Parki krajobrazowe w Polsce: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja nieprzejrzana]

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 19:45, 30 lis 2019

Park krajobrazowy – jedna z form ochrony przyrody w Polsce, określonych w Ustawie o ochronie przyrody z 2004 roku. Parki krajobrazowe chronią obszary ze względu na ich wartości przyrodnicze, historyczne, kulturowe i walory krajobrazowe w celu ich zachowania i promowania w duchu zrównoważonego rozwoju^[1].

Historia

Idea ochrony krajobrazowej rozwinęła się po II wojnie światowej w Wielkiej Brytanii i w Niemczech, inspirując podobne rozwiązania w kolejnych państwach.

W Polsce pierwszy park krajobrazowy powołano w 1976 r. na Pojezierzu Suwalskim^[2]. Do 2001 r. powołano kolejne 120 parków. 122. parkiem został utworzony w 2009 r. w Wielkopolsce Nadgoplański Park Tysiąclecia, jednak powstał on w wyniku podziału starszego parku na część wielkopolską i kujawsko-pomorską. Według stanu na koniec 2017 r. istniały w Polsce 122 parki krajobrazowe o łącznej powierzchni 26 047,3 km², co stanowiło 8,3% obszaru kraju^[3]. Najmłodszym, 123. parkiem w Polsce jest Park Krajobrazowy Góry Łosiowe, powołany w 2018 r.^[4]

Charakterystyka

Parki krajobrazowe w Polsce nie osiągają dużych rozmiarów w porównaniu do europejskich odpowiedników. Największy Park Krajobrazowy Doliny Baryczy zajmuje 870,4 km²^[5], zaś najmniejszy Park Krajobrazowy Stawki ma zaledwie 17,3 km².

Uregulowania prawne

Na obszarze parków dopuszcza się działalność gospodarczą, jednak z ograniczeniami wynikającymi z celów ochronnych^[6]^[7]. Parki służą także rekreacji krajoznawczej, wypoczynkowi oraz edukacji ekologicznej.

Od 2009 r. parki tworzone są mocą uchwały sejmiku województwa, wcześniej przez rozporządzenie wojewody, po uzgodnieniu z miejscową radą gminy. Zmiana ustawy jest krytykowana przez stowarzyszenia ekologiczne i naukowców, ponieważ w jej efekcie działalność parków została znacząco ograniczona i nie mogą one wypełniać swoich zadań^[8]^[9]. Zmiany skrytykowała także Najwyższa Izba Kontroli w 2012 r.^[10]

Lista parków krajobrazowych w Polsce

Główny artykuł: Lista parków krajobrazowych w Polsce.

Zobacz też

Przypisy

↑ Ustawa o ochronie przyrody, Dz.U. z 2018 r. poz. 1614
↑ Suwalski Park Krajobrazowy. Suwalski Park Krajobrazowy. [dostęp 2014-05-04]. (pol.).
↑ GUS. Ochrona środowiska 2018. , s. 112, tab. 178, 2018-11-30. Wiesława Domańska. Warszawa: Zakład Wydawnictw Statystycznych. ISSN 0867-3217. [dostęp 2019-01-12]. (pol. • ang.).
↑ Nowy Park Krajobrazowy. Nadleśnictwo Jamy – Lasy Państwowe, 2018-07-27. [dostęp 2018-09-28].
↑ Jan Kądziołka, Kazimierz Kocimowski, Edward Wołonciej: Świat w liczbach 2011. Warszawa: WSiP, 2011, s. 121-122. ISBN 978-83-02-12050-3.
↑ Ochrona krajobrazowa w Borach Tucholskich.
↑ Formy ochrony przyrody.
↑ Dzikie Życie kwiecień 2013 Gwóźdź do trumny parków krajobrazowych
↑ Przegląd Przyrodniczy XXIII, 3 (2012) Perspektywy ochrony krajobrazu w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem parków krajobrazowych
↑ NIK o parkach krajobrazowych. Najwyższa Izba Kontroli, 2012-11-23. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-19)].

[1] Ustawa o ochronie przyrody, Dz.U. z 2018 r. poz. 1614

[Suwalski-2] Suwalski Park Krajobrazowy. Suwalski Park Krajobrazowy. [dostęp 2014-05-04]. (pol.).

[GUS2018-3] GUS. Ochrona środowiska 2018. , s. 112, tab. 178, 2018-11-30. Wiesława Domańska. Warszawa: Zakład Wydawnictw Statystycznych. ISSN 0867-3217. [dostęp 2019-01-12]. (pol. • ang.).

[pkgł-4] Nowy Park Krajobrazowy. Nadleśnictwo Jamy – Lasy Państwowe, 2018-07-27. [dostęp 2018-09-28].

[Kądziołka-5] Jan Kądziołka, Kazimierz Kocimowski, Edward Wołonciej: Świat w liczbach 2011. Warszawa: WSiP, 2011, s. 121-122. ISBN 978-83-02-12050-3.

[6] Ochrona krajobrazowa w Borach Tucholskich.

[7] Formy ochrony przyrody.

[8] Dzikie Życie kwiecień 2013 Gwóźdź do trumny parków krajobrazowych

[9] Przegląd Przyrodniczy XXIII, 3 (2012) Perspektywy ochrony krajobrazu w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem parków krajobrazowych

[10] NIK o parkach krajobrazowych. Najwyższa Izba Kontroli, 2012-11-23. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-19)].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

@@ Linia 2: / Linia 2: @@
 [[Plik:1213303317 gal dsc 4158 02.jpg|thumb|Krajobraz w [[Krajeński Park Krajobrazowy|Krajeńskim Parku Krajobrazowym]]]]
 [[Plik:Dolina Mnikowska a4.jpg|thumb|[[Dolina Mnikowska]] w [[Tenczyński Park Krajobrazowy|Tenczyńskim Parku Krajobrazowym]]]]
-'''Park krajobrazowy''' – jedna z form [[Ochrona przyrody w Polsce|ochrony przyrody]] w [[Polska|Polsce]], określonych w ''[[Ustawa o ochronie przyrody (2004)|Ustawie o ochronie przyrody]]'' z 2056 roku. Parki krajobrazowe chronią obszary ze względu na ich wartości przyrodnicze, historyczne, kulturowe i walory krajobrazowe w celu ich zachowania i promowania w duchu [[Zrównoważony rozwój|zrównoważonego rozwoju]]<ref>''Ustawa o ochronie przyrody'', {{Dziennik Ustaw|2018|1614}}</ref>.
+'''Park krajobrazowy''' – jedna z form [[Ochrona przyrody w Polsce|ochrony przyrody]] w [[Polska|Polsce]], określonych w ''[[Ustawa o ochronie przyrody (2004)|Ustawie o ochronie przyrody]]'' z 2004 roku. Parki krajobrazowe chronią obszary ze względu na ich wartości przyrodnicze, historyczne, kulturowe i walory krajobrazowe w celu ich zachowania i promowania w duchu [[Zrównoważony rozwój|zrównoważonego rozwoju]]<ref>''Ustawa o ochronie przyrody'', {{Dziennik Ustaw|2018|1614}}</ref>.
 == Historia ==