Elton John: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z aplikacji mobilnej Z aplikacji Android
AndrzeiBOT (dyskusja | edycje)
Boty
391 442 edycje
m Bot poprawia linkowanie do disambigów, a niekiedy błędy typograficzne oraz techniczne.
Linia 65: Linia 65:
W latach 90. uwydatnił swój głos w balladach, z których wiele stało się przebojami. 20 kwietnia 1992 wziął udział w koncercie ''The Freddie Mercury Tribute Concert'', poświęconym pamięci [[Freddie Mercury|Freddiego Mercury’ego]], śpiewając solowo piosenkę „[[The Show Must Go On]]” i „[[Bohemian Rhapsody]]” w duecie z [[Axl Rose|Axlem Rosem]]. W [[1992 w muzyce|1992]] został wprowadzony (wraz z Berniem Taupinem) do [[Songwriters Hall of Fame]], a [[1994 w muzyce|dwa lata później]] – do [[Rock and Roll Hall of Fame]].
W latach 90. uwydatnił swój głos w balladach, z których wiele stało się przebojami. 20 kwietnia 1992 wziął udział w koncercie ''The Freddie Mercury Tribute Concert'', poświęconym pamięci [[Freddie Mercury|Freddiego Mercury’ego]], śpiewając solowo piosenkę „[[The Show Must Go On]]” i „[[Bohemian Rhapsody]]” w duecie z [[Axl Rose|Axlem Rosem]]. W [[1992 w muzyce|1992]] został wprowadzony (wraz z Berniem Taupinem) do [[Songwriters Hall of Fame]], a [[1994 w muzyce|dwa lata później]] – do [[Rock and Roll Hall of Fame]].


