Tętnica jądrowa
Tętnica jądrowa (łac. arteria testicularis) – tętnica występująca wyłącznie u mężczyzn, u kobiet jej odpowiednikiem jest tętnica jajnikowa. Oba te naczynia dawniej określano jako tętnice nasienne wewnętrzne (łac. arteriae spermaticae internae).
Rozpoczyna się jako słaba gałąź na bocznym obwodzie aorty na poziomie kręgu L2 (rzadziej L3), często odchodzi od tętnicy nerkowej, rzadziej od tętnicy nadnerczowej środkowej lub tętnicy biodrowej wewnętrznej. Mogą też odchodzić wspólnym pniem. Stosunkowo często występują tętnice nadliczbowe (w początkowych fazach rozwoju gonady są zaopatrywane przez 2 do 5 par tętnic). Następnie biegnie skośnie w dół i bocznie w przestrzeni zaotrzewnowej po mięśniu lędźwiowym większym. Prawa znajduje się najczęściej między leżącą ku tyłowi (rzadko ku przodowi) od niej żyłą główną dolną, a leżącą ku przodowi częścią dolną dwunastnicy, zaś lewa za górną częścią esicy. Następnie obie krzyżują moczowód biegnąc do przodu od niego i przechodząc z jego strony przyśrodkowej na boczną. Biegnie również do przodu od nerwu płciowo-udowego, a następnie do przodu od tętnicy biodrowej zewnętrznej. Dalej dochodzi do pierścienia pachwinowego głębokiego, gdzie wchodzi w skład powrózka nasiennego, w którym oplata ją żylny splot wiciowaty – działa to na zasadzie wymiennika ciepła, co zapewnia utrzymanie odpowiedniej temperatury jąder, która dzięki temu jest optymalna dla procesu spermatogenezy. Wraz z powrózkiem nasiennym tętnica zstępuje do moszny.
Gałęzie:
- boczne:
- do łuku tętniczego okołonerkowego
- gałęzie moczowodowe (łac. rami ureterici)
- do pobliskiej tkanki łącznej i węzłów chłonnych
- końcowe – powstają w pobliżu górnego bieguna jądra. Większość z nich wnika przez błonę białawą i zaopatruje jądro, a kilka z nich zaopatruje najądrze (zespalają się z gałązkami tętnicy nasieniowodu).
Gałęzie tętnicy jądrowej zespalają się z gałązkami:
- tętnicy nasieniowodu
- tętnicy mięśnia dźwigacza jądra
- tętnic tworzących łuk tętniczy okołonerkowy.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Adam Bochenek, Michał Reicher: Anatomia człowieka T. III. Warszawa: PZWL, 1974, s. 297-298.
