Charlotte Rampling

Charlotte Rampling
	; Charlotte Rampling (2016)
Imię i nazwisko	Tessa Charlotte Rampling
Data i miejsce urodzenia	5 lutego 1946 ; Sturmer
Zawód	aktorka, modelka
Współmałżonek	Bryan Southcombe; (1972-1976; rozwód); Jean-Michel Jarre; (1978-2002; rozwód)
Lata aktywności	od 1963
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Cytaty w Wikicytatach

Tessa Charlotte Rampling^[1]^[2], OBE (ur. 5 lutego 1946 w Sturmer) – angielska aktorka i modelka. Występuje w filmach anglo- i francuskojęzycznych^[3].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Wczesne lata[edytuj | edytuj kod]

Urodziła się w Sturmer, w hrabstwie Essex jako jedna z dwóch córek malarki Anne Isabelle (z domu Gurteen) i Godfreya Ramplinga, złotego medalisty olimpijskiego w sztafecie 4 x 400 metrów na igrzyskach olimpijskich w Berlinie ’36, i pułkownika Armii Brytyjskiej^[4].

Po raz pierwszy wystąpiła publicznie w trzynastym roku życia – wraz ze starszą siostrą Sarah (która w 1966 popełniła samobójstwo) śpiewała znane piosenki („C’est si bon” czy „C’est magnifique”) w londyńskich pubach.

Ukończyła St. Hilda’s School w Bushley w hrabstwie Worcestershire i Jeanne d’Arc Academie pour Jeunnes Filles w Wersalu.

Kariera[edytuj | edytuj kod]

Na początku swojej kariery, w wieku siedemnastu lat pracowała jako modelka^[5], zanim przesłała swoje zdjęcie do agencji aktorskiej i została zaproszona do udziału w czarnej komedii Zepsuta do szpiku kości (Rotten to the Core, 1965). Brała udział w zajęciach nowojorskiego Actor's Studio. O mały włos znalazłaby się w obsadzie filmu Romana Polańskiego Matnia (Cul-de-Sac, 1966), lecz jej oferta przyszła za późno. Następnie wystąpiła w niewielkiej roli narciarki wodnej w uhonorowanej Złotą Palmą komedii Richarda Lestera Sposób na kobiety (The Knack...and How to Get It, 1965)^[5] z Jane Birkin i Jacqueline Bisset. Potem pojawiła się w komedii Georgy Girl (1967) i jednym z odcinków serialu kryminalnego ABC Rewolwer i melonik (The Avengers, 1967) z udziałem Donalda Sutherlanda.

Zwróciła na siebie uwagę rolą enigmatycznej Elisabeth Thallman w dramacie Luchina Viscontiego Zmierzch bogów (La caduta degli dei, 1969)^[6]. W kryminalnym melodramacie wojennym Nocny portier (Il portiere di notte, 1974)^[5] z Dirkiem Bogarde wywołała gwałtowne reakcje krytyków pojawiając się w szelkach na nagim ciele i w esesmańskiej czapce na głowie. W mrocznym filmie kryminalnym Patrice Chéreau Czar orchidei (La Chair de l'orchidée, 1974) z Simone Signoret zagrała zaszczutą dziedziczkę milionowej fortuny, która wykłuwa oczy zbliżającym się do niej mężczyznom. W ekranizacji powieści kryminalnej Raymonda Chandlera Żegnaj, laleczko (Farewell, My Lovely, 1975)^[5] jako Helen Grayle u boku Roberta Mitchuma pojawiła się jako femme fatale.

Zyskała uznanie amerykańskiej publiczności w komediodramacie Woody’ego Allena Wspomnienia z gwiezdnego pyłu (Stardust Memories, 1980)^[5] z Danielem Sternem i Sharon Stone (w debiutanckiej, epizodycznej roli), dramacie sądowym Sidneya Lumeta Werdykt (The Verdict, 1982) u boku Paula Newmana oraz komedii Max, moja miłość (Max, mon amour, 1986) jako żona dyplomaty angielskiego, która pewnego dnia zaskakuje małżonka wyznaniem, że jest zakochana w szympansie.

