Obóz zagłady: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Histo55 (dyskusja | edycje)
drobne merytoryczne - TAK JAK PROSIŁEM PRZY POPRZEDNIEJ EDYCJI - bardzo proszę o MERYTORYCZNE USTOSUNKOWANIE się do zagadnienia - stwierdzenia takie jak : "Żaden poważny historyk nie przyjmuje dziś, że..." bądź pisanie o profesorze Instytutu Historii PAN - C. Madajczyku: "Źródło z PRL nie jest wiarygodne"??? - nie uważam za uwagi merytoryczne.
dodatkowe wyjaśnienie, choć bzdur rodem z PRL o 5 mln. etnicznych Polaków zabitych w obozach zagłady szkoda komentować
Linia 5: Linia 5:
W polskiej historiografii obozy zagłady określano także mianem: obozów straceń, obozów śmierci, ośrodków zagłady{{odn|Maranda|2002|s=16}}{{odn|Marszałek|1996|s=17}}.
W polskiej historiografii obozy zagłady określano także mianem: obozów straceń, obozów śmierci, ośrodków zagłady{{odn|Maranda|2002|s=16}}{{odn|Marszałek|1996|s=17}}.


Obozy zagłady powstały i funkcjonowały w celu [[Zagłada Żydów|planowej i masowej eksterminacji osób pochodzenia żydowskiego]]{{odn|Maranda|2002|s=16}}. Służyły także [[Porajmos|fizycznej eliminacji]] [[Romowie|Romów]].
[[Ludobójstwo]] jakie odbywało się w obozach zagłady było częścią zorganizowanej polityki prowadzonej przez [[III Rzesza|hitlerowskie Niemcy]], służącej przede wszystkim fizycznej eliminacji [[Żydzi|narodu żydowskiego]] (znanej jako [[Holocaust]]), [[Porajmos|fizycznej eliminacji]] [[Romowie|Romów]], jak również dokonaniu czystki w narodzie polskim - przez eliminację m.in. inteligencji (w niemieckich obozach zginęło prawie 5 milionów Polaków).<ref>{{Cytuj |autor = Czesław Madajczyk |tytuł = Polityka III Rzeszy w okupowanej Polsce (tom 2). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe |data = 1970}}</ref> W niektórych przypadkach obozy zagłady były też [[Obóz koncentracyjny|obozami koncentracyjnymi]], w których wykorzystywano niewolniczą pracę więźniów. Obozy zagłady umiejscowione były przede wszystkim na przedwojennych terenach [[Polska|Polski]].


Najsłynniejszym niemieckim nazistowskim obozem, którego liczba ofiar była największa, był [[Auschwitz-Birkenau]]{{odn|Maranda|2002|s=16–17}}. Był on jednak formalnie [[Obóz koncentracyjny|obozem koncentracyjnym]], a funkcję ośrodka natychmiastowej eksterminacji pełnił wyłącznie jego podobóz [[Auschwitz-Birkenau#Auschwitz II (Birkenau)|Birkenau]]. Obozami zagłady ''sensu stricto'' były natomiast ośrodki w [[Obóz zagłady w Chełmnie nad Nerem|Chełmnie nad Nerem]], [[Obóz zagłady w Bełżcu|Bełżcu]], [[Obóz zagłady w Sobiborze|Sobiborze]] i [[Obóz zagłady w Treblince|Treblince]]{{odn|Maranda|2002|s=16}}{{odn|Marszałek|1996|s=17}}. Funkcję obozu koncentracyjnego i obozu zagłady do pewnego stopnia łączył również [[Lublin (KL)|Majdanek]]{{odn|Marszałek|1996|s=17}}{{odn|Maranda|2002|s=16–17}}. Ponadto do grona obozów zagłady bywa zaliczany [[Obóz zagłady w Małym Trościeńcu|obóz w Małym Trościeńcu]] na [[Białoruś|Białorusi]] oraz [[Jasenovac (obóz koncentracyjny)|Jasenovac]] w [[Niepodległe Państwo Chorwackie|Niepodległym Państwie Chorwackim]] (określany mianem „Auschwitz Bałkanów”).
Najsłynniejszym niemieckim nazistowskim obozem, którego liczba ofiar była największa, był [[Auschwitz-Birkenau]]{{odn|Maranda|2002|s=16–17}}. Był on jednak formalnie [[Obóz koncentracyjny|obozem koncentracyjnym]], a funkcję ośrodka natychmiastowej eksterminacji pełnił wyłącznie jego podobóz [[Auschwitz-Birkenau#Auschwitz II (Birkenau)|Birkenau]]. Obozami zagłady ''sensu stricto'' były natomiast ośrodki w [[Obóz zagłady w Chełmnie nad Nerem|Chełmnie nad Nerem]], [[Obóz zagłady w Bełżcu|Bełżcu]], [[Obóz zagłady w Sobiborze|Sobiborze]] i [[Obóz zagłady w Treblince|Treblince]]{{odn|Maranda|2002|s=16}}{{odn|Marszałek|1996|s=17}}. Funkcję obozu koncentracyjnego i obozu zagłady do pewnego stopnia łączył również [[Lublin (KL)|Majdanek]]{{odn|Marszałek|1996|s=17}}{{odn|Maranda|2002|s=16–17}}. Ponadto do grona obozów zagłady bywa zaliczany [[Obóz zagłady w Małym Trościeńcu|obóz w Małym Trościeńcu]] na [[Białoruś|Białorusi]] oraz [[Jasenovac (obóz koncentracyjny)|Jasenovac]] w [[Niepodległe Państwo Chorwackie|Niepodległym Państwie Chorwackim]] (określany mianem „Auschwitz Bałkanów”).

