Stanisław Tessaro: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Gruzin (dyskusja | edycje)
Redaktorzy
32 977 edycji
drobne redakcyjne
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
Boty
1 384 060 edycji
m Tworzę Szablon:Cytuj
Linia 71: Linia 71:
* ''Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r. Dodatek do Dziennika Personalnego M.S.Wojsk. Nr 37 z 24 września 1921 r.''
* ''Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r. Dodatek do Dziennika Personalnego M.S.Wojsk. Nr 37 z 24 września 1921 r.''
* ''Nad trumną niezłomnego Żołnierza I Brygady. W dniu pogrzebu śp. gen. Stanisława Zosik-Tessaro 24.VI.1891 - 9.III.1933'', ''Polska Zbrojna'' Nr 73 z 14 marca 1933 r., s. 5.
* ''Nad trumną niezłomnego Żołnierza I Brygady. W dniu pogrzebu śp. gen. Stanisława Zosik-Tessaro 24.VI.1891 - 9.III.1933'', ''Polska Zbrojna'' Nr 73 z 14 marca 1933 r., s. 5.
* Piotr Stawecki, ''Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918-1939'', Wydawnictwo Bellona, Warszawa 1994, {{ISBN|83-11-08262-6}}
* {{Cytuj|autor = Piotr Stawecki |tytuł = Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918-1939 |data = 1994 |isbn = 83-11-08262-6 |miejsce = Warszawa |wydawca = Bellona |oclc = 830050159 }}
* Tadeusz Kryska-Karski i Stanisław Żurakowski, ''Generałowie Polski Niepodległej'', Editions Spotkania, Warszawa 1991, wyd. II uzup. i poprawione
* Tadeusz Kryska-Karski i Stanisław Żurakowski, ''Generałowie Polski Niepodległej'', Editions Spotkania, Warszawa 1991, wyd. II uzup. i poprawione


Wersja z 17:06, 10 cze 2018

Stanisław Tessaro
„Marian”, „Zosik”
Ilustracja
generał brygady generał brygady
Data i miejsce urodzenia

24 czerwca 1891
Biała Podlaska

Data i miejsce śmierci

9 marca 1933
Przemyśl

Przebieg służby
Lata służby

1914–1933

Siły zbrojne

cesarska i królewska Armia
Wojsko Polskie

Jednostki

1 Pułk Piechoty Legionów
2 Pułk Piechoty Legionów
II Brygada Piechoty Legionów
2 Dywizja Piechoty Legionów
30 Dywizja Piechoty
Korpus Ochrony Pogranicza
Okręg Korpusu Nr X

Stanowiska

dowódca pułku piechoty
dowódca brygady piechoty
dowódca piechoty dywizyjnej
dowódca dywizji piechoty
dowódca KOP
dowódca okręgu korpusu

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Niepodległości Krzyż Walecznych (1920–1941, czterokrotnie) Złoty Krzyż Zasługi Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
Odznaka Oficerska Związków Strzeleckich „Parasol” Państwowa Odznaka Sportowa
Multimedia w Wikimedia Commons
Marsz o odznakę sprawnościową w DOK X Przemyśl. Widoczni są mjr Przemysław Nakoniecznikoff-Klukowski (nr 5), mjr Tadeusz Żyborski (nr 2), gen. Stanisław Tessaro (nr 1), mjr Stawarz (nr 3), kpt. Żwinklewicz (nr 7).
Grób gen. Stanisława Tessaro na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie

Stanisław Tessaro ps. „Marian”, „Zosik” (ur. 24 czerwca 1891 w Białej Podlaskiej, zm. 9 marca 1933 w Przemyślu) – generał brygady Wojska Polskiego.

Życiorys

Stanisław Tessaro urodził się 24 czerwca 1891 w Białej, mieście powiatowym ówczesnej guberni siedleckiej Królestwa Polskiego[1]. Uczył się w Państwowej Szkole Realnej w Warszawie, a następnie w Szkole Realnej Witolda Wróblewskiego, w której w 1909 złożył maturę[2]. W grudniu 1905 wziął udział w strajku szkolnym. W latach 1909–1913 studiował na Wydziale Budowy Maszyn Szkoły Politechnicznej we Lwowie.

W szkole realnej należał do tajnych kółek samokształceniowych, natomiast podczas studiów rozpoczął działalność niepodległościową. W 1909, jako jeden z pierwszych, został członkiem Związku Walki Czynnej[3], a w następnym roku członkiem Związku Strzeleckiego „Strzelec”. W Związku przeszedł wszystkie szczeble dowodzenia, do kompanii włącznie. W 1912 został oficerem Związku, a po ukończeniu Wyższego Kursu Szkoły Oficerskiej Związku Walki Czynnej, jako jeden z sześćdziesięciu sześciu absolwentów, otrzymał znak oficerski „Parasol”[4] . W 1913 został komendantem Okręgu Związku Strzeleckiego w Zagłębiu Dąbrowskim i jednocześnie „okręgowcem PPS”, czyli członkiem kierownictwa Okręgu Polskiej Partii Socjalistycznej. Pracę konspiracyjną prowadzi pod pseudonimem „Marian”. Ma wówczas dwadzieścia dwa lata. Jesienią 1913, w Sosnowcu, w czasie jednego z wykładów doszło do wypadku z użyciem broni palnej, w następstwie którego został zatrzymany. Udało mu się uciec z komisariatu Policji, a następnie wyjechać z Zagłębia Dąbrowskiego. Został wyznaczony na stanowisko komendanta Związku Strzeleckiego w Wilnie. W 1914 został odwołany do Krakowa.

