Puszcza Goleniowska: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m MalarzBOT: poprawki linkujacych do powiat |
poprawa ujedn. i przek., drobne redakcyjne |
||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
[[Plik:Puszcza Goleniowska.jpg|thumb|250px|Puszcza Goleniowska w okolicach [[Goleniów|Goleniowa]]]] |
[[Plik:Puszcza Goleniowska.jpg|thumb|250px|Puszcza Goleniowska w okolicach [[Goleniów|Goleniowa]]]] |
||
[[Plik:1109 Rezerwat Olszanka ZGL.jpg|thumb|250px|[[Rezerwat przyrody Olszanka (województwo zachodniopomorskie)|Rezerwat przyrody Olszanka]], północno-zachodnia część puszczy, w tle [[Stepnica]]]] |
[[Plik:1109 Rezerwat Olszanka ZGL.jpg|thumb|250px|[[Rezerwat przyrody Olszanka (województwo zachodniopomorskie)|Rezerwat przyrody Olszanka]], północno-zachodnia część puszczy, w tle [[Stepnica]]]] |
||
'''Puszcza Goleniowska''' (do 1945 [[język niemiecki|niem.]] ''Gollnower Heide'') – zwarty kompleks [[Las|leśny]] o powierzchni ok. 630 km², położony na [[Równina Goleniowska|Równinie Goleniowskiej]], na wschód od jeziora [[Dąbie (jezioro w Szczecinie)|Dąbie]] i [[Zalew Szczeciński|Zalewu Szczecińskiego]]. Leży głównie na terenie [[Powiat goleniowski|powiatu goleniowskiego]]; obrzeża należą do [[Powiat (Polska)| |
'''Puszcza Goleniowska''' (do 1945 [[język niemiecki|niem.]] ''Gollnower Heide'') – zwarty kompleks [[Las|leśny]] o powierzchni ok. 630 km², położony na [[Równina Goleniowska|Równinie Goleniowskiej]], na wschód od jeziora [[Dąbie (jezioro w Szczecinie)|Dąbie]] i [[Zalew Szczeciński|Zalewu Szczecińskiego]]. Leży głównie na terenie [[Powiat goleniowski|powiatu goleniowskiego]]; obrzeża należą do [[Powiat (Polska)|powiatów]]: [[Powiat kamieński|kamieńskiego]], [[Powiat stargardzki|stargardzkiego]] oraz miasta [[Szczecin]]a. |
||
== Obszary cenne przyrodniczo == |
== Obszary cenne przyrodniczo == |
||
| Linia 11: | Linia 11: | ||
* [[Rezerwat przyrody Olszanka (województwo zachodniopomorskie)|Rezerwat przyrody „Olszanka”]] ([[Stepnica (gmina)|gmina Stepnica]]) |
* [[Rezerwat przyrody Olszanka (województwo zachodniopomorskie)|Rezerwat przyrody „Olszanka”]] ([[Stepnica (gmina)|gmina Stepnica]]) |
||
* [[Rezerwat przyrody Krzywicki Mszar|Rezerwat przyrody „Krzywicki Mszar”]] ([[Osina (gmina)|gmina Osina]]) |
* [[Rezerwat przyrody Krzywicki Mszar|Rezerwat przyrody „Krzywicki Mszar”]] ([[Osina (gmina)|gmina Osina]]) |
||
* [[Rezerwat przyrody Wrzosiec|Rezerwat przyrody „Wrzosiec”]] ([[Osina (gmina)|gmina Osina]]) |
* [[Rezerwat przyrody Wrzosiec (województwo zachodniopomorskie)|Rezerwat przyrody „Wrzosiec”]] ([[Osina (gmina)|gmina Osina]]) |
||
* [[Rezerwat przyrody Uroczysko Święta|Rezerwat przyrody „Uroczysko Święta”]] ([[Goleniów (gmina)|gmina Goleniów]]) |
* [[Rezerwat przyrody Uroczysko Święta|Rezerwat przyrody „Uroczysko Święta”]] ([[Goleniów (gmina)|gmina Goleniów]]) |
||
* [[Rezerwat przyrody Wilcze Uroczysko|Rezerwat przyrody „Wilcze Uroczysko”]] ([[Goleniów (gmina)|gmina Goleniów]]) – zlikwidowany 24 października 2006, wszedł w skład [[Rezerwat przyrody Olszanka (województwo zachodniopomorskie)| |
