Eugeniusz Szyr: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
poprawa ujedn., dr. |
Aight 2009 (dyskusja | edycje) drobne merytoryczne |
||
Linia 34: | Linia 34: | ||
}} |
}} |
||
[[Plik:Eugeniusz Szyr grób.jpg|mały|Grób Eugeniusza Szyra na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach]] |
[[Plik:Eugeniusz Szyr grób.jpg|mały|Grób Eugeniusza Szyra na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach]] |
||
'''Eugeniusz Szyr''' (ur. [[15 kwietnia]] [[1915]] w [[Łodygowice|Łodygowicach]], zm. [[15 stycznia]] [[2000]] w [[Warszawa|Warszawie]]) – polski polityk [[komunizm|komunistyczny]], major [[Ludowe Wojsko Polskie|ludowego Wojska Polskiego]]. Poseł na [[Sejm Rzeczypospolitej Polskiej|Sejm]] [[Polska Rzeczpospolita Ludowa|PRL]] [[Posłowie na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej I kadencji|I]], [[Posłowie na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej III kadencji|III]], [[Posłowie na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej IV kadencji|IV]] i [[Posłowie na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej VI kadencji|VI]] kadencji, przewodniczący [[Centralny Urząd Planowania|Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego]] (1954–1956), [[Ministerstwo Budownictwa|minister budownictwa]] (1956), [[Komitet Nauki i Techniki|przewodniczący Komitetu Nauki i Techniki]] (1963–1968), [[Urząd Gospodarki Materiałowej|minister gospodarki materiałowej]] (1976–1981) i [[wiceprezes Rady Ministrów]] (1959–1972), członek [[Biuro Polityczne KC PZPR|Biura Politycznego KC PZPR]] (1964–1968) |
'''Eugeniusz Szyr''' (ur. [[15 kwietnia]] [[1915]] w [[Łodygowice|Łodygowicach]], zm. [[15 stycznia]] [[2000]] w [[Warszawa|Warszawie]]) – polski polityk [[komunizm|komunistyczny]], major [[Ludowe Wojsko Polskie|ludowego Wojska Polskiego]]. Poseł na [[Sejm Rzeczypospolitej Polskiej|Sejm]] [[Polska Rzeczpospolita Ludowa|PRL]] [[Posłowie na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej I kadencji|I]], [[Posłowie na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej III kadencji|III]], [[Posłowie na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej IV kadencji|IV]] i [[Posłowie na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej VI kadencji|VI]] kadencji, przewodniczący [[Centralny Urząd Planowania|Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego]] (1954–1956), [[Ministerstwo Budownictwa|minister budownictwa]] (1956), [[Komitet Nauki i Techniki|przewodniczący Komitetu Nauki i Techniki]] (1963–1968), [[Urząd Gospodarki Materiałowej|minister gospodarki materiałowej]] (1976–1981) i [[wiceprezes Rady Ministrów]] (1959–1972), członek [[Biuro Polityczne KC PZPR|Biura Politycznego KC PZPR]] (1964–1968). [[Order Budowniczych Polski Ludowej|Budowniczy Polski Ludowej]]. |
||
== Życiorys == |
== Życiorys == |
||
Linia 49: | Linia 49: | ||
Od 1962 był przewodniczącym Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Afrykańskiej. Od 1965 pełnił funkcję przewodniczącego [[Polski Komitet Solidarności z Narodami Azji, Afryki i Ameryki Łacińskiej|Polskiego Komitetu Solidarności z Narodami Azji, Afryki i Ameryki Łacińskiej]]. W latach 80. był przewodniczącym Krajowej Komisji Dąbrowszczaków przy Zarządzie Głównym [[Związek Bojowników o Wolność i Demokrację|Związku Bojowników o Wolność i Demokrację]]. W latach 1972–1990 był również wiceprezesem Rady Naczelnej ZBoWiD. 28 listopada 1988 wszedł w skład Honorowego Komitetu Obchodów 40-lecia Kongresu Zjednoczeniowego PPR-PPS – powstania PZPR<ref>„[[Trybuna Śląska|Trybuna Robotnicza]]”, nr 277, 29 listopada 1988, s. 5.</ref>. |