W marcu 1995 wraz z [[Tim Rice|Timem Rice’em]] otrzymał [[Nagroda Akademii Filmowej|Oscara]] za piosenkę „[[Can You Feel the Love Tonight|Can You Feel the Love Tonight?]]”, którą nagrał na potrzeby ścieżki filmowej do filmu animowanego ''[[Król Lew]]''. W tym samym roku odebrał statuetkę [[Polar Music Prize]] [[Królewska Akademia Muzyczna (Szwecja)|Szwedzkiej Akademii Muzycznej]]. 27 lutego 1996 w Pałacu Buckingham w Londynie odebrał [[Order Imperium Brytyjskiego]], przyznany mu przez [[Elżbieta II|królową Elżbietę II]]<ref>{{cytuj stronę | url = http://news.bbc.co.uk/2/hi/special_report/for_christmas/_new_year/new_year_honours/43509.stm | tytuł = Life Peers to Order of the Companion of Honour | autor = | data = 1997-12-31 | data dostępu = 2009-09-13 | język = en}}</ref>. W 1996 otrzymał nagrodę [[Królewska Akademia Muzyczna (Wielka Brytania)|Royal Academy of Music]] jako jedyny w historii kompozytor muzyki rozrywkowej.
W marcu 1995 wraz z [[Tim Rice|Timem Rice’em]] otrzymał [[Nagroda Akademii Filmowej|Oscara]] za piosenkę „[[Can You Feel the Love Tonight|Can You Feel the Love Tonight?]]”, którą nagrał na potrzeby ścieżki filmowej do filmu animowanego ''[[Król Lew (film 1994)|Król Lew]]''. W tym samym roku odebrał statuetkę [[Polar Music Prize]] [[Królewska Akademia Muzyczna (Szwecja)|Szwedzkiej Akademii Muzycznej]]. 27 lutego 1996 w Pałacu Buckingham w Londynie odebrał [[Order Imperium Brytyjskiego]], przyznany mu przez [[Elżbieta II|królową Elżbietę II]]<ref>{{cytuj stronę | url = http://news.bbc.co.uk/2/hi/special_report/for_christmas/_new_year/new_year_honours/43509.stm | tytuł = Life Peers to Order of the Companion of Honour | autor = | data = 1997-12-31 | data dostępu = 2009-09-13 | język = en}}</ref>. W 1996 otrzymał nagrodę [[Królewska Akademia Muzyczna (Wielka Brytania)|Royal Academy of Music]] jako jedyny w historii kompozytor muzyki rozrywkowej.
[[Plik:Elton John performing, 2008 1.jpg|thumb|left|Elton John podczas koncertu, 2008]]
[[Plik:Elton John performing, 2008 1.jpg|thumb|left|Elton John podczas koncertu, 2008]]
Rok 1997 był dla niego trudny ze względu na śmierć bliskich przyjaciół: włoskiego projektanta mody [[Gianni Versace|Gianniego Versace]] i [[Diana (księżna Walii)|księżnej Diany]]. Na jej pogrzebie zaśpiewał nową wersję piosenki „[[Candle in the Wind]]” – [[Candle in the Wind 1997]]”, która została wydana na singlu zawierającym również piosenki „Something About The Way You Look Tonight” i „You Can Make History (Young Again)”. 13 września 1997 singiel stał się najszybciej sprzedającym się singlem w Wielkiej Brytanii, sprzedając się w 650 tys. egzemplarzach w dniu premiery oraz w ponad 1,5 mln sztuk w ciągu pierwszego tygodnia od wydania. Singel przez pięć tygodni zajmował pierwsze miejsce na brytyjskiej liście przebojów. W sumie został sprzedany w liczbie 4,8 mln egzemplarzy w Wielkiej Brytanii (pobijając tym samym ustanowiony 13 lat wcześniej rekord singla Band Aid „[[Do They Know It’s Christmas?]]”), stając się najlepiej sprzedawanym singlem w kraju. Był to również siódmy z kolei album muzyczny w historii, który zadebiutował jako numer 1 na listach przebojów w USA, gdzie został sprzedany w ponad milionowym nakładzie w pierwszym tygodniu od premiery. Na szczycie utrzymywał przez 14 tygodni, sprzedał się w sumie w ponad 11 milionowym nakładzie, uzyskując status jedenastokrotnej platynowej płyty. Został jedyną płytą w USA sprzedaną w ponad dziesięciomilionowym nakładzie oraz pierwszym i jedynym diamentowym singlem w dziejach. Singiel odniósł sukces w wielu innych krajach: w Kanadzie spędził trzy lata w zestawieniu top 20 (46 tygodni na szczycie listy), sprzedał się w ponad 33 mln nakładzie na całym świecie, zostając drugim najlepiej sprzedającym się singlem w historii (po „[[White Christmas]]” [[Bing Crosby|Binga Crosby’ego]] z 1942). Elton John wraz z pozostałymi twórcami i wytwórnią wydającą singiel zrzekły się wszelkich profitów płynących z jego sprzedaży, przekazując całe dochody na rzecz Fundacji księżnej Diany.
Rok 1997 był dla niego trudny ze względu na śmierć bliskich przyjaciół: włoskiego projektanta mody [[Gianni Versace|Gianniego Versace]] i [[Diana (księżna Walii)|księżnej Diany]]. Na jej pogrzebie zaśpiewał nową wersję piosenki „[[Candle in the Wind]]” – [[Candle in the Wind 1997]]”, która została wydana na singlu zawierającym również piosenki „Something About The Way You Look Tonight” i „You Can Make History (Young Again)”. 13 września 1997 singiel stał się najszybciej sprzedającym się singlem w Wielkiej Brytanii, sprzedając się w 650 tys. egzemplarzach w dniu premiery oraz w ponad 1,5 mln sztuk w ciągu pierwszego tygodnia od wydania. Singel przez pięć tygodni zajmował pierwsze miejsce na brytyjskiej liście przebojów. W sumie został sprzedany w liczbie 4,8 mln egzemplarzy w Wielkiej Brytanii (pobijając tym samym ustanowiony 13 lat wcześniej rekord singla Band Aid „[[Do They Know It’s Christmas?]]”), stając się najlepiej sprzedawanym singlem w kraju. Był to również siódmy z kolei album muzyczny w historii, który zadebiutował jako numer 1 na listach przebojów w USA, gdzie został sprzedany w ponad milionowym nakładzie w pierwszym tygodniu od premiery. Na szczycie utrzymywał przez 14 tygodni, sprzedał się w sumie w ponad 11 milionowym nakładzie, uzyskując status jedenastokrotnej platynowej płyty. Został jedyną płytą w USA sprzedaną w ponad dziesięciomilionowym nakładzie oraz pierwszym i jedynym diamentowym singlem w dziejach. Singiel odniósł sukces w wielu innych krajach: w Kanadzie spędził trzy lata w zestawieniu top 20 (46 tygodni na szczycie listy), sprzedał się w ponad 33 mln nakładzie na całym świecie, zostając drugim najlepiej sprzedającym się singlem w historii (po „[[White Christmas]]” [[Bing Crosby|Binga Crosby’ego]] z 1942). Elton John wraz z pozostałymi twórcami i wytwórnią wydającą singiel zrzekły się wszelkich profitów płynących z jego sprzedaży, przekazując całe dochody na rzecz Fundacji księżnej Diany.