* [[Rezerwat przyrody Wilcze Uroczysko|Rezerwat przyrody „Wilcze Uroczysko”]] ([[Goleniów (gmina)|gmina Goleniów]]) – zlikwidowany 24 października 2006, wszedł w skład [[Rezerwat przyrody Olszanka (województwo zachodniopomorskie)|rezerwatu przyrody Olszanka]]<ref> Rozporządzenie Nr 117/2006 Wojewody Zachodniopomorskiego z dnia 24 października 2006. „Dziennik Urzędowy Województwa Zachodniopomorskiego”. 109, poz. 2083, 20 listopada 2006. Urząd Wojewódzki w Szczecinie (pol.).</ref> |
||
* [[ |
* [[Cisy Rokickie im. prof. Stanisława Króla|Rezerwat przyrody „Cisy Rokickie im. prof. Stanisława Króla”]] ([[Przybiernów (gmina)|gmina Przybiernów]]) |
||
* [[Rezerwat przyrody Wiejkowski Las|Rezerwat przyrody „Wiejkowski Las”]] ([[Przybiernów (gmina)|gmina Przybiernów]]) |
* [[Rezerwat przyrody Wiejkowski Las|Rezerwat przyrody „Wiejkowski Las”]] ([[Przybiernów (gmina)|gmina Przybiernów]]) |
||
Oprócz wymienionych form ochrony przyrody, Puszcza objęta jest ochroną w formie dwóch obszarów [[Natura 2000]] „Puszcza Goleniowska” (obszar ptasi) i „Ostoja Goleniowska” (obszar siedliskowy). |
Oprócz wymienionych form ochrony przyrody, Puszcza objęta jest ochroną w formie dwóch obszarów [[Natura 2000]] „Puszcza Goleniowska” (obszar ptasi) i „Ostoja Goleniowska” (obszar siedliskowy). |
||
== Historia == |
== Historia == |
||
Nazwa Puszczy ma średniowieczny rodowód i pochodzi od leżącego w jej sercu [[Goleniów|Goleniowa]]. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1349 jako tereny łowieckie [[ |
Nazwa Puszczy ma średniowieczny rodowód i pochodzi od leżącego w jej sercu [[Goleniów|Goleniowa]]. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1349 jako tereny łowieckie [[Władcy Pomorza Zachodniego|książąt Pomorza Zachodniego]]. |
||
W 2. połowie [[XVIII wiek]]u wraz z rozwojem osadnictwa tereny Puszczy znacznie przetrzebiono. |
W 2. połowie [[XVIII wiek]]u wraz z rozwojem osadnictwa tereny Puszczy znacznie przetrzebiono. |
||
Część południowa (Nadleśnictwo [[Kliniska Wielkie|Kliniska]]) weszła w 1996 r. w skład [[ |
Część południowa (Nadleśnictwo [[Kliniska Wielkie|Kliniska]]) weszła w 1996 r. w skład [[Leśny kompleks promocyjny|Leśnego Kompleksu Promocyjnego]] „[[Puszcze Szczecińskie]]”. |
||
Część centralna Puszczy jest w zarządzie Nadleśnictwa Goleniów, część północna – Nadleśnictwa Rokita, a część wschodnia – Nadleśnictwa Nowogard. |
Część centralna Puszczy jest w zarządzie Nadleśnictwa Goleniów, część północna – Nadleśnictwa Rokita, a część wschodnia – Nadleśnictwa Nowogard. |
||
== Flora i fauna == |
== Flora i fauna == |
||
80% obszaru Puszczy zajmują lasy iglaste (77% – [[sosna]], 3% – wprowadzony sztucznie w [[XIX wiek|XIX w.]] |
80% obszaru Puszczy zajmują lasy iglaste (77% – [[sosna]], 3% – wprowadzony sztucznie w [[XIX wiek|XIX w.]] [[świerk]]). Pozostałe 20% stanowią drzewa liściaste – głównie [[buk]] i [[olsza czarna]], będące podstawowym gatunkiem w środowisku bagiennym. W położonych najniżej miejscach podmokłych występują zbiorowiska [[Las łęgowy|łęgowe]], nieco wyżej rosną podmokłe lasy [[ols]]zynowe przechodzące w typowy [[bór bagienny]]. |
