNO ==
Podstawową zasadą związaną z działalnością operatora wirtualnego jest oferowanie swoim klientom usług na bazie wykupionych hurtowo ''usług hostingowych'' oferowanych przez operatorów infrastrukturalnych. Poszczególne MVNO różnią się jednak przyjętą strategią związaną z wybranym przez siebie modelem biznesowym. Poniżej podano kilka przykładów:
Podstawową zasadą związaną z działalnością operatora wirtualnego jest oferowanie swoim klientom usług na bazie wykupionych hurtowo ''usług hostingowych'' oferowanych przez operatorów infrastrukturalnych. Poszczególne MVNO różnią się jednak przyjętą strategią związaną z wybranym przez siebie modelem biznesowym. Poniżej podano kilka przykładów:
* Niektóre [[podmiot gospodarczy|podmioty gospodarcze]] wchodzą na rynek z nową [[marka producenta|marką]], nie kojarzoną z żadną inną działalnością. Często próbują zagospodarować jakąś niszę na rynku, szukają klientów wśród pewnej grupy społecznej, do której kierują akcję [[marketing]]ową. Przykładem może być operator [[Mobilking]], który swoje usługi określał jako „ofertę dla prawdziwych facetów” (wspierając się dodatkowo reklamami, uznawanymi przez niektóre środowiska za „seksistowskie”, operujące stereotypami na temat kobiet i mężczyzn). Jako usługi dodatkowe oferował tapety i [[Multimedia Messaging Service|MMSy]] o zabarwieniu erotycznym.
* Niektóre [[podmiot gospodarczy|podmioty gospodarcze]] wchodzą na rynek z nową [[marka producenta|marką]], nie kojarzoną z żadną inną działalnością. Często próbują zagospodarować jakąś niszę na rynku, szukają klientów wśród pewnej grupy społecznej, do której kierują akcję [[marketing]]ową. Przykładem może być operator [[Mobilking]], który swoje usługi określał jako „ofertę dla prawdziwych facetów” (wspierając się dodatkowo reklamami, uznawanymi przez niektóre środowiska za „seksistowskie”, operujące stereotypami na temat kobiet i mężczyzn). Jako usługi dodatkowe oferował tapety i [[Multimedia Messaging Service|MMSy]] o zabarwieniu erotycznym.
* Wiele firm posiada dobrze znaną na rynku markę zbudowaną dzięki działalności niezwiązanej z [[telekomunikacja|telekomunikacją]]. Mogą one jako wirtualny operator skierować swoją ofertę do dotychczasowych, stałych klientów oraz wykorzystać globalny zasięg swojej marki do pozyskania nowych. Zyski związane z MVNO nie są tutaj jedynym celem, chodzi także o wpływ na podstawowy obszar działalności, w którym generowana jest większość przychodów: powiększenie oferty, przywiązanie klientów itp. Na przykład płacąc kartą kredytową wydaną przez [[mBank]] można otrzymać darmowe minuty jako klient operatora [[MBank mobile|mBank Mobile]], a robiąc zakupy w sieci [[Carrefour Polska|Carrefour]] można było otrzymać darmowe minuty będąc klientem sieci [[Carrefour Mova]].
* Wiele firm posiada dobrze znaną na rynku markę zbudowaną dzięki działalności niezwiązanej z [[telekomunikacja|telekomunikacją]]. Mogą one jako wirtualny operator skierować swoją ofertę do dotychczasowych, stałych klientów oraz wykorzystać globalny zasięg swojej marki do pozyskania nowych. Zyski związane z MVNO nie są tutaj jedynym celem, chodzi także o wpływ na podstawowy obszar działalności, w którym generowana jest większość przychodów: powiększenie oferty, przywiązanie klientów itp. Na przykład płacąc kartą kredytową wydaną przez [[mBank]] można otrzymać darmowe minuty jako klient operatora [[MBank mobile|mBank Mobile]], a robiąc zakupy w sieci [[Carrefour Polska|Carrefour]] można było otrzymać darmowe minuty będąc klientem sieci [[Carrefour Mova]].
* Są firmy, dla których działalność jako MVNO jest naturalnym rozszerzeniem ich dotychczasowej oferty. Można zaliczyć do nich operatorów stacjonarnych, innym przykładem jest [[Polsat]], który oferuje usługi telefonii komórkowej jako [[Cyfrowy Polsat (sieć telefonii komórkowej)|Cyfrowy Polsat]], operator sieci "Rodzinna Telefonia Komórkowa". Obecnie są to usługi związane z przesyłaniem głosu i danych, w przyszłości telefonia może stać się dla niego kolejnym kanałem dystrybucji treści multimedialnych.
* Są firmy, dla których działalność jako MVNO jest naturalnym rozszerzeniem ich dotychczasowej oferty. Można zaliczyć do nich operatorów stacjonarnych, innym przykładem jest [[Polsat]], który oferuje usługi telefonii komórkowej jako [[Cyfrowy Polsat (sieć telefonii komórkowej)|Cyfrowy Polsat]], operator sieci "Rodzinna Telefonia Komórkowa". Obecnie są to usługi związane z przesyłaniem głosu i danych, w przyszłości telefonia może stać się dla niego kolejnym kanałem dystrybucji treści multimedialnych.