1 stycznia 1998 królowa [[Elżbieta II]] nadała Johnowi [[szlachta|szlachectwo]] za promocję kultury brytyjskiej w świecie. Uroczystość odbyła się 24 lutego<ref>[http://web.archive.org/web/20130810080802/http://www.eltonjohn.com/about/bio.jsp Elton John – a biography]</ref>. 25 lutego 1998 piosenkarz zdobył piątą [[nagroda Grammy|nagrodę Grammy]] w kategorii „Najlepszy męski wykonawca popowy” za piosenkę „[[Candle in the Wind]]”. W tym samym roku odebrał również nagrodę magazynu „[[Billboard (tygodnik)|Billboard]]” i [[American Music Award]] w kategorii „Najlepszy dojrzały wykonawca męski”. W tym samym roku przeżył śmierć kolejnych bliskich znajomych ([[Tammy Wynette]], [[Linda McCartney]] i [[Frank Sinatra]]), a także zakończył wieloletnią współpracę z menedżerem [[John Reid (menedżer muzyczny)|Johnem Reidem]]. Skomponował również muzykę do dwóch musicali wytwórni [[The Walt Disney Company|Disneya]], która po sukcesie ścieżki dźwiękowej filmu ''[[Król Lew]]'' zaproponowała jemu i [[Tim Rice|Timowi Rice'owi]] stałą współpracę: do musicalowej wersji ''Króla Lwa'' (przedstawienie zdobyło sześć nagród [[Tony Award|Tony]]) i do musicalu ''[[Aida (musical)|Aida]]''.
1 stycznia 1998 królowa [[Elżbieta II]] nadała Johnowi [[szlachta|szlachectwo]] za promocję kultury brytyjskiej w świecie. Uroczystość odbyła się 24 lutego<ref>[http://web.archive.org/web/20130810080802/http://www.eltonjohn.com/about/bio.jsp Elton John – a biography]</ref>. 25 lutego 1998 piosenkarz zdobył piątą [[nagroda Grammy|nagrodę Grammy]] w kategorii „Najlepszy męski wykonawca popowy” za piosenkę „[[Candle in the Wind]]”. W tym samym roku odebrał również nagrodę magazynu „[[Billboard (tygodnik)|Billboard]]” i [[American Music Award]] w kategorii „Najlepszy dojrzały wykonawca męski”. W tym samym roku przeżył śmierć kolejnych bliskich znajomych ([[Tammy Wynette]], [[Linda McCartney]] i [[Frank Sinatra]]), a także zakończył wieloletnią współpracę z menedżerem [[John Reid (menedżer muzyczny)|Johnem Reidem]]. Skomponował również muzykę do dwóch musicali wytwórni [[The Walt Disney Company|Disneya]], która po sukcesie ścieżki dźwiękowej filmu ''[[Król Lew (film 1994)|Król Lew]]'' zaproponowała jemu i [[Tim Rice|Timowi Rice'owi]] stałą współpracę: do musicalowej wersji ''Króla Lwa'' (przedstawienie zdobyło sześć nagród [[Tony Award|Tony]]) i do musicalu ''[[Aida (musical)|Aida]]''.


== Życie osobiste ==
== Życie osobiste ==
Linia 212: Linia 212:
* 1972 – wystąpił w musicalu Marca Bolana ''[[Born to Boogie]]''
* 1972 – wystąpił w musicalu Marca Bolana ''[[Born to Boogie]]''
* 1975 – wystąpił jako Czarodziej w filmowej wersji rockowej opery ''[[Tommy (film)|Tommy]]'' Kena Russella
* 1975 – wystąpił jako Czarodziej w filmowej wersji rockowej opery ''[[Tommy (film)|Tommy]]'' Kena Russella
* 1994 – z [[Tim Rice|Timem Ricem]] i [[Hans Zimmer|Hansem Zimmerem]] stworzył ścieżkę dźwiękową do filmu animowanego ''[[Król Lew]]'', za którą zdobył [[Nagroda Akademii Filmowej|Oscara]] (wraz z Timem Ricem)
* 1994 – z [[Tim Rice|Timem Ricem]] i [[Hans Zimmer|Hansem Zimmerem]] stworzył ścieżkę dźwiękową do filmu animowanego ''[[Król Lew (film 1994)|Król Lew]]'', za którą zdobył [[Nagroda Akademii Filmowej|Oscara]] (wraz z Timem Ricem)
* 1999 – również z Timem Ricem skomponował muzykę do musicalu ''Aida'', za którą zdobyli później nagrodę [[Tony Award|Tony]] oraz [[nagroda Grammy|Grammy]] za najlepszy musical
* 1999 – również z Timem Ricem skomponował muzykę do musicalu ''Aida'', za którą zdobyli później nagrodę [[Tony Award|Tony]] oraz [[nagroda Grammy|Grammy]] za najlepszy musical
* 1999 – napisał muzykę do filmu [[Muza (film 1999)|''Muza'']] (The Muse)
* 1999 – napisał muzykę do filmu [[Muza (film 1999)|''Muza'']] (The Muse)

