Osłonice: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Literówka Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej) |
drobne techniczne i red., ilustracja |
||
Linia 16: | Linia 16: | ||
|commons = Category:Urochordata |
|commons = Category:Urochordata |
||
}} |
}} |
||
[[Plik|Bluebell tunicates Nick Hobgood.jpg|thumb|upright]] |
|||
'''Osłonice''' (Tunicata), '''strunoogonowe''' (Urochordata, Urocorda) – grupa [[zwierzęta dwubocznie symetryczne|zwierząt dwubocznie symetrycznych]] o bardzo uproszczonej budowie, zaliczana do [[Strunowce|strunowców]]. |
'''Osłonice''' (Tunicata), '''strunoogonowe''' (Urochordata, Urocorda) – grupa [[zwierzęta dwubocznie symetryczne|zwierząt dwubocznie symetrycznych]] o bardzo uproszczonej budowie, zaliczana do [[Strunowce|strunowców]]. Są zwierzętami wyłącznie morskimi. Charakteryzują się obecnością zewnętrznej, organicznej osłonki, tzw. [[tunika (osłonice)|tuniki]], o rozmaitej grubości i konsystencji, zbudowanej z [[tunicyna|tunicyny]] – węglowodanu niestrawnego, który stanowi rodzaj ochrony przed drapieżnikami. Tunika spełnia rolę szkieletu zewnętrznego, okresowo zrzucanego. Ciało niesegmentowane, workowate lub beczułkowate, o długości od 0,3 mm do 40 cm, a u form kolonijnych do około 4 m. [[Struna grzbietowa]] występuje jedynie w stadium larwalnym (poza [[ogonice|ogonicami]]), u form dorosłych występują [[Skrzela (anatomia)|szczeliny skrzelowe]]. Układ rozrodczy obojnaczy albo rozdzielnopłciowy, układ krwionośny otwarty, brak układu wydalniczego. |
||
Osobliwością osłonic jest periodyczna zmiana kierunku obiegu krwi |
Osobliwością osłonic jest periodyczna zmiana kierunku obiegu krwi – każdorazowo po wykonaniu ok. 10 skurczów. |
||
Szacuje się, że na świecie występuje 2000–3000 [[Gatunek (biologia)|gatunków]] osłonic. Do osłonic zalicza się gatunki osiadłe i wędrowne, larwy są zawsze planktoniczne. Większość osłonic zasiedla ciepłe, płytkie wody, niektóre żyją w głębinach, gdzie tworzą liczne skupiska. W [[Morze Bałtyckie|Bałtyku]] spotykane są w jego zachodniej części. Gatunki pelagiczne stanowią składnik [[zooplankton]]u. |
Szacuje się, że na świecie występuje 2000–3000 [[Gatunek (biologia)|gatunków]] osłonic. Do osłonic zalicza się gatunki osiadłe i wędrowne, larwy są zawsze planktoniczne. Większość osłonic zasiedla ciepłe, płytkie wody, niektóre żyją w głębinach, gdzie tworzą liczne skupiska. W [[Morze Bałtyckie|Bałtyku]] spotykane są w jego zachodniej części. Gatunki pelagiczne stanowią składnik [[zooplankton]]u. |
Wersja z 23:16, 22 lip 2019
Tunicata[1] | |||
Lamarck, 1816 | |||
Lissoclinum patella | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Nadtyp | |||
Typ | |||
Podtyp |
osłonice | ||
Synonimy | |||
|
Bluebell tunicates Nick Hobgood.jpg|thumb|upright Osłonice (Tunicata), strunoogonowe (Urochordata, Urocorda) – grupa zwierząt dwubocznie symetrycznych o bardzo uproszczonej budowie, zaliczana do strunowców. Są zwierzętami wyłącznie morskimi. Charakteryzują się obecnością zewnętrznej, organicznej osłonki, tzw. tuniki, o rozmaitej grubości i konsystencji, zbudowanej z tunicyny – węglowodanu niestrawnego, który stanowi rodzaj ochrony przed drapieżnikami. Tunika spełnia rolę szkieletu zewnętrznego, okresowo zrzucanego. Ciało niesegmentowane, workowate lub beczułkowate, o długości od 0,3 mm do 40 cm, a u form kolonijnych do około 4 m. Struna grzbietowa występuje jedynie w stadium larwalnym (poza ogonicami), u form dorosłych występują szczeliny skrzelowe. Układ rozrodczy obojnaczy albo rozdzielnopłciowy, układ krwionośny otwarty, brak układu wydalniczego. Osobliwością osłonic jest periodyczna zmiana kierunku obiegu krwi – każdorazowo po wykonaniu ok. 10 skurczów.
Szacuje się, że na świecie występuje 2000–3000 gatunków osłonic. Do osłonic zalicza się gatunki osiadłe i wędrowne, larwy są zawsze planktoniczne. Większość osłonic zasiedla ciepłe, płytkie wody, niektóre żyją w głębinach, gdzie tworzą liczne skupiska. W Bałtyku spotykane są w jego zachodniej części. Gatunki pelagiczne stanowią składnik zooplanktonu.
Niektóre prochlorofity (gatunek Prochloron didemnii) żyją w ścisłej symbiozie z osłonicami[2].
Systematyka
Podział osłonic na gromady uwzględnia ich występowanie, brak ogona oraz wykształcenie szpar skrzelowych:
- ogonice (Appendicularia)
- żachwy (Ascidiacea)
- sprzągle (Thaliacea)
- łapce, bezszparkowce (Sorberacea)
Przypisy
- ↑ Tunicata, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski: Botanika. Systematyka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007, s. 58. ISBN 978-83-01-13945-2.
Bibliografia
- Mały słownik zoologiczny. Bezkręgowce. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1984. ISBN 83-214-0428-6.
- Biologia. Multimedialna encyklopedia PWN Edycja 2.0. pwn.pl Sp. z o.o., 2008. ISBN 978-83-61492-24-5.
- Czesław Jura: Bezkręgowce : podstawy morfologii funkcjonalnej, systematyki i filogenezy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007. ISBN 978-83-01-14595-8.