Waga (Tatry): Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Usunięcie wpisu o szlaku na Wagę z Polski. Wpis wymaga doprecyzowania i konkretów. W 1887r nie istniała Polska. W jaki sposób dokładnie prowadziła ścieżka?
Selso (dyskusja | edycje)
Redaktorzy
188 492 edycje
rozbudowa, szczególowe uźródłowienie
Linia 16: Linia 16:
}}
}}
[[Plik:Rysy, przelecz Waga.jpg|thumb|240px|Przełęcz widziana ze zboczy Rysów]]
[[Plik:Rysy, przelecz Waga.jpg|thumb|240px|Przełęcz widziana ze zboczy Rysów]]
'''Waga''' ([[język słowacki|słow.]] ''Váha'', [[język niemiecki|niem.]] ''Hunfalvyjoch'', [[język węgierski|węg.]] ''Hunfalvy-hágó''<ref name=wet>{{Cytuj książkę | nazwisko= Radwańska-Paryska | imię=Zofia | autor link= Zofia Radwańska-Paryska | nazwisko2= Paryski | imię2=Witold Henryk | autor link2= Witold Henryk Paryski | tytuł= Wielka encyklopedia tatrzańska | data=2004 | wydawca=Wydawnictwo Górskie | miejsce=Poronin | isbn=83-7104-009-1}}</ref>) – szeroka [[przełęcz]] w [[grań główna Tatr|głównej grani Tatr]] na terenie [[Słowacja|Słowacji]]. Przełęcz położona jest na wysokości 2337 m [[n.p.m.]] pomiędzy [[Rysy|Rysami]] a [[Ciężki Szczyt|Ciężkim Szczytem]] w masywie [[Wysoka (Tatry)|Wysokiej]] (''Vysoká''). Powstała w strefie skruszałych [[granitoidy|granitoidów]].
'''Waga''' ({{w języku|de|Hunfalvyjoch}}, {{w języku|sk|Váha}}, {{w języku|hu|Hunfalvy-hágó}}<ref name=slownik/>) – szeroka [[przełęcz]] w [[grań główna Tatr|głównej grani Tatr]] na terenie [[Słowacja|Słowacji]]. Znajduje się na wysokości 2337 m pomiędzy [[Rysy|Rysami]] a [[Ciężki Szczyt|Ciężkim Szczytem]] w masywie [[Wysoka (Tatry)|Wysokiej]] (''Vysoká'')<ref name=wet/>. Południowo-zachodnie zbocza grani opadają z przełęczy do [[Kotlinka pod Wagą|Kotlinki pod Wagą]] w [[Dolina Żabia Mięguszowiecka|Dolinie Żabiej Mięguszowieckiej]], północno-wschodnie do [[Dolina Ciężka|Doliny Ciężkiej]]. W grani prowadzącej z Rysów na Wagę znajduje się niewybitna [[Kopa nad Wagą]]<ref name=cw/>.


Przełęcz powstała w strefie skruszałych [[granitoidy|granitoidów]]<ref name=nyka/>. Nazwa jest prawdopodobnie pochodzenia słowackiego. [[Walery Eljasz-Radzikowski]] pisał: „''Właściwą jej dano nazwę, bo za pośrednictwem niej ważą się między sobą dwa szczyty, Rysy z Wysoką''”. Dawniej jako Wagę określano jednak także same Rysy i Wysoką<ref name=wet/>. Przejście przez Wagę znane było od dawna myśliwym. W latach 1933-38 jurgowscy pasterze z [[Polana pod Wysoką (Tatry)|Polany pod Wysoką]] dwa razy na tydzień wynosili mleko w 25-litrowych bańkach przez Wagę do [[Schronisko pod Wagą|Schroniska pod Wagą]]<ref name=wet/>. Turyści chodzili przez Wagę od połowy XIX wieku. Przez Wagę chodzili również [[taternictwo|taternicy]] na Wysoką i Rysy. Obecnie przez przełęcz prowadzi znakowany i bardzo uczęszczany szlak turystyczny z [[Dolina Mięguszowiecka|Doliny Mięguszowieckiej]] obok [[Schronisko pod Rysami|schroniska pod Rysami]] na Rysy<ref name=cw/>.
Południowo-zachodnie zbocza grani opadają z przełęczy do [[Dolina Żabia Mięguszowiecka|Doliny Żabiej Mięguszowieckiej]], północno-wschodnie do [[Dolina Ciężka|Doliny Ciężkiej]]. W grani prowadzącej z Rysów na Wagę znajduje się niewybitna [[Kopa nad Wagą]].

