Marta Wiecka: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
RadLes (dyskusja | edycje)
drobne techniczne
RadLes (dyskusja | edycje)
drobne techniczne
Linia 1: Linia 1:
{{Święty infobox
|rodzaj = Błogosławiona
|imię = Marta Wiecka [[Szarytki|SM]]
|imię oryginalne = Marta Anna Wiecka
|tytuły = [[zakonnica]]
|grafika = MartaAnnaWiecka.JPG
|podpis grafiki = <br />[[Plik:POL COA Wiecki I.svg|100px]]<br />[[Wiecki|Herb Wiecki]]
|data urodzenia = 12 stycznia 1874
|miejsce urodzenia = [[Nowy Wiec]]
|data śmierci = 30 maja 1904
|miejsce śmierci = [[Śniatyn]]
|kościół =
|data beatyfikacji = 24 maja 2008
|miejsce beatyfikacji = [[Lwów]]
|beatyfikujący = [[Benedykt XVI|Benedykta XVI]]{{u|b}}
|data kanonizacji =
|miejsce kanonizacji =
|kanonizujący =
|wspomnienie = [[30 maja]]
|atrybuty =
|patron =
|miejsce kultu =
|faksymile =
|opis faksymile =
|commons =
|wikiźródła =
|wikicytaty =
}}
{{Duchowny infobox
{{Duchowny infobox
|imię i nazwisko = <span></span>
|imię i nazwisko = Marta Wiecka SM
|imię i nazwisko oryginalne =
|imię i nazwisko oryginalne = Marta Anna Wiecka
|imię przybrane =
|imię przybrane =
|imię przybrane oryginalne =
|imię przybrane oryginalne =
|tytuł =
|tytuł = [[zakonnica]]
|grafika = nie
|grafika = MartaAnnaWiecka.JPG
|herb =
|herb = POL COA Wiecki I.svg
|dewiza =
|dewiza =
|dewiza - j. polski =
|dewiza - j. polski =
|państwo ={{państwo|POL}}
|państwo ={{państwo|POL}}
|data urodzenia =
|data urodzenia = 12 stycznia 1874
|miejsce urodzenia =
|miejsce urodzenia = [[Nowy Wiec]]
|data śmierci =
|data śmierci = 30 maja 1904
|miejsce śmierci =
|miejsce śmierci = [[Śniatyn]]
|1. funkcja =
|1. funkcja =
|1. funkcja - okres =
|1. funkcja - okres =
Linia 66: Linia 38:
|wikinews =
|wikinews =
|www =
|www =
}}
{{Święty infobox
|rodzaj = Błogosławiona
|imię = <span></span>
|imię oryginalne =
|tytuły =
|grafika = nie
|podpis grafiki =
|data urodzenia =
|miejsce urodzenia =
|data śmierci =
|miejsce śmierci =
|kościół =
|data beatyfikacji = 24 maja 2008
|miejsce beatyfikacji = [[Lwów]]
|beatyfikujący = [[Benedykt XVI|Benedykta XVI]]{{u|b}}
|data kanonizacji =
|miejsce kanonizacji =
|kanonizujący =
|wspomnienie = [[30 maja]]
|atrybuty =
|patron =
|miejsce kultu =
|faksymile =
|opis faksymile =
|commons =
|wikiźródła =
|wikicytaty =
}}
}}
{{Biogram infobox
{{Biogram infobox

Wersja z 12:22, 14 maj 2019

Marta Wiecka SM
zakonnica
Ilustracja
Herb duchownego
Data i miejsce urodzenia

12 stycznia 1874
Nowy Wiec

Data i miejsce śmierci

30 maja 1904
Śniatyn

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Inkardynacja

Zgromadzenie Sióstr Miłosierdzia św. Wincentego à Paulo (szarytki)

Śluby zakonne

15 sierpnia 1897

Strona internetowa
Błogosławiona
Beatyfikacja

24 maja 2008
Lwów
przez Benedykta XVI[a]

Wspomnienie

30 maja

Miejsce spoczynku

Cmentarz w Śniatyniu

Rodzice

Marceli,
Paulina z d. Kamrowska

Krewni i powinowaci

ks. Jan Wiecki (brat)

Strona internetowa

Marta Wiecka (właśc. Marta Anna Wiecka; herbu Wiecki; ur. 12 stycznia 1874 w Nowym Wiecu, zm. 30 maja 1904 w Śniatyniu, obecnie Ukraina) – polska zakonnica w Zgromadzeniu Sióstr Miłosierdzia św. Wincentego à Paulo (szarytek) oraz błogosławiona Kościoła katolickiego.

