Pływacz (roślina)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Pływacz
Ilustracja
Pływacz zwyczajny
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

jasnotowce

Rodzina

pływaczowate

Rodzaj

pływacz

Nazwa systematyczna
Utricularia L.
Sp. Pl. 18. 1753
Typ nomenklatoryczny

Utricularia vulgaris L.[3]

Zasięg
Mapa zasięgu
Pływacz zwyczajny – kwiaty
Pływacz zwyczajny – liście pułapkowe

Pływacz (Utricularia L.) – rodzaj owadożernych roślin z rodziny pływaczowatych. Liczy ok. 270 gatunków[4]. Rodzaj ma zasięg kosmopolityczny, w Polsce reprezentowany jest przez 6 gatunków. Rośliny zasiedlają różne siedliska – głównie wodne i mokradłowe, ale liczne też są roślinami lądowymi i epifitycznymi. Wyróżniają się brakiem korzeni i pędem pływającym, pełzającym po podłożu[5] lub wspinającym się[6]. Chwytają i trawią drobne zwierzęta za pomocą pęcherzyków wytwarzanych na liściach[5].

Rozmieszczenie geograficzne[edytuj | edytuj kod]

Przedstawiciele rodzaju występują wszędzie na lądach poza obszarami polarnymi i rozległych pustyń[5]. Najwięcej przedstawicieli rośnie w strefie międzyzwrotnikowej. Do centrów największego zróżnicowania należą: tropikalna część Ameryki Południowej z ok. 60 gatunkami, zachodnia Australia z 55 gatunkami, Indie z 33 gatunkami[6].

Gatunki Flory Polski[7]

Na liście gatunków objętych ochroną ścisłą wymieniony jest również[8]:

Systematyka i taksonomia[edytuj | edytuj kod]

Utricularia alpina
Utricularia arcuata
Utricularia reticulata
Synonimy[12]

Akentra Benj., Aranella Barnhart, Askofake Raf., Avesicaria (Kamieński) Barnhart, Biovularia Kamieński, Bucranion Raf., Calpidisca Barnhart, Cosmiza Raf., Diurospermum Edgew., Enetophyton Nieuwl., Enskide Raf., Hamulia Raf., Lecticula Barnhart, Lentibularia Ség., Lepiactis Raf., Megozipa Raf., Meionula Raf., Meloneura Raf., Nelipus Raf., Orchyllium Barnhart, Pelidnia Barnhart, Personula Raf., Plectoma Raf., Pleiochasia (Kamieński) Barnhart, Plesisa Raf., Polypompholyx Lehm., Saccolaria Kuhlm., Sacculina Bosser, Setiscapella Barnhart, Stomoisia Raf., Tetralobus A. DC., Trilobulina Raf., Trixapias Raf., Vesiculina Raf., Xananthes Raf.

Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)

Rodzaj z rodziny pływaczowatych (Lentibulariaceae), która jest jednym z kladów w obrębie rzędu jasnotowców (Lamiales) z grupy astrowych spośród roślin okrytonasiennych[2].

Wykaz gatunków[4][5]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-24] (ang.).
  3. Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-04-25].
  4. a b Utricularia L., [w:] Plants of the World online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2023-04-29].
  5. a b c d Zbigniew Podbielkowski, Rośliny mięsożerne - zwane też owadożernymi, Barbara Sudnik-Wójcikowska (red.), Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2003, s. 117-124, ISBN 83-7073-337-9, OCLC 749195329.
  6. a b David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 956, DOI10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
  7. a b Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 198, ISBN 978-83-62975-45-7.
  8. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin Dz.U. z 2014 r. poz. 1409
  9. a b Bartosz Jan Płachno, Lubomír Adamec. Differentiation of Utricularia ochroleuca and U. stygia populations in Třeboň Basin, Czech Republic, on the basis of quadrifids glands.. „Carnivorous Plant Newsletter”. 36, s. 87-95, September 2007. [dostęp 2015-08-30]. 
  10. PRZEMYSŁAW Żelazko, Michał Śliwiński, Anna Jakubska-Busse, Występowanie pływaczy (Utricularia sp., Lentibulariaceae) i zbiorowiska roślinne z ich udziałem w województwie dolnośląskim, „Acta Botanica Silesiaca”, 11, 2015, s. 55-72 [dostęp 2023-04-29].
  11. Lista roślin objętych ochrona zgodnie z rozporządzeniem MŚ.. z dnia 9 października 2014 w sprawie ochrony gatunkowej roślin, występujących w zasięgu terytorialnym RDLP w Krakowie, RDLP w Krakowie [dostęp 2023-04-29].
  12. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2011-01-17].