Kodeks Tagancewa

Kodeks Tagancewa – kodeks karny wprowadzony w Rosji w 1903, znany pod nazwą nawiązującą do swego twórcy Nikołaja Tagancewa (1843–1923).

Wprowadził zdecydowanie unowocześnione (na tle wcześniej w Rosji obowiązującego) prawo karne, w tym:

• formalną definicję przestępstwa,
• trójpodział czynów zabronionych na zbrodnie, występki i wykroczenia,
• rozróżnienie między winą umyślną, a w jej obrębie – zamiarem bezpośrednim i zamiarem ewentualnym, oraz winę nieumyślną,
• nowoczesne ujęcie usiłowania, podżegania i pomocnictwa,
• środki probacyjne – zawieszenie wykonania kary oraz warunkowe zwolnienie (głównie w ramach uniknięcia kosztów wykonania kary).

Na skutek rewolucji roku 1905 kodeks nie wszedł w życie na terenie całego Imperium Rosyjskiego, wprowadzono jedynie część ogólną. W roku 1915, wskutek pomyłki okupacyjnych władz niemieckich i austro-węgierskich, potwierdziły one jego obowiązywanie na terenie Generalnego Gubernatorstwa Warszawskiego. Natomiast w całości kodeks Tagancewa obowiązywał na ziemiach polskich dawnego zaboru rosyjskiego od roku 1917 na podstawie zarządzeń niemieckich i austro-węgierskich władz okupacyjnych, zaś w II RP na terytorium byłego Królestwa Polskiego i Kresach Wschodnich do 31 sierpnia 1932 (uchylony przez Kodeks Makarewicza).

Bibliografia

• Sójka-Zielińska K., Historia prawa, wyd. 4, Warszawa 1993.

Linki zewnętrzne

• Новое уголовное уложение, Высочайше утвержденное 22 марта 1903 года
• Kodeks karny obowiązujący tymczasowo w Rzeczypospolitej Polskiej na ziemiach b. zaboru rosyjskiego : z dodaniem przepisów przechodnich i ustaw, zmieniających i uzupełniających postanowienia karne kodeksu; odpowiednich przepisów Kodeksu Karnego Niemieckiego i Ustawy Karnej Austrjackiej, obowiązujących w pozostałych dzielnicach Rzplitej oraz Komentarza i orzeczeń Sądu Najwyższego. T. 1, Część ogólna opracował Wacław Makowski, Warszawa 1921
• T. 2, Część II – XIX
• T. 3, Część XX – XXXVII
• Kodeks karny z r. 1903 : (przekład z rosyjskiego) z uwzględnieniem zmian i uzupełnień obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 1 maja 1921 r.