Traktat prucki: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m drobne redakcyjne |
m poprawa linków |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
'''Traktat prucki''' (pokój prucki) – pokój zawarty [[12 lipca]] [[1711]] roku (według kalendarza wówczas stosowanego w Rosji, według obecnego kalendarza było to 23 lipca 1711) pomiędzy [[Carstwo Rosyjskie|Carstwem Rosyjskim]] i [[Imperium Osmańskie|Turcją]] nad brzegiem [[Prut]]u w pobliżu [[Jassy|Jass]], jako zakończenie kampanii pruckiej 1711 roku. |
'''Traktat prucki''' (pokój prucki) – pokój zawarty [[12 lipca]] [[1711]] roku (według kalendarza wówczas stosowanego w Rosji, według obecnego kalendarza było to 23 lipca 1711) pomiędzy [[Carstwo Rosyjskie|Carstwem Rosyjskim]] i [[Imperium Osmańskie|Turcją]] nad brzegiem [[Prut]]u w pobliżu [[Jassy|Jass]], jako zakończenie kampanii pruckiej 1711 roku. |
||
Pokój w imieniu cara [[Piotr I Wielki|Piotra I]] podpisali [[Piotr Szafirow]] i M. Szeremietiew natomiast w imieniu sułtana tureckiego - wielki wezyr [[Baltacı Mehmed Pasza]] oraz chan krymski [[Dewlet Girej]]. Podpisy złożyli ponadto |
Pokój w imieniu cara [[Piotr I Wielki|Piotra I]] podpisali [[Piotr Szafirow]] i M. Szeremietiew natomiast w imieniu sułtana tureckiego - wielki wezyr [[Baltacı Mehmed Pasza]] oraz chan krymski [[Dewlet Girej]]. Podpisy złożyli ponadto [[Hetmanat|hetman kozacki]] [[Filip Orlik]], [[ataman koszowy]] [[Kost Hordijenko]] oraz król szwedzki [[Karol XII]]. |
||
Piotr I wraz ze swoją 38 tys. armią znalazł się w beznadziejnym położeniu. Otaczało ich 120 tysięcy Turków oraz 70 tysięcy Tatarów krymskich. W tej sytuacji rosyjscy negocjatorzy Szafirow i Szeremietiew dostali od cara znaczne pełnomocnictwa i pieniądze na przekupienie wielkiego wezyra i urzędników delegacji tureckiej. Piotr I w zamian za uwolnienie z okrążenia gotów był zrezygnować ze wszelkich zdobyczy Rosji w [[III wojna północna|III wojnie północnej]], z wyjątkiem dostępu do [[Morze Bałtyckie|Bałtyk]]u w [[Ingria (Rosja)|Ingrii]] i do pozostawienia na tronie polskim [[Stanisław Leszczyński|Stanisława Leszczyńskiego]]. |
Piotr I wraz ze swoją 38 tys. armią znalazł się w beznadziejnym położeniu. Otaczało ich 120 tysięcy Turków oraz 70 tysięcy Tatarów krymskich. W tej sytuacji rosyjscy negocjatorzy Szafirow i Szeremietiew dostali od cara znaczne pełnomocnictwa i pieniądze na przekupienie wielkiego wezyra i urzędników delegacji tureckiej. Piotr I w zamian za uwolnienie z okrążenia gotów był zrezygnować ze wszelkich zdobyczy Rosji w [[III wojna północna|III wojnie północnej]], z wyjątkiem dostępu do [[Morze Bałtyckie|Bałtyk]]u w [[Ingria (Rosja)|Ingrii]] i do pozostawienia na tronie polskim [[Stanisław Leszczyński|Stanisława Leszczyńskiego]]. |
Wersja z 19:33, 25 mar 2019
Traktat prucki (pokój prucki) – pokój zawarty 12 lipca 1711 roku (według kalendarza wówczas stosowanego w Rosji, według obecnego kalendarza było to 23 lipca 1711) pomiędzy Carstwem Rosyjskim i Turcją nad brzegiem Prutu w pobliżu Jass, jako zakończenie kampanii pruckiej 1711 roku.
Pokój w imieniu cara Piotra I podpisali Piotr Szafirow i M. Szeremietiew natomiast w imieniu sułtana tureckiego - wielki wezyr Baltacı Mehmed Pasza oraz chan krymski Dewlet Girej. Podpisy złożyli ponadto hetman kozacki Filip Orlik, ataman koszowy Kost Hordijenko oraz król szwedzki Karol XII.
Piotr I wraz ze swoją 38 tys. armią znalazł się w beznadziejnym położeniu. Otaczało ich 120 tysięcy Turków oraz 70 tysięcy Tatarów krymskich. W tej sytuacji rosyjscy negocjatorzy Szafirow i Szeremietiew dostali od cara znaczne pełnomocnictwa i pieniądze na przekupienie wielkiego wezyra i urzędników delegacji tureckiej. Piotr I w zamian za uwolnienie z okrążenia gotów był zrezygnować ze wszelkich zdobyczy Rosji w III wojnie północnej, z wyjątkiem dostępu do Bałtyku w Ingrii i do pozostawienia na tronie polskim Stanisława Leszczyńskiego.
Ostatecznie, pozostawiając w Turcji sygnatariuszy układu jako zakładników, car i jego armia z pełnym uzbrojeniem mogli wyjść z okrążenia. Rosja zobowiązała się do:
- zwrócenia Turcji Azowa,
- zniszczenia umocnień Taganrogu oraz innych swoich twierdz na południu,
- zezwolenia Turcji na budowę fortecy nad Donem pomiędzy Azowem a Czerkasami,
- zatrzymania wypadów kozackich na Krym,
- rezygnacji z Ukrainy Prawobrzeżnej i wyprowadzenia z niej oraz z Polski swoich wojsk przed upływem 3 miesięcy,
- nie wtrącania się w wewnętrzne sprawy Polski, a więc praktycznie uznać protegowanego Szwedów na polskim tronie Stanisława Leszczyńskiego,
- przepuszczenia do Szwecji, przez terytorium Rosji, króla Karola XII.
Warunki pokoju były bardzo ciężkie, stąd nie mógł być on trwały. Zmagania wojenne trwały jeszcze 2 lata i zakończyły się traktatem adrianopolskim zawartym w 1713 roku i potwierdzającym najważniejsze postanowienia traktatu pruckiego.