Efekt domina

Efekt domina

Arabski efekt domina.

Pojęcie efekt domina jest metaforą używaną dla określenia sytuacji, w której jedno drobne zdarzenie uruchamia szereg następujących po sobie, wynikających jedno z drugiego zdarzeń. Sformułowania tego używa się zazwyczaj w odniesieniu do procesów gwałtownych, destrukcyjnych, niemożliwych do opanowania, po tym, gdy już zostaną zainicjowane.

W dosłownym znaczeniu efekt domina odnosi się do popularnej zabawy prostopadłościennymi kamieniami domina, polegającej na ustawianiu ich na wąskiej podstawie, w niewielkich odległościach jeden od drugiego. Stojący na początku kamień, pchnięty, przewraca się, uderzając w kamień sąsiedni, co skutkuje jego przewróceniem i uderzeniem w kamień następny, aż do przewrócenia się wszystkich.

Zabawa ta, na wielką skalę, z użyciem milionów kamieni domina ustawianych tygodniami w fantazyjne wzory, weszła na stałe do rywalizacji o wpis do Księgi rekordów Guinnessa. Tylko raz w roku odbywa się tzw. Domino Day.

Polityka - niektórzy eksperci w dziedzinie stosunków międzynarodowych efektem domina próbowali wyjaśnić masowe występowanie zjawisk politycznych, których źródła mają de facto charakter złożony i trudny do jednoznacznego określenia. Jest to tzw. teoria domina.

W polityce prowadzonej przez amerykańską administrację na przełomie lat 60. i 70. XX wieku uznano, że wskutek efektu domina istnieje niebezpieczeństwo rewolucji komunistycznych w państwach sąsiadujących z wyzwolonym spod protekcji francuskiej Wietnamem. Próba zapobieżenia temu efektowi była pretekstem do amerykańskiej interwencji w Wietnamie, której efektem był kolejny etap wojny wietnamskiej.

Efektem domina tłumaczono później również tzw. Jesień Ludów.

Zobacz też

• efekt motyla
• reakcja łańcuchowa
• przyczynowość
• efekt kuli śnieżnej
• indukcja matematyczna