Stanisław Leopold Kronenberg

Stanisław Leopold Kronenberg

Data i miejsce urodzenia	12 grudnia 1846 Warszawa
Data śmierci	4 kwietnia 1894
Miejsce spoczynku	cmentarz ewangelicko-reformowany w Warszawie
Zawód, zajęcie	przemysłowiec, finansista
Alma Mater	Uniwersytet w Heidelbergu
Rodzice	Leopold Stanisław Kronenberg

Kaplica rodzinna Kronenbergów na cmentarzu ewangelicko-reformowanym przy ul. Żytniej w Warszawie, miejsce pochówku między innymi Leopolda Stanisława Kronenberga i Stanisława Leopolda Kronenberga

Stanisław Leopold Kronenberg (ur. 12 grudnia 1846 w Warszawie, zm. 4 kwietnia 1894) – polski przemysłowiec i finansista żydowskiego pochodzenia.

Życiorys

Urodził się jako najstarszy syn bankiera Leopolda Stanisława Kronenberga (1812-1878) i Ernestyny Rozalii Leo (1827-1893, córki Leopolda Augusta Leo). Stanisław Leopold Kronenberg miał pięcioro rodzeństwa: Władysława Edwarda, Leopolda Juliana, Teklę Julię, Marię Różę i Różę Marię Karolinę. Rodzina była wyznania ewangelicko-reformowanego.

Ukończył Szkołę Główną w Warszawie, a stopień doktora prawa uzyskał na Uniwersytecie w Heidelbergu.

Brał udział w obronie Paryża podczas wojny francusko-pruskiej w 1870 roku, za co został Kawalerem Orderu Legii Honorowej.

W październiku 1876 r. w Sankt-Petersburgu toczył się proces Kronenberga w sprawie znęcania się nad ośmioletnią córką Marią (była 15 minut chłostana rózgami przez ojca za kradzież suszonych śliwek), którym interesowała się tamtejsza opinia publiczna, m.in. pisarze Fiodor Dostojewski i Michaił Sałtykow-Szczedrin. Kronenberga bronił adwokat Włodzimierz Spasowicz, który doprowadził do uniewinnienia klienta (bronił go bezpłatnie). Gazety i opinia społeczna uznała uniewinnienie za niesłuszne i posłużyło ono za pretekst do krytyki stanu moralnego adwokatury rosyjskiej.

Po śmierci ojca w 1878 odziedziczył fortunę i przejął jego stanowiska. Do 1887 kierował wszystkimi przedsiębiorstwami i interesami rodziny Kronenbergów. W marcu 1879 roku za namową Aleksandra Kraushara zaopiekował się wydawnictwem Biblioteka Umiejętności Prawnych, które finansował aż do roku 1887. Był prezesem Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej oraz Kolei Warszawsko-Terespolskiej. Działał też w przemyśle cukrowniczym. Był prezesem zarządu Banku Handlowego. W latach 1879–1882 był członkiem komitetu giełdy warszawskiej. Był właścicielem dóbr Wieniec, Wolica i Gustorzyn.

W 1887 roku interesami rodziny Kronenbergów zaczął zarządzać jego brat Leopold Julian, który objął po nim naczelne stanowiska w licznych instytucjach gospodarczych w Królestwie Polskim.

Był żonaty z Elżbietą Półtoracką, z którą miał jedną przedślubną prawnie uznaną córkę Marię Annę, której mężem był Marie Jehan Philibert Marc Bourrée hrabia de Corberon.

Został pochowany w kaplicy rodzinnej na cmentarzu ewangelicko-reformowanym w Warszawie (kwatera E-2-3).

Bibliografia

• Kazimierz Reychman: Szkice genealogiczne, Serja I. Warszawa: Hoesick F., 1936, s. 111–115.

Linki zewnętrzne

• K.Bem, Reformowani Konwertyci, Jednota 7-8/2007
• Biografia
• Żydzi w zaborze rosyjskim – w tym Kronenbergowie