Wersja z 23:21, 27 lip 2019

Elton John
Ilustracja
Elton John (2015)
Imię i nazwisko

Elton Hercules John[a]

Data i miejsce urodzenia

25 marca 1947
Londyn

Instrumenty

fortepian

Gatunki

rock, rock psychodeliczny, rock progresywny, pop, glam rock

Zawód

piosenkarz, kompozytor, pianista

Aktywność

od 1962

Odznaczenia
Knight Bachelor Komandor Orderu Imperium Brytyjskiego Oficer Orderu Sztuki i Literatury (Francja)
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach
Strona internetowa

Elton Hercules John[a] (ur. 25 marca 1947 jako Reginald Kenneth Dwight w Londynie w dzielnicy Pinner) – brytyjski piosenkarz, kompozytor, pianista i okazjonalnie aktor. Współpracował z tekściarzem Bernie Taupinem od 1967 roku. Byli autorami trzydziestu albumów.

Nakład ze sprzedaży jego wydawnictw muzycznych przekroczył ponad 300 milionów egzemplarzy, co czyni go jednym z najbardziej uhonorowanych artystów wszech czasów[1][2][3]. Jego singel „Something About the Way You Look Tonight”/"Candle in the Wind 1997” został sprzedany w nakładzie ponad 33 milionów kopii na całym świecie oraz stał się również najlepiej sprzedającym singlem wszech czasów w Wielkiej Brytanii, w Singles Chart[4] i w amerykańskim Bilboard Hot 100.

Jest laureatem sześciu nagród Grammy, czterech Brit Awards, Oscara, Złotego Globu i Nagrody Tony. W 1992 został wprowadzony (wraz z Berniem Taupinem) do Songwriters Hall of Fame, a w 1994 do Rock and Roll Hall of Fame. W 2004 magazyn muzyczny „Rolling Stone” zaklasyfikował brytyjskiego artystę na 49. miejscu na liście „100 najlepszych artystów wszech czasów”. W 2008 został uznany trzecim najbardziej utytułowanym artystą wszech czasów według „Billboardu”[5]. W 2013 otrzymał (wraz z Berniem Taupinem) Johnny Mercer Award od Songwriters Hall of Fame.

Od końca lat 80. jest aktywistą w sprawie walki przeciwko AIDS. W 1992 założył fundację „Elton John AIDS Foundation” pomagającą dzieciom chorym na AIDS.

W 2017 ogłosił, że w 2020 zakończy karierę artystyczną, którą podsumuje pożegnalną trasą koncertową[6].

Wczesne lata

W wieku dwóch lat rozpoczął naukę gry na fortepianie, na którym z czasem grał podczas rodzinnych uroczystości. W wieku siedmiu lat zaczął pobierać profesjonalne lekcje gry. Na zajęciach wyróżniał się swymi zdolnościami i umiejętnością komponowania melodii.

Mając 11 lat, wygrał stypendium dla juniorów do Royal Academy of Music. W ciągu następnych pięciu lat uczęszczał tam na sobotnie lekcje, na których grywał m.in. utwory Chopina i Bacha oraz śpiewał w akademickim chórze. W wieku 17 lat opuścił szkołę County Grammar School w Pinner, by w pełni skupić się na karierze muzycznej[7].

Kariera muzyczna

Początki

W wieku 15 lat został weekendowym pianistą pobliskiego pubu Northwood Hills, gdzie grał utwory country z repertuaru Jima Reevesa (np. „He'll Have to Go”), irlandzkie piosenki (np. „When Irish Eyes Are Smiling”), stare pubowe szlagiery (np. „Roll Out the Barrel”), a także autorskie utwory.

W 1964 poznał wokalistę Longa Johna Baldry'ego i saksofonistę Eltona Deana (później związanego m.in. z Soft Machine), z którymi uformował swój pierwszy zespół Bluesology. Wkrótce znudziło mu się granie muzyki soulowej w Bluesology i przez ogłoszenie prasowe wytwórni Liberty, szukającej nowych talentów, poznał Berniego Taupina, który został jego tekściarzem.

7 maja 1968 oficjalnie zmienił nazwisko na Elton John (Elton po saksofoniście Eltonie Deanie, a John po Long Johnie Baldrym)[8]. W 1969 wydał swój pierwszy, solowy album studyjny, zatytułowany Empty Sky. Płyta została ciepło przyjęta przez krytyków, ale nie odniosła sukcesu komercyjnego.

Lata 70.