Od 1962 był przewodniczącym Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Afrykańskiej. Od 1965 pełnił funkcję przewodniczącego [[Polski Komitet Solidarności z Narodami Azji, Afryki i Ameryki Łacińskiej|Polskiego Komitetu Solidarności z Narodami Azji, Afryki i Ameryki Łacińskiej]]. W latach 80. był przewodniczącym Krajowej Komisji Dąbrowszczaków przy Zarządzie Głównym [[Związek Bojowników o Wolność i Demokrację|Związku Bojowników o Wolność i Demokrację]]. W latach 1972–1990 był również wiceprezesem Rady Naczelnej ZBoWiD. 28 listopada 1988 wszedł w skład Honorowego Komitetu Obchodów 40-lecia Kongresu Zjednoczeniowego PPR-PPS – powstania PZPR<ref>„[[Trybuna Śląska|Trybuna Robotnicza]]”, nr 277, 29 listopada 1988, s. 5.</ref>. |
||
W 1974 odznaczony [[Order Budowniczych Polski Ludowej|Orderem Budowniczych Polski Ludowej]]. Odznaczony był również Krzyżem Komandorskim (1946)<ref>{{Monitor Polski|1947|8|15}}</ref>, Komandorskim z Gwiazdą i Oficerskim [[Order Odrodzenia Polski|Orderu Odrodzenia Polski]], dwukrotnie [[Order Sztandaru Pracy|Orderem Sztandaru Pracy]] I klasy (1950<ref>{{Monitor Polski|1950|87|1073}}</ref>, 1964<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = Wręczenie odznaczeń w Belwederze | czasopismo = [[Nowiny (dziennik rzeszowski)|Nowiny]] | strony = 2 | data = Nr 170 z 20 lipca 1964 | url = http://www.pbc.rzeszow.pl/dlibra/docmetadata?id=2909}}</ref>), [[Order Krzyża Grunwaldu|Orderem Krzyża Grunwaldu]] II (1949)<ref>{{Monitor Polski|1949|62|830}}</ref> i III klasy, Złotym [[Krzyż Zasługi|Krzyżem Zasługi]] (1946)<ref>{{Monitor Polski|1946|30|58}}</ref>, Krzyżem Srebrnym [[Order Virtuti Militari|Orderu Virtuti Militari]], [[Medal „Za waszą wolność i naszą”|Medalem „Za waszą wolność i naszą”]], [[Medal Zwycięstwa i Wolności 1945|Medalem Zwycięstwa i Wolności 1945]], [[Medal 10-lecia Polski Ludowej|Medalem 10-lecia Polski Ludowej]], [[Odznaczenie im. Janka Krasickiego|Złotym Odznaczeniem im. Janka Krasickiego]] (1966)<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = Odznaczenia im. J. Krasickiego dla uczestników wojny w Hiszpanii | czasopismo = [[Nowiny (dziennik rzeszowski)|Nowiny]] | strony = 1 | data = Nr 251 z 22 i 23 października 1966 | url = http://www.pbc.rzeszow.pl/dlibra/docmetadata?id=2936}}</ref>, [[Medal im. Ludwika Waryńskiego|Medalem im. Ludwika Waryńskiego]] (1986)<ref>„Życie Partii”, styczeń–marzec 1987, s. 55.</ref>. |
W 1974 odznaczony [[Order Budowniczych Polski Ludowej|Orderem Budowniczych Polski Ludowej]]<ref>[http://mbc.malopolska.pl/dlibra/plain-content?id=56619 ''Wręczenie odznaczeń w Belwederze''], „Dziennik Polski”, 1974, nr 172, s. 3.</ref>. Odznaczony był również Krzyżem Komandorskim (1946)<ref>{{Monitor Polski|1947|8|15}}</ref>, Komandorskim z Gwiazdą i Oficerskim [[Order Odrodzenia Polski|Orderu Odrodzenia Polski]], dwukrotnie [[Order Sztandaru Pracy|Orderem Sztandaru Pracy]] I klasy (1950<ref>{{Monitor Polski|1950|87|1073}}</ref>, 1964<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = Wręczenie odznaczeń w Belwederze | czasopismo = [[Nowiny (dziennik rzeszowski)|Nowiny]] | strony = 2 | data = Nr 170 z 20 lipca 1964 | url = http://www.pbc.rzeszow.pl/dlibra/docmetadata?id=2909}}</ref>), [[Order Krzyża Grunwaldu|Orderem Krzyża Grunwaldu]] II (1949)<ref>{{Monitor Polski|1949|62|830}}</ref> i