Była czterokrotnie nominowana do nagrody Cezara; za postać Barbary Spark w dramacie kryminalnym Zmarły z otwartymi oczami (On ne meurt que 2 fois, 1984), za rolę Marie Drillon, profesor języka angielskiego w Paryżu w dramacie François Ozona Pod piaskiem (Sous le Sable, 2000), za uhonorowaną Europejską Nagrodą Filmową kreację angielskiej autorki kryminałów w dreszczowcu psychologicznym François Ozona Basen (Swimming Pool, 2003)^[6] oraz jako Alice Pollock w dramacie Leming (Lemming, 2005)^[6].

Zasiadała w jury konkursu głównego na 29. MFF w Cannes (1976) oraz na 54. MFF w Wenecji (1997). Przewodniczyła obradom jury na 56. MFF w Berlinie (2006).

W 2000 została odznaczona Orderem Imperium Brytyjskiego, zaś w 2001 francuską Legią Honorową oraz nagrodą honorowego Cezara.

Życie osobiste[edytuj | edytuj kod]

Spotykała się z Fabiem Testim^[7]. W 1972 poślubiła aktora Bryana Southcombe’a^[7], z którym ma syna Barnaby’ego. Para żyła w trójkącie małżeńskim (ménage à trois) z modelem Randallem Laurence. W 1976 rozwiedli się^[7]. Barnaby został reżyserem udanych produkcji telewizyjnych. W dniu 8 października 1978 wyszła za mąż za poznanego dwa lata wcześniej wybitnego kompozytora i muzyka francuskiego Jeana-Michela Jarre’a^[7], z którym ma syna Davida Jarre, iluzjonistę (ur. 1978). Zajęła się także wychowaniem pasierbicy Émilie Jarre, projektantki mody. Małżonkowie od 1997/1998 roku byli w separacji, a związek małżeński został oficjalnie zakończony w 2002. Rozwód miał konfliktowy przebieg, kiedy ujawniono opowieści o romansach Jarre’a z innymi kobietami. Była związana z francuskim biznesmenem Jeanem-Noëlem Tassez (1998-2015)^[7].

Filmografia[edytuj | edytuj kod]