Życiorys

Lata dzieciństwa i młodości

Urodziła się 12 stycznia 1874 w Nowym Wiecu na Pomorzu, w rodzinie wielodzietnej (trzynaścioro dzieci[b], z których troje zmarło w dzieciństwie[1]) jako trzecie dziecko właściciela ziemskiego Marcelego Wieckiego herbu Wiecki i Pauliny z domu Kamrowskiej[2][3]. Rodzina posiadała duże gospodarstwo rolne[1]. Sześć dni później (18 stycznia) została ochrzczona w filialnym kościele św. Andrzeja w Szczodrowie przez wikariusza Józefa Larischa jako Marta Anna z udziałem rodziców chrzestnych Franciszka i Barbary Kamrowskich (rodziców jej matki)[2][4]. Religijna atmosfera domu rodzinnego była inspiracją do pogłębienia przez nią prawd wiary oraz uwrażliwienia na ludzi potrzebujących pomocy[2]. W pokoju przeznaczonym na wspólną modlitwę, rodzice uformowali ołtarz domowy z figurą Matki Bożej, przed którą cała rodzina codziennie wieczorem zbierała się na wspólny pacierz i różaniec[2]. Mając dwa lata ciężko zachorowała[2]. W obliczu grożącej śmierci – przypuszcza się – że została ocalona, przez modlitwę rodziców w kościele Narodzenia NMP w Piasecznie i znajdującym się tam obrazem Matki Bożej[3].

W siódmym roku życia zaczęła uczęszczać do niemieckojęzycznej szkoły ludowej (okres zaborów) w Nowym Wiecu[2]. Jako dwunastolatka poświęciła się pielęgnowaniu zaszczepionej w domu rodzinnym wierze (wstawała o godz. 5:00, uczestniczyła codziennie we mszy świętej, pokonując przy tym pieszo około jedenastokilometrową drogę do kościoła parafialnego św. Michała Archanioła w Skarszewach, gdzie następnie dwa razy w tygodniu pobierała lekcje religii)[2][3]. Najstarsza z jej rodzeństwa, Franciszka kontynuowała naukę i przebywała w internacie Sióstr elżbietanek w Kościerzynie[4]. Większość obowiązków domowych w późniejszych latach spadła na nią oraz jej starszą siostrę Barbarę[4]. Będąc młodą dziewczyną otrzymała od swojego wuja Dionizego Wieckiego figurę św. Jana Nepomucena, którą rodzice umieścili na cokole w przydomowym ogrodzie (tuż obok biegnącej drogi), a którą poświęcił uroczyście proboszcz Otto Reiske[2][3][4]. Odtąd ten święty stał się jej modlitewnym powiernikiem i patronem[2]. 3 października 1886 przystąpiła do pierwszej Komunii świętej w kościele w Skarszewach[3].

Powołanie zakonne

W wieku piętnastu lat zdecydowała się pod wpływem przeżyć duchowych na wybór drogi życia konsekrowanego, prosząc listownie swojego spowiednika ks. Mariana Dąbrowskiego, by jako kapelan, wstawił się za nią u sióstr miłosierdzia w Chełmnie, by zechciały ją przyjąć[2][5]. Rok później przekonała rektora Seminarium Duchownego w Pelplinie, aby przyjął jej brata Jana w szeregi alumnów, mimo przepełnienia i wielu chętnych[5]. Z uwagi na młody wiek prośba jej o przyjęcie do szarytek nie została spełniona[2]. Wkrótce ponowiła starania, pisząc kolejny list, na który siostry odpowiedziały zaproszeniem ją na okres Bożego Narodzenia do klasztoru, gdzie poznała życie wspólnotowe[2]. Na kilka miesięcy przed wstąpieniem do zakonu dowiedziała się, że jej koleżanka, Monika Gdaniec także chce zostać siostrą miłosierdzia[2]. Napisała więc prośbę do sióstr z Chełmna, ale otrzymała odpowiedź odmowną ze względu na brak miejsc w postulacie[2].