W połowie lat 70. Elton John zaczął szokować na koncertach – zarówno strojem, jak i zachowaniem. W 1970 wydał swój drugi album, zatytułowany po prostu Elton John. Był to jego pierwszy album, który został wydany w Ameryce W 2003 został sklasyfikowany na 468. miejscu listy „500 albumów wszech czasów” magazynu „Rolling Stone”, a w 2004 został zremasterowany na wielokanałowe Super Audio CD. Płyta znalazła się na szczytach list przebojów na całym świecie i uzyskała status złotej płyty w USA. Był promowany przez singiel „Your Song”, który stał się międzynarodowym przebojem.

Elton John (po prawej) i Bernie Taupin, 1971

W 1971 wydał wydał album, zatytułowany Tumbleweed Connection, który również był notowany na listach przebojów pomimo, iż nie zawierał znaczących hitów. Płyta uzyskała status platynowej w USA. W 2003 została sklasyfikowana na 463. miejscu listy „500 albumów wszech czasów” magazynu Rolling Stone. Również w 1971 John wydał czwarty album, zatytułowany Madman Across the Water, który charakteryzuje się mocną, lekko psychodeliczną, muzyką soft rockową. Do największych przebojów z danej płyty należą piosenki „Tiny Dancer” (ballada dedykowana pierwszej żonie Berniego Taupina) i „Levon” (piosenka o chłopcu urodzonym w Święta Bożego Narodzenia). Album uzyskał status podwójnej złotej płyty w USA i był notowany na listach przebojów na całym świecie.

W styczniu 1972 we francuskich miejscowościach Château d'Hérouville i w Pontoise zrealizował nagrania do piątego albumu, zatytułowanego Honky Château, który ukazał się w maju 1972. Był jego pierwszą płytą zawierającą elementy rocka. W 2003 płyta zajęła 357. miejsce na liście „500 albumów wszech czasów” magazynu Rolling Stone. Album promowany był przez single „Honky Cat” i „Rocket Man (I Think It’s Going to Be a Long, Long Time)”.

W kolejnych latach wydawał rocznie po co najmniej jednej płycie, a wszystkie dostawały status złotej płyty albo platynowej płyty i były notowane na szczyty list przebojów na całym świecie.

Elton John, 1975

W maju 1973 zaczął pracę nad kolejną płytą. Pierwotnie nagrywał w studiu na Jamajce (nagrał tam piosenkę „Saturday Night (Alright for Fighting)”), jednak z powodu słabych warunków tam panujących kontynuował ją we Francji. Album, zatytułowany Goodbye Yellow Brick Road, ukazał się 5 października 1973 i zawierał przeboje, takie jak „Bennie and the Jets”, „Candle in the Wind”, „Goodbye Yellow Brick Road” i„ Saturday Night's Alright for Fighting”. Płyta została odnotowana na pierwszych miejscach list przebojów w Niemczech, Austrii, Kanadzie i USA, a w 2003 została sklasyfikowana na 91. miejscu listy „500 albumów wszech czasów” magazynu Rolling Stone.

Lata 80. i 90.

Zahaczając o styl disco w końcu lat 70. i nową falę w początku osiemdziesiątych, John stał się piosenkarzem zrównoważonego popu dla dorosłych. W latach 80. uległ modzie na dźwięki syntetyczne, zaczął też komponować bardziej dynamiczne piosenki, jak np. „I'm Still Standing”. 28 czerwca 1986 wystąpił gościnnie na pożegnalnym koncercie zespołu Wham! na londyńskim stadionie Wembley, śpiewając z George’em Michaelem piosenkę „Candle in the Wind”.

W latach 90. uwydatnił swój głos w balladach, z których wiele stało się przebojami. 20 kwietnia 1992 wziął udział w koncercie The Freddie Mercury Tribute Concert, poświęconym pamięci Freddiego Mercury’ego, śpiewając solowo piosenkę „The Show Must Go On” i „Bohemian Rhapsody” w duecie z Axlem Rosem. W 1992 został wprowadzony (wraz z Berniem Taupinem) do Songwriters Hall of Fame, a dwa lata później – do Rock and Roll Hall of Fame.

W marcu 1995 wraz z Timem Rice’em otrzymał Oscara za piosenkę „Can You Feel the Love Tonight?”, którą nagrał na potrzeby ścieżki filmowej do filmu animowanego Król Lew. W tym samym roku odebrał statuetkę Polar Music Prize Szwedzkiej Akademii Muzycznej. 27 lutego 1996 w Pałacu Buckingham w Londynie odebrał Order Imperium Brytyjskiego, przyznany mu przez królową Elżbietę II[9]. W 1996 otrzymał nagrodę Royal Academy of Music jako jedyny w historii kompozytor muzyki rozrywkowej.