1965: Sposób na kobiety (The Knack ...and How to Get It) jako narciarka wodna
1967: Rewolwer i melonik (The Avengers) jako Hana Wilde
1969: Zmierzch bogów (La caduta degli dei) jako Elisabeth Thallman
1971: Znikający punkt (Vanishing Point) jako autostopowiczka
1971: Szkoda, że jest dziwką (Addio fratello crudele) jako Annabella
1972: Henryk VIII i jego sześć żon (Henry VIII and His Six Wives) jako Anna Boleyn
1972: Corky jako żona Corky'ego
1972: Azyl (Asylum) jako Barbara
1974: Nocny portier (Il Portiere di notte) jako Lucia Atherton
1974: Tabor do Vaccares (Caravan to Vaccares) jako Lila
1974: Zardoz jako Consuella
1974: Czar orchidei (La Chair de l'orchidée) jako Claire
1975: Yuppi du jako Silvia
1975: Żegnaj, laleczko (Farewell, My Lovely) jako Helen Grayle
1976: Sherlock Holmes w Nowym Jorku (Sherlock Holmes in New York) jako Irene Adler
1977: Liliowa taksówka (Un taxi mauve) jako Sharon
1977: Orka – wieloryb zabójca (Orca) jako Rachel Bedford
1980: Wspomnienia z gwiezdnego pyłu (Stardust Memories) jako Dorrie
1982: Werdykt (The Verdict) jako Laura Fischer
1984: Niech żyje życie! (Viva la vie!) jako Catherine Perrin
1986: Max, moja miłość (Max, mon amour) jako Margaret
1987: Harry Angel (Angel Heart) jako Margaret Krusemark
1988: Zmarły w chwili przybycia (D.O.A.) jako pani Fitzwaring
1988: Paryż nocą (Paris by Night) jako Clara Paige
1989: Rebus jako Miriam
1993: Tajemnice Alana (Hammers over the Anvil) jako Grace McAlister
1993: Asfaltowe tango (Asphalt Tango) jako Marion
1995: Marsz Radeckiego (Radetzkymarsch) jako Valerie von Taussig
1996: Zniewolenie (Invasion of Privacy) jako Deidre Stiles
1997: Miłość i śmierć w Wenecji (The Wings of the Dove) jako Aunt Maude
1999: Wielkie nadzieje (Great Expectations) jako panna Havisham
2000: Aberdeen jako Helen
2000: Pod piaskiem (Sous le Sable) jako Marie Drillon
2001: Wiedźma (Superstition) jako Frances Matteo
2001: Zawód: Szpieg (Spy Game) jako Anna Cathcart
2001: Chmury (Clouds: Letters to My Son) jako Narrator (angielska wersja językowa)
2001: Anioł zemsty (The Fourth Angel) jako Kate Stockton
2002: Letni zawrót głowy (Embrassez qui vous voudrez) jako Elizabeth Lannier
2003: Odpoczniesz po śmierci (I'll Sleep When I'm Dead) jako Helen
2003: Deklaracja (The Statement) jako Nicole
2003: August pierwszy cesarz (Imperium: Augustus) jako Livia
2003: Basen (Swimming Pool) jako Sarah Morton
2004: Klucze do domu (Le Chiavi di casa) jako Nicolo
2004: Immortal – kobieta pułapka (Immortel (ad vitam)) jako Elma Turner
2005: Leming (Lemming) jako Alice Pollock
2005: Na południe (Vers le sud)
2006: Nagi instynkt 2 (Basic Instinct 2) jako Milena Gardosh
2006: Do dwóch razy sztuka (Désaccord parfait) jako Alice d'Abanville
2007: Chaotyczna Anna (Caótica Ana) jako Justine
2007: Angel jako Hermione
2008: Księżna (The Duchess) jako lady Spencer
2008: Uwiedziony (Deception) jako Wall Street Belle
2008: Babylon A.D. (Babylon A.D.) jako Wielka Kapłanka
2010: Młyn i krzyż jako Maria, Matka Jezusa
2010: StreetDance 3D jako Helena
2011: Melancholia jako Gaby
2013: Dexter jako dr Evelyn Vogel (serial TV)
2015: Broadchurch jako Jocelyn Knight (serial TV)
2015: 45 lat jako Kate Mercer
2016: Assassin’s Creed jako Ellen Kaye
2018: Czerwona jaskółka jako Matrona
2020: Ostatnie słowa jako Batlk
2021: Wszystko poszło dobrze jako Claude
2021: Diuna jako Gaius Helena Mohiam
2024: Diuna: Część druga jako Gaius Helena Mohiam

Nagrody[edytuj | edytuj kod]

Cezar 2001: Cezar Honorowy

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Personalidade: Charlotte Rampling (Reino Unido). InterFilmes.com. [dostęp 2018-06-04]. (port.).
↑ Charlotte Rampling. Listal. [dostęp 2018-06-04]. (ang.).
↑ Charlotte Rampling. Rotten Tomatoes. [dostęp 2018-06-04]. (ang.).
↑ Garth Pearce (2016-02-26): Charlotte Rampling 'I hope my 70s will be sensational – why not?'. Daily Express. [dostęp 2018-06-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-07-15)]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Charlotte Rampling (5 de Fevereiro de 1946). Filmow. [dostęp 2018-06-04]. (port.).
↑ ^a ^b ^c Agata Michalak (2012-04-25): Aktorski diament, obiekt pożądania, ikona. 10 najlepszych ról Charlotte Rampling. NaTemat.pl. [dostęp 2018-06-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-07-15)]. (pol.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Charlotte Rampling Dating. FamousFix. [dostęp 2018-06-04]. (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Archiwalna strona
Charlotte Rampling w bazie IMDb (ang.)
Charlotte Rampling w bazie Filmweb
Charlotte Rampling w bazie Notable Names Database (ang.)
Charlotte Rampling w Internetowej Bazie Filmowej (fdb.pl)

[interfilmes-1] Personalidade: Charlotte Rampling (Reino Unido). InterFilmes.com. [dostęp 2018-06-04]. (port.).