W czasie I wojny światowej walczył w szeregach Legionów Polskich. 6 sierpnia 1914 wyruszył z Krakowa na czele drugiej kompanii kadrowej, która następnie weszła w skład III batalionu. Do kwietnia 1917 dowodził kompanią, a do lipca tego roku batalionem 1 pułku piechoty. 29 września 1914 awansował na porucznika, a 15 czerwca 1915 na kapitana[5]. 22 października 1914 został ranny w bitwie pod Anielinem. W lipcu 1917, po kryzysie przysięgowym, został internowany w Szczypiornie. Do obozu udał się na ochotnika, w mundurze sierżanta, razem z szeregowymi żołnierzami Legionów. W Szczypiornie pełnił funkcję konspiracyjnego komendanta obozu. Zadenuncjowany Niemcom został wywieziony do Reichu. Był więziony w Havelbergu, Rastatt i Werl. W połowie października 1918 powrócił do Królestwa Polskiego i został komendantem Okręgu VIIIa Polskiej Organizacji Wojskowej w Zamościu. 1 listopada 1918, wykonując rozkaz generała Edwarda Śmigłego-Rydza, przeprowadził mobilizację POW na terenie okręgu zamojskiego. 4 listopada awansował na majora i został mianowany komendantem Okręgu Wojskowego „Zamość”. Był jednym z organizatorów Chełmskiego Pułku Piechoty, który został później przemianowany na 35 pułk piechoty.

Następnie pełnił służbę na stanowisku dowódcy batalionu zapasowego 35 pułku piechoty. W maju 1919 został przeniesiony do 2 Dywizji Piechoty Legionów, w której objął dowództwo grupy operacyjnej złożonej z trzech baonów piechoty, szwadronu kawalerii i baterii artylerii. Od 19 lipca 1919 do 23 lipca 1920 dowodził 2 pułkiem piechoty Legionów. Na tym stanowisku 22 maja 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu pułkownika, w piechocie, „w grupie byłych oficerów Legionów Polskich”. 3 maja 1922 zweryfikowany został w tym stopniu ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 w korpusie oficerów piechoty. Od lipca do października 1921 dowodził II Brygadą Piechoty Legionów i jednocześnie, od września 1920 do 1921, pełnił obowiązki dowódcy 2 Dywizji Piechoty Legionów[6]. Od 1923 do maja 1926 był dowódcą piechoty dywizyjnej 30 Dywizji Piechoty. 31 lipca 1926 został wyznaczony na stanowisko dowódcy 30 Dywizji Piechoty w Kobryniu[7].

16 marca 1927 Prezydent RP Ignacy Mościcki na wniosek Ministra Spraw Wojskowych, Pierwszego Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego awansował go na generała brygady ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1927 i 12. lokatą w korpusie generałów[8].

12 maja 1929 zwolniony został ze stanowiska dowódcy dywizji i mianowany dowódcą Korpusu Ochrony Pogranicza. 14 października 1930 został mianowany dowódcą Okręgu Korpusu Nr X w Przemyślu[9]. W poniedziałek 10 listopada 1930 roku przybył do Przemyśla i objął obowiązki dowódcy okręgu korpusu[10].

W sobotę 4 marca 1933 zachorował na zapalenie płuc i opłucnej. W poniedziałek 6 marca przewieziony został do 10 Szpitala Okręgowego w Przemyślu. Zmarł w szpitalu, w czwartek 9 marca 1933 o godz. 13.50. Bezpośrednią przyczyną zgonu był udar serca[11].

13 marca 1933 o godz. 9.00, w Przemyślu, odbyła się eksportacja zwłok z kaplicy Szpitala Okręgowego Nr X do katedry, a następnie na dworzec kolejowy. Nabożeństwo w katedrze odprawili: ks. biskup sufragan Franciszek Barda - w obrządku łacińskim i ks. biskup Jozafat Kocyłowski - w obrządku grecko-katolickim. Na dworcu zmarłego pożegnali przemówieniami generałowie brygady: Wacław Scaevola-Wieczorkiewicz i Stanisław Wieroński oraz burmistrz Przemyśla Roman Krogulecki. O godz. 15.52 pociąg pośpieszny wiozący trumnę ze zwłokami generała odjechał w kierunku Warszawy. „Tłumy publiczności, uczestniczące w uroczystościach pogrzebowych w Przemyślu, przekraczały 20 tysięcy osób”. O godz. 23.15 pociąg przyjechał na Dworzec Główny w Warszawie, gdzie oczekiwała rodzina zmarłego. Następnie trumna została przewieziona do kościoła garnizonowego przy ulicy Długiej[12].