W tej sytuacji, w trosce o dar powołania napisała kolejną prośbę, tym razem do Krakowskiej Prowincji Sióstr Miłosierdzia, gdzie została ostatecznie przyjęta wraz z Moniką Gdaniec, 26 kwietnia 1892 do klasztoru przy ul. Warszawskiej 8 w Krakowie[2][3]. W okresie od 26 kwietnia do 11 sierpnia 1892 odbyła tam postulat, a następnie od 12 sierpnia tegoż roku przez osiem miesięcy nowicjat, tzw. „seminarium”[2][3]. W Zgromadzeniu Sióstr Miłosierdzia jest zwyczaj, że w dniu zakończenia formacji, siostry zapisują w specjalnej księdze swoje myśli. W księdze tej zapisała ona wówczas[1]:

W chwili, gdy usłyszałam te słowa, że mam przyoblec się w sukienkę Córek Miłosierdzia, pomyślałam sobie, że Bóg spełnił moje pragnienia, o których marzyłam od mojej młodości i uczułam w mym sercu radość wraz z wdzięcznością i miłością ku Bogu, który mnie niegodną raczył obdarzyć tak wielką łaską, iż przy Jego pomocy będę miała szczęście pracować w zgromadzeniu dla Jego chwały i pożytku bliźnich. Prosiłam Ducha Świętego, aby raczył mnie obdarzyć skupieniem, darem modlitwy i gorliwością w obowiązkach, które mi będą powierzone.

W tym okresie jej autorytetem i wzorem do naśladowania stała się s. Joanna Dalmagne, żyjąca w XVII w., zmarła w wieku zaledwie 33 lat[2]. Jej sposób życia, praktyka cnót chrześcijańskich i zakonnych oraz wierność duchowi św. Wincentego à Paulo stała się inspiracją do pracy nad sobą[2].

21 kwietnia 1893 otrzymała habit siostry miłosierdzia, rozpoczynając posługę pielęgnowania chorych[2]. Jej pierwszą placówką był Szpital Powszechny we Lwowie tzw. Pijary na około 1000 łóżek, gdzie posługiwało około 50 sióstr miłosierdzia[3][6]. Po półtorarocznym pobycie we Lwowie, 15 listopada 1894 została przeniesiona do Szpitala Powiatowego w Podhajcach, który dysponował 60 łóżkami[3][5][4]. Nosiła tam imię siostra Zuzanna[4]. 15 sierpnia 1897 złożyła pierwsze śluby zakonne[3], po których napisała do rodziców list stwierdzając[4]:

Co dotyczy mnie, to nie jestem w stanie opisać mojego szczęścia. Chętnie chciałabym wam to Najdrożsi Rodzice, opisać choć w kilku słowach: któż może pojąć to szczęście, większe niż wszystko na ziemi, by łączyć się z Oblubieńcem? Te kilka błogich słów o mnie wystarczy: Miły jest mój a ja cała Jego. Obym tylko jak najprędzej mogła złączyć się z Nim w niebie.

19 października 1899 decyzją przełożonej domu zakonnego została przeniesiona do pracy w szpitalu w Bochni (50 łóżek, 5 sióstr)[6][2][7]. Pewnego dnia podczas modlitwy miała wizję. Dostrzegła mistyczny krzyż, z którego wydobywały się promienie oraz usłyszała następujące słowa[2]:

Znoś córko cierpliwie wszystkie oszczerstwa i posądzenia, pracuj dla swoich. Wkrótce zabiorę cię do Siebie…

Wkrótce po tym widzeniu została niesłusznie pomówiona przez jednego z pacjentów, który doniósł miejscowemu proboszczowi o jej niemoralnym prowadzeniu[c][2]. Z tego powodu spotkało ją wiele nieprzyjemności oraz presja nieprzychylnego otoczenia[2]. Prowadzone postępowanie wyjaśniające oraz stanowcza postawa przełożonej s. Marii Chabło SM sprawiły, że została oczyszczona z zarzutów[3].