||
Oprócz przeważających tutaj drzew iglastych oraz [[buk]]ów i [[Olsza czarna|olszy czarnej]], występują również następujące gatunki drzew: [[brzoza]], [[dąb]], [[jesion]], [[Klon jawor|jawor]], [[wiąz]], [[Klon (roślina)|klon]], [[wierzba]] i [[topola]]. W zależności od podłoża można tutaj spotkać krzewy takie jak: [[Czeremcha (roślina)|czeremcha]], [[Jarząb pospolity|jarzębina]], [[leszczyna]], [[głóg]], [[malina (roślina)|malina]], [[jeżyna]], [[Kalina (roślina)|kalina]] i inne<ref>na podstawie http://web.archive.org/web/20060502101208/http://www.bip.goleniow.pl/raport/3_7.doc</ref>. W [[Kliniska Wielkie|Kliniskach Wielkich]] rośnie 450-letnia lipa „Anna”, pod którą, według legend, odpoczywała księżna pomorska, żona [[Bogusław X Wielki|Bogusława X]] – [[Anna Jagiellonka (1476–1503)|Anna Jagiellonka]]. |
Oprócz przeważających tutaj drzew iglastych oraz [[buk]]ów i [[Olsza czarna|olszy czarnej]], występują również następujące gatunki drzew: [[brzoza]], [[dąb]], [[jesion]], [[Klon jawor|jawor]], [[wiąz]], [[Klon (roślina)|klon]], [[wierzba]] i [[topola]]. W zależności od podłoża można tutaj spotkać krzewy takie jak: [[Czeremcha (roślina)|czeremcha]], [[Jarząb pospolity|jarzębina]], [[leszczyna]], [[głóg]], [[malina (roślina)|malina]], [[jeżyna]], [[Kalina (roślina)|kalina]] i inne<ref>na podstawie http://web.archive.org/web/20060502101208/http://www.bip.goleniow.pl/raport/3_7.doc</ref>. W [[Kliniska Wielkie|Kliniskach Wielkich]] rośnie 450-letnia lipa „Anna”, pod którą, według legend, odpoczywała księżna pomorska, żona [[Bogusław X Wielki|Bogusława X]] – [[Anna Jagiellonka (1476–1503)|Anna Jagiellonka]]. |
||
Faunę reprezentują przede wszystkim: [[sarna]], [[Dzik euroazjatycki|dzik]], [[ |
Faunę reprezentują przede wszystkim: [[sarna]], [[Dzik euroazjatycki|dzik]], [[bielik]], [[Kruk zwyczajny|kruk]], [[myszołów zwyczajny]], [[żuraw zwyczajny]], [[kania ruda]]. Okazjonalnie występuje [[wilk szary]] i [[łoś]]. |
||
== Rzeki i jeziora == |
== Rzeki i jeziora == |
||
| Linia 52: | Linia 52: | ||
* {{szlak|czerwony}} [[Szlak Rekowski]] |
* {{szlak|czerwony}} [[Szlak Rekowski]] |
||
* {{szlak|czerwony}} [[Szlak przez Las Golczewski]] |
* {{szlak|czerwony}} [[Szlak przez Las Golczewski]] |
||
* {{szlak|czerwony}}[proj.] (Goleniów - Kąty - Widzieńsko - Przybiernów - Troszyn) |
* {{szlak|czerwony}} [proj.] (Goleniów - Kąty - Widzieńsko - Przybiernów - Troszyn) |
||
* {{szlak|niebieski}} [[Szlak Anny Jagiellonki]] |
* {{szlak|niebieski}} [[Szlak Anny Jagiellonki]] |
||
* {{szlak|zielony}} [[Szlak Borów Goleniowskich]] |
* {{szlak|zielony}} [[Szlak Borów Goleniowskich]] |
||
* {{szlak|zielony}} [[Szlak Stepnicko-Rokicki]] |
* {{szlak|zielony}} [[Szlak Stepnicko-Rokicki]] |
||
* {{szlak|żółty}} [[Szlak Doliny Niemicy]] |
* {{szlak|żółty}} [[Szlak Doliny Niemicy]] |
||
* {{szlak|żółty}}[proj.] (Żarnowo - Przybiernów - Rokita) |
* {{szlak|żółty}} [proj.] (Żarnowo - Przybiernów - Rokita) |
||
