Trzciel: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
akt. |
Mathiasrex (dyskusja | edycje) →Historia: drobne merytoryczne |
||
Linia 44: | Linia 44: | ||
== Historia == |
== Historia == |
||
We wczesnym [[średniowiecze|średniowieczu]] istniał tu [[gród]]. Miasteczko po raz pierwszy zostało wymienione w dokumentach w 1307 roku. [[Prawa miejskie]] uzyskało przed 1394 rokiem. Prywatne miasto szlacheckie położone było w [[1582]] roku w powiecie poznańskim [[województwo poznańskie (I Rzeczpospolita)|województwa poznańskiego]]<ref>Adolf Pawiński, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym, Wielkopolska t. I, Warszawa 1883, s. 57.</ref>. Miasto początkowo rozwijało się na prawym brzegu Obry, ale w [[XVIII wiek]]u na lewym brzegu powstało drugie miasto Nowy Trzciel, w którym osiedlali się protestanci przybyli ze [[Śląsk]]a i [[Brandenburgia|Brandenburgii]]. Połączenie obu miast nastąpiło w 1880 r. o czym przypominał stojący do 1945 r. na Rynku Nowego Trzciela pamiątkowy obelisk. Na mocy postanowień [[Traktat wersalski|Traktatu Wersalskiego]] od roku 1920 granica polsko-niemiecka przecięła Trzciel, zostawiając centrum miasteczka po stronie niemieckiej, natomiast [[Trzciel (stacja kolejowa)|stacja kolejowa]] (linia [[Linia kolejowa nr 373|Międzychód – Zbąszyń]]) przypadła Polsce. |
We wczesnym [[średniowiecze|średniowieczu]] istniał tu [[gród]]. Miasteczko po raz pierwszy zostało wymienione w dokumentach w 1307 roku. [[Prawa miejskie]] uzyskało przed 1394 rokiem. W czasie [[wojna trzynastoletnia|wojny trzynastoletniej]] Trzciel wystawił w [[1458]] roku 2 pieszych na odsiecz oblężonej polskiej załogi [[Zamek w Malborku|Zamku w Malborku]]<ref>Kodex dyplomatyczny Wielkiej Polski; Codex diplomaticus Majoris Poloniae zawierający bulle papieżów, nadania książąt, przywileje miast, klasztorów i wsi, wraz z innemi podobnéj treści dyplomatami, tyczącemi się historyi téj prowincyi od roku 1136 do roku 1597; zebrany z materyałow przez Kaźmierza Raczyńskiego byłego Generała W. Polskiego i Marszałka nadwornego koronnego przysposobionych; wydany przez Edwarda Raczyńskiego, Poznań 1840, s. 181.</ref>.Prywatne miasto szlacheckie położone było w [[1582]] roku w powiecie poznańskim [[województwo poznańskie (I Rzeczpospolita)|województwa poznańskiego]]<ref>Adolf Pawiński, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym, Wielkopolska t. I, Warszawa 1883, s. 57.</ref>. Miasto początkowo rozwijało się na prawym brzegu Obry, ale w [[XVIII wiek]]u na lewym brzegu powstało drugie miasto Nowy Trzciel, w którym osiedlali się protestanci przybyli ze [[Śląsk]]a i [[Brandenburgia|Brandenburgii]]. Połączenie obu miast nastąpiło w 1880 r. o czym przypominał stojący do 1945 r. na Rynku Nowego Trzciela pamiątkowy obelisk. Na mocy postanowień [[Traktat wersalski|Traktatu Wersalskiego]] od roku 1920 granica polsko-niemiecka przecięła Trzciel, zostawiając centrum miasteczka po stronie niemieckiej, natomiast [[Trzciel (stacja kolejowa)|stacja kolejowa]] (linia [[Linia kolejowa nr 373|Międzychód – Zbąszyń]]) przypadła Polsce. |
||
W [[II Rzeczpospolita|okresie międzywojennym]] w miejscowości stacjonowała [[placówka Straży Granicznej I linii „Trzciel”]]<ref> {{cytuj książkę|nazwisko=Jabłonowski|imię=Marek|nazwisko2=Polak|imię2=Bogusław|autor link=Marek Jabłonowski|autor link2=Bogusław Polak|tytuł=Polskie formacje graniczne 1918−1839. Dokumenty organizacyjne, wybór źródeł|tom = II|data=1999|isbn=83-87424-77-3|miejsce=Koszalin|wydawca = Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej|strony=22}}</ref>. |