== Aspekty techniczne ==
== Aspekty techniczne ==
Operatorzy wirtualni w zależności od przyjętego modelu działalności mogą korzystać w 100% z infrastruktury innego operatora lub posiadać niektóre elementy związane z [[komutacja|komutacją]] i obsługą połączeń. Głównym czynnikiem charakteryzującym MVNO w kontekście używanej infrastruktury jest brak własnej sieci dostępowej i przyznanych [[Częstotliwości używane w sieci GSM|częstotliwości]].
Operatorzy wirtualni w zależności od przyjętego modelu działalności mogą korzystać w 100% z infrastruktury innego operatora lub posiadać niektóre elementy związane z [[komutacja|komutacją]] i obsługą połączeń. Głównym czynnikiem charakteryzującym MVNO w kontekście używanej infrastruktury jest brak własnej sieci dostępowej i przyznanych [[Częstotliwości używane w sieci GSM|częstotliwości]].
Urząd Komunikacji Elektronicznej zaproponował trzy profile działalności wirtualnych operatorów w kontekście posiadanej przez nich infrastruktury teleinformatycznej:
Urząd Komunikacji Elektronicznej zaproponował trzy profile działalności wirtualnych operatorów w kontekście posiadanej przez nich infrastruktury teleinformatycznej:
* Dostawca Usług (ang. ''Service Provider'') – nie posiada własnej infrastruktury sieciowej, zakresu numeracyjnego oraz [[Karta SIM|kart SIM]]. Może posiadać własny system billingowy.
* Dostawca Usług (ang. ''Service Provider'') – nie posiada własnej infrastruktury sieciowej, zakresu numeracyjnego oraz [[Karta SIM|kart SIM]]. Może posiadać własny system billingowy.
* Zaawansowany Dostawca Usług (ang. ''Enhanced Service Provider'') – posiada własny system billingowy oraz platformę [[Usługa dodana|usług dodanych]]. Ma możliwość zarządzania dostępem do poszczególnych usług dla swoich abonentów (baza [[Home Location Register|HLR]]). Posiada własny zakres numeracyjny, indywidualny kod sieci ([[National Destination Code]], NDC), dysponuje własnymi kartami SIM.
* Zaawansowany Dostawca Usług (ang. ''Enhanced Service Provider'') – posiada własny system billingowy oraz platformę [[Usługa dodana|usług dodanych]]. Ma możliwość zarządzania dostępem do poszczególnych usług dla swoich abonentów (baza [[Home Location Register|HLR]]). Posiada własny zakres numeracyjny, indywidualny kod sieci ([[National Destination Code]], NDC), dysponuje własnymi kartami SIM.
* Pełen MVNO (ang. ''Full MVNO'') – posiada całą infrastrukturę telekomunikacyjną oprócz sieci radiowej.
* Pełen MVNO (ang. ''Full MVNO'') – posiada całą infrastrukturę telekomunikacyjną oprócz sieci radiowej.
W Polsce model pełnego MVNO będzie realizował Polsat, operator Rodzinnej Telefonii Komórkowej. Podpisana z firmą [[Nokia Solutions and Networks|Nokia Siemens Networks]] umowa zakłada wdrożenie kompletnej sieci szkieletowej oraz platformy usług dodanych.
W Polsce model pełnego MVNO będzie realizował Polsat, operator Rodzinnej Telefonii Komórkowej. Podpisana z firmą [[Nokia Solutions and Networks|Nokia Siemens Networks]] umowa zakłada wdrożenie kompletnej sieci szkieletowej oraz platformy usług dodanych.