III klasy, Złotym [[Krzyż Zasługi|Krzyżem Zasługi]] (1946)<ref>{{Monitor Polski|1946|30|58}}</ref>, Krzyżem Srebrnym [[Order Virtuti Militari|Orderu Virtuti Militari]], [[Medal „Za waszą wolność i naszą”|Medalem „Za waszą wolność i naszą”]], [[Medal Zwycięstwa i Wolności 1945|Medalem Zwycięstwa i Wolności 1945]], [[Medal 10-lecia Polski Ludowej|Medalem 10-lecia Polski Ludowej]], [[Odznaczenie im. Janka Krasickiego|Złotym Odznaczeniem im. Janka Krasickiego]] (1966)<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = Odznaczenia im. J. Krasickiego dla uczestników wojny w Hiszpanii | czasopismo = [[Nowiny (dziennik rzeszowski)|Nowiny]] | strony = 1 | data = Nr 251 z 22 i 23 października 1966 | url = http://www.pbc.rzeszow.pl/dlibra/docmetadata?id=2936}}</ref>, [[Medal im. Ludwika Waryńskiego|Medalem im. Ludwika Waryńskiego]] (1986)<ref>„Życie Partii”, styczeń–marzec 1987, s. 55.</ref>. |
||
Był teściem [[Marcin Święcicki|Marcina Święcickiego]], członka KC PZPR oraz byłego posła na Sejm RP i [[Prezydent miasta stołecznego Warszawy|prezydenta Warszawy]]. Został pochowany na [[Cmentarz Wojskowy na Powązkach|warszawskich Powązkach]] w kwaterze Dąbrowszczaków (kwatera A41-1-20)<ref>[http://www.cmentarzekomunalne.com.pl/mapa/mapa.php?cment=PWZKI&rzad=1&kwatera=A%2041&grob=20&dane=+imie=+nazwisko=Szyr+check_nazwisko=+check_ur=+rok=1800+miesiac=1+dzien=1+rok2=2020+miesiac2=5+dzien2=15+check_zg=+rok_zg1=1800+miesiac_zg1=1+dzien_zg1=1+rok_zg2=2020+miesiac_zg2=5+dzien_zg2=15+cmentarz=powazkowski#kotwica Wyszukiwarka grobów w Warszawie]</ref>. |
Był teściem [[Marcin Święcicki|Marcina Święcickiego]], członka KC PZPR oraz byłego posła na Sejm RP i [[Prezydent miasta stołecznego Warszawy|prezydenta Warszawy]]. Został pochowany na [[Cmentarz Wojskowy na Powązkach|warszawskich Powązkach]] w kwaterze Dąbrowszczaków (kwatera A41-1-20)<ref>[http://www.cmentarzekomunalne.com.pl/mapa/mapa.php?cment=PWZKI&rzad=1&kwatera=A%2041&grob=20&dane=+imie=+nazwisko=Szyr+check_nazwisko=+check_ur=+rok=1800+miesiac=1+dzien=1+rok2=2020+miesiac2=5+dzien2=15+check_zg=+rok_zg1=1800+miesiac_zg1=1+dzien_zg1=1+rok_zg2=2020+miesiac_zg2=5+dzien_zg2=15+cmentarz=powazkowski#kotwica Wyszukiwarka grobów w Warszawie]</ref>. |
Wersja z 11:03, 27 paź 2020
Data i miejsce urodzenia |
15 kwietnia 1915 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Wiceprezes Rady Ministrów | |
Okres |
od 27 października 1959 |
Przynależność polityczna | |
Minister gospodarki materiałowej | |
Okres |
od 27 marca 1976 |
Przynależność polityczna | |
Następca | |
Przewodniczący Komitetu Nauki i Techniki | |
Okres |
od 5 lipca 1963 |
Przynależność polityczna | |
Następca | |
Minister budownictwa | |
Okres |
od 14 lipca 1956 |
Przynależność polityczna | |
Następca | |
Przewodniczący Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego | |
Okres |
od 18 marca 1954 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca | |
Odznaczenia | |
Eugeniusz Szyr (ur. 15 kwietnia 1915 w Łodygowicach, zm. 15 stycznia 2000 w Warszawie) – polski polityk komunistyczny, major ludowego Wojska Polskiego. Poseł na Sejm PRL I, III, IV i VI kadencji, przewodniczący Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego (1954–1956), minister budownictwa (1956), przewodniczący Komitetu Nauki i Techniki (1963–1968), minister gospodarki materiałowej (1976–1981) i wiceprezes Rady Ministrów (1959–1972), członek Biura Politycznego KC PZPR (1964–1968). Budowniczy Polski Ludowej.