Elton John podczas koncertu, 2008

Rok 1997 był dla niego trudny ze względu na śmierć bliskich przyjaciół: włoskiego projektanta mody Gianniego Versace i księżnej Diany. Na jej pogrzebie zaśpiewał nową wersję piosenki „Candle in the Wind” – Candle in the Wind 1997”, która została wydana na singlu zawierającym również piosenki „Something About The Way You Look Tonight” i „You Can Make History (Young Again)”. 13 września 1997 singiel stał się najszybciej sprzedającym się singlem w Wielkiej Brytanii, sprzedając się w 650 tys. egzemplarzach w dniu premiery oraz w ponad 1,5 mln sztuk w ciągu pierwszego tygodnia od wydania. Singel przez pięć tygodni zajmował pierwsze miejsce na brytyjskiej liście przebojów. W sumie został sprzedany w liczbie 4,8 mln egzemplarzy w Wielkiej Brytanii (pobijając tym samym ustanowiony 13 lat wcześniej rekord singla Band Aid „Do They Know It’s Christmas?”), stając się najlepiej sprzedawanym singlem w kraju. Był to również siódmy z kolei album muzyczny w historii, który zadebiutował jako numer 1 na listach przebojów w USA, gdzie został sprzedany w ponad milionowym nakładzie w pierwszym tygodniu od premiery. Na szczycie utrzymywał przez 14 tygodni, sprzedał się w sumie w ponad 11 milionowym nakładzie, uzyskując status jedenastokrotnej platynowej płyty. Został jedyną płytą w USA sprzedaną w ponad dziesięciomilionowym nakładzie oraz pierwszym i jedynym diamentowym singlem w dziejach. Singiel odniósł sukces w wielu innych krajach: w Kanadzie spędził trzy lata w zestawieniu top 20 (46 tygodni na szczycie listy), sprzedał się w ponad 33 mln nakładzie na całym świecie, zostając drugim najlepiej sprzedającym się singlem w historii (po „White Christmas” Binga Crosby’ego z 1942). Elton John wraz z pozostałymi twórcami i wytwórnią wydającą singiel zrzekły się wszelkich profitów płynących z jego sprzedaży, przekazując całe dochody na rzecz Fundacji księżnej Diany.

1 stycznia 1998 królowa Elżbieta II nadała Johnowi szlachectwo za promocję kultury brytyjskiej w świecie. Uroczystość odbyła się 24 lutego[10]. 25 lutego 1998 piosenkarz zdobył piątą nagrodę Grammy w kategorii „Najlepszy męski wykonawca popowy” za piosenkę „Candle in the Wind”. W tym samym roku odebrał również nagrodę magazynu „Billboard” i American Music Award w kategorii „Najlepszy dojrzały wykonawca męski”. W tym samym roku przeżył śmierć kolejnych bliskich znajomych (Tammy Wynette, Linda McCartney i Frank Sinatra), a także zakończył wieloletnią współpracę z menedżerem Johnem Reidem. Skomponował również muzykę do dwóch musicali wytwórni Disneya, która po sukcesie ścieżki dźwiękowej filmu Król Lew zaproponowała jemu i Timowi Rice'owi stałą współpracę: do musicalowej wersji Króla Lwa (przedstawienie zdobyło sześć nagród Tony) i do musicalu Aida.

Życie osobiste

Orientacja seksualna i związki

W 1976 ogłosił publicznie, że jest biseksualistą, później określił się jako gej. 14 lutego 1984 na prośbę matki poślubił Niemkę, Renatę Blauel, z którą rozwiódł się po czterech latach.

W 1993 poznał Davida Furnisha, który wkrótce został jego partnerem. 21 grudnia 2005, po 12 latach związku, zawarli cywilny związek partnerski w ratuszu w Windsorze. 21 grudnia 2014, korzystając ze zmiany brytyjskiego prawa, zawarli związek małżeński[11]. 25 grudnia 2010 anonimowa kobieta-surogatka urodziła syna[12], którego John wraz z partnerem adoptowali. Chłopca nazwali Zachary Jackson Levon Furnish-John[13], a jego trzecie imię inspirowane było piosenką Johna „Levon” opowiadającą o chłopcu urodzonym w święta Bożego Narodzenia. Matką chrzestną chłopca została Lady Gaga[12].

Uzależnienia i zdrowie

Przez dość długi okres swojej kariery walczył z uzależnieniem od alkoholu, kokainy, jedzenia czy szaleństwa zakupowego, a w latach 80. również z bulimią. Bywały okresy kiedy nie brał narkotyków i zaczynał wracać do zdrowia, ale zawsze kończyło się to jednak kolejnym powrotem do nałogu i jeszcze silniejszym uzależnieniem. Po 16 latach choroby rozpoczął terapię odwykową, na tę decyzję wpłynęła śmierć Ryana White, amerykańskiego nastolatka, który zmarł na AIDS w 1990 (na jego pogrzebie Elton zagrał utwór Skyline Pigeon); a także jego ówczesny partner Hue, który podobnie jak Elton był alkoholikiem, narkomanem i bulimikiem[14].