== Wirtualni operatorzy na rynku polskim ==
== Wirtualni operatorzy na rynku polskim ==
Szacuje się, że z końcem 3 kwartału 2016 roku pod markami operatorów sieci wirtualnych działało ok. 1 mln 6 tys. kart SIM (1,7% rynku), w tym w sieci<ref name="danetelepolis" />:
Szacuje się, że z końcem 3 kwartału 2016 roku pod markami operatorów sieci wirtualnych działało ok. 1 mln 6 tys. kart SIM (1,7% rynku), w tym w sieci<ref name="danetelepolis" />:
* Orange - 6 tys. kart SIM,
* Orange - 6 tys. kart SIM,
* Polkomtela - ok. 300 tys. kart SIM,
* Polkomtela - ok. 300 tys. kart SIM,
* P4 - niecałe 700 tys. kart SIM.
* P4 - niecałe 700 tys. kart SIM.


Poniżej znajduje się lista operatorów wirtualnych (MVNO) oferujących usługi na terenie [[Polska|Polski]] oraz powiązanych z nimi operatorów infrastrukturalnych (MNO).
Poniżej znajduje się lista operatorów wirtualnych (MVNO) oferujących usługi na terenie [[Polska|Polski]] oraz powiązanych z nimi operatorów infrastrukturalnych (MNO).


=== Istniejący ===
=== Istniejący ===
Linia 99: Linia 99:
|-
|-
| Ahmes Sp. z o.o.
| Ahmes Sp. z o.o.
| IZZI mobile<ref>http://www.telix.pl/artykul/tele25--nowy-operator-mvno--juz-od-6-gr/-min-w-kraju-i-za-granice-3,52507.html</ref> (wcześniej jako Tele25<ref>http://www.gsmmaniak.pl/353226/izzi-nowy-wirtualny-operator/</ref>)
| IZZI mobile<ref>http://www.telix.pl/artykul/tele25--nowy-operator-mvno--juz-od-6-gr/-min-w-kraju-i-za-granice-3,52507.html</ref> (wcześniej jako Tele25<ref>{{Cytuj | url=http://www.gsmmaniak.pl/353226/izzi-nowy-wirtualny-operator/ | tytuł=IZZI: nowy wirtualny operator wystartował &#124; gsmManiaK.pl<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=www.gsmmaniak.pl | język=pl | data dostępu=2017-12-13}}</ref>)
| [[P4]]
| [[P4]]
| [[28 grudnia]] [[2012]] (Tele25) <br /> [[30 września]] [[2014]] (IZZI mobile)
| [[28 grudnia]] [[2012]] (Tele25) <br /> [[30 września]] [[2014]] (IZZI mobile)

Wersja z 14:22, 13 gru 2017

Operator wirtualny (formalnie: operator wirtualnej sieci ruchomej, MVNO z ang. Mobile Virtual Network Operator) – podmiot gospodarczy oferujący swoim klientom usługi związane z telefonią komórkową na bazie infrastruktury telekomunikacyjnej należącej do innego operatora telekomunikacyjnego, zwanego w tym kontekście operatorem infrastrukturalnym lub (ang.) Mobile Network Operator, MNO.

W Polsce rynek operatorów wirtualnych rozwija się wolno, według danych Urzędu Komunikacji Elektronicznej w marcu 2014 r. ich udział w liczbie kart SIM wynosił ok. 0,8%[1].

Według stanu na 30 września 2016 r. udział MVNO w liczbie kart SIM wynosił ok. 1,7%[2].

Na świecie największym operatorem wirtualnym jest Virgin Mobile, który oferuje swoje usługi w dziesięciu krajach położonych na pięciu kontynentach oraz planuje rozpocząć działalność w dwóch kolejnych do końca 2015 roku[3].

Kwestie prawne i finansowe

Działalność operatorów wirtualnych w poszczególnych krajach regulują przepisy dotyczące lokalnych rynków telekomunikacyjnych. W Polsce, MVNO muszą działać zgodnie z ustawą Prawo telekomunikacyjne. Aby rozpocząć działalność jako MVNO należy złożyć w okręgowym oddziale UKE wniosek o wpis do ‘’rejestru przedsiębiorców telekomunikacyjnych’’ zgodnie z przepisami artykułu 10 wyżej wymienionej ustawy. W ciągu tygodnia powinno się otrzymać zaświadczenie o wpisie do rejestru. Nie potrzeba dodatkowych zezwoleń ani koncesji, każdy przedsiębiorca telekomunikacyjny może rozpocząć działalność jako MVNO, po zawarciu odpowiedniej umowy z operatorem komórkowym, który zgodzi się udostępnić do tego celu swoją infrastrukturę teleinformatyczną[4].

