Willem Dafoe: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m szablon
AndrzeiBOT (dyskusja | edycje)
m Bot poprawia linkowanie wewnętrzne i wykonuje inne drobne zmiany.
Linia 20: Linia 20:
'''William J. Dafoe Jr.'''<ref>{{Cytuj stronę|url=http://www.tvguide.com/celebrities/willem-dafoe/179080/|tytuł=Willem Dafoe Actor|opublikowany=[[TV Guide]]|język=en|data dostępu=2016-10-09}}</ref><ref>{{Cytuj stronę|url=http://www.interfilmes.com/person_1092204_Willem.Dafoe.html|tytuł=Personalidade: Willem Dafoe (EUA)|opublikowany=InterFilmes.com|język=pt|data dostępu=2016-10-09}}</ref> (ur. [[22 lipca]] [[1955 w filmie|1955]] w [[Appleton (Wisconsin)|Appleton]]) – amerykański aktor filmowy i teatralny<ref>{{Cytuj stronę|url=http://www.adorocinema.com/personalidades/personalidade-4788/|tytuł=Willem Dafoe|opublikowany=AdoroCinema|język=pt|data dostępu=2016-10-09}}</ref> pochodzenia [[Irlandczycy|irlandzkiego]], [[Szkoci|szkockiego]], [[Anglicy|angielskiego]] i [[Niemcy (naród)|niemieckiego]]<ref>{{Cytuj stronę|url=http://ethnicelebs.com/willem-dafoe|tytuł=Willem Dafoe – What Nationality Ancestry Race|opublikowany=Ethnicity of Celebs|język=en|data dostępu=2018-05-27}}</ref>.
'''William J. Dafoe Jr.'''<ref>{{Cytuj stronę|url=http://www.tvguide.com/celebrities/willem-dafoe/179080/|tytuł=Willem Dafoe Actor|opublikowany=[[TV Guide]]|język=en|data dostępu=2016-10-09}}</ref><ref>{{Cytuj stronę|url=http://www.interfilmes.com/person_1092204_Willem.Dafoe.html|tytuł=Personalidade: Willem Dafoe (EUA)|opublikowany=InterFilmes.com|język=pt|data dostępu=2016-10-09}}</ref> (ur. [[22 lipca]] [[1955 w filmie|1955]] w [[Appleton (Wisconsin)|Appleton]]) – amerykański aktor filmowy i teatralny<ref>{{Cytuj stronę|url=http://www.adorocinema.com/personalidades/personalidade-4788/|tytuł=Willem Dafoe|opublikowany=AdoroCinema|język=pt|data dostępu=2016-10-09}}</ref> pochodzenia [[Irlandczycy|irlandzkiego]], [[Szkoci|szkockiego]], [[Anglicy|angielskiego]] i [[Niemcy (naród)|niemieckiego]]<ref>{{Cytuj stronę|url=http://ethnicelebs.com/willem-dafoe|tytuł=Willem Dafoe – What Nationality Ancestry Race|opublikowany=Ethnicity of Celebs|język=en|data dostępu=2018-05-27}}</ref>.


Laureat wielu prestiżowych nagród, m.in. [[Honorowy Złoty Niedźwiedź|Honorowego Złotego Niedźwiedzia]] za całokształt twórczości na [[68. Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Berlinie|68. MFF w Berlinie]] (2018) i [[Puchar Volpiego|Pucharu Volpiego]] dla najlepszego aktora na [[MFF w Wenecji]] za rolę [[Vincent van Gogh|Vincenta van Gogha]] w filmie ''At Eternity's Gate'' (2018). Był jak dotąd trzykrotnie nominowany do Oscara<ref>{{cytuj stronę|url=https://www.imdb.com/name/nm0000353/awards?ref_=nm_awd|tytuł=Willem Dafoe: Awards|opublikowany=IMDb|język=en|data dostępu=2018-12-30}}</ref>.
Laureat wielu prestiżowych nagród, m.in. [[Honorowy Złoty Niedźwiedź|Honorowego Złotego Niedźwiedzia]] za całokształt twórczości na [[68. Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Berlinie|68. MFF w Berlinie]] (2018) i [[Puchar Volpiego|Pucharu Volpiego]] dla najlepszego aktora na [[Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Wenecji|MFF w Wenecji]] za rolę [[Vincent van Gogh|Vincenta van Gogha]] w filmie ''At Eternity's Gate'' (2018). Był jak dotąd trzykrotnie nominowany do Oscara<ref>{{cytuj stronę|url=https://www.imdb.com/name/nm0000353/awards?ref_=nm_awd|tytuł=Willem Dafoe: Awards|opublikowany=IMDb|język=en|data dostępu=2018-12-30}}</ref>.