[listal-2] Charlotte Rampling. Listal. [dostęp 2018-06-04]. (ang.).

[rottentomatoes-3] Charlotte Rampling. Rotten Tomatoes. [dostęp 2018-06-04]. (ang.).

[4] Garth Pearce (2016-02-26): Charlotte Rampling 'I hope my 70s will be sensational – why not?'. Daily Express. [dostęp 2018-06-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-07-15)]. (ang.).

[filmow-5] Charlotte Rampling (5 de Fevereiro de 1946). Filmow. [dostęp 2018-06-04]. (port.).

[natemat-6] Agata Michalak (2012-04-25): Aktorski diament, obiekt pożądania, ikona. 10 najlepszych ról Charlotte Rampling. NaTemat.pl. [dostęp 2018-06-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-07-15)]. (pol.).

[dating-7] Charlotte Rampling Dating. FamousFix. [dostęp 2018-06-04]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

1988-1999	Carmen Maura (1988) Ruth Sheen (1989) Carmen Maura (1990) Clotilde Courau (1991) Juliette Binoche (1992) Maia Morgenstern (1993) Emily Watson (1996) Juliette Binoche (1997) Élodie Bouchez Natacha Régnier (1998) Cecilia Roth (1999)
2000-2019	Björk (2000) Isabelle Huppert (2001) Catherine Deneuve Isabelle Huppert Emmanuelle Béart Fanny Ardant Virginie Ledoyen Danielle Darrieux Ludivine Sagnier Firmine Richard (2002) Charlotte Rampling (2003) Imelda Staunton (2004) Julia Jentsch (2005) Penélope Cruz (2006) Helen Mirren (2007) Kristin Scott Thomas (2008) Kate Winslet (2009) Sylvie Testud (2010) Tilda Swinton (2011) Emmanuelle Riva (2012) Veerle Baetens (2013) Marion Cotillard (2014) Charlotte Rampling (2015) Sandra Hüller (2016) Alexandra Borbély (2017) Joanna Kulig (2018) Olivia Colman (2019)
2020-	Paula Beer (2020) Jasna Đuričić (2021) Vicky Krieps (2022) Sandra Hüller (2023)

1982–1999	James Stewart (1982) Alec Guinness (1988) Dustin Hoffman (1989) Oliver Stone (1990) Gregory Peck / Billy Wilder (1993) Sophia Loren (1994) Alain Delon (1995) Elia Kazan / Jack Lemmon (1996) Kim Novak (1997) Catherine Deneuve (1998) Shirley MacLaine (1999)
2000–2019	Jeanne Moreau (2000) Kirk Douglas (2001) Robert Altman / Claudia Cardinale (2002) Anouk Aimée (2003) Fernando Solanas (2004) Fernando Fernán Gómez / Im Kwon-taek (2005) Ian McKellen / Andrzej Wajda (2006) Arthur Penn (2007) Francesco Rosi (2008) Maurice Jarre (2009) Wolfgang Kohlhaase / Hanna Schygulla (2010) Armin Mueller-Stahl (2011) Meryl Streep (2012) Claude Lanzmann (2013) Ken Loach (2014) Wim Wenders (2015) Michael Ballhaus (2016) Milena Canonero (2017) Willem Dafoe (2018) Charlotte Rampling (2019)
2020–	Helen Mirren (2020) Isabelle Huppert (2022) Steven Spielberg (2023) Martin Scorsese (2024)