W [[II Rzeczpospolita|okresie międzywojennym]] w miejscowości stacjonowała [[placówka Straży Granicznej I linii „Trzciel”]]<ref> {{cytuj książkę|nazwisko=Jabłonowski|imię=Marek|nazwisko2=Polak|imię2=Bogusław|autor link=Marek Jabłonowski|autor link2=Bogusław Polak|tytuł=Polskie formacje graniczne 1918−1839. Dokumenty organizacyjne, wybór źródeł|tom = II|data=1999|isbn=83-87424-77-3|miejsce=Koszalin|wydawca = Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej|strony=22}}</ref>. |
||
Wersja z 08:45, 28 wrz 2019
miasto w gminie miejsko-wiejskiej | |||
Trzciel z lotu ptaka | |||
| |||
Państwo | |||
---|---|---|---|
Województwo | |||
Powiat | |||
Gmina | |||
Data założenia |
1307 | ||
Prawa miejskie |
przed 1394 | ||
Burmistrz |
Jarosław Kaczmarek[1] | ||
Powierzchnia |
3,03 km² | ||
Populacja (31.12.2017) • liczba ludności • gęstość |
|||
Strefa numeracyjna |
+48 95 | ||
Kod pocztowy |
66-320 | ||
Tablice rejestracyjne |
FMI | ||
Położenie na mapie gminy Trzciel | |||
Położenie na mapie Polski | |||
Położenie na mapie województwa lubuskiego | |||
Położenie na mapie powiatu międzyrzeckiego | |||
52°21′53″N 15°52′22″E/52,364722 15,872778 | |||
TERC (TERYT) |
0803064 | ||
SIMC |
0935771 | ||
Urząd miejski ul. Poznańska 22Trzciel | |||
Strona internetowa |
Trzciel (do 1945 niem. Tirschtiegel) – miasto w województwie lubuskim, w powiecie międzyrzeckim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Trzciel. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa gorzowskiego.
Według danych z 1 stycznia 2018 Trzciel liczył 2 455 mieszkańców[2].
Współczesny Trzciel to niewielkie miasteczko nad rzeką Obrą, położone między jeziorami: Młyńskim i Wielkim, w pobliżu autostrady A2. Jest to lokalny ośrodek usługowy i wypoczynkowy. Miasteczko jest znane z wyrobów wikliniarsko-trzciniarskich (meble, koszyki) i uprawy szparagów. Obrą prowadzi znany szlak kajakowy[4].
Historia
We wczesnym średniowieczu istniał tu gród. Miasteczko po raz pierwszy zostało wymienione w dokumentach w 1307 roku. Prawa miejskie uzyskało przed 1394 rokiem. W czasie wojny trzynastoletniej Trzciel wystawił w 1458 roku 2 pieszych na odsiecz oblężonej polskiej załogi Zamku w Malborku[5].Prywatne miasto szlacheckie położone było w 1582 roku w powiecie poznańskim województwa poznańskiego[6]. Miasto początkowo rozwijało się na prawym brzegu Obry, ale w XVIII wieku na lewym brzegu powstało drugie miasto Nowy Trzciel, w którym osiedlali się protestanci przybyli ze Śląska i Brandenburgii. Połączenie obu miast nastąpiło w 1880 r. o czym przypominał stojący do 1945 r. na Rynku Nowego Trzciela pamiątkowy obelisk. Na mocy postanowień Traktatu Wersalskiego od roku 1920 granica polsko-niemiecka przecięła Trzciel, zostawiając centrum miasteczka po stronie niemieckiej, natomiast stacja kolejowa (linia Międzychód – Zbąszyń) przypadła Polsce. W okresie międzywojennym w miejscowości stacjonowała placówka Straży Granicznej I linii „Trzciel”[7].
Demografia
Według danych z 30 czerwca 2014 miasto miało 2481 mieszkańców[8].
- Piramida wieku mieszkańców Trzciela w 2014 roku[9].
