Magnoliowce

Magnoliowce
	; Magnolia grandiflora
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	magnoliopodobne
Rząd	magnoliowce
	Nazwa systematyczna
	Magnoliales Juss. ex Bercht. & J. Presl; Přir. Rostlin: 223. Jan-Apr 1820
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku

Magnoliowce (Magnoliales Juss. ex Bercht. & J. Presl) – rząd roślin okrytonasiennych. Należą do nich drzewa i krzewy reprezentujące jedne z wcześniejszych grup rozwojowych roślin kwiatowych (tzw. wczesne dwuliścienne). Rośliny te wyróżniają się wśród okrytonasiennych nagromadzeniem cech relatywnie pierwotnych, zarówno w morfologii, jak i anatomii (w drewnie dominują cewki). Częste są komórki wydzielnicze^[3] i rośliny są aromatyczne^[4]. Podstawowa liczba chromosomów w rzędzie wynosi n=7 (w różnych grupach występuje wielokrotność tej liczby)^[3]. Rząd obejmuje 6 rodzin z 128^[2]–154^[5] rodzajami i 2829^[5]–3140 gatunkami^[2].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój: Zimozielone i zrzucające liście drzewa, krzewy i liany, rzadko krzewinki i półkrzewy^[4].
Liście: Pojedyncze, naprzemianległe^[5]. Zwykle całobrzegie, rzadziej klapowane. Przylistków brak lub są szybko opadające. Użyłkowanie liścia pierzaste, rzadko dłoniaste^[4].
Kwiaty: Zazwyczaj obupłciowe, o elementach budowy ułożonych spiralnie, licznych i występujących w zmiennej liczbie (w młodszych filogenetycznie grupach okrytonasiennych poszczególne okółki kwiatu mają zwykle ściśle określoną liczbę elementów składowych). Poszczególne człony kwiatu osadzone są na zwykle silnie wydłużonej osi kwiatu. Okwiat jest niezróżnicowany na kielich i koronę. Owocolistki w liczbie od kilku do wielu mają brzegi zwinięte i w różnym stopniu zrośnięte (czasem tylko u nasady). Brzegi owocolistków pełnią funkcję znamienia. Liczba pręcików jest różna. Pręciki także mają budowę liściową – są spłaszczone i nie podzielone na nitkę i główkę. Pylniki znajdują się na skraju pręcika lub na szczycie^[3].
Owoce: O różnej budowie, zwykle mięsiste, czasem skórzaste lub drewniejące, pękające lub niepękające. Często owoce zbiorowe powstające ze słupkowia apokarpicznego i złożone z mieszków. Czasem mięsiste lub suche owoce pseudosynkarpiczne^[4]. Nasiona zazwyczaj bez osnówki, ale zawierają dużo bielma^[4].

Systematyka i pochodzenie[edytuj | edytuj kod]

Skamieniałości przedstawicieli rodziny znane są z piętra aptu z wczesnej kredy, a dominują we florach piętra turon z kredy późnej^[4].

Pozycja magnoliowców wśród okrytonasiennych według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)^[2]

←

amborellowce Amborellales

grzybieniowce Nymphaeales

Austrobaileyales

zieleńcowce Chloranthales

	kanellowce Canellales

	pieprzowce Piperales

	wawrzynowce Laurales

	magnoliowce Magnoliales

→

klad jednoliściennych monocots

	rogatkowce Ceratophyllales

→	klad dwuliściennych właściwych eudicots

Podział rzędu według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)^[2]

magnoliowce

muszkatołowcowate Myristicaceae

magnoliowate Magnoliaceae

	degeneriowate Degeneriaceae

	himantandrowate Himantandraceae

	Eupomatiaceae

	flaszowcowate Annonaceae

Podział rzędu na rodziny według systemu Takhtajana (2009)

magnoliowate Magnoliaceae
degeneriowate Degeneriaceae

Pozostałe rodziny włączane tu w systemach APG były klasyfikowane w odrębnych rzędach Himantandrales, Annonales i Myristicales^[6].

Podział rzędu na rodziny według systemu Reveala (1999)

Degeneriaceae I.W. Bailey & A.C. Sm., J. Arnold Arbor. 23: 357, 1942 – degeneriowate
Himantandraceae Diels, Bot. Jahrb. Syst. 55: 126, 1917 – himantandrowate
Magnoliaceae Juss., Gen. Pl.: 280, 1789 – magnoliowate

Podział rzędu na rodziny według systemu Cronquista (1981)

Annonaceae – flaszowcowate
Austrobaileyaceae
Canellaceae – kanellowate
Degeneriaceae – degeneriowate
Eupomatiaceae
Himantandraceae – himantandrowate
Lactoridaceae
Magnoliaceae – magnoliowate
Myristicaceae – muszkatołowcowate
Winteraceae – winterowate

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-02-28] (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-01-24] (ang.).
↑ ^a ^b ^c Wielka Encyklopedia Przyrody. Rośliny kwiatowe. T. 1. Warszawa: Muza SA, 1998, s. 28. ISBN 83-7079-778-4.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Johansson, J. T: The Phylogeny of Angiosperms. 2013 (and onwards). [dostęp 2020-10-09].
↑ ^a ^b ^c ColeC. T.CH. ColeC. i inni, Filogeneza roślin okrytozalążkowych – Systematyka Roślin Kwiatowych, Polskie tłumaczenie/Polish version of (2018) Angiosperm Phylogeny Poster – Flowering Plant Systematics [online], 2018 .
↑ Armen Takhtajan: Flowering Plants. Springer, 2009, s. 34–35. ISBN 978-1-4020-9608-2.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-02-28] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-01-24] (ang.).

[encyk-3] Wielka Encyklopedia Przyrody. Rośliny kwiatowe. T. 1. Warszawa: Muza SA, 1998, s. 28. ISBN 83-7079-778-4.

[johansson-4] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Johansson, J. T: The Phylogeny of Angiosperms. 2013 (and onwards). [dostęp 2020-10-09].

[baranow-5] ColeC. T.CH. ColeC. i inni, Filogeneza roślin okrytozalążkowych – Systematyka Roślin Kwiatowych, Polskie tłumaczenie/Polish version of (2018) Angiosperm Phylogeny Poster – Flowering Plant Systematics [online], 2018 .

[armen-6] Armen Takhtajan: Flowering Plants. Springer, 2009, s. 34–35. ISBN 978-1-4020-9608-2.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]