== Życiorys ==
== Życiorys ==
Linia 84: Linia 84:
* ''[[Control]]'' ([[2004 w filmie|2004]]) jako dr Michael Copeland
* ''[[Control]]'' ([[2004 w filmie|2004]]) jako dr Michael Copeland
* ''[[Spider-Man 2]]'' ([[2004 w filmie|2004]]) jako Norman Osborn/Zielony Goblin
* ''[[Spider-Man 2]]'' ([[2004 w filmie|2004]]) jako Norman Osborn/Zielony Goblin
* ''[[Podwodne życie ze Stevem Zissou]]'' (''The Life Aquatic with Steve Zissou'', [[2004 w filmie|2004]]) jako Klaus Daimler
* ''[[Podwodne życie ze Steve’em Zissou]]'' (''The Life Aquatic with Steve Zissou'', [[2004 w filmie|2004]]) jako Klaus Daimler
* ''[[Aviator]]'' (''The Aviator'', [[2004 w filmie|2004]]) jako naczelny brukowca
* ''[[Aviator]]'' (''The Aviator'', [[2004 w filmie|2004]]) jako naczelny brukowca
* ''[[Before It Had a Name]]'' ([[2005 w filmie|2005]]) jako Leslie
* ''[[Before It Had a Name]]'' ([[2005 w filmie|2005]]) jako Leslie

Wersja z 01:37, 16 cze 2019

Willem Dafoe
Ilustracja
Willem Dafoe w 2014 roku
Imię i nazwisko

William J. Dafoe Jr.

Data i miejsce urodzenia

22 lipca 1955
Appleton

Zawód

aktor

Współmałżonek

1. Elizabeth LeCompte
(1977-2004; rozwód)
2. Giada Colagrande
(od 2005)

Lata aktywności

od 1980

William J. Dafoe Jr.[1][2] (ur. 22 lipca 1955 w Appleton) – amerykański aktor filmowy i teatralny[3] pochodzenia irlandzkiego, szkockiego, angielskiego i niemieckiego[4].

Laureat wielu prestiżowych nagród, m.in. Honorowego Złotego Niedźwiedzia za całokształt twórczości na 68. MFF w Berlinie (2018) i Pucharu Volpiego dla najlepszego aktora na MFF w Wenecji za rolę Vincenta van Gogha w filmie At Eternity's Gate (2018). Był jak dotąd trzykrotnie nominowany do Oscara[5].

Życiorys

Wczesne lata

Urodził się w stanie Wisconsin jako siódme z ośmiorga dzieci chirurga dr. Williama Alfreda Dafoe i pielęgniarki Muriel Isabel (z domu Sprissler). Jego dziadek pochodził z Kanady, z Ontario. W szkole Einstein Junior High School mówiono na niego 'Billy'. Swoje imię 'Willem' otrzymał w szkole średniej Appleton East High School[6] w Appleton w stanie Wisconsin, ale dyplom zdobył na sąsiednim Lawrence University. Studiował na University of Wisconsin[7] na wydziale dramatycznym, lecz przed ukończeniem studiów opuścił uczelnię, podejmując decyzję, że więcej nauczy się jako aktor. Przyłączył się do eksperymentalnej trupy Theater X[8], z którą odbył czteroletnie tournée po Chicago, Denver i Europie. W 1977 roku przeprowadził się do Nowego Jorku, gdzie związał z eksperymentalnym teatrem Performance Group (później The Wooster Group)[9].

Kariera

Jego kariera na dużym ekranie rozpoczęła się od udziału w westernie Michaela Cimino Wrota niebios (Heaven's Gate, 1980) u boku Krisa Kristoffersona i Christophera Walkena. Dwa lata później zagrał w melodramacie Niekochana (The Loveless, 1982), a następnie w epizodycznej roli młodego mężczyzny w budce telefonicznej w dramacie niesamowitym Zagadka nieśmiertelności (The Hunger, 1983) z Catherine Deneuve, Davidem Bowiem i Susan Sarandon. Swoją pierwszą główną rolę bezwzględnego fałszerza pieniędzy zagrał w sensacyjnym dramacie kryminalnym Williama Friedkina Żyć i umrzeć w Los Angeles (To Live and Die in L.A., 1985)[10].

