Plemiona celtyckie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Plemiona celtyckie – grupy ludności celtyckiej zamieszkujące w starożytności obszar Europy i Azji Mniejszej.

Europa zachodnia[edytuj | edytuj kod]

Rozmieszczenie plemion galijskich w Galii Cisalpińskiej w IV-III w. p.n.e.

Galia Przedalpejska (Gallia Cisalpina)[edytuj | edytuj kod]

Plemiona zamieszkujące zachodnią Europę kontynentalną w I wieku p.n.e.[1] (Galowie):

Galia Narbońska (Gallia Narbonensis)[edytuj | edytuj kod]

Terytoria położone na zachód od Rodanu:

  • Wolkowie (Volcae) podzieleni na: Wolków Arekomików (Volcae Arecomici) zamieszkujących okolice Nemausus (dzisiejsze Nîmes) oraz Wolków Tektosagów (Volcae Tectosages) w okolicach Tolosy (dzisiejsza Tuluza)
  • Helwiowie (Helvi)
  • Arwernowie (Arverni - "rolnicy, oracze")

Środkowy brzeg Rodanu:

  • Trykastynowie (Tricastini)

Lewy brzeg Rodanu:

  • Salluwiowie (Salluvi) – wymieszani z Ligurami, dlatego często określani jako Celto–Ligurowie
  • Wokoncjowie (Vocontii)
  • Allobrogowie (Allobroges – "z innego kraju")
Orientacyjne rozmieszczenie plemion galijskich, 58 r. p.n.e.

Akwitania (Gallia Aquitania)[edytuj | edytuj kod]

  • Tarbellowie (Tarbelli – "ludzie byka")
  • Auskowie (Ausci)
  • Eluzatowie (Elusates)
  • Bigerrionowie (Bigerriones)
  • Bojowie (Boii)

Galia "celtycka", zwana Celtyką[edytuj | edytuj kod]

  • Wellawowie (Vellavi – "najlepsi")
  • Gabalowie (Gabali)
  • Gesatowie (Gaesatae)
  • Rutenowie (Ruteni)
  • Kwariaci (Quariates)
  • Kadurkowie (Cadurci – "bojownicy")
  • Eduowie (Aedui – "gwałtowni")
  • Segusjawowie (Segusiavi – "potężni")
  • Ambarrowie (Ambarri)
  • Insubrowie (Insubres)
  • Lingonowie (Lingones)
  • Mandubiowie (Mandubii – "ludzie z Doubs")
  • Aleurkowie Brannowikowie (Aleurci Brannovices)
  • Sekwanowie (Sequani – "ludzie Sekwany")
  • Helwetowie (Helvetii – "leśni")
  • Leukowie (Leuci – "lśniący")
  • Trykassowie (Tricasses, cass – "wyróżniający się, miły; szybki")
  • Meldowie (Meldi – "łagodni, spokojni")
  • Senonowie (Senones – "dawni")
  • Paryzjowie (Parisii – "działający")
  • Karnutowie (Carnutes)
  • Biturygowie Kubowie (Bituriges Cubi, Bituriges – "królowie świata")
  • Turonowie (Turoni)
  • Piktonowie (Pictones, Pictavi)
  • Lemowikowie (Lemovices)
  • Petrokoriowie (Petrocorii – "cztery kohorty")
  • Wasatowie (Vasates)
  • Biturygowie Wiwiskowie (Bituriges Vivisci)
  • Nitiobrygowie (Nitiobriges – "mocni w boju")
  • Lexowiowie (Lexovii)
  • Saluwiowie (Salluvii)
  • Sejowie (Seii)
  • Widukassowie (Viducasses)
  • Essuwiowie (Essuvii)
  • Brannowikowie (Brannovices)
  • Aulerkowie Eburowikowie (Aulerci Eburovices)
  • Aulerkowie Cenomanowie (Aulerci Cenomani)
  • Aulerkowie Diablintowie (Aulerci Diablintes)

Armoryka (Armorica lub Aremorica)[edytuj | edytuj kod]

  • Bajokassowie (Baiocassi)
  • Unellowie (Unelli)
  • Abrykatuowie (Abricatui)
  • Andowie/Andekawowie (Andes, Andecavii)
  • Koriosolici (Coriosolites, Coriosolitae)
  • Namnetowie (Namnetes – "ludzie doliny")
  • Redonowie (Redones – "biegnący")
  • Osysymowie (Osismi – "bardzo wysocy")
  • Wenetowie (Veneti)

Belgia (Gallia Belgica)[edytuj | edytuj kod]

  • Weliokassowie (Veliocasses – "skromni i znakomici")
  • Kaletowie (Caleti)
  • Bellowakowie (Bellovaci – "wojownicy")
  • Sylwanektowie (Silvanectes – "leśni")
  • Ambianowie (Ambiani – "mieszkający po dwóch stronach rzeki")
  • Wiromanduowie (Viromandui – "posługujący się końmi pociągowymi")
  • Atuatukowie (Atuatuci)
  • Menapiowie (Menapii)
  • Nerwiowie (Nervii – "ludzie mocni")
  • Morynowie (Morinii – "morscy")
  • Atrebatowie (Atrebates)
  • Suessjonowie (Suessiones – "dobrze osiedleni")
  • Remowie (Remi – "pierwotni")
  • Katuwellaunowie (Catuvellauni – "najlepsi w boju")
  • Mediomarykowie (Mediomatrici – "ci, co są pośrodku obydwu Matra", czyli rzek Marny i Modery nazywanych Matrona i Matra)
Orientacyjne rozmieszczenie plemion na Półwyspie Iberyjskim ok. 200 r. p.n.e.
  • Trewerowie (Treveri – "mieszkańcy")
  • Trybokowie (Triboci)
  • Nemetowie (Nemetes – "uświęceni"),
  • Eburonowie (Eburones, celt. eburo -"cis")

Półwysep Iberyjski[edytuj | edytuj kod]

Wyspy Brytyjskie[edytuj | edytuj kod]

Orientacyjne rozmieszczenie plemion na Wyspach Brytyjskich ok. 100 r. p.n.e.

Plemiona zamieszkujące Wyspy Brytyjskie (I wiek n.e)[2]:

na północ od Wału Hadriana[edytuj | edytuj kod]

  • Selgowie (Selgovae)
  • Otadynowie/Wotadynowie (Otadini, Votadini)
  • Nowantowie (Novantae)
  • Damnonie (Damnonii)

na północ od Wału Antonina[edytuj | edytuj kod]

  • Kaledończycy (Caledonii)
  • Kornawiowie (Cornavii)
  • Werturionowie (Verturiones)

plemiona piktyjskie i małe królestwa celtyckie[edytuj | edytuj kod]

  • Cumbria – Brytonowie
  • Brytonowie ze Strathclyde
  • Goddodin
  • Lothian
  • Cinél Comgaill lub Gabrain
  • Fortrenn
  • Fib
  • Circenn
  • Athfótla
  • Cinél Loairn
  • Cinél Baetain
  • Scetis
  • Cait

Europa środkowa i wschodnia[edytuj | edytuj kod]

Galacja w czasach rzymskich

Azja Mniejsza[edytuj | edytuj kod]

Plemiona galackie:

  • Tektosagowie (Tectosages)
  • Tolistobogowie (Tolistobogii)
  • Trokmowie (Trocmi)

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Celtowie

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Jean Markale: Wercyngetoryks, dz. cyt., s. 25 i nn.
  2. Myles Dillon, Nora K. Chadwick: Ze świata Celtów, dz. cyt., s. 30-33.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]