Marian Filar: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎Odznaczenia: drobne merytoryczne
Yarl (dyskusja | edycje)
m uzup. przypis
Linia 17: Linia 17:
| commons =
| commons =
}}
}}
'''Marian Andrzej Filar''' (ur. [[6 października]] [[1942]] w [[Krosno|Krośnie]], zm. [[1 czerwca]] [[2020]]<ref>{{Cytuj |tytuł = Wyborcza.pl |data dostępu = 2020-06-01 |opublikowany = torun.wyborcza.pl |url = https://torun.wyborcza.pl/torun/7,48723,25992690,zmarl-prof-marian-filar-wybitny-prawnik-i-byly-posel-na-sejm.html?disableRedirects=true}}</ref>) – polski prawnik, [[Tytuł profesora|profesor]] [[Nauki prawne|nauk prawnych]], [[polityk]], poseł na [[Sejm Rzeczypospolitej Polskiej|Sejm]] [[Posłowie na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej VI kadencji|VI]] kadencji.
'''Marian Andrzej Filar''' (ur. [[6 października]] [[1942]] w [[Krosno|Krośnie]], zm. [[1 czerwca]] [[2020]]<ref>{{Cytuj |autor = Grzegorz Giedrys |tytuł = Zmarł prof. Marian Filar, wybitny prawnik i były poseł na Sejm |data = 2020-06-01 |data dostępu = 2020-06-01 |opublikowany = torun.wyborcza.pl |url = https://torun.wyborcza.pl/torun/7,48723,25992690,zmarl-prof-marian-filar-wybitny-prawnik-i-byly-posel-na-sejm.html?disableRedirects=true}}</ref>) – polski prawnik, [[Tytuł profesora|profesor]] [[Nauki prawne|nauk prawnych]], [[polityk]], poseł na [[Sejm Rzeczypospolitej Polskiej|Sejm]] [[Posłowie na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej VI kadencji|VI]] kadencji.


== Życiorys ==
== Życiorys ==

Wersja z 16:35, 1 cze 2020

Marian Filar
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

6 października 1942
Krosno

Data śmierci

1 czerwca 2020

Poseł VI kadencji Sejmu
Okres

od 5 listopada 2007
do 7 listopada 2011

Przynależność polityczna

Stronnictwo Demokratyczne

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Medal Komisji Edukacji Narodowej

Marian Andrzej Filar (ur. 6 października 1942 w Krośnie, zm. 1 czerwca 2020[1]) – polski prawnik, profesor nauk prawnych, polityk, poseł na Sejm VI kadencji.

Życiorys

Działalność naukowa

W 1967 ukończył studia na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Doktoryzował się z prawa w 1972 na tym samym wydziale. Habilitację uzyskał w 1977. W latach 1978–1979 był wykładowcą Wyższej Szkoły Oficerskiej MSW im. Feliksa Dzierżyńskiego w Legionowie. Tytuł naukowy profesora otrzymał w 1988, profesorem zwyczajnym został w 1991. W 1990 został kierownikiem Katedry Prawa Karnego i Polityki Kryminalnej UMK w Toruniu. Był dziekanem Wydziału Prawa i Administracji UMK w Toruniu w latach 1988–1990 i prorektorem tej uczelni od 1990 do 1993.

Członek licznych towarzystw naukowych polskich i międzynarodowych, także gremiów kierowniczych. Autor przeszło 180 prac i wydawnictw książkowych w języku polskim i językach obcych z dziedziny prawa karnego, polityki kryminalnej, seksualnego prawa karnego, lekarskiego prawa karnego. Promotor licznych rozpraw doktorskich i prac magisterskich.

Wykładowca na wielu uniwersytetach zagranicznych (m.in. Niemcy, Włochy, Finlandia). Ekspert Organizacji Narodów Zjednoczonych w dziedzinie zapobiegania i kontroli przestępczości. Współautor kodyfikacji prawa karnego i lekarskiego. Specjalista w dziedzinie definicji przestępstw seksualnych.

Sekretarz generalny Towarzystwa Naukowego w Toruniu, prezes Towarzystwa Miłośników Torunia. Autor cotygodniowych felietonów prasowych, najpierw w „Nowościach”, następnie w toruńskim dodatku lokalnym „Gazety Wyborczej”. Powoływany w skład Komitetu Bioetyki Polskiej Akademii Nauk[2].

