Burak dziki

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Burak dziki
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

goździkopodobne

Rząd

goździkowce

Rodzina

szarłatowate

Rodzaj

burak

Gatunek

burak zwyczajny

Podgatunek

Burak dziki

Nazwa systematyczna
Beta vulgaris L. subsp. maritima (L.) Arcang.
Comp. fl. ital. 593. 1882[3][4]

Burak dziki (Beta vulgaris L. subsp. maritima (L.) Arcang.) – podgatunek buraka zwyczajnego z rodziny szarłatowatych (dawniej z wyodrębnianej rodziny komosowatych)[2][5]. Rośliny z tego taksonu występują dziko na brzegach mórz w basenie Morza Śródziemnego oraz wzdłuż atlantyckich brzegów Europy Zachodniej sięgając do Wysp Brytyjskich i południowo-zachodniej Szwecji na północy. Jako takson zawleczony i dziczejący występuje na wybrzeżach Ameryki Północnej i Południowej, w Australii oraz w krajach skandynawskich[3]. W Polsce podgatunek ten notowany był jako efemerofit, tj. takson przejściowo dziczejący w portach morskich[6]. Burak dziki ten jest przodkiem uprawnych buraków (liściowego, cukrowego, ćwikłowego i pastewnego) stanowiących grupy odmian uprawnych podgatunku B. vulgaris subsp. vulgaris[7]. Burak dziki rośnie w miejscach piaszczystych na wybrzeżach morskich[8].

Burak dziki wśród roślinności wydmowej

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Roślina jednoroczna lub bylina naga, z cienkim, włóknistym i brązowym korzeniem, czasem drewniejącym i nieco zgrubiałym. Łodyga pojedyncza płożąca lub wzniesiona, do 80 cm długości. Liście niewielkie, o blaszce podłużnie lancetowatej, równej ogonkowi liściowemu. Osiągają rozmiary 1-10 × 0,5-8 cm. Kwiaty drobne skupione w kłębikach po 1–3[8][6].

Zastosowania[edytuj | edytuj kod]

  • Roślina jadalna, zarówno dla ludzi jak i w paszach dla zwierząt. Szczególnie słonawa odmiana morska[potrzebny przypis].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. a b Peter F. Stevens, Caryophyllales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2012-08-19] (ang.).
  3. a b Taxon: Beta vulgaris L. subsp. maritima. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture Agricultural Research Service, Beltsville Area. [dostęp 2012-08-19]. (ang.).
  4. Lange, W., W. A. Brandenburg and T.S.M. De Bock. 1999. Taxonomy and cultonomy of beet (Beta vulgaris L.). Botanical J. of the Linnean Society 130:81-96.
  5. Beta vulgaris L.. [w:] The Plant List [on-line]. [dostęp 2012-08-19]. (ang.).
  6. a b Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998, s. 120. ISBN 83-01-12218-8.
  7. Biancardi, Enrico, Panella, Leonard W., Lewellen, Robert T.: Beta Maritima: The Origin of Beets. Springer, 2012. ISBN 978-1-4614-0841-3.
  8. a b Beta vulgaris Linnaeus subsp. maritima. [w:] Flora of North America [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2012-08-19]. (ang.).