Aldona Anna Giedyminówna: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
szablon |
m drobne merytoryczne |
||
| Linia 2: | Linia 2: | ||
|władca = Aldona Anna Giedyminówna |
|władca = Aldona Anna Giedyminówna |
||
|imiona = |
|imiona = |
||
|tytulatura = Z Bożej łaski królowa Polski, ziemi krakowskiej, sandomierskiej, łęczyckiej, sieradzkiej i Kujaw, pani i dziedziczka Pomorza |
|tytulatura = Z Bożej łaski królowa Polski, ziemi krakowskiej, sandomierskiej, łęczyckiej, sieradzkiej i Kujaw, pani i dziedziczka Pomorza |
||
|grafika = Anna lithuania.jpeg |
|grafika = Anna lithuania.jpeg |
||
|opis grafiki = |
|opis grafiki = |
||
Wersja z 23:03, 4 maj 2018
| |
| Królowa Polski | |
| Okres |
od 25 kwietnia 1333 |
|---|---|
| Jako żona | |
| Koronacja | |
| Poprzedniczka | |
| Następczyni | |
| Dane biograficzne | |
| Dynastia | |
| Data urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Miejsce spoczynku |
Bazylika archikatedralna św. Stanisława i św. Wacława w Krakowie |
| Ojciec | |
| Matka |
prawdopodobnie Jewna |
| Mąż | |
| Dzieci | |
Aldona Anna (ur. ok. 1311–1313[1], zm. 25 maja[2] 1339 w Krakowie) – księżniczka litewska i królowa Polski z dynastii Giedyminowiczów, córka wielkiego księcia Litwy Giedymina i prawdopodobnie Jewny.
Życiorys
Była pierwszą żoną króla Polski Kazimierza Wielkiego. Małżeństwo zostało zaaranżowane przez rodziców młodej pary i miało wzmocnić polityczny sojusz między Polską a Wielkim Księstwem Litewskim. Po przybyciu do Polski przyjęła chrzest oraz imię Anna. Rocznik Traski zapisał ten fakt pod datą 30 kwietnia 1325 roku, jednak nie znalazła ona całkowitej akceptacji w historiografii[3]. Zgodnie z przekazem Jana Długosza chrzest księżniczki nastąpił 28 czerwca 1325 roku[4]. 16 października 1325 w Krakowie miał miejsce ślub Aldony Anny z księciem Kazimierzem. Księżniczka urodziła Kazimierzowi dwie córki:
- Elżbietę (ok. 1326–1361) – od 1343 roku żonę księcia wołogosko-słupskiego Bogusława V,
- Kunegundę (ok. 1328–1357) – od 1345 roku żonę Ludwika rzymskiego, syna cesarza niemieckiego Ludwika IV Wittelsbacha.
Ponad miesiąc po śmierci Władysława I Łokietka, 25 kwietnia 1333 roku, Aldona Anna, mimo sprzeciwu teściowej Jadwigi, została koronowana wraz z Kazimierzem na Wawelu[5].
Aldona Anna zmarła prawdopodobnie 25 maja 1339 roku i została pochowana w katedrze wawelskiej[5].
W kulturze
Aldona Anna występuje w serialu Korona królów. Odtwórczynią jej roli jest aktorka Marta Bryła. Postać królowej jest jedną z głównych w dotychczas wyemitowanych odcinkach.
Przypisy
- ↑ Tęgowski 1999 ↓, s. 232–233.
- ↑ Data zgonu Aldony Anny budzi kontrowersje w historiografii. Źródła podają daty od 25 do 29 maja 1339, jednak za najbardziej prawdopodobny uważa się 25 maja, zob. Jasiński 2001 ↓, s. 167
- ↑ Jasiński 2001 ↓, s. 167.
- ↑ Tęgowski 1999 ↓, s. 233.
- ↑ a b Tęgowski 1999 ↓, s. 234
Bibliografia
- Kazimierz Jasiński: Rodowód Piastów małopolskich i kujawskich. Poznań Wrocław: Wydawnictwo Historyczne, 2001, s. 167–168. ISBN 83-913563-5-3. (pol.).
- Jan Tęgowski: Pierwsze pokolenia Giedyminowiczów. Poznań Wrocław: Wydawnictwo Historyczne, 1999, s. 232–234. ISBN 83-913563-1-0. (pol.).
Literatura uzupełniająca
- Henryk Paszkiewicz: Aldona Anna. W: Polski Słownik Biograficzny. T. 1. Kraków: Polska Akademia Umiejętności – Skład Główny w Księgarniach Gebethnera i Wolffa, 1935, s. 58. Reprint: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Kraków 1989, ISBN 83-04-03484-0
