Wybrzeże Księżniczki Astrid
70°45′S 12°30′W/-70,750000 -12,500000 Wybrzeża Księżniczki Astrid i Księżniczki Ragnhildy – zdjęcie satelitarne (2010) | |
| Terytorium | |
|---|---|
| Miejscowości |
brak |
| Wydarzenia historyczne | |
| Rodzaj obiektu |
Wybrzeże |
Położenie na mapie Antarktyki  | |
| 70°45′S 12°30′W/-70,750000 -12,500000
| |
.jpg)
Wybrzeże Księżniczki Astrid (ang. Princess Astrid Coast; norw. Prinsesse Astrid Kyst)[1] – część wybrzeża Ziemi Królowej Maud w Antarktydzie Wschodniej, między Wybrzeżem Księżniczki Marty na zachodzie a Wybrzeżem Księżniczki Ragnhildy na wschodzie.
Na wybrzeżu znajdują się stacje badawcze – rosyjska Nowołazariewskaja oraz indyjskie Maitri i Dakshin Gangotri.
Nazwa[edytuj | edytuj kod]
Obszar został nazwany na cześć księżniczki norweskiej – Astrid (ur. 1932)[2].
Geografia[edytuj | edytuj kod]
Część wybrzeża Ziemi Królowej Maud w Antarktydzie Wschodniej[3]. Rozciąga się pomiędzy Wybrzeżem Księżniczki Marty na zachodzie (granicę stanowi południk 5°E) a Wybrzeżem Księżniczki Ragnhildy na wschodzie (granica wzdłuż 20°E)[3]. Wzdłuż całego wybrzeża rozciągają się lodowce szelfowe[3].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Wybrzeże po raz pierwszy dostrzegł 18 lutego 1820 roku rosyjski badacz Fabian Bellingshausen (1778–1852)[3]. Jednak formalne jego odkrycie nastąpiło w marcu 1931 roku, kiedy kapitan H. Halvorsen dostrzegł je ze statku „Sevilla” i nazwał na cześć księżniczki Astrid[3].
W 1939 roku niemiecka ekspedycja antarktyczna (niem. Deutsche Antarktische Expedition) prowadzona przez Alfreda Ritschera (1879–1963) wykonała zdjęcia lotnicze obszaru między 5°W a 15°E do około 75°S[4]. Wyprawa rozrzuciła z samolotu w regularnych odstępach swastyki, a nazistowskie Niemcy wysunęły roszczenia terytorialne do tak oznakowanego obszaru nazwanego Neuschwabenland[3]. Obszar ten jednak wcześniej w styczniu 1939 roku proklamowała dla siebie Norwegia[3].
W 1959 roku na Wybrzeżu Księżniczki Astrid w pobliżu Lazarev Ice Shelf stację badawczą wzniósł Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich, która funkcjonowała do 1961 roku a później została zastąpiona przez stację Nowołazariewskaja[3]. Stacja radziecka przeszła w ręce Rosji, której główną stacją jest Nowołazariewskaja[4]. Ponadto na wybrzeżu własne stacje prowadzą Indie – Maitri i Dakshin Gangotri[3].
W latach 1993–1994 norweski przedsiębiorca Ivar Tollefsen (ur. 1961) poprowadził w region Orvin Mountains, Wohlthat Mountains i Gór Mühliga-Hofmanna na Wybrzeżu Księżniczki Astrid ekspedycję wspinaczkową, podczas której dokonano pierwszych wejść na kilka szczytów[3].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ KSNG 2006 ↓, s. 27.
- ↑ United States Gazetteer ↓.
- ↑ a b c d e f g h i j Mills 2003 ↓, s. 534.
- ↑ a b Store norske leksikon ↓.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Antarktyka. „Nazewnictwo geograficzne Świata”. 8, 2006. Główny Urząd Geodezji i Kartografii. Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej (KSNG). [dostęp 2022-01-31].
- Gjelsvik, Tore; Njåstad, Birgit: Dronning Maud Land. W: Store norske leksikon. (norw.).
- Mills, William James: Exploring Polar Frontiers. ABC-CLIO, 2003. ISBN 978-1-57607-422-0. [dostęp 2022-01-31]. (ang.).
- United States Gazetteer: Princess Astrid Coast. [dostęp 2022-01-31]. (ang.).