Żołynia: Różnice pomiędzy wersjami

Żołynia
	{{{rodzaj miejscowości}}}
	; Centrum Żołyni z dworcem autobusowym
Państwo	podkarpackie
Powiat	łańcucki
Gmina	Żołynia
Liczba ludności (2011)	5188
Strefa numeracyjna	17
Kod pocztowy	37-110
Tablice rejestracyjne	RLA
SIMC	0667750
	Położenie na mapie gminy Żołynia Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
	Położenie na mapie Polski Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
	Położenie na mapie województwa podkarpackiego Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
	Położenie na mapie powiatu łańcuckiego Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
	Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}\|type:airport}
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Przeglądaj historię interaktywnie

(Pokaż wszystkie zmiany oczekujące na przejrzenie)

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 17:20, 2 lis 2018

Żołynia (niem. Schelling)^[4] – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie łańcuckim, w gminie Żołynia; siedziba gminy Żołynia.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa rzeszowskiego.

Przyroda

W Żołyni, przy drodze do Białobrzegów, rośnie najgrubsza w Polsce sosna zwyczajna o pojedynczym pniu. To monumentalne drzewo ma pień o obwodzie 442 cm (w 2016)^[5], wysokość - 14,5 m (w 2013)^[6]. Z drzewem wiąże się legenda, jakoby pod sosną wypoczywał Król Jan III Sobieski (sosna jest prawdopodobnie znacznie młodsza, szacuje się jej wiek na 250 lat).

Części wsi

Integralne części wsi Żołynia^[7]^[8]
SIMC	Nazwa	Rodzaj
0667767	Bikówka	część wsi
0667840	Gajówka	przysiółek
0667773	Jagielnie	część wsi
0667780	Kmiecie	część wsi
0667879	Kopanie Żołyńskie	przysiółek
0667796	Miasto	część wsi
0667804	Raki	część wsi
0667885	Zagóra	przysiółek
0667810	Zakącie	część wsi
0667827	Żołynia Dolna	część wsi
0667833	Żołynia Górna	część wsi

Historia

W nocy 24 na 25 kwietnia 1943 r. doszło do największej akcji bojowej Armii Krajowej obwodu łańcuckiego, tj. odbicia więźniów z aresztu w Żołyni.

16 sierpnia 1943 roku oddział Gwardii Ludowej "Iskra" pod dowództwem Jana Paducha ps. "Janek" opanował miejscowość. Zniszczono urząd gminny i pocztowy, mleczarnię i rozpędzono komisję przygotowującą listy mieszkańców do deportacji^[9].

4 czerwca 1943 roku Niemcy przeprowadzili pacyfikację, podczas której zamordowano 14 osób.

Po wojnie wieś została odznaczona Krzyżem Grunwaldu w dowód uznania za postawę w czasie okupacji^[10].

Znane osoby z Żołyni

Władysław Cieśla – Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata
Franciszek Frączek – polski malarz i grafik
Tomasz Garlicki – polski nauczyciel^[11], długoletni dyrektor Gimnazjum w Złoczowie ^[12]
Rufin Franciszek Janusz – polski duchowny katolicki, bernardyn, kapelan Armii Krajowej w stopniu kapitana
ks. Tadeusz Mach - urodzony w Żołyni^[13],
ks. Józef Lach – święcenia kapłańskie w 1938 r. Pierwszą jego placówka była Żołynia, gdzie był w AK i gdzie się ukrywał. Po wojnie w par. Gajków, później przez 30 lat proboszcz w Świebodzicach.
Józef Bosak – muzyk ludowy^[14]
Leon Leja (1913–1997) – pedagog, profesor Uniwersytetu im Adama Mickiewicza w Poznaniu
Władysław Młynek – poeta, autor między innymi utworu "Opis Żołyni" z 1905.

Zobacz też

Cmentarz żydowski w Żołyni

Przypisy

↑ Portal polskawliczbach.pl
↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2018-02-23].
↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych. Poczta Polska S.A., styczeń 2013. s. według wyboru. [dostęp 2014–03–09].
↑ Żołynia. Wirtualny Sztetl
↑ Rejestr Polskich Drzew Pomnikowych (RPDP): Sosna Jana Sobieskiego. [dostęp 2016-04-16]. (pol.).
↑ Krzysztof Borkowski, Robert Tomusiak, Paweł Zarzyński. Drzewa Polski. 2016. s. 92
↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013–02–15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2014–03–09].
↑ TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 18.11.2015].
↑ Józef Bolesław Gargas „Oddziały Gwardii Ludowej i Armii Ludowej 1942 – 1945” Wydawnictwo MON 1971, s. 357
↑ Rada Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa ”Przewodnik po upamiętnionych miejscach walk i męczeństwa lata wojny 1939- 1945", Sport i Turystyka 1988, s. 631. ISBN 83-217-2709-3.
↑ Henryk Kopia: Spis nauczycieli szkół średnich w Galicyi oraz polskiego gimnazyum w Cieszynie. Lwów: Towarzystwo Nauczycieli Szkół Wyższych, 1909, s. 3.
↑ Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum im. Króla Jana Sobieskiego w Złoczowie za rok szkolny 1920/21. Złoczów, 1921, s. 10.
↑ Strona diecezji sandomierskiej
↑ 65-lecie pracy twórczej Józefa Bosaka

Linki zewnętrzne

Żołynia, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 829 .