* {{szlak|czarny}}[proj.] (Goleniów - Zabrodzie - Bolechowo - Stawno - Danowo - Imno - Burowo - Bodzęcin - Niewiadowo - Łoźnica - Błotno - Unibórz - Golczewo) |
* {{szlak|czarny}} [proj.] (Goleniów - Zabrodzie - Bolechowo - Stawno - Danowo - Imno - Burowo - Bodzęcin - Niewiadowo - Łoźnica - Błotno - Unibórz - Golczewo) |
||
* {{szlak rowerowy|czerwony}} [[Leśny Szlak Golczewski]] |
* {{szlak rowerowy|czerwony}} [[Leśny Szlak Golczewski]] |
||
* {{szlak rowerowy|czerwony}}[proj.] (Zdunowo - Sowno - Bolechowo - Podańsko - Goleniów - Żółwia Błoć - Niewiadowo - Łoźnica - Przybiernów - Wolin - Unin - Międzywodzie) |
* {{szlak rowerowy|czerwony}} [proj.] (Zdunowo - Sowno - Bolechowo - Podańsko - Goleniów - Żółwia Błoć - Niewiadowo - Łoźnica - Przybiernów - Wolin - Unin - Międzywodzie) |
||
* {{szlak rowerowy|niebieski}} ''Szlak przez Górę Dzwonów do Lipy Anna'' (Goleniów - Kliniska) |
* {{szlak rowerowy|niebieski}} ''Szlak przez Górę Dzwonów do Lipy Anna'' (Goleniów - Kliniska) |
||
* {{szlak rowerowy|niebieski}} [proj.] (Stepnica - Widzieńsko - Babigoszcz - Łoźnica) |
* {{szlak rowerowy|niebieski}} [proj.] (Stepnica - Widzieńsko - Babigoszcz - Łoźnica) |
||
Wersja z 17:01, 4 paź 2018
Puszcza Goleniowska (do 1945 niem. Gollnower Heide) – zwarty kompleks leśny o powierzchni ok. 630 km², położony na Równinie Goleniowskiej, na wschód od jeziora Dąbie i Zalewu Szczecińskiego. Leży głównie na terenie powiatu goleniowskiego; obrzeża należą do powiatów: kamieńskiego, stargardzkiego oraz miasta Szczecina.
Obszary cenne przyrodniczo
Obszary najcenniejsze wydzielono i poddano ochronie z uwagi na rzadkość występujących tu gatunków fauny i flory:
- Zespół Przyrodniczo-Krajobrazowy „Przybiernowskie Cisy” (gmina Przybiernów)
- Zespół Przyrodniczo-Krajobrazowy „Sarni Las” (gmina Nowogard)
- rezerwat przyrody „Czarnocin” (gmina Stepnica)
- rezerwat przyrody „Białodrzew Kopicki” (gmina Stepnica)
- Rezerwat przyrody „Olszanka” (gmina Stepnica)
- Rezerwat przyrody „Krzywicki Mszar” (gmina Osina)
- Rezerwat przyrody „Wrzosiec” (gmina Osina)
- Rezerwat przyrody „Uroczysko Święta” (gmina Goleniów)
- Rezerwat przyrody „Wilcze Uroczysko” (gmina Goleniów) – zlikwidowany 24 października 2006, wszedł w skład rezerwatu przyrody Olszanka[1]
- Rezerwat przyrody „Cisy Rokickie im. prof. Stanisława Króla” (gmina Przybiernów)
- Rezerwat przyrody „Wiejkowski Las” (gmina Przybiernów)
Oprócz wymienionych form ochrony przyrody, Puszcza objęta jest ochroną w formie dwóch obszarów Natura 2000 „Puszcza Goleniowska” (obszar ptasi) i „Ostoja Goleniowska” (obszar siedliskowy).
Historia
Nazwa Puszczy ma średniowieczny rodowód i pochodzi od leżącego w jej sercu Goleniowa. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1349 jako tereny łowieckie książąt Pomorza Zachodniego.
W 2. połowie XVIII wieku wraz z rozwojem osadnictwa tereny Puszczy znacznie przetrzebiono.
Część południowa (Nadleśnictwo Kliniska) weszła w 1996 r. w skład Leśnego Kompleksu Promocyjnego „Puszcze Szczecińskie”. Część centralna Puszczy jest w zarządzie Nadleśnictwa Goleniów, część północna – Nadleśnictwa Rokita, a część wschodnia – Nadleśnictwa Nowogard.