Urząd Komunikacji Elektronicznej rozpoczął w 2007 roku konsultacje z zainteresowanymi uczestnikami rynku telekomunikacyjnego na temat kształtowania reguł dotyczących rozliczeń pomiędzy operatorami wirtualnymi i infrastrukturalnymi[5]. Zarządy Polkomtelu, PTK Centertel oraz Polskiej Telefonii Cyfrowej przedstawiły podobne stanowiska[6]. Wskazywały pełną swobodę umów pomiędzy MVNO a MNO jako najlepsze rozwiązanie. Argumentowały, że trudno byłoby tworzyć jakiekolwiek jednolite ramy warunków wzajemnych rozliczeń z operatorami wirtualnymi, ponieważ nie sposób objąć nimi wszystkich możliwych strategii i sytuacji w jakich chciałyby prowadzić działalność MVNO. Przekonywały, że taka próba ograniczałaby innowacyjność rozwiązań i strategii poszczególnych MVNO oraz rozwój konkurencyjności na rynku wirtualnych operatorów.

Obecnie nie ma żadnych reguł narzuconych przez UKE w związku z rozliczeniami pomiędzy operatorami infrastrukturalnymi i wirtualnymi. Każda umowa jest wynikiem negocjacji pomiędzy zainteresowanymi podmiotami i nie musi opierać się na wytycznych regulatora rynku telekomunikacyjnego.

Modele biznesowe związane z działalnością MVNO

Podstawową zasadą związaną z działalnością operatora wirtualnego jest oferowanie swoim klientom usług na bazie wykupionych hurtowo usług hostingowych oferowanych przez operatorów infrastrukturalnych. Poszczególne MVNO różnią się jednak przyjętą strategią związaną z wybranym przez siebie modelem biznesowym. Poniżej podano kilka przykładów:

  • Niektóre podmioty gospodarcze wchodzą na rynek z nową marką, nie kojarzoną z żadną inną działalnością. Często próbują zagospodarować jakąś niszę na rynku, szukają klientów wśród pewnej grupy społecznej, do której kierują akcję marketingową. Przykładem może być operator Mobilking, który swoje usługi określał jako „ofertę dla prawdziwych facetów” (wspierając się dodatkowo reklamami, uznawanymi przez niektóre środowiska za „seksistowskie”, operujące stereotypami na temat kobiet i mężczyzn). Jako usługi dodatkowe oferował tapety i MMSy o zabarwieniu erotycznym.
  • Wiele firm posiada dobrze znaną na rynku markę zbudowaną dzięki działalności niezwiązanej z telekomunikacją. Mogą one jako wirtualny operator skierować swoją ofertę do dotychczasowych, stałych klientów oraz wykorzystać globalny zasięg swojej marki do pozyskania nowych. Zyski związane z MVNO nie są tutaj jedynym celem, chodzi także o wpływ na podstawowy obszar działalności, w którym generowana jest większość przychodów: powiększenie oferty, przywiązanie klientów itp. Na przykład płacąc kartą kredytową wydaną przez mBank można otrzymać darmowe minuty jako klient operatora mBank Mobile, a robiąc zakupy w sieci Carrefour można było otrzymać darmowe minuty będąc klientem sieci Carrefour Mova.
  • Są firmy, dla których działalność jako MVNO jest naturalnym rozszerzeniem ich dotychczasowej oferty. Można zaliczyć do nich operatorów stacjonarnych, innym przykładem jest Polsat, który oferuje usługi telefonii komórkowej jako Cyfrowy Polsat, operator sieci "Rodzinna Telefonia Komórkowa". Obecnie są to usługi związane z przesyłaniem głosu i danych, w przyszłości telefonia może stać się dla niego kolejnym kanałem dystrybucji treści multimedialnych.

Aspekty techniczne

Operatorzy wirtualni w zależności od przyjętego modelu działalności mogą korzystać w 100% z infrastruktury innego operatora lub posiadać niektóre elementy związane z komutacją i obsługą połączeń. Głównym czynnikiem charakteryzującym MVNO w kontekście używanej infrastruktury jest brak własnej sieci dostępowej i przyznanych częstotliwości. Urząd Komunikacji Elektronicznej zaproponował trzy profile działalności wirtualnych operatorów w kontekście posiadanej przez nich infrastruktury teleinformatycznej:

  • Dostawca Usług (ang. Service Provider) – nie posiada własnej infrastruktury sieciowej, zakresu numeracyjnego oraz kart SIM. Może posiadać własny system billingowy.
  • Zaawansowany Dostawca Usług (ang. Enhanced Service Provider) – posiada własny system billingowy oraz platformę usług dodanych. Ma możliwość zarządzania dostępem do poszczególnych usług dla swoich abonentów (baza HLR). Posiada własny zakres numeracyjny, indywidualny kod sieci (National Destination Code, NDC), dysponuje własnymi kartami SIM.
  • Pełen MVNO (ang. Full MVNO) – posiada całą infrastrukturę telekomunikacyjną oprócz sieci radiowej.