Życiorys
Syn Stanisława i Marii, uzyskał wykształcenie średnie. W latach 1930–1934 należał do Komunistycznego Związku Młodzieży Polski, od 1934 do 1936 do Komunistycznej Partii Polski, w latach 1935–1937 (gdy przebywał we Francji) do Francuskiej Partii Komunistycznej, a od 1944 był członkiem Polskiej Partii Robotniczej, w której od 1947 był zastępcą członka Komitetu Centralnego. 16 grudnia 1948 wraz z PPR znalazł się w szeregach Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, w której KC zasiadał w latach 1948–1981. W latach 1964–1968 był członkiem Biura Politycznego KC PZPR.
W latach 1937–1939 był żołnierzem Brygad Międzynarodowych walczących w hiszpańskiej wojnie domowej. Pełnił tam kolejno funkcje komisarza politycznego w batalionie im. Palafoxa, obozie demobilizacyjnym polskich ochotników po rozwiązaniu brygad międzynarodowych, by w końcu 1938 zostać komisarzem wszystkich obozów demobilizacyjnych. W czerwcu 1939 wszedł w skład Tymczasowego Ośrodka Kierowniczego KPP, który z ramienia Kominternu miał organizować nową partię w Polsce po rozwiązaniu KPP[1]. W latach 1940–1943 był internowany we Francji i w obozie w Dżilfie w Algierii Francuskiej. W 1943, po zajęciu Algierii przez wojska alianckie, wyjechał[2] do ZSRR przy okazji repatriacji obywateli tego kraju internowanych w Dżilfie i wstąpił do 1 Armii Polskiej w ZSRR. W stopniu majora był tam m.in. zastępcą szefa zwiadu w Polskim Sztabie Partyzanckim[3]. W latach 1944–1945 w aparacie politycznym wojska, zaangażowany w prace Komitetu Słowiańskiego w Polsce.
W latach 1946–1947 podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu, w latach 1947–1949 podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu i Handlu. W latach 1949–1953 był zastępcą przewodniczącego Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego. Od marca 1954 do 11 lipca 1956 był przewodniczącym PKPG, a następnie do 13 listopada 1956 był ministrem budownictwa w rządzie Józefa Cyrankiewicza. Od 27 października 1959 do marca 29 1972 był wicepremierem w drugim, trzecim i czwartym rządzie Józefa Cyrankiewicza oraz w rządzie Józefa Cyrankiewicza i Piotra Jaroszewicza. Od 5 lipca 1963 do 22 grudnia 1968 był również przewodniczącym Komitetu Nauki i Techniki. Od 27 marca 1976 do 31 października 1981 był ministrem gospodarki materiałowej w rządach Piotra Jaroszewicza i Edwarda Babiucha oraz Edwarda Babiucha, Józefa Pińkowskiego i Wojciecha Jaruzelskiego. Od 1981 na emeryturze.
W latach 1972–1976 przewodniczący Państwowej Rady Gospodarki Materiałowej.
W latach 1952–1956, 1961–1969 i 1972–1976 był posłem na Sejm PRL I, III, IV i VI kadencji.
Od 1962 był przewodniczącym Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Afrykańskiej. Od 1965 pełnił funkcję przewodniczącego Polskiego Komitetu Solidarności z Narodami Azji, Afryki i Ameryki Łacińskiej. W latach 80. był przewodniczącym Krajowej Komisji Dąbrowszczaków przy Zarządzie Głównym Związku Bojowników o Wolność i Demokrację. W latach 1972–1990 był również wiceprezesem Rady Naczelnej ZBoWiD. 28 listopada 1988 wszedł w skład Honorowego Komitetu Obchodów 40-lecia Kongresu Zjednoczeniowego PPR-PPS – powstania PZPR[4].
W 1974 odznaczony Orderem Budowniczych Polski Ludowej[5]. Odznaczony był również Krzyżem Komandorskim (1946)[6], Komandorskim z Gwiazdą i Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, dwukrotnie Orderem Sztandaru Pracy I klasy (1950[7], 1964[8]), Orderem Krzyża Grunwaldu II (1949)[9] i III klasy, Złotym Krzyżem Zasługi (1946)[10], Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari, Medalem „Za waszą wolność i naszą”, Medalem Zwycięstwa i Wolności 1945, Medalem 10-lecia Polski Ludowej, Złotym Odznaczeniem im. Janka Krasickiego (1966)[11], Medalem im. Ludwika Waryńskiego (1986)[12].
Był teściem Marcina Święcickiego, członka KC PZPR oraz byłego posła na Sejm RP i prezydenta Warszawy. Został pochowany na warszawskich Powązkach w kwaterze Dąbrowszczaków (kwatera A41-1-20)[13].
