Rektor: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
drobne redakcyjne |
Nie podano opisu zmian |
||
| Linia 6: | Linia 6: | ||
Wyraz pochodzi od {{w języku|la|rector}} – „władca”, „zarządca”; od [[łacina|łac.]] {{k|la|regere}} – „rządzić”. Za cesarstwa rzymskiego oznaczał namiestnika podwładnego [[Prefekt (starożytność)|prefektom]], czyli [[Egzarchat|egzarchom]]. Na przełomie XIX i XX wieku tytuł ten oznaczał zwierzchników niektórych zgromadzeń zakonnych i kościołów oraz przełożonych uniwersytetów, gimnazjów i zakładów naukowych. |
Wyraz pochodzi od {{w języku|la|rector}} – „władca”, „zarządca”; od [[łacina|łac.]] {{k|la|regere}} – „rządzić”. Za cesarstwa rzymskiego oznaczał namiestnika podwładnego [[Prefekt (starożytność)|prefektom]], czyli [[Egzarchat|egzarchom]]. Na przełomie XIX i XX wieku tytuł ten oznaczał zwierzchników niektórych zgromadzeń zakonnych i kościołów oraz przełożonych uniwersytetów, gimnazjów i zakładów naukowych. |
||
Zastępcy rektora nazywani są [[prorektor]]ami (przedrostek |
Zastępcy rektora nazywani są [[prorektor]]ami (przedrostek ''pro'' oznacza po łacinie ”zamiast”, „zastępujący”). |
||
== Funkcja rektora w Polsce == |
== Funkcja rektora w Polsce == |
||
Rektorem uczelni publicznej może być osoba posiadająca co najmniej stopień naukowy doktora, zatrudniona w uczelni jako podstawowym miejscu pracy. Rektora zwyczajowo tytułuje się |
Rektorem uczelni publicznej może być osoba posiadająca co najmniej stopień naukowy doktora, zatrudniona w uczelni jako podstawowym miejscu pracy. Rektora zwyczajowo tytułuje się ''Jego/Jej Magnificencja'' (skrót: JM). W stroju reprezentacyjnym występuje w czerwonym lub purpurowym płaszczu ([[Toga|todze]]) z [[gronostaj]]owego lub [[Soból|sobolowego]] [[Futro|futra]] (lub jego namiastce), często z [[Berło|berłem]] oraz ozdobnym łańcuchem z symbolami kierowanej uczelni; na najstarszej w Polsce politechnice - [[Politechnika Gdańska|Politechnice Gdańskiej]] stroje różnią się i mają charakter skromniejszy, bez ozdób w postaci kołnierza i płaszcza utrzymanego w kolorze purpury<ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = Rektor i prorektorzy |data = |data dostępu = 2019-06-04 |opublikowany = pg.edu.pl |url = https://pg.edu.pl/uczelnia/o-uczelni/wladze/rektor-i-prorektorzy}}</ref>. Prorektorzy na oficjalnych uroczystościach ubrani są w taką samą togę, lecz z mniejszą liczbą ozdób (najczęściej bez futra). Tóg nie noszą np. rektorzy uczelni wojskowych i cywilnych szkół kształcących marynarzy – a jedynie mundur odpowiedni do stopnia oficerskiego oraz naszyjnik z symbolami uczelni. |
||
W uczelniach publicznych [[Kadencja (politologia)|kadencja]] rektora od 2008 roku trwa 4 lata (wcześniej 3 lata) i rozpoczyna się w dniu 1 września w roku wyborów, a kończy w dniu 31 sierpnia w roku, w którym upływa kadencja. Jedna osoba nie może być wybrana do pełnienia funkcji rektora więcej niż dwie następujące po sobie kadencje. W uczelniach niepublicznych sprawy te reguluje statut uczelni. |
W uczelniach publicznych [[Kadencja (politologia)|kadencja]] rektora od 2008 roku trwa 4 lata (wcześniej 3 lata) i rozpoczyna się w dniu 1 września w roku wyborów, a kończy w dniu 31 sierpnia w roku, w którym upływa kadencja. Jedna osoba nie może być wybrana do pełnienia funkcji rektora więcej niż dwie następujące po sobie kadencje. W uczelniach niepublicznych sprawy te reguluje statut uczelni. |
||
Wersja z 21:27, 12 lis 2019
Rektor – godność osoby zarządzającej szkołą wyższą. Najczęściej jest to jeden z profesorów tej uczelni.
Wyraz pochodzi od łac. rector – „władca”, „zarządca”; od łac. regere – „rządzić”. Za cesarstwa rzymskiego oznaczał namiestnika podwładnego prefektom, czyli egzarchom. Na przełomie XIX i XX wieku tytuł ten oznaczał zwierzchników niektórych zgromadzeń zakonnych i kościołów oraz przełożonych uniwersytetów, gimnazjów i zakładów naukowych.
Zastępcy rektora nazywani są prorektorami (przedrostek pro oznacza po łacinie ”zamiast”, „zastępujący”).
Funkcja rektora w Polsce
Rektorem uczelni publicznej może być osoba posiadająca co najmniej stopień naukowy doktora, zatrudniona w uczelni jako podstawowym miejscu pracy. Rektora zwyczajowo tytułuje się Jego/Jej Magnificencja (skrót: JM). W stroju reprezentacyjnym występuje w czerwonym lub purpurowym płaszczu (todze) z gronostajowego lub sobolowego futra (lub jego namiastce), często z berłem oraz ozdobnym łańcuchem z symbolami kierowanej uczelni; na najstarszej w Polsce politechnice - Politechnice Gdańskiej stroje różnią się i mają charakter skromniejszy, bez ozdób w postaci kołnierza i płaszcza utrzymanego w kolorze purpury[1]. Prorektorzy na oficjalnych uroczystościach ubrani są w taką samą togę, lecz z mniejszą liczbą ozdób (najczęściej bez futra). Tóg nie noszą np. rektorzy uczelni wojskowych i cywilnych szkół kształcących marynarzy – a jedynie mundur odpowiedni do stopnia oficerskiego oraz naszyjnik z symbolami uczelni.
W uczelniach publicznych kadencja rektora od 2008 roku trwa 4 lata (wcześniej 3 lata) i rozpoczyna się w dniu 1 września w roku wyborów, a kończy w dniu 31 sierpnia w roku, w którym upływa kadencja. Jedna osoba nie może być wybrana do pełnienia funkcji rektora więcej niż dwie następujące po sobie kadencje. W uczelniach niepublicznych sprawy te reguluje statut uczelni.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Rektor i prorektorzy [online], pg.edu.pl [dostęp 2019-06-04].