14 marca 1933 został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie. „Po modłach, odprawionych przez duchowieństwo, w chwili spuszczania trumny do grobu, orkiestra odegrała pobudkę, marsza generalskiego i «Pierwszą Brygadę», a wojsko oddało honory.” Ceremonię pogrzebową poprzedziła msza, odprawiona o godz. 10.00, w kościele garnizonowym przez ks. prałata Bronisława Michalskiego. W nabożeństwie uczestniczyła rodzina Zmarłego, prezes Rady Ministrów Aleksander Prystor wraz z przedstawicielami rządu, wiceministrowie spraw wojskowych, gen. dyw. Kazimierz Fabrycy i gen. bryg. Felicjan Sławoj Składkowski, generalicja z gen. dyw. Kazimierzem Sosnkowskim i gen. dyw. Edwardem Śmigły-Rydzem na czele, szef Gabinetu Wojskowego Prezydenta RP, płk Jan Głogowski, delegacje oficerskie i podoficerskie z oddziałów wojskowych z Warszawy i z Okręgu Korpusu Przemyśl, przyjaciele, koledzy i liczne rzesze publiczności[13].

Pracownicy Powiatowej Komendy Uzupełnień w Sanoku (oficerowie, podoficerowie zawodowi i urzędnicy cywilni) złożyli kwotę 25 zł na Polskie Towarzystwo Opieki nad Sierotami po Poległych Wojskowych, zamiast wieńca na trumnę śp. gen. bryg. Stanisława Zosik-Tessaro[14].

Imieniem Stanisława Tessaro-Zosika nazwano oddział Związku Strzeleckiego w Stanisławowie[15].

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. ↑ Gnat-Wieteska 2014 ↓, s. 7.
  2. ↑ Gnat-Wieteska 2014 ↓, s. 9.
  3. ↑ Gnat-Wieteska 2014 ↓, s. 10.
  4. ↑ Gnat-Wieteska 2014 ↓, s. 11.
  5. ↑ Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich ..., s. 3.
  6. ↑ Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r., s. 25, 917.
  7. ↑ Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych z 9 sierpnia 1926 r., Nr 31, s. 246.
  8. ↑ Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych z 19 marca 1927 r., Nr 10, s. 91.
  9. ↑ Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych z 28 stycznia 1931 r., Nr 1, s. 1.
  10. ↑ „Polska Zbrojna” Nr 309 z 11 listopada 1930 roku, s. 43.
  11. ↑ Gnat-Wieteska 2014 ↓, s. 101.
  12. ↑ Polska Zbrojna Nr 73 z 14 marca 1933 r., s. 4.
  13. ↑ Polska Zbrojna Nr 74 z 15 marca 1933 r., s. 4.
  14. ↑ Polska Zbrojna Nr 74 z 15 marca 1933 r., s. 6.
  15. ↑ Z życia Z. S. w Stanisławowie. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 181 z 13 sierpnia 1937. 
  16. ↑ Monitor Polski z 1928 r., Nr 60, poz. 630.
  17. ↑ Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych nr 15 z 11.11.1928
  18. ↑ M.P. z 1931 r. nr 18, poz. 31
  19. ↑ Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych L. 2142 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 1, s. 80)
  20. ↑ Kronika. Krajowa. „Gazeta Lwowska”, s. 5, Nr 230 z 6 października 1931. 

Bibliografia

  • Zbigniew Gnat-Wieteska: generał brygady Stanisław Tessaro. Pruszków: Oficyna Wydawnicza Ajaks, 2014. ISBN 978-83-62046-65-2.
  • Dzienniki Personalne Ministra Spraw Wojskowych.
  • Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich w dniu oddania Legionów Polskich Wojsku Polskiemu (12 kwietnia 1917), Warszawa 1917.
  • Roczniki oficerskie 1923, 1924, 1928 i 1932.
  • Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r. Dodatek do Dziennika Personalnego M.S.Wojsk. Nr 37 z 24 września 1921 r.
  • Nad trumną niezłomnego Żołnierza I Brygady. W dniu pogrzebu śp. gen. Stanisława Zosik-Tessaro 24.VI.1891 - 9.III.1933, Polska Zbrojna Nr 73 z 14 marca 1933 r., s. 5.
  • Piotr Stawecki, Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918-1939, Warszawa: Bellona, 1994, ISBN 83-11-08262-6, OCLC 830050159.
  • Tadeusz Kryska-Karski i Stanisław Żurakowski, Generałowie Polski Niepodległej, Editions Spotkania, Warszawa 1991, wyd. II uzup. i poprawione
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Stanisław_Tessaro&oldid=53674987”