W Polsce model pełnego MVNO będzie realizował Polsat, operator Rodzinnej Telefonii Komórkowej. Podpisana z firmą Nokia Siemens Networks umowa zakłada wdrożenie kompletnej sieci szkieletowej oraz platformy usług dodanych.

Wirtualni operatorzy na rynku polskim

Szacuje się, że z końcem 3 kwartału 2016 roku pod markami operatorów sieci wirtualnych działało ok. 1 mln 6 tys. kart SIM (1,7% rynku), w tym w sieci[2]:

  • Orange - 6 tys. kart SIM,
  • Polkomtela - ok. 300 tys. kart SIM,
  • P4 - niecałe 700 tys. kart SIM.

Poniżej znajduje się lista operatorów wirtualnych (MVNO) oferujących usługi na terenie Polski oraz powiązanych z nimi operatorów infrastrukturalnych (MNO).

Istniejący

MVNO Marka MNO Data uruchomienia
Cyfrowy Polsat Cyfrowy Polsat T-Mobile Polska, Orange Polska, Polkomtel,
Sferia, Aero2, Mobyland
30 czerwca 2008
Netia Netia P4 24 września 2008
FM GROUP Mobile FM GROUP Mobile Polkomtel 5 października 2009
INEA Inea P4 18 stycznia 2010
Telefonia Dialog (Grupa Netia) Diallo Polkomtel 1 lutego 2010
Vectra Vectra P4 23 sierpnia 2010[7][8]
9 maja 2016[9][10]
Toya TOYAmobilna Orange Polska 13 grudnia 2010[11]
Lycamobile Lycamobile Polkomtel 1 listopada 2011
Polskie Sieci Cyfrowe Sp. z o.o. w naszej Rodzinie Polkomtel 3 grudnia 2011
Virgin Mobile Polska Sp. z o.o. Virgin Mobile P4, T-Mobile Polska 16 sierpnia 2012
Sat Film Sp. z o.o. i Wspólnicy Sp. k. Sat Film Polkomtel 21 września 2012
Ahmes Sp. z o.o. IZZI mobile[12] (wcześniej jako Tele25[13]) P4 28 grudnia 2012 (Tele25)
30 września 2014 (IZZI mobile)
Klucz Telekomunikacja Sp. z o.o. Klucz Mobile Polkomtel 17 kwietnia 2013
Telestrada S.A. Lajt Mobile[14] (wcześniej jako White Mobile[15]) Polkomtel 2 maja 2013 (White Mobile)
15 maja 2015 (Lajt Mobile)
Truphone Poland Truphone[16] P4, T-Mobile Polska 26 września 2013
VikingCo Poland Mobile Vikings P4, T-Mobile Polska 4 grudnia 2013
Multimedia Polska multiMOBILE[17] Polkomtel 7 stycznia 2014
Sferia Sferia[18] Polkomtel 1 kwietnia 2014
Premium Mobile S.A. Premium Mobile[19] Polkomtel 1 stycznia 2016
ITI Neovision nc+ MOBiLE P4 30 marca 2016
Nowa Telefonia Moja GSM Polkomtel 24 października 2016

Zlikwidowani

MVNO MNO Data uruchomienia Data likwidacji
WPmobi Orange Polska 29 sierpnia 2007 31 maja 2009
MyAvon Orange Polska 29 sierpnia 2007 31 maja 2010
Hyperfonia Orange Polska 29 lipca 2010 31 marca 2011[20][21]
GaduAIR Polkomtel 18 maja 2009 31 października 2011
ASTER Sp. z o.o Orange Polska 24 czerwca 2008 5 marca 2012
Mobilking Polska Telefonia Cyfrowa 25 lutego 2008 16 maja 2012
Carrefour Mova Polkomtel 9 kwietnia 2008 30 września 2012
FreeM Polkomtel 21 listopada 2010 30 września 2012
DobryTel Polkomtel oraz Teleena (w Holandii i Wielkiej Brytanii) grudzień 2012 27 maja 2014
mBank mobile Polkomtel 13 grudnia 2006 30 listopada 2014[22]
Simfonia, Mobilking mobi Orange Polska 19 grudnia 2007 9 lutego 2015[23]
Lebara Mobile Polkomtel 1 grudnia 2013 31 marca 2015[24]
Vectone Mobile T-Mobile Polska styczeń 2015 1 października 2015[25]