Obozy zagłady powstały i funkcjonowały w celu [[Zagłada Żydów|planowej i masowej eksterminacji osób pochodzenia żydowskiego]]{{odn|Maranda|2002|s=16}}. Służyły także [[Porajmos|fizycznej eliminacji]] [[Romowie|Romów]].


Idea powstania i funkcjonowania obozów zagłady jest uznawana za jedną z najczarniejszych kart historii ludzkości{{odn|Maranda|2002|s=15}}.
Idea powstania i funkcjonowania obozów zagłady jest uznawana za jedną z najczarniejszych kart historii ludzkości{{odn|Maranda|2002|s=15}}.

Historiografia [[Polska Ludowa|Polski Ludowej]] przez dziesięciolecia przeinaczała prawdę na temat obozów zagłady. W szczególności starano się ukryć fakt, iż powstały one w celu eksterminacji ludności żydowskiej. W tym celu włączano ofiary żydowskie w poczet ofiar – „obywateli polskich”, a także kładziono akcent na zbrodnie popełnione w obozach koncentracyjnych, np. skupiając się na przeżyciach więźniów polskich czy zawyżając liczbę ofiar Auschwitz i Majdanka. Wyniki badań prowadzonych nad zbrodniami w obozach zagłady nie trafiały do szerszego grona odbiorców{{odn|Maranda|2002|s=15}}.


== Przypisy ==
== Przypisy ==

Wersja z 23:16, 31 sty 2019

Rozmieszczenie niemieckich nazistowskich obozów. Znakiem trupiej główki oznaczono ośrodki zagłady
Ciała ofiar zagazowanych w komorach gazowych w obozie zagłady w Treblince

Obóz zagłady (niem. Vernichtungslager) – obóz zorganizowany przez nazistowskie Niemcy w okresie II wojny światowej, funkcjonujący w ramach programu „ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej”, którego celem było natychmiastowe uśmiercanie przywożonych tam ludzi. Większość ofiar ginęła w ciągu kilkudziesięciu minut po przybyciu do obozu, a przy życiu utrzymywano jedynie niewielką liczbę więźniów, których praca była niezbędna do zapewnienia jego funkcjonowania[1][2]. Obozy zagłady umiejscowione były przede wszystkim na przedwojennych terenach Polski.

W polskiej historiografii obozy zagłady określano także mianem: obozów straceń, obozów śmierci, ośrodków zagłady[3][4].

Obozy zagłady powstały i funkcjonowały w celu planowej i masowej eksterminacji osób pochodzenia żydowskiego[3]. Służyły także fizycznej eliminacji Romów.

Najsłynniejszym niemieckim nazistowskim obozem, którego liczba ofiar była największa, był Auschwitz-Birkenau[5]. Był on jednak formalnie obozem koncentracyjnym, a funkcję ośrodka natychmiastowej eksterminacji pełnił wyłącznie jego podobóz Birkenau. Obozami zagłady sensu stricto były natomiast ośrodki w Chełmnie nad Nerem, Bełżcu, Sobiborze i Treblince[3][4]. Funkcję obozu koncentracyjnego i obozu zagłady do pewnego stopnia łączył również Majdanek[4][5]. Ponadto do grona obozów zagłady bywa zaliczany obóz w Małym Trościeńcu na Białorusi oraz Jasenovac w Niepodległym Państwie Chorwackim (określany mianem „Auschwitz Bałkanów”).

Idea powstania i funkcjonowania obozów zagłady jest uznawana za jedną z najczarniejszych kart historii ludzkości[6].

Historiografia Polski Ludowej przez dziesięciolecia przeinaczała prawdę na temat obozów zagłady. W szczególności starano się ukryć fakt, iż powstały one w celu eksterminacji ludności żydowskiej. W tym celu włączano ofiary żydowskie w poczet ofiar – „obywateli polskich”, a także kładziono akcent na zbrodnie popełnione w obozach koncentracyjnych, np. skupiając się na przeżyciach więźniów polskich czy zawyżając liczbę ofiar Auschwitz i Majdanka. Wyniki badań prowadzonych nad zbrodniami w obozach zagłady nie trafiały do szerszego grona odbiorców[6].

Przypisy

  1. Maranda 2002 ↓, s. 15–16.
  2. Marszałek 1996 ↓, s. 17–18.
  3. a b c Maranda 2002 ↓, s. 16.
  4. a b c Marszałek 1996 ↓, s. 17.
  5. a b Maranda 2002 ↓, s. 16–17.
  6. a b Maranda 2002 ↓, s. 15.

Bibliografia

  • Michał Maranda: Nazistowskie obozy zagłady. Opis i próba analizy zjawiska. Warszawa: Uniwersytet Warszawski. Instytut Stosowanych Nauk Społecznych, 2002. ISBN 83-915036-6-6.
  • Józef Marszałek. System obozów śmierci w Generalnym Gubernatorstwie i jego funkcje (1942–1943). „Zeszyty Majdanka”. XVII, 1996. ISSN 0514-7409.