Willem Dafoe, 2006

Jego głośne kreacje filmowe to przeciwstawiający się bezwzględności i okrucieństwu sierżant Elias Grodin w sensacyjnym dramacie wojennym o wojnie wietnamskiej Olivera Stone’a Pluton (Platoon, 1986), za którą dostał nominację do nagrody Oscara za najlepszą rolę drugoplanową, Jezus z Nazaretu w dyskusyjnym i wywołującym wiele kontrowersji dramacie Martina Scorsese Ostatnie kuszenie Chrystusa (The Last Temptation of Christ, 1988), grecki więzień w Oświęcimiu w biograficznym dramacie sportowym Triumf ducha (Triumph of the Spirit, 1989) oraz obmierzły bandyta w przygodowej komedii kryminalnej Davida Lyncha Dzikość serca (Wild at Heart, 1990)[11]. Jednak jego rola adwokata i kochanka oskarżonej o morderstwo za pomocą przemocy seksualnej w thrillerze erotycznym Sidła miłości (Body of Evidence, 1993) z udziałem Madonny i postać psychopaty-geniusza komputerowego, który przejął kontrolę nad statkiem w filmie sensacyjnym Speed 2: Wyścig z czasem (Speed 2: Cruise Control, 1997) przyniosły mu nominację do Złotej Maliny dla najgorszego aktora drugoplanowego. Za rolę mieszkającego w ruinach starego zamku w górach Słowacji Maxa Schrecka w dramacie grozy Cień wampira (Shadow of the Vampire, 2000) otrzymał wiele nagród, m.in. Saturna oraz nominację do nagrody Oscara i Złotego Globu. Sławę zdobyła także rola czarnego charakteru – Normana Osborna, ex-właściciela największego w Nowym Yorku koncernu chemicznego, który przeżył wypadek w laboratorium, przemieniając się w monstrualnego schizofrenicznego Zielonego Goblina[12] w filmie sensacyjnym fantasy Spider-Man (2002) i jego sequelachSpider-Man 2 (2004) i Spider-Man 3 (2007)[13]. Zagrał w dwóch dramatach Larsa von Triera: Antychryst (Antichrist, 2009) i Nimfomanka - Część II (The Nymphomaniac Part 2, 2013). W czarnej komedii kryminalnej Paula Schradera Dog Eat Dog (2016) z Nicolasem Cage w roli Mada Doga został wystylizowany na legendarnego gwiazdora porno Johna Holmesa[14].

Najważniejsza stała się dla niego sztuka ekspresji mimiki i gestu, mniej słowa[15]. Mówi o sobie: – Jestem aktorem biologicznym. Pracował jako model dla domu mody Prada[16]. Użyczał swojego głosu w reklamach.

Życie prywatne

Od roku 1977 był w nieformalnym związku z reżyserką teatralną Elizabeth LeCompte (ur. 1945). Mają syna Jacka (ur. 1982). W dniu 25 marca 2005 poślubił włoską reżyserkę i aktorkę Giadę Colagrande (ur. 16 października 1975).

Filmografia

Przypisy

  1. Willem Dafoe Actor. TV Guide. [dostęp 2016-10-09]. (ang.).
  2. Personalidade: Willem Dafoe (EUA). InterFilmes.com. [dostęp 2016-10-09]. (port.).
  3. Willem Dafoe. AdoroCinema. [dostęp 2016-10-09]. (port.).
  4. Willem Dafoe – What Nationality Ancestry Race. Ethnicity of Celebs. [dostęp 2018-05-27]. (ang.).
  5. Willem Dafoe: Awards. IMDb. [dostęp 2018-12-30]. (ang.).
  6. Willem Dafoe - Actor. CineMagia.ro. [dostęp 2016-10-09]. (rum.).
  7. Willem Dafoe (1955-). Film Reference. [dostęp 2016-10-09]. (ang.).
  8. Willem Dafoe. ČSFD.cz. [dostęp 2016-10-09]. (cz.).
  9. Willem Dafoe. Listal. [dostęp 2016-10-09]. (ang.).
  10. Willem Dafoe (22 de Julho de 1955). Filmow. [dostęp 2016-10-09]. (port.).
  11. Willem Dafoe. MYmovies. [dostęp 2016-10-09]. (wł.).
  12. Overview for Willem Dafoe. Turner Classic Movies. [dostęp 2016-10-09]. (ang.).
  13. Willem Dafoe. Rotten Tomatoes. [dostęp 2016-10-09]. (ang.).
  14. John Patterson (2016-11-14): Dog Eat Dog: is Paul Schrader the world's best bad director?. The Guardian. [dostęp 2016-12-15]. (ang.).
  15. Willem Dafoe. AllMovie. [dostęp 2016-10-09]. (ang.).
  16. Ewelina Kustra (2012-04-17): Adrien Brody, Gary Oldman i inni aktorzy na wybiegu u Prady. Onet.pl. [dostęp 2016-12-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-03)]. (ang.).

Linki zewnętrzne