Usługi MNO pod obcymi lub alternatywnymi markami (często mylone z MVNO)

W tym przypadku przedsiębiorcą telekomunikacyjnym, z którym zawiera się umowę o świadczenie usług telekomunikacyjnych, jest bezpośrednio właściwy MNO, a nie strona trzecia (MVNO).

Marka MNO Data uruchomienia Data likwidacji
Heyah T-Mobile Polska 26 lutego 2004
tuBiedronka T-Mobile Polska 19 stycznia 2009
Red Bull Mobile P4 2 września 2011
MTV Mobile T-Mobile Polska 29 marca 2012 11 października 2014[26]
nju mobile Orange Polska 25 kwietnia 2013
Fakt Mobile P4 11 czerwca 2015
a2mobile Aero2, Polkomtel 7 września 2016
Plush Polkomtel 9 września 2014
  1. Gaj: chętnie pomożemy MVNO. Telepolis.pl, 2014-03-12. [dostęp 2014-05-27]. (pol.).
  2. a b Pełny obraz polskiego rynku kart SIM w 3Q2016. Telepolis.pl. [dostęp 2016-11-23]. (pol.).
  3. Virgin Mobile aims to launch operations in Peru in 2015. www.telecompaper.com. [dostęp 2015-09-01].
  4. Jak zostać operatorem MVNO, informacja na stronach UKE.
  5. Konsultacje zasad rozliczeń MVNO-MNO, dokument opublikowany na stronach UKE.
  6. Wyniki konsultacji zasad rozliczeń MVNO-MNO, informacja na stronach UKE.
  7. Jako wirtualny operator mobilnego Internetu.
  8. Vectra startuje jako MVNO
  9. Jako wirtualny operator telefonii komórkowej
  10. Vectra uruchamia usługi telefonii komórkowej
  11. Centrum prasowe Grupy TOYA - 2010 rok
  12. http://www.telix.pl/artykul/tele25--nowy-operator-mvno--juz-od-6-gr/-min-w-kraju-i-za-granice-3,52507.html
  13. IZZI: nowy wirtualny operator wystartował | gsmManiaK.pl [online], www.gsmmaniak.pl [dostęp 2017-12-13] (pol.).
  14. [http://www.telepolis.pl/wiadomosci/white-mobile-zmienia-sie-w-lajt-mobile,2,3,33375.html White Mobile zmienia się w Lajt Mobile, 15 maja 2015
  15. Ruszyła sieć White Mobile od Telestrady, Telepolis.pl, 2 maja 2013
  16. Truphone Romana Abramowicza od dzisiaj w Polsce
  17. Usługa Telefonii Komórkowej multiMOBILE Multimedia Polska S.A., Multimedia Polska S.A., 7 stycznia 2014
  18. Start Sferii mobilnej na terenie całego kraju, Telix.pl, 1 kwietnia 2014
  19. Premium Mobile - ruszył operator MVNO dla przedsiębiorców, Telix.pl, 28 stycznia 2016
  20. Raport Roczny 2011. Hyperion S.A., 2012-04-30. s. 46, 50. [dostęp 2014-05-27]. (pol.).
  21. Zgodnie z informacją zamieszczoną w Raporcie rocznym spółki Hyperion z 2011 r., w kwietniu 2011 r. działalność telekomunikacyjna Spółki została zaniechana i przeniesiona do powiązanej spółki MNI Telecom S.A., 1 kwietnia 2011 dokonano również sprzedaży aktywów służących do prowadzenia tej działalności.
  22. Zakończenie działalności
  23. Zaprzestanie świadczenia usług telefonii komórkowej przez MNI C.U., MNI Centrum Usług, 19 stycznia 2015
  24. Lebara Mobile kończy działalność w Polsce, Telepolis.pl, 16 grudnia 2014
  25. Koniec Vectone Mobile?. TELEPOLIS.PL. [dostęp 2015-11-15].
  26. MTV Mobile Mix znika z polskiego rynku - można rozwiązać umowę bez kary, Telepolis.pl, 13 października 2014