Z woli wyższych przełożonych została wówczas przeniesiona 4 lipca 1902 do Śniatynia, gdzie pracowała w szpitalu miejskim[2][1][4]. Przybrała wówczas imię Marta Maria, aby odróżnić się od innych posługujących tam sióstr: Marii Adamczak SM oraz Marty Binki SM[4]. Spędzała dużo czasu w salach szpitalnych, służąc bezinteresownie chorym i cierpiącym w wincentyńskim duchu pokory, prostoty i miłości[2][3]. Ponadto w codziennej służbie uwidoczniły się jej szczególne dary, np. przepowiadanie przyszłości[4]. Jedna ze współsióstr z nią pracujących tak ją wspominała[1]:

W szpitalu w Śniatynie miała swój oddział w pobliżu kaplicy, toteż często choć na moment tam się udawała, by oddać cześć swemu Boskiemu Oblubieńcowi i błogosławieństwo Boże sobie na swe prace wypraszała. W niedzielę, zaspokoiwszy z macierzyńską dobrocią potrzeby chorych, mawiała: Ja teraz idę na Drogę Krzyżową do kaplicy, może by kto z was poszedł też ze mną. Pan Jezus tyle cierpiał za nas, a my tak mało o tym myślimy.

Posiadała umiejętność przekonywania ludzi do wyboru wiary katolickiej[2]. Szczególną troską otaczała Żydów, okazując im wiele współczucia oraz przedstawiając argumenty, które skłaniały ich do porzucenia własnego wyznania i przejścia na katolicyzm[2]. Pod nieobecność lekarza pomogła ona pewnemu rabinowi w złożeniu i usztywnieniu złamanej nogi, który po opuszczeniu szpitala wyraził jej za to swoją wdzięczność[4].

Podczas pracy nad dezynfekcją izolatki szpitalnej po chorej na tyfus plamisty w 1904 została zarażona tą chorobą, w wyniku której zaatakowała ją wysoka gorączka, a następnie zapalenie płuc[2]. 27 maja 1904 przybył do Śniatynia brat Marty, ks. Jan Wiecki, który udzielił jej ostatniej Komunii świętej[2]. Zmarła trzy dni później (30 maja) leżąc na łóżku szpitalnym w obecności modlących się chorych, trzymając w ręku gromnicę[2]. Mszę żałobną odprawił jej brat ks. Jan Wiecki[6]. Pogrzeb przemienił się w wielką manifestację, będącą wyrazem wdzięczności mieszkańców Śniatynia[6]. Zgodnie ze swoją wolą została pochowana na miejscowym cmentarzu obok figurki św. Jana Nepomucena, swojego patrona[5][6]. Przy jej grobie modlili się katolicy, unici, ormianie, prawosławni, a nawet Żydzi nazywając ją matuszką lub mateczką[8][7].

Publikacje

Zebrano jej listy oraz modlitwy, wydając je w następującej pozycji[9]:

  • Marta Wiecka (red. Władysław Bomba, Adolfina Dzierżak, Józefa Wątroba): Listy i modlitwy bł. Marty Wieckiej. Kraków: Wydawnictwo Instytutu Teologicznego Księży Misjonarzy, 2008. ISBN 978-83-7216-676-0. OCLC 749732446.

Proces beatyfikacji

Z inicjatywy sióstr miłosierdzia przekonanych o świątobliwości jej życia podjęto próbę wyniesienia jej na ołtarze[10]. 27 kwietnia 1990 wyjechała do Śniatyna delegacja kościelna, której celem było stwierdzenie istniejącego kultu. W pozostawionym protokole, członkowie komisji (dwaj księża misjonarze i dwie siostry miłosierdzia) potwierdzili żywotność tego kultu[4]. Na tej podstawie 9 października 1997 Stolica Apostolska wydała zgodę tzw. Nihil obstat na rozpoczęcie procesu jej beatyfikacji[10]. Proces diecezjalny odbył się w okresie od 16 października 1997 do 30 czerwca 1998, po czym 9 kwietnia 1999 Kongregacja Spraw Kanonizacyjnych w Rzymie wydała dekret o ważności tego postępowania[10]. Odtąd przysługiwał jej tytuł Służebnicy Bożej. W 2001 złożono tzw. positio wymagane w dalszej procedurze beatyfikacyjnej[10]. Po odbytym 11 maja 2004 posiedzeniu konsultorów teologicznych oraz 5 października tegoż roku sesji kardynałów i biskupów Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych, papież św. Jan Paweł II wydał zgodę na promulgowanie 20 grudnia 2004 dekretu o heroiczności jej cnót[10]. Odtąd przysługiwał jej tytuł Czcigodnej Służebnicy Bożej. Postulatorem generalnym mianowano ks. Shijo Kanjirathamkunnela CM[10].