Zabytki
Według rejestru Narodowego Instytutu Dziedzictwa na listę zabytków wpisane są[10]:
- kościół parafialny[11] pod wezwaniem św. Wojciecha Biskupa i Męczennika, szachulcowy obecnie neogotycki, murowany, z lat 1824, 1901, 1928-29, pl. Wolności
- cmentarz kościelny
- zabytkowe domy z XVIII wieku i XIX wieku:
- dom, ul. Armii Czerwonej 46, z XVIII wieku
- domy, ul. Grunwaldzka 9, 12 szachulcowe, nr 17, 18, z 1770 roku, z połowy XIX wieku
- dom, ul. Koszykarska 10, szachulcowy z połowy XIX wieku
- domy, ul. Kościuszki 1, 2, 7, szachulcowe z 1738 roku, XVIII wieku
- domy, ul. Mickiewicza 1, 4, 16, 19, 20, szachulcowe, nr 5, XVIII wieku/XIX wieku
- dom, ul. Poznańska 6, z XVIII wieku
- dom, ul. Zbąszyńska 41, z połowy XIX wieku
- domy, ul. Zjednoczenia 1, 3, szachulcowe, nr 18, z XVIII wieku, połowy XIX wieku
- domy, ul. Sikorskiego 10, z XIX wieku, nr 11, szachulcowy, z XVIII wieku/XIX wieku
- plebania, pl. Wolności 6, XVIII wieku; dom, nr 19, szachulcowy, z połowy XIX wieku
inne zabytki:
- synagoga
- cmentarz żydowski - kirkut z XVIII w., znajduje się przy drodze do Jabłonki Starej, nad Jeziorem Żydowskim
- dawny park pałacowy z XVIII w.
- grodzisko średniowieczne na prawym brzegu Obry.
Transport
Na południe od miasta znajduje się węzeł autostrady A2. Ponadto w mieście krzyżują się drogi krajowe i wojewódzkie:
- droga krajowa nr 92: Rzepin-Świebodzin-Trzciel-Poznań-Łowicz.
- droga wojewódzka nr 137: Międzyrzecz-Sulęcin-Słubice.
Przez miasto przebiega też linia kolejowa: Zbąszyń – Międzychód, od lat nieużywana. W latach 1929 – 1939 istniała również linia kolejowa do Lutola Suchego.
Sport
W mieście funkcjonuje klub piłkarski Miejsko Gminny Klub Sportowy „Obra” Trzciel założony w 1952 roku i występujący w B-klasie.
Galeria
-
Kościół parafialny
-
Nadleśnictwo
-
Szkoła podstawowa im. Henryka Dobrzańskiego (Hubala)
-
Widok z mostu na Obrze
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Urząd Miasta i Gminy Trzciel. [dostęp 2016-11-21]. (pol.).
- ↑ a b http://www.polskawliczbach.pl/Trzciel, w oparciu o dane GUS.
- ↑ Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2018r.
- ↑ Strona internetowa Gminy Trzciel
- ↑ Kodex dyplomatyczny Wielkiej Polski; Codex diplomaticus Majoris Poloniae zawierający bulle papieżów, nadania książąt, przywileje miast, klasztorów i wsi, wraz z innemi podobnéj treści dyplomatami, tyczącemi się historyi téj prowincyi od roku 1136 do roku 1597; zebrany z materyałow przez Kaźmierza Raczyńskiego byłego Generała W. Polskiego i Marszałka nadwornego koronnego przysposobionych; wydany przez Edwarda Raczyńskiego, Poznań 1840, s. 181.
- ↑ Adolf Pawiński, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym, Wielkopolska t. I, Warszawa 1883, s. 57.
- ↑ Marek Jabłonowski, Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne 1918−1839. Dokumenty organizacyjne, wybór źródeł. T. II. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999, s. 22. ISBN 83-87424-77-3.
- ↑ Lucyna Nowak, Joanna Stańczyk, Agnieszka Znajewska: Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 30 VI 2014 r.). Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2014. ISSN 1734-6118. (pol.).
- ↑ http://www.polskawliczbach.pl/Trzciel, w oparciu o dane GUS.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. lubuskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 33. [dostęp 29.1.13].
- ↑ Oficjalna strona Diecezji Zielonogórsko-Gorzowskiej. [dostęp 25.08.2008].
Bibliografia
- Bohdan Kucharski, Informator Turystyczno-Krajoznawczy Województwa Gorzowskiego, Gorzów Wielkopolski, Urząd Wojewódzki w Gorzowie Wielkopolskim, 1998, ISBN 83-908511-1-3.
- Roman Szczepaniak, Początki miast lubuskich, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań – Zielona Góra 1958.
Linki zewnętrzne
- Urząd Miasta i Gminy Trzciel
- Trzciel, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XII: Szlurpkiszki – Warłynka, Warszawa 1892, s. 544 .