Lumbarda
42°55′22″N 17°10′02″E/42,922778 17,167222 Panorama Lumbardy | |
| Państwo | |
|---|---|
| Żupania | |
| Gmina |
Lumbarda |
| Burmistrz |
Ivan Radovan |
| Wysokość |
0 m n.p.m. |
| Populacja (31.12.2021) • liczba ludności |
|
| Nr kierunkowy |
+385 020 |
| Kod pocztowy |
20 263 |
Położenie na mapie żupanii dubrownicko-neretwiańskiej  | |
Położenie na mapie Chorwacji  | |
| 42°55′22″N 17°10′02″E/42,922778 17,167222
| |
| Strona internetowa | |
Gmina Lumbarda (chorw. Općina Lumbarda) – miejscowość i gmina w Chorwacji, w żupanii dubrownicko-neretwiańskiej. Jest położona na wyspie Korčula, około 6 km od miasta Korčula.
W miasteczku zlokalizowany jest port, umiejscowiony wokół zatoki Prvi Žal. W okolicy znajdują się również naturalne plaże Bili Žal i Vela Pržina.
Na wzgórzu Glavica znajduje się trzynawowy, parafialny kościół Świętego Rocha (sv. Roka) – patrona Lumbardy[2]. W okolicy można także znaleźć kościół św. Krzyża (sv. Križa) z 1774 oraz kilka mniejszych kaplic (św. Bartuli, św. Piotra, Narodzin Najświętszej Marii Panny).
Historia[edytuj | edytuj kod]
W okolicy istniała w III wieku p.n.e. grecka osada rolnicza. Z tego okresu pochodzą wykopaliska ze wzgórza Koludrt – ceramika, monety, groby, a także napis wyryty w kamieniu traktujący o podziale ziemi między Grekami a Ilirami (Psefizma te Gnathia). Jest to najstarszy tego typu pisany dokument na wybrzeżu Adriatyku[3]. Napis znajduje się obecnie w Muzeum Archeologicznym w Zagrzebiu, a jego kopia w muzeum w Korčuli.
W pobliżu Bili Žal znajdował się rzymski majątek ziemski.
W XVI wieku osada stała się miejscem budowy willi dla majętnych Korčulan, niektóre z nich istnieją do dnia dzisiejszego (Nobilo, Milina, Kršinić)[4].
Gospodarka[edytuj | edytuj kod]
Mieszkańcy trudnią się głównie działalnością turystyczną, rybołówstwem i rolnictwem. Dominuje uprawa winogron. Produkuje się tutaj wiele lokalnych win, w tym Maraštinę, Pošip i Grk. W okresie zbierania pomarańczy corocznie organizuje się festyny (Trganja naranče).
Kultura[edytuj | edytuj kod]
Z Lumbardy pochodzi wielu współczesnych rzeźbiarzy i kamieniarzy. Urodzili się tutaj Ivo Lozica (1910–1943), Lujo Lozica (1934), Stipe Nobilo (1945) oraz Frano Kršinić (1897–1981), którego pomnik z brązu, upamiętniający ofiary II wojny światowej, znajduje się w centralnym miejscu miasteczka[4]. Jego dziełem jest również relief Rybacy na budynku hotelu.
W okolicy kościoła św. Rocha znajduje się galeria lokalnego artysty Ivana Jurjevicia Kneza (ur. 1920). W miasteczku działa również towarzystwo kulturalno-artystyczne.
-
Pomnik upamiętniający ofiary II wojny światowej autorstwa Frano Kršinicia -
Widok na port -
Winnice w okolicach Lumbardy -
Panorama okolic Lumbardy, po lewej widać plażę Vela Pržina -
Widok na Lumbardę -
Widok z Lumbardy na półwysep Pelješac -
Stare domy w Lumbardzie -
Uliczka w Lumbardzie
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Croatian Bureau of Statistics: Population estimate by sex, by towns/municipalities, 31 December. 2021-12-31. [dostęp 2022-03-17]. (ang.).
- ↑ Lumbarda (Korčula). Visitdubrovnik.hr. [dostęp 2009-07-20]. (ang.).
- ↑ Dalmacja. Od Splitu do Dubrownika. W: Zuzanna Brusić, Salomea Pamuła: Chorwacja. W kraju lawendy i wina. Wyd. IV. Kraków: Wydawnictwo Bezdroża, 2007, s. 364. ISBN 978-83-60506-37-0.
- ↑ a b Lumbarda. IKorczulainfo.com. [dostęp 2009-07-20]. (pol.).