Do beatyfikacji potrzebny był cud za jej wstawiennictwem, jakim okazało się cudowne wyleczenie mieszkańca Słubic Bronisława Kohna z choroby raka prostaty[11][10]. Został on wybrany do procesu spośród 270 różnych łask zgłoszonych z różnych stron Polski i z zagranicy[7]. Opis tych łask znajduje się w Archiwum Sióstr Miłosierdzia Prowincji Krakowskiej[7]. Po odbytej 5 czerwca 2007 sesji kardynałów i biskupów papież Benedykt XVI, 6 lipca 2007 upoważnił Kongregację Spraw Kanonizacyjnych do zatwierdzenia dekretu dotyczącego cudu uzyskanego przez jej wstawiennictwo[10][7].

24 maja 2008 we Lwowie w Parku kultury im. Bohdana Chmielnickiego uroczystą mszą świętą, której przewodniczył sekretarz stanu Stolicy Apostolskiej kard. Tarcisio Bertone z udziałem m.in. kard. Stanisława Dziwisza i przełożonej generalnej sióstr szarytek s. Evelyn Franc SM odbyła się ceremonia jej beatyfikacji[7].

Jej wspomnienie liturgiczne w Kościele katolickim wyznaczono na 30 maja (dies natalis)[12].

Upamiętnienie

Od 31 maja 2007 Publiczna Szkoła Podstawowa w Szczodrowie nosi jej imię[13][14].

W 2008 nakręcono film dokumentalny w reżyserii Krzysztofa Żurowskiego pt. Marta Wiecka. Wybij Szyba poświęcony historii jej życia[15].

Z inicjatywy dyrekcji szpitala, w 2010 podczas sesji Rady Powiatu w Bochni nadano miejscowemu szpitalowi jej imię[16].

W miejscu jej urodzenia w Nowym Wiecu biskup pomocniczy diecezji pelplińskiej Wiesław Śmigiel poświęcił 30 maja 2013 figurę Marty Wieckiej autorstwa Piotra Tyborskiego ze Skórcza, która stanęła obok czczonej przez nią figury św. Jana Nepomucena[17].

W Nowym Wiecu koło Skarszew od 2009 promocją i jej kultem zajęły się panie zrzeszone w Kole gospodyń wiejskich[18]. Z ich inicjatywy zrodził się pomysł założenia Katolickiego Stowarzyszenia Błogosławionej Siostry Marty Wieckiej, którego celem jest szerzenie kultu i pogłębianie wiedzy na temat cnót i wartości[18]. Biskup pelpliński Ryszard Kasyna dekretem wydanym 8 grudnia 2014 przychylił się do próśb o zatwierdzenie tego Stowarzyszenia, którego asystentem kościelnym został ks. Kamil Sobiech, wikariusz parafii św. Marcina w Starej Kiszewie[18].

We wsi Onyskowo, niedaleko Odessy, 24 września 2016 została konsekrowana przez biskupa diecezji odesko-symferopolskiej Bronisława Bernackiego pierwsza kaplica na Ukrainie pw. bł. Marty Wieckiej zbudowana dzięki staraniom proboszcza Jana Trzopa CM[19].

Zobacz też

Szablon:Portal

Uwagi

  1. W imieniu papieża Benedykta XVI mszy beatyfikacyjnej przewodniczył sekretarz stanu Stolicy Apostolskiej kard. Tarcisio Bertone.
  2. Rodzeństwo jej to: Franciszka Amanda, Barbara Anna, Franciszek Konstanty, Anastazja Helena, Paweł Jan, Aleksander Konstanty Józef, Paweł Piotr, Leon Wiktor, Marceli Michał, Melania Joanna, Leokadia Weronika i Wacław Adam (→ Marta Anna Wiecka. geni.com.)
  3. W tej samej sali szpitalnej znaleźli się: zegarmistrz, chory wenerycznie i Jan Nosal krewny miejscowego proboszcza, który przygotowywał się do kapłaństwa. Zegarmistrz z zazdrości o brak jej względów rozpowszechnił oskarżenia, że współżyje ona z Nosalem, a nawet jest z nim w ciąży. Przed swoją śmiercią oskarżyciel odwołał ostatecznie te pomówienia.

