Poczta: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
WP:SK+Bn+mSI+ToS, drobne redakcyjne, drobne techniczne
ilustracja, drobne redakcyjne
Linia 1: Linia 1:
{{Inne znaczenia|instytucji|[[poczta (ujednoznacznienie)]]}}
{{Inne znaczenia|instytucji|[[poczta (ujednoznacznienie)]]}}
[[Plik:2016 Budynek urzędu pocztowego w Strzelinie 1.jpg|thumb|Budynek poczty w [[Strzelin]]ie]]
[[Plik:2018 Poczta w Międzylesiu 2.jpg|thumb|240px|Budynek poczty w [[Międzylesie|Międzylesiu]]]]
[[Plik:Red post box in Poland 2006.jpg|thumb|[[Skrzynka pocztowa]]]]
[[Plik:Red post box in Poland 2006.jpg|thumb|240px|[[Skrzynka pocztowa]]]]
[[Plik:Poczta Główna nad Brdą 09 2009.jpg|thumb|Zabytkowy gmach [[Poczta Główna w Bydgoszczy|Poczty Głównej w Bydgoszczy]]]]
[[Plik:Poczta Główna nad Brdą 09 2009.jpg|thumb|240px|Zabytkowy gmach [[Poczta Główna w Bydgoszczy|Poczty Głównej w Bydgoszczy]]]]
'''Poczta''' (daw. ''poszta'', z {{w języku|cs|pošta}}, z {{w języku|it|posta}}, od {{w języku|la|statio posita}}) – ogólnie dostępna instytucja, przeważnie [[państwo]]wa, zajmująca się obrotem przesyłek, a także wykonywaniem niektórych usług na rzecz [[telekomunikacja|telekomunikacji]] oraz usług pieniężno-bankowych. Od połowy XIX wieku usługi w zakresie łączności dzielono na pocztowe i [[telekomunikacja|telekomunikacyjne]], a od połowy XX wieku zaczęto pocztę nazywać łącznością pocztową.
'''Poczta''' (daw. ''poszta'', z {{w języku|cs|pošta}}, z {{w języku|it|posta}}, od {{w języku|la|statio posita}}) – ogólnie dostępna instytucja, przeważnie [[państwo]]wa, zajmująca się obrotem przesyłek, a także wykonywaniem niektórych usług na rzecz [[telekomunikacja|telekomunikacji]] oraz usług pieniężno-bankowych. Od połowy XIX wieku usługi w zakresie łączności dzielono na pocztowe i [[telekomunikacja|telekomunikacyjne]], a od połowy XX wieku zaczęto pocztę nazywać łącznością pocztową.



Wersja z 18:37, 12 wrz 2018

Budynek poczty w Międzylesiu
Skrzynka pocztowa
Zabytkowy gmach Poczty Głównej w Bydgoszczy

Poczta (daw. poszta, z cz. pošta, z wł. posta, od łac. statio posita) – ogólnie dostępna instytucja, przeważnie państwowa, zajmująca się obrotem przesyłek, a także wykonywaniem niektórych usług na rzecz telekomunikacji oraz usług pieniężno-bankowych. Od połowy XIX wieku usługi w zakresie łączności dzielono na pocztowe i telekomunikacyjne, a od połowy XX wieku zaczęto pocztę nazywać łącznością pocztową.

Usługi telekomunikacyjne pod koniec XX wieku stały się na tyle szeroką dziedziną gospodarki, że w wielu krajach oddzieliły się od tradycyjnej poczty. W Polsce na przykład przedsiębiorstwo państwowe Polska Poczta, Telegraf i Telefon, założone w 1928 podzielone zostało w 1991 na Telekomunikację Polską i państwowe przedsiębiorstwo użyteczności publicznej Poczta Polska.

Terminu poczta używa się również na określenie sposobu transportu przesyłek (np. poczta konna, poczta lotnicza, przesyłki konduktorskie) lub ich charakteru (np. poczta dyplomatyczna, poczta uniwersytecka, poczta wojskowa).

Szczególnym rodzajem poczty jest poczta polowa – instytucja wojskowa, zapewniająca w czasie wojny jednostkom wojskowym i żołnierzom wymianę korespondencji z ludnością cywilną i między żołnierzami.

Terminem „poczta” określa się też przesyłki pocztowe (zwłaszcza korespondencję), budynek, w którym mieści się poczta, a dawniej także pojazdy pocztowe.

Termin „poczta” wywodzi się od łacińskiej nazwy stacji wymiany koni (stworzonej w czasie Cesarstwa Rzymskiego) – mutatio postia[1]. W wieku XVI zostaje zapożyczony do języka polskiego wyraz posta, który po polonizacji występowało w postaci poszta. Pierwsza w Polsce linia pocztowa utworzona w roku 1558 biegła do Włoch (z Krakowa przez Wiedeń), nadzór nad nią sprawował Prospero Provana. Później dostała się w ręce Montelupich.

Zobacz też

Przypisy

  1. Praca zbiorowa, 2006, Wielka Historia Świata, t. 10, Polskie Media Amer.Com, s. 282, ISBN 83-7425-365-7.

Bibliografia

  • Giera J., Żak A.: Państwowe przedsiębiorstwo Polska Poczta, Telegraf i Telefon 1928-1991, Monografia. Warszawa, wyd. Państwowe Przedsiębiorstwo Użyteczności Publicznej „Poczta Polska” Centrum Badawczo-Szkoleniowe w Warszawie Ośrodek Informacji Naukowej, Technicznej i Normalizacyjnej, 1993

Linki zewnętrzne