[pwl-1] Portal polskawliczbach.pl

[nsp-2] GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2018-02-23].

[poczta-3] Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych. Poczta Polska S.A., styczeń 2013. s. według wyboru. [dostęp 2014–03–09].

[4] Żołynia. Wirtualny Sztetl

[rpdp-5] Rejestr Polskich Drzew Pomnikowych (RPDP): Sosna Jana Sobieskiego. [dostęp 2016-04-16]. (pol.).

[drzewapolski-6] Krzysztof Borkowski, Robert Tomusiak, Paweł Zarzyński. Drzewa Polski. 2016. s. 92

[Dz.U._29/2013-7] Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013–02–15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2014–03–09].

[teryt-8] TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 18.11.2015].

[9] Józef Bolesław Gargas „Oddziały Gwardii Ludowej i Armii Ludowej 1942 – 1945” Wydawnictwo MON 1971, s. 357

[10] Rada Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa ”Przewodnik po upamiętnionych miejscach walk i męczeństwa lata wojny 1939- 1945", Sport i Turystyka 1988, s. 631. ISBN 83-217-2709-3.

[11] Henryk Kopia: Spis nauczycieli szkół średnich w Galicyi oraz polskiego gimnazyum w Cieszynie. Lwów: Towarzystwo Nauczycieli Szkół Wyższych, 1909, s. 3.

[12] Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum im. Króla Jana Sobieskiego w Złoczowie za rok szkolny 1920/21. Złoczów, 1921, s. 10.

[13] Strona diecezji sandomierskiej

[14] 65-lecie pracy twórczej Józefa Bosaka

[a-15] zas okupacji 1939–45 powiat włączono do Landkreis Jaroslau (dystrykt krakowski, GG), oprócz gminy Kuryłówka, włączonej do Landkreis Bilgoraj (dystrykt lubelski, GG)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[A]

@@ Linia 107: / Linia 107: @@
 [[Kategoria:Żołynia|*]]
 [[Kategoria:Dawne miasta w województwie podkarpackim]]
+[[Kategoria:Miasta w Polsce lokowane w XVIII wieku]]

Wsie	Brzóza Stadnicka Kopanie Żołyńskie Smolarzyny Żołynia
Osada	Grabnik
Części wsi	Bikówka Dół Góra Jagielnie Kmiecie Krzaki Miasto Poddąbrówki Podgóry Podkudłacz Raki Skotnik Zakącie Żołynia Dolna Żołynia Górna
Przysiółki wsi	Gajówka Zagroda

Przynależność wojewódzka	woj. lwowskie (1920–39) woj. rzeszowskie (1945–75)
Miasta / Prawa miejskie (1920–34 →)	Leżajsk (od 1934) Łańcut (od 1934)
Miasteczka (1920–34)	Leżajsk (→) Łańcut (→) Żołynia Miasteczko
Gminy miejskie (1920–39^[A] i 1945–75)	Leżajsk (do 1955 →) Łańcut
Gminy wiejskie zbiorowe (1934–39^[A], 1945–54 i 1973–75)	Albigowa (od 1973) Białobrzegi (od 1973) Czarna Giedlarowa (do 1954) Grodzisko Dolne (do 1954) Jelna (do 1939) Kosina Kuryłówka^[A](do 1954) Łańcut Markowa (od 1973) Rakszawa (od 1973) Ruda Łańcucka (~~1939~~1945–54) Żołynia
Gromady (1954–72)	Albigowa (1954–72) Białobrzegi (1954–72) Brzoza Królewska (1954–55 →) Brzoza Stadnicka (1954–72) Brzyska Wola (1954–55 →) Budy Łańcuckie (1954–72) Czarna (1954–72) Dębno (1954–55 →) Giedlarowa (1954–55 →) Głuchów (1954–61) Grodzisko Dolne (1954–55 →) Grodzisko Górne (1954–55 →) Gwizdów (1954–55 →) Handzlówka (1954–72) Husów (1954–72) Jelna (1954–55 →) Kosina (1954–72) Kraczkowa (1954–72) Krzemienica (1954–72) Kuryłówka (1954–55 →) Markowa (← 1956–72) Medynia Głogowska (1954–72) Piskorowice (1954–55 →) Rakszawa (1954–72) Ruda Łańcucka (1954–55 →) Sonina (1954–72) Stare Miasto (1954–55 →) Wierzawice (1954–55 →) Wola Dalsza (1954–72) Wola Żarczycka (1954–55 →) Wólka Niedźwiedzka (1954–55 →) Wysoka (1954–61) Zalesie (1954–59) Zmysłówka (1954–55 →) Żołynia (1954–72)