Przypisy

  1. a b c d e Alberto Vernaschi CM: Bł. Marta Wiecka. [w:] Zgromadzenie Księży Misjonarzy [on-line]. misjonarze.pl. [dostęp 2017-02-17]. (pol.).
  2. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad Biografia. [w:] Katolickie Stowarzyszenie Błogosławionej Siostry Marty Wieckiej [on-line]. martawiecka-nowywiec.pl. [dostęp 2017-02-17]. (pol.).
  3. a b c d e f g h i j k l Marta Wiecka.Biografia. martawiecka.pl. [dostęp 2017-02-17]. (pol. • ang. • fr. • hiszp. • wł. • ros. • ukr.).
  4. a b c d e f g h i j k l Kard. Marian Jaworski: Siostra Marta Wiecka. [w:] Wołanie z Wołynia [on-line]. wolaniecom.parafia.info.pl, 2008. [dostęp 2017-02-17]. (pol. • ukr.).
  5. a b c d Stanisław Wróblewski: Błogosławiona s. Marta Wiecka. [w:] „Nowe Życie” [on-line]. nowezycie.archidiecezja.wroc.pl. [dostęp 2017-02-17]. (pol.).
  6. a b c d e Grażyna Gierczak, Hanna Kamińska: Marta Wiecka SM (1874–1904). [w:] Wirtualne Muzeum Pielęgniarstwa Polskiego [on-line]. wmpp.org.pl. [dostęp 2017-02-17]. (pol.).
  7. a b c d e f Bł. Marta Wiecka. [w:] Miesięcznik Rodzin Katolickich „Cuda i Łaski Boże” [on-line]. cudaboze.pl, 2008-07. [dostęp 2017-02-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-09-06)]. (pol.).
  8. Danuta Dajmund: Matuszka pojednanych. [w:] „Apostolstwo Chorych” [on-line]. archor.pl, 2013-06-07. [dostęp 2017-02-17]. (pol.).
  9. Marta Wiecka (bł. ; 1874–1904). [w:] Katalog zbiorów polskich bibliotek naukowych NUKAT [on-line]. [dostęp 2017-02-17].
  10. a b c d e f g h ~1904~ MARTA ANNA WIECKA (МАРТА АННА ВЄЦКА). newsaints.faithweb.com. [dostęp 2017-02-17]. (ang.).
  11. S. Józefa Podstawka: Życie pełne miłosierdzia. Sługa Boża s. Marta Wiecka (1874-1904). [w:] Tygodnik katolicki „Niedziela” nr 14/2008 [on-line]. niedziela.pl, 2008. [dostęp 2017-02-17]. (pol.).
  12. 30 maja. Błogosławiona Marta Wiecka, dziewica. brewiarz.pl ↓.
  13. Nasza patronka. [w:] Publiczna Szkoła Podstawowa w Szczodrowie [on-line]. psp.szczodrowo.pl. [dostęp 2017-02-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-02-22)]. (pol.).
  14. Szarytka s. Marta Wiecka od dziś błogosławiona. [w:] Serwis informacyjny Konferencji Wyższych Przełożonych Zakonów Męskich w Polsce [on-line]. zyciezakonne.pl, 2008-05-24. [dostęp 2017-02-17]. (pol.).
  15. Marta Wiecka. Wybij Szyba. [w:] Internetowa baza filmu polskiego [on-line]. filmpolski.pl. [dostęp 2017-02-17]. (pol.).
  16. Bł. Marta Wiecka – patronką bocheńskiego szpitala. [w:] Starostwo Powiatowe w Bochni [on-line]. bochnia.starostwo.gov.pl, 2010-06-21. [dostęp 2017-02-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-11)]. (pol.).
  17. Sebastian Dadaczyński: Nowy Wiec: Biskup poświęcił figurę błogosławionej Marty Wieckiej. [w:] „Dziennik Bałtycki” [on-line]. dziennikbaltycki.pl, 2013-06-01. [dostęp 2017-02-17]. (pol.).
  18. a b c O nas. [w:] Katolickie Stowarzyszenie Błogosławionej Siostry Marty Wieckiej [on-line]. martawiecka-nowywiec.pl. [dostęp 2017-02-17]. (pol.).
  19. Konsekracja pierwszej kaplicy pw. Bł. Marty Wieckiej – 24.09.2016. martawiecka.pl. [dostęp 2017-02-17]. (pol. • ang. • fr. • hiszp. • wł. • ros. • ukr.).

Linki zewnętrzne