Przypisy
- ↑ Ryszard Nazarewicz: Armii Ludowej dylematy i dramaty. Warszawa: Oficyna Drukarska, 1998, s. 13. ISBN 83-909166-0-6. OCLC 69278377.
- ↑ Dyskusja na forum dws.org.pl
- ↑ Profil na stronie Biblioteki Sejmowej
- ↑ „Trybuna Robotnicza”, nr 277, 29 listopada 1988, s. 5.
- ↑ Wręczenie odznaczeń w Belwederze, „Dziennik Polski”, 1974, nr 172, s. 3.
- ↑ M.P. z 1947 r. nr 8, poz. 15
- ↑ M.P. z 1950 r. nr 87, poz. 1073
- ↑ Wręczenie odznaczeń w Belwederze. „Nowiny”, s. 2, Nr 170 z 20 lipca 1964.
- ↑ M.P. z 1949 r. nr 62, poz. 830
- ↑ M.P. z 1946 r. nr 30, poz. 58
- ↑ Odznaczenia im. J. Krasickiego dla uczestników wojny w Hiszpanii. „Nowiny”, s. 1, Nr 251 z 22 i 23 października 1966.
- ↑ „Życie Partii”, styczeń–marzec 1987, s. 55.
- ↑ Wyszukiwarka grobów w Warszawie
Bibliografia
- A. Mazur, Order Krzyża Grunwaldu, Wydawnictwo MON, Warszawa 1988
- Leksykon Historii Polski, Wydawnictwo Wiedza Powszechna, Warszawa 1996
- Kto jest kim w Polsce 1984, Wydawnictwo Interpress, Warszawa 1984, str. 973
- T. Mołdawa, Ludzie władzy 1944–1991, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1991, str. 431
- W. Roszkowski, Historia Polski, 1914–1990, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1991
- W. Roszkowski, Najnowsza historia Polski, Wydawnictwo Orion, Kielce 1994
- J. Stroynowski (red.), Who is who in the Socialist countries of Europe: a biographical encyclopedia of more than 12,600 leading personalities in Albania, Bulgaria, Czechoslovakia, German Democratic Republic, Hungary, Poland, Romania, Yugoslavia 1989, tom 3, K.G. Saur Pub., 1989
- V Kongres ZBoWiD Warszawa 8–9 maja 1974, Książka i Wiedza, Warszawa 1976
- VI Kongres ZBoWiD Warszawa 7-8 maja 1979, Wydawnictwo ZG ZBoWiD, Warszawa 1979
- VII Kongres ZBoWiD, Wydawnictwo ZG ZBoWiD, Warszawa 1985
- „Za Wolność i Lud”, 4 maja 1985, nr 18 (1115), str. 9
- Członkowie Biura Politycznego KC PZPR
- Członkowie Francuskiej Partii Komunistycznej
- Członkowie ZBoWiD
- Działacze Komunistycznego Związku Młodzieży Polski
- Działacze Komunistycznej Partii Polski
- Oficerowie ludowego Wojska Polskiego
- Internowani w Algierii w czasie II wojny światowej
- Internowani we Francji w czasie II wojny światowej
- Ministrowie budownictwa Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (1944–1989)
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (1944–1989)
- Odznaczeni Medalem Zwycięstwa i Wolności 1945
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari
- Odznaczeni Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski
- Odznaczeni Medalem 10-lecia Polski Ludowej
- Odznaczeni Medalem im. Ludwika Waryńskiego
- Odznaczeni odznaczeniem im. Janka Krasickiego
- Odznaczeni Orderem Budowniczych Polski Ludowej
- Odznaczeni Orderem Krzyża Grunwaldu II klasy
- Odznaczeni Orderem Krzyża Grunwaldu III klasy
- Odznaczeni Orderem Sztandaru Pracy I klasy (dwukrotnie)
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (1944–1989)
- Oficerowie polityczni ludowego Wojska Polskiego
- Pochowani na Powązkach-Cmentarzu Wojskowym w Warszawie
- Polscy żołnierze Brygad Międzynarodowych
- Polscy Żydzi
- Posłowie z okręgu Bydgoszcz (PRL)
- Posłowie z okręgu Gliwice (PRL)
- Posłowie z okręgu Łódź Śródmieście (PRL)
- Urodzeni w 1915
- Wiceministrowie i urzędnicy PRL
- Wicepremierzy PRL
- Zastępcy członków KC PPR
- Zmarli w 2000
- Żołnierze ludowego Wojska Polskiego – uczestnicy walk na froncie wschodnim