Elton John podczas koncertu na stadionie Twickenham Stoop, 3 czerwca 2017

5 stycznia 1987 przeszedł poważną operację strun głosowych w szpitalu w Australii. Tym samym jego głos stracił część swojego górnego rejestru, na korzyść głębszej i pełniejszej barwy. Piosenkarz był posądzany o znaczące problemy finansowe spowodowane rozrzutnością. W latach 90. nawiązał przyjaźń z Michaelem Jacksonem, który w 1997 zadedykował mu album Blood on the Dance Floor (HIStory in the Mix), wyrażając tym samym wdzięczność za wsparcie, jakim Brytyjczyk obdarzał go podczas jego walki z uzależnieniem od środków przeciwbólowych.

W lipcu 1999 wszczepiono mu sztuczny rozrusznik serca.

Rezydencje

Domy gwiazdora rozsiane są po całym świecie. W Old Windsor ma 15-hektarową wiejską posiadłość Woodside z trzema jeziorami, basenem, windą i prywatnym kinem, w Londynie jego apartamenty sąsiadują z siedzibą królowej Elżbiety, jest również właścicielem luksusowych apartamentów w Atlancie, Nicei, Wenecji, posiadłości Castel Mont Alban na Lazurowym Wybrzeżu i apartamentu w hotelu Caesars Palace w Las Vegas. Mieszkanie to zostało zaprojektowane na specjalne zamówienie Eltona, który co roku gra w tym mieście kilkadziesiąt koncertów. Wystrojem wnętrz zajęła się Jane Carroll, pracująca dla największych gwiazd dekoratorka wnętrz.

Inne

Jest ojcem chrzestnym syna Johna Lennona, Seana, a także Brooklyna, syna Victorii i Davida Beckhamów.

Jest kolekcjonerem sztuki i posiada jedną z największych prywatnych kolekcji fotografii na świecie[15].

W 2014 jego imieniem nazwano trybunę honorową na stadionie klubu Watford, któremu kibicuje od dzieciństwa[16].

Działalność charytatywna i społeczna

13 lipca 1985 wystąpił na koncercie charytatywnym Live Aid zorganizowanym przez Boba Geldofa. Wraz z ponad 50 innymi gwiazdami muzyki zebrał ponad 100 mln dolarów na rzecz ofiar głodu w Afryce. Zaangażował się w zbieranie funduszy na walkę z AIDS, na co wpływ miała wywołana tą chorobą śmierć jego przyjaciół (Ryan White i Freddie Mercury). W 1985 dołączył do artystów Dionne Warwick, Gladys Knight i Stevie Wonder, by nagrać singel That's What Friends Are For. Całkowity dochód z jego sprzedaży przeznaczony został fundacji American Foundation for AIDS Research.

W 1992 założył Elton John AIDS Foundation, fundację finansującą programy ds. profilaktyki HIV/AIDS, przeciwdziałającą uprzedzeniom i dyskryminacji wobec ludzi dotkniętych AIDS oraz wspierającą ludzi żyjących z ryzykiem zarażenia się wirusem HIV. 29 lipca 1993 sprzedał swoją kolekcję 48 tys. płyt za 271 tys. dolarów, które zasiliły charytatywny fundusz Terrence Higgins, pomagający chorym na AIDS. W 2006 przeznaczył jeden ze swoich dwóch czerwonych fortepianów Yamaha na aukcję internetową eBay i zysk ze sprzedaży przeznaczył na fundację.

5 lipca 2001 podczas charytatywnego przyjęcia w swojej posiadłości w Windsorze zebrał 1,3 mln dolarów na walkę z AIDS. 30 września 2003 w domu aukcyjnym Sotheby’s wystawiono na sprzedaż wyposażenie jego rezydencji w zachodniej dzielnicy Londynu Holland Park. Sprzedano ponad 400 przedmiotów, m.in. poduszki Versacego, łóżko w stylu art déco, meble w stylu biedermeier, obrazy, za łączną sumę 2,24 miliona dolarów.

Od 2004 corocznie otwiera sklep ze swoimi używanymi ubraniami[17]. W styczniu 2008 zakupił 120 terenowych motocykli dla służb medycznych w Lesotho. Podczas jego wizyty w Maseru doszło do symbolicznego przekazania motocykli. Corocznie organizuje bal charytatywny White Tie & Tiara dla sławnych osobistości. W 2007 na balowej aukcji wystawiony był na sprzedaż Rolls Royce Phantom drophead coupe i prace artystyczne Tracey Emin, przedmioty te sprzedano za kwotę 800 tys. funtów, a całkowita suma zebrana podczas imprezy wyniosła 4,6 mln funtów[18].

