Błonie: Różnice pomiędzy wersjami

{{{nazwa}}}
{{{nazwa oryginalna}}}
	[[Plik:{{{zdjęcie}}}\|240x240px\|alt=Ilustracja\|{{{opis zdjęcia}}}]]; {{{opis zdjęcia}}}
	[[Plik:{{{flaga}}}\| 100x130px\| alt=Flaga]]
[[Herb {{{dopełniacz nazwy}}}\|Herb]]	[[Flaga {{{dopełniacz nazwy}}}\|Flaga]]
Państwo	{{{państwo}}}
Zarządzający	Burmistrz
Powierzchnia	9,12 km²
Populacja (2009); • liczba ludności; • gęstość	; {{{liczba ludności}}}; {{{gęstość zaludnienia}}} os./km²
Nr kierunkowy	{{{numer kierunkowy}}}
Kod pocztowy	{{{kod pocztowy}}}
Tablice rejestracyjne	{{{tablice rejestracyjne}}}
	Położenie na mapie brak Brak mapy: {{państwo dane {{{państwo}}} \| mapa/core \| wariant = {{{państwo}}} }} Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
	Położenie na mapie świata Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
	Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}\|type:landmark}
	[[commons:{{{commons}}}\|Multimedia w Wikimedia Commons]]
	Informacje w Wikipodróżach
	Strona internetowa

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

[wersja nieprzejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 11:04, 10 gru 2010

Szablon:Źródła

Błonie (jid. בלוינא Bloina^[1]) – miasto w woj. mazowieckim, w powiecie warszawskim zachodnim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Błonie, położone na Równinie Łowicko-Błońskiej, 18 km na zachód od granic Warszawy, nad rzeką Rokitnicą.

Według danych GUS w 2009 miasto Błonie liczy 12 392 mieszkańców^[2], a cała gmina Błