Wikipedysta:Maksymilian Sielicki/brudnopis5: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Nie podano opisu zmian
How could anyone take this guy seriosuly?
Linia 23: Linia 23:


Z połączenia behawioryzmu i europejskiego neopozytywizmu powstał neobehawioryzm{{odn|Stachowski|2006|s=48}}.
Z połączenia behawioryzmu i europejskiego neopozytywizmu powstał neobehawioryzm{{odn|Stachowski|2006|s=48}}.

Kiedy? zaczęła dochodzić do głosu psychoanaliza, zgodnie z którą psychika jest sama w sobie głównie nieświadoma{{odn|Stachowski|2006|s=52}}. Jej twórca, Zygmunt Freud, dzielił osobowość na id, ego i superego{{odn|Stachowski|2006|s=53}}. Na podstawie objawów histerycznych, marzeń sennych i czynności pomyłkowych, psychoanaliza miała dawać wgląd do świadomej duszy{{odn|Stachowski|2006|s=53}}. Podstawową metodą psychoanalizy są swobodne skojarzenia{{odn|Stachowski|2006|s=54}}. Psychoanaliza u swych początków miała aspiracje naukowe, ale z biegiem czasu coraz bardziej odchodziła od naukowości{{odn|Stachowski|2006|s=54}}.


== Uwagi ==
== Uwagi ==

Wersja z 01:15, 30 sie 2020

Szablon:Cytat box

Psychologia bada umysł i zachowanie, a jej historia jako nauki rozpoczęła się w XIX wieku.

Słowo psychologia było znane w mowie już w połowie XVI wieku, aczkolwiek w piśmie pojawiło się po raz pierwszy w rozprawie niemieckiego filozofia i logika Rudolfa Gocleniusa[1]. Hermann von Ebbinghaus był pierwszym psychologiem, który użył eksperymentu jako metody badawczej badając procesy pamięciowe[2].

Wilhelm Wundt w 1879 roku założył na Uniwersytecie Lipskim pracownię eksperymentalnych badań psychologicznych, przekształconą trzy lata później w Insytut Psychologii, i tamże powstały pierwsze doktoraty w dziedzinie psychologii[3]. Wundt w odróżnieniu od jemu współczesnych był zdania, że zjawisk psychicznych nie da się zredukować do procesów fizjologicznych i uważał, że należy użyć eksperymentu jako metody badawczej[4]. Wundt rozszerzył również pole badania psychologii empirycznej – lub tego, co dotychczas można było nazwać psychologią – do opisów statystycznych charakterów i popędów ludzkich, obserwacji życia codziennego oraz opisów ras, plemion, religii, obyczajów i języków[5]. W końcowym okresie pracy naukowej Wundt wypracował program dwóch psychologii: eksperymentalnej, indywidualnej, fizjologicznej oraz historyczno-kulturowej, Völkerpsychologie, i przewidywał, że ta druga zepchnie pierwszą na drugi plan[6].

Szkoła würzburska, tworzona przez psychologów takich jak Oswald Külpe, Narziss Ach oraz Karl Bühler, częściowo przejęła dorobek Wunda, lecz kontestowała metodologię Wundta i rozszerzała zakres badań eksperymentalnych[7]. ??? "nienaoczne składniki myślenia" ??? Psychologowie würzburscy odrzucili psychologię asocjacjonistyczną, wedle której procesy psychiczne przebiegają zgodnie z tzw. prawami kojarzenia[8] ??? tendencja determinująca ??? Pomimo nowatorskiego podejścia, szkoła würzburska nie pozostawiła systematycznego ujęcia swoich wyników[8].

Przeciwna Wundtowskiej psychologii treści była również austriacka szkoła psychologii aktów, której głównym przedstawicielem był Franz Brentano[9]. Brentano był zdania, że psychologiia nie musi być nierozerwalnie związana z fizjologią, aby stanowić naukę i za główny przedmiot psychologii uważał aktywne i intencjonalne doświadczenie[10]. Pracę teoretyczną stawiał wyżej od eksperymentu[10]. Oddziałał na Husserla i jego fenomenologię, a także na polskiego psychologa Kazimierza Twardowskiego[10].

Max Wertheimer, Wolfgang Köhler i Kurt Koffka utworzyli Gestaltpsychologie, czyli psychologię postaci, zwaną również gestaltyzmem[11]. Jej początkiem jest rok 1910, kiedy Wetheimer rozpoczął badania nad procesami postrzegania, m.in. nad percepcją ruchu pozornego[11]. Głównym spostrzeżeniem gestaltyzmu jest jest pierwszeństwo całości nad częściami składowymi[11].

W opozycji do poglądów Wundta w Ameryce powstał funkcjonalizm, głoszący, że umysł ludzki jest narzędziem przystosowania się do zmieniającego się środowiska[12]. Jego najwybitniejszymi przedstawicielami byli Granville S. Hall, William James i Hugo Münsterberg[13].

Na początku XX wieku amerykański badacz John B. Watson zaczął głosić poglądy, że ponad półwieku badań eksperymentalnych nad świadomością nie przyniosło żadnych znaczących wyników oraz zastosowań i zamiast niej konieczne jest badanie zachowania[14]. Zdaniem Watsona, świadomości nie można zbadać eksperymentalnie, należy również odrzucić introspekcję jako metodę badań[a][15]. Zamiast posługiwać się pojęciami takimi jak świadomość, stany psychiczne, introspekcja treści świadomości itp., należy używać terminów takich jak bodziec i reakcja, nawyk, odruch warunkowy itd[16]. Behawioryzm wywodzi się z psychologii porównawczej zachowania zwierząt[17].

Z połączenia behawioryzmu i europejskiego neopozytywizmu powstał neobehawioryzm[18].

Kiedy? zaczęła dochodzić do głosu psychoanaliza, zgodnie z którą psychika jest sama w sobie głównie nieświadoma[19]. Jej twórca, Zygmunt Freud, dzielił osobowość na id, ego i superego[20]. Na podstawie objawów histerycznych, marzeń sennych i czynności pomyłkowych, psychoanaliza miała dawać wgląd do świadomej duszy[20]. Podstawową metodą psychoanalizy są swobodne skojarzenia[21]. Psychoanaliza u swych początków miała aspiracje naukowe, ale z biegiem czasu coraz bardziej odchodziła od naukowości[21].

Uwagi

  1. ↑ Przed Watsonem potrzebę odrzucenia introspekcji głosił również William James. Zob. Stachowski, s. 45.

Przypisy

  1. ↑ Stachowski 2006 ↓, s. 27.
  2. ↑ Stachowski 2006 ↓, s. 25.
  3. ↑ Stachowski 2006 ↓, s. 26.
  4. ↑ Stachowski 2006 ↓, s. 27-29.
  5. ↑ Stachowski 2006 ↓, s. 31-32.
  6. ↑ Stachowski 2006 ↓, s. 32.
  7. ↑ Stachowski 2006 ↓, s. 33-35.
  8. ↑ a b Stachowski 2006 ↓, s. 34.
  9. ↑ Stachowski 2006 ↓, s. 35.
  10. ↑ a b c Stachowski 2006 ↓, s. 36.
  11. ↑ a b c Stachowski 2006 ↓, s. 37.
  12. ↑ Stachowski 2006 ↓, s. 39-42.
  13. ↑ Stachowski 2006 ↓, s. 40-41.
  14. ↑ Stachowski 2006 ↓, s. 42.
  15. ↑ Stachowski 2006 ↓, s. 42-45.
  16. ↑ Stachowski 2006 ↓, s. 43.
  17. ↑ Stachowski 2006 ↓, s. 45.
  18. ↑ Stachowski 2006 ↓, s. 48.
  19. ↑ Stachowski 2006 ↓, s. 52.
  20. ↑ a b Stachowski 2006 ↓, s. 53.
  21. ↑ a b Stachowski 2006 ↓, s. 54.

Bibliografia

  • Ryszard Stachowski: Historia psychologii: Od Wundta do czasów najnowszych. W: Psychologia. Podręcznik akademicki. Jan Strelau (redaktor naukowy). T. 1: Podstawy psychologii. Sopot: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2006. ISBN 83-87957-04-6.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipedysta:Maksymilian_Sielicki/brudnopis5&oldid=60733965”