W grudniu 2008 przekazał dwóm szpitalom tysiąc biletów na swój koncert, władze placówek sprzedały wejściówki za symboliczne sumy, zaś zyski przekazały na cele charytatywne.

Działalność na rzecz osób LGBT

W 2015 zaapelował do władz Ukrainy o zmiany dotyczące praw człowieka w tym osób LGBT, wyraził także chęć rozmów z Władimirem Putinem o konieczności poprawy sytuacji gejów w Rosji[19].

Dyskografia

 Osobny artykuł: Dyskografia Eltona Johna.

Albumy studyjne

Single

Filmografia

DVD koncertowe

  • The Very Best of Elton John (1990, 2000)
  • Elton John Live in Barcelona (1992, 2000)
  • Love Songs (1995, 2001)
  • Classic Albums – Elton John: Goodbye Yellow Brick Road (2001)
  • Elton John One Night Only: The Greatest Hits Live at Madison Square Garden (2001)
  • Live In Australia (nagrane w 1987, 2003?)
  • To Russia with Elton (nagrane w 1980, 2004)
  • Dream Ticket (DVD) 4-Disc Box Set (2004)
  • Two Rooms: Celebrating the Songs of Elton John & Bernie Taupin (nagrane w 1991, 2005)
  • Elton 60 – Live at Madison Square Garden (2 DVD set) (2007).

Filmy

Twórczość filmowa i musicalowa

Zobacz też

Uwagi

  1. ↑ a b Urodzony jako Reginald Kenneth Dwight, zmienił nazwisko na Elton Hercules John.[1][2]

Przypisy

  1. ↑ Sir Elton John adds extra dates o tour w The telegraph
  2. ↑ Elton John: The Rolling Stone Interview w The Rolling Stone
  3. ↑ Elton still standing for gay rights, home, Tammy Faye w USA Today
  4. ↑ UK's million-selling singles: the full list
  5. ↑ The Billboard Hot 100 All-Time Top Artists
  6. ↑ Arkadiusz Durka, Elton John kończy karierę [online], wp.pl, 24 stycznia 2017 [dostęp 2017-01-24], Cytat: Elton John zdecydował, że po 50 latach kariery odchodzi na emeryturę. Brytyjski piosenkarz zamierza poświęcić się rodzinie i dzieciom (...). Jednak zanim artysta przestanie koncertować uda się w 3-letnią trasę, która będzie trwała 300 dni (...). (pol.).
  7. ↑ Philip Norman: Elton John. Simon & Schuster, 1993. ISBN 0-671-79729-8. (ang.).
  8. ↑ Change of name. „The London Gazette”. 45571, s. 403, styczeń 1972. [dostęp 2009-09-13]. 
  9. ↑ Life Peers to Order of the Companion of Honour. 1997-12-31. [dostęp 2009-09-13]. (ang.).
  10. ↑ Elton John – a biography
  11. ↑ Elton John wziął ślub po ponad 20 latach w związku. Dopiero teraz prawo na to pozwoliło. wyborcza.pl. [dostęp 2016-10-16]. (pol.).
  12. ↑ a b Rebecca Cope: Elton John reveals Lady Gaga Godmother. Marie Claire, 2011-04-06. [dostęp 2011-05-02]. (ang.).
  13. ↑ J. Rodriguez: Elton John, husband welcome new son. 2010-12-28. [dostęp 2011-03-09]. (ang.).
  14. ↑ CNN Larry King Live, Interview with Elton John. [dostęp 2014-10-27]. (ang.).
  15. ↑ Laura Coverson: Art or Porn? Elton John’s Photos Seized. 2007-09-27. [dostęp 2009-09-13]. (ang.).
  16. ↑ Trybuna imienia Eltona Johna na stadionie Watford. ofsajd.onet.pl. [dostęp 2014-12-14]. (pol.).
  17. ↑ Elton John turns rags to riches for charity. 2006-04-12. [dostęp 2009-09-13]. (ang.).
  18. ↑ Hilary Alexander: White tie and tiara ball. 2007-06-29. [dostęp 2009-09-13]. (ang.).
  19. ↑ Elton John chce spotkać się z Władimirem Putinem. [dostęp 2015-09-14].

Linki zewnętrzne

Elton John
Albumy studyjne
Kompilacje
Albumy koncertowe
Soundtracki
Wideo
Tribute album
Musicale
Trasy koncertowe
Powiązane
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Elton_John&oldid=57151568”