Przez przełęcz prowadzi znakowany szlak turystyczny z [[Dolina Mięguszowiecka|Doliny Mięguszowieckiej]] obok [[Schronisko pod Rysami|schroniska pod Rysami]] na Rysy.

Nazwa jest prawdopodobnie pochodzenia słowackiego. [[Walery Eljasz-Radzikowski]] pisał: „''Właściwą jej dano nazwę, bo za pośrednictwem niej ważą się między sobą dwa szczyty, Rysy z Wysoką''”. Dawniej jako Wagę określano jednak także same Rysy i Wysoką<ref name=whp>{{Cytuj książkę |nazwisko=Paryski |imię=Witold Henryk |autor link=Witold Henryk Paryski |tytuł=Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Część IX. Waga – Szarpane Turnie |data=1992 |wydawca=Sklep Podróżnika |miejsce=Warszawa |strony=98-101}}</ref>.


Pierwsze odnotowane wejścia turystyczne:
Pierwsze odnotowane wejścia turystyczne:
* letnie: [[Eduard Blásy]] i przewodnik [[Ján Ruman Driečny (starszy)|Ján Ruman Driečny]], 20 lipca 1840 r.,
* letnie: [[Eduard Blásy]] i przewodnik [[Ján Ruman Driečny (starszy)|Ján Ruman Driečny]], 20 lipca 1840 r.,
* zimowe: [[Theodor Wundt]] i przewodnik Jakob Horvay, 10 kwietnia 1884 r.<ref name=whp/>
* zimowe: [[Theodor Wundt]] i przewodnik Jakob Horvay, 10 kwietnia 1884 r.<ref name=wet/>

W miejscu obecnego schroniska w latach 1919 i 1926–1929 projektowano budowę dużego hotelu, ale po licznych protestach miłośników Tatr poprzestano na małym schronisku.


== Szlaki turystyczne ==
== Szlaki turystyczne ==
Linia 34: Linia 28:
:* Czas przejścia ze [[Szczyrbskie Jezioro (miejscowość)|Szczyrbskiego Jeziora]] do początku szlaku (szlakami czerwonym i niebieskim): 1:45&nbsp;h, ↓&nbsp;1:35&nbsp;h
:* Czas przejścia ze [[Szczyrbskie Jezioro (miejscowość)|Szczyrbskiego Jeziora]] do początku szlaku (szlakami czerwonym i niebieskim): 1:45&nbsp;h, ↓&nbsp;1:35&nbsp;h
:* Czas przejścia szlakiem czerwonym do schroniska: 1:45&nbsp;h, ↓&nbsp;1:15&nbsp;h
:* Czas przejścia szlakiem czerwonym do schroniska: 1:45&nbsp;h, ↓&nbsp;1:15&nbsp;h
:* Czas przejścia ze schroniska na Rysy: 1&nbsp;h, ↓&nbsp;45&nbsp;min<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko= Nodzyński | imię= Tomasz | nazwisko2= Cobel-Tokarska | imię2= Marta | tytuł= Tatry Wysokie i Bielskie: polskie i słowackie | data=2007 | wydawca=ExpressMap | miejsce=Warszawa | isbn=978-83-60120-88-0 | strony=}}</ref>.
:* Czas przejścia ze schroniska na Rysy: 1&nbsp;h, ↓&nbsp;45&nbsp;min<ref name=expressmap/>


== Przypisy ==
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
{{Przypisy|
<ref name=cw>[[Władysław Cywiński]], ''[[Tatry. Przewodnik szczegółowy|Rysy. Przewodnik szczegółowy]]'', tom 9, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2001, {{ISBN|83-7104-027-X}}</ref>

<ref name=expressmap>Tomasz Nodzyński, Marta Cobel-Tokarska, ''Tatry Wysokie i Bielskie: polskie i słowackie'', Warszawa: ExpressMap, 2007, {{ISBN|978-83-60120-88-0}}</ref>
== Bibliografia ==
<ref name=nyka>[[Józef Nyka]], ''[[Tatry Słowackie. Przewodnik]]'', wyd. 2, Latchorzew: Wydawnictwo Trawers, 1998, {{ISBN|83-901580-8-6}}</ref>
# {{Cytuj książkę | nazwisko= Barczyk | imię=Grzegorz | nazwisko2= Jakubowski (red.) | imię2=Ryszard | nazwisko3= Piechowski | imię3= Adam | nazwisko4= Żurawska | imię4= Grażyna | tytuł= Bedeker tatrzański | data=2000 | wydawca= Wydawnictwo Naukowe PWN | miejsce=Warszawa | isbn=83-01-13184-5}}
<ref name=slownik>{{cytuj |url=http://web.archive.org/web/20060924174537/http://www.fsz.bme.hu:80/mtsz/mhk/nevtar/nevtarpl.htm |tytuł=Tatry Wysokie. Czterojęzyczny słownik nazw geograficznych|data dostępu =2020-02-21}}</ref>
<ref name=wet>[[Witold Henryk Paryski]], [[Zofia Radwańska-Paryska]], ''[[Wielka encyklopedia tatrzańska]]'', Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004, {{ISBN|83-7104-009-1}}</ref>
}}