1932–1959	Helen Hayes (1932) Katharine Hepburn (1934) Paula Wessely (1935) Annabella (1936) Bette Davis (1937) Norma Shearer (1938) Luise Ullrich (1941) Kristina Söderbaum (1942) Anna Magnani (1947) Jean Simmons (1948) Olivia de Havilland (1949) Eleanor Parker (1950) Vivien Leigh (1951) Ingrid Bergman (1952) Lilli Palmer (1953) Maria Schell (1956) Dzidra Ritenberga (1957) Sophia Loren (1958) Madeleine Robinson (1959)
1960–1989	Shirley MacLaine (1960) Suzanne Flon (1961) Emmanuelle Riva (1962) Delphine Seyrig (1963) Harriet Andersson (1964) Annie Girardot (1965) Natalja Arinbasarowa (1966) Shirley Knight (1967) Laura Betti (1968) Darling Légitimus (1983) Pascale Ogier (1984) Valeria Golino (1986) Kang Soo-yeon (1987) Isabelle Huppert / Shirley MacLaine (1988) Peggy Ashcroft i Geraldine James (1989)
1990–2009	Gloria Münchmeyer (1990) Tilda Swinton (1991) Gong Li (1992) Juliette Binoche (1993) Maria de Medeiros (1994) Isabelle Huppert i Sandrine Bonnaire (1995) Victoire Thivisol (1996) Robin Tunney (1997) Catherine Deneuve (1998) Nathalie Baye (1999) Rose Byrne (2000) Sandra Ceccarelli (2001) Julianne Moore (2002) Katja Riemann (2003) Imelda Staunton (2004) Giovanna Mezzogiorno (2005) Helen Mirren (2006) Cate Blanchett (2007) Dominique Blanc (2008) Ksienija Rappoport (2009)
od 2010	Ariane Labed (2010) Deannie Yip (2011) Hadas Jaron (2012) Elena Cotta (2013) Alba Rohrwacher (2014) Valeria Golino (2015) Emma Stone (2016) Charlotte Rampling (2017) Olivia Colman (2018) Ariane Ascaride (2019) Vanessa Kirby (2020) Penélope Cruz (2021) Cate Blanchett (2022) Cailee Spaeny (2023)

1950-1979	Elsa Martinelli (1956) Yvonne Mitchell (1957) Anna Magnani (1958) Shirley MacLaine (1959) Juliette Mayniel (1960) Anna Karina (1961) Rita Gam / Viveca Lindfors (1962) Bibi Andersson (1963) Sachiko Hidari (1964) Madhur Jaffrey (1965) Lola Albright (1966) Edith Evans (1967) Stéphane Audran (1968) Shirley MacLaine / Simone Signoret (1971) Elizabeth Taylor (1972) Kinuyo Tanaka (1975) Jadwiga Barańska (1976) Lily Tomlin (1977) Gena Rowlands (1978) Hanna Schygulla (1979)
1980-1999	Renate Krößner (1980) Barbara Grabowska (1981) Katrin Saß (1982) Jewgienija Głuszenko (1983) Inna Czurikowa (1984) Jo Kennedy (1985) Marcélia Cartaxo / Charlotte Valandrey (1986) Ana Beatriz Nogueira (1987) Holly Hunter (1988) Isabelle Adjani (1989) Victoria Abril (1991) Maggie Cheung (1992) Michelle Pfeiffer (1993) Crissy Rock (1994) Josephine Siao (1995) Anouk Grinberg (1996) Juliette Binoche (1997) Fernanda Montenegro (1998) Juliane Köhler / Maria Schrader (1999)
2000-2020	Bibiana Beglau / Nadja Uhl (2000) Kerry Fox (2001) Halle Berry (2002) Nicole Kidman / Julianne Moore / Meryl Streep (2003) Catalina Sandino Moreno / Charlize Theron (2004) Julia Jentsch (2005) Sandra Hüller (2006) Nina Hoss (2007) Sally Hawkins (2008) Birgit Minichmayr (2009) Shinobu Terajima (2010) Leila Hatami / Sareh Bayat / Sarina Farhadi / Kimia Hosseini / Shirin Yazdanbakhsh (2011) Rachel Mwanza (2012) Paulina García (2013) Haru Kuroki (2014) Charlotte Rampling (2015) Trine Dyrholm (2016) Kim Min-hee (2017) Ana Brun (2018) Yong Mei (2019) Paula Beer (2020)