Działalność polityczna

Należał do Kongresu Liberalno-Demokratycznego, potem do Unii Wolności, następnie do Partii Demokratycznej – demokraci.pl (do sierpnia 2006 wobec zaniku struktur lokalnych). W latach 1997–2001 był wiceprzewodniczącym Trybunału Stanu.

Wielokrotnie bez powodzenia kandydował w różnych wyborach – w 1997 ubiegał się o mandat posła z listy Unii Wolności. W 2001 startował do Senatu w ramienia komitetu Blok Senat 2001, rok później z lokalnego ugrupowania do sejmiku. W czerwcu 2004 kandydował w wyborach do Parlamentu Europejskiego, zdobywając 29 185 głosów (drugie miejsce w województwie kujawsko-pomorskim), jednak nie został eurodeputowanym. W wyborach parlamentarnych w 2005 był liderem Partii Demokratycznej – demokraci.pl w okręgu toruńsko-włocławskim. W wyborach samorządowych w 2006 kandydował na urząd prezydenta Torunia z własnego komitetu przy poparciu Platformy Obywatelskiej. Uzyskał drugi wynik – 18,71% poparcia (11 960 głosów), przegrywając z ubiegającym się o reelekcję Michałem Zaleskim.

W wyborach parlamentarnych w 2007 uzyskał mandat poselski z listy Lewicy i Demokratów (jako kandydat bezpartyjny, rekomendowany przez Partię Demokratyczną) w okręgu toruńskim z wynikiem 21 892 głosy. W grudniu 2007 został reprezentantem Sejmu w Krajowej Radzie Sądownictwa. Po wyborach ponownie wstąpił do Partii Demokratycznej, zasiadał w Radzie Politycznej i władzach regionalnych tego ugrupowania. Po odejściu z LiD posłów związanych z PD współtworzył powołane 9 kwietnia 2008 Demokratyczne Koło Poselskie.

W styczniu 2009 Instytut Pamięci Narodowej wniósł o jego lustrację w związku z podejrzeniami o „kłamstwo lustracyjne”[3]. 26 czerwca tego samego roku Sąd Okręgowy w Bydgoszczy uznał jego oświadczenie o zaprzeczeniu współpracy za zgodne z prawdą[4].

W tym samym miesiącu wraz z Bogdanem Lisem opuścił Partię Demokratyczną, a na początku lipca 2009 przystąpił do Stronnictwa Demokratycznego (był członkiem rady naczelnej oraz zarządu głównego partii). 16 lipca 2009 jego koło poselskie zostało przemianowane na DKP SD, a w czerwcu 2011 przestało istnieć, w wyniku czego został posłem niezrzeszonym. W tym samym roku bezskutecznie kandydował na senatora jako kandydat KWW Unia Prezydentów – Obywatele do Senatu.

Wybrane publikacje

  • Lekarskie prawo karne, 2000.
  • Odpowiedzialność lekarzy i zakładów opieki zdrowotnej, 2004.
  • Pornografia: studium z dziedziny polityki kryminalnej, 1977.
  • Przestępstwa seksualne w polskim prawie karnym, 1985.
  • Przestępstwo zgwałcenia w polskim prawie karnym, 1974.
  • Seksuologia kulturowa (współautor), 1980.
  • Transpozycje płci: transseksualizm i inne zaburzenia identyfikacji płciowej (współautor), 2001.
  • W służbie utopii, 1992.
  • Zarys prawa karnego (współautor), 1978.

Odznaczenia

Przypisy

  1. Grzegorz Giedrys, Zmarł prof. Marian Filar, wybitny prawnik i były poseł na Sejm [online], torun.wyborcza.pl, 1 czerwca 2020 [dostęp 2020-06-01].
  2. Skład Komitetu. pan.pl. [dostęp 2020-05-17].
  3. IPN wnosi do sądu o lustrację dwóch parlamentarzystów. gazeta.pl, 12 stycznia 2009. [dostęp 2020-05-17].
  4. Sąd: Marian Filar nie jest kłamcą lustracyjnym. interia.pl, 26 czerwca 2009. [dostęp 2020-05-17].
  5. M.P. z 2015 r. poz. 510
  6. Wolność trzeba zawsze umacniać. prezydent.pl, 3 maja 2015. [dostęp 2020-05-17].

Bibliografia