{{Główna grań Tatr Wysokich}}
{{Główna grań Tatr Wysokich}}

Wersja z 08:03, 28 lut 2020

Waga
Ilustracja
Szlak ze schroniska pod Rysami w stronę Wagi
Państwo

 Słowacja

Wysokość

2337 m n.p.m.

Pasmo

Karpaty, Tatry Wysokie

Sąsiednie szczyty

Kopa nad Wagą, Ciężki Szczyt

Położenie na mapie Tatr
Mapa konturowa Tatr, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Waga”
Położenie na mapie Karpat
Mapa konturowa Karpat, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Waga”
Ziemia49°10′36,7″N 20°05′15,7″E/49,176861 20,087694
Przełęcz widziana ze zboczy Rysów

Waga (niem. Hunfalvyjoch, słow. Váha, węg. Hunfalvy-hágó[1]) – szeroka przełęcz w głównej grani Tatr na terenie Słowacji. Znajduje się na wysokości 2337 m pomiędzy Rysami a Ciężkim Szczytem w masywie Wysokiej (Vysoká)[2]. Południowo-zachodnie zbocza grani opadają z przełęczy do Kotlinki pod Wagą w Dolinie Żabiej Mięguszowieckiej, północno-wschodnie do Doliny Ciężkiej. W grani prowadzącej z Rysów na Wagę znajduje się niewybitna Kopa nad Wagą[3].

Przełęcz powstała w strefie skruszałych granitoidów[4]. Nazwa jest prawdopodobnie pochodzenia słowackiego. Walery Eljasz-Radzikowski pisał: „Właściwą jej dano nazwę, bo za pośrednictwem niej ważą się między sobą dwa szczyty, Rysy z Wysoką”. Dawniej jako Wagę określano jednak także same Rysy i Wysoką[2]. Przejście przez Wagę znane było od dawna myśliwym. W latach 1933-38 jurgowscy pasterze z Polany pod Wysoką dwa razy na tydzień wynosili mleko w 25-litrowych bańkach przez Wagę do Schroniska pod Wagą[2]. Turyści chodzili przez Wagę od połowy XIX wieku. Przez Wagę chodzili również taternicy na Wysoką i Rysy. Obecnie przez przełęcz prowadzi znakowany i bardzo uczęszczany szlak turystyczny z Doliny Mięguszowieckiej obok schroniska pod Rysami na Rysy[3].

Pierwsze odnotowane wejścia turystyczne:

Szlaki turystyczne

Szlak czerwony – czerwony szlak, odgałęziający się od niebieskiego w Dolinie Mięguszowieckiej i biegnący Doliną Żabią Mięguszowiecką przez Wagę na Rysy.
  • Czas przejścia ze Szczyrbskiego Jeziora do początku szlaku (szlakami czerwonym i niebieskim): 1:45 h, ↓ 1:35 h
  • Czas przejścia szlakiem czerwonym do schroniska: 1:45 h, ↓ 1:15 h
  • Czas przejścia ze schroniska na Rysy: 1 h, ↓ 45 min[5]

Przypisy

  1. ↑ Tatry Wysokie. Czterojęzyczny słownik nazw geograficznych [online] [dostęp 2020-02-21] [zarchiwizowane z adresu 2006-09-24].
  2. ↑ a b c d Witold Henryk Paryski, Zofia Radwańska-Paryska, Wielka encyklopedia tatrzańska, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004, ISBN 83-7104-009-1
  3. ↑ a b Władysław Cywiński, Rysy. Przewodnik szczegółowy, tom 9, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2001, ISBN 83-7104-027-X
  4. ↑ Józef Nyka, Tatry Słowackie. Przewodnik, wyd. 2, Latchorzew: Wydawnictwo Trawers, 1998, ISBN 83-901580-8-6
  5. ↑ Tomasz Nodzyński, Marta Cobel-Tokarska, Tatry Wysokie i Bielskie: polskie i słowackie, Warszawa: ExpressMap, 2007, ISBN 978-83-60120-88-0
Główna grań Tatr Wysokich
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Waga_(Tatry)&oldid=58911901”