Flora i fauna
80% obszaru Puszczy zajmują lasy iglaste (77% – sosna, 3% – wprowadzony sztucznie w XIX w. świerk). Pozostałe 20% stanowią drzewa liściaste – głównie buk i olsza czarna, będące podstawowym gatunkiem w środowisku bagiennym. W położonych najniżej miejscach podmokłych występują zbiorowiska łęgowe, nieco wyżej rosną podmokłe lasy olszynowe przechodzące w typowy bór bagienny.
Oprócz przeważających tutaj drzew iglastych oraz buków i olszy czarnej, występują również następujące gatunki drzew: brzoza, dąb, jesion, jawor, wiąz, klon, wierzba i topola. W zależności od podłoża można tutaj spotkać krzewy takie jak: czeremcha, jarzębina, leszczyna, głóg, malina, jeżyna, kalina i inne[2]. W Kliniskach Wielkich rośnie 450-letnia lipa „Anna”, pod którą, według legend, odpoczywała księżna pomorska, żona Bogusława X – Anna Jagiellonka.
Faunę reprezentują przede wszystkim: sarna, dzik, bielik, kruk, myszołów zwyczajny, żuraw zwyczajny, kania ruda. Okazjonalnie występuje wilk szary i łoś.
Rzeki i jeziora
- Rzeki : Ina, Płonia, Gowienica, Wołczenica, Krępa, Grzybnica
- Jeziora : jezioro Ostrowo, Jezioro Przybiernowskie, jezioro Czarnogłowy, jezioro Piaski, Jezioro Szczucze, Jezioro Okonie
Wzniesienia
- bezimienne wzgórze nad Jeziorem Przybiernowskim (53 m n.p.m.)
- Góra Jaźwinki (52 m n.p.m.) – koło Bodzęcina
- Kopice (44 m n.p.m.) – koło Borowika
- Góra z Wieżą (37 m n.p.m.) – punkt widokowy koło Zielonczyna
- Sibinka (34 m n.p.m.) koło Troszyna
- Trawna Góra (33 m n.p.m.) – koło Ostromic
- Góra Lotnika (31 m n.p.m.) – na południe od Goleniowa
Miejscowości
Szczecin, Goleniów, Kobylanka, Stepnica, Przybiernów, Golczewo, Kliniska Wielkie, Rokita
Szlaki turystyczne
Szlak Rekowski- Szlak przez Las Golczewski
- [proj.] (Goleniów - Kąty - Widzieńsko - Przybiernów - Troszyn)
Szlak Anny Jagiellonki
Szlak Borów Goleniowskich- Szlak Stepnicko-Rokicki
Szlak Doliny Niemicy- [proj.] (Żarnowo - Przybiernów - Rokita)
[proj.] (Goleniów - Zabrodzie - Bolechowo - Stawno - Danowo - Imno - Burowo - Bodzęcin - Niewiadowo - Łoźnica - Błotno - Unibórz - Golczewo)
Leśny Szlak Golczewski- [proj.] (Zdunowo - Sowno - Bolechowo - Podańsko - Goleniów - Żółwia Błoć - Niewiadowo - Łoźnica - Przybiernów - Wolin - Unin - Międzywodzie)
Szlak przez Górę Dzwonów do Lipy Anna (Goleniów - Kliniska)- [proj.] (Stepnica - Widzieńsko - Babigoszcz - Łoźnica)
Szlak do króla puszczy i nad Dolinę Gowienicy (Goleniów - Imno - Burowo - Mosty - Podańsko - Goleniów)- Miejski Szlak Golczewski
Szlak do Królewskiego Źródełka, Piekielnej Doliny i kościółka w kratę (Goleniów - Zabrodzie - Podańsko - Goleniów)- Międzynarodowy szlak rowerowy wokół Zalewu Szczecińskiego R-66 (Goleniów - Wolin)
- Szlak kajakowy „Meandry Iny”
- Szlak kajakowy „Gowienica”
- Szlak kajakowy „Płonia”
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Rozporządzenie Nr 117/2006 Wojewody Zachodniopomorskiego z dnia 24 października 2006. „Dziennik Urzędowy Województwa Zachodniopomorskiego”. 109, poz. 2083, 20 listopada 2006. Urząd Wojewódzki w Szczecinie (pol.).
- ↑ na podstawie http://web.archive.org/web/20060502101208/http://www.bip.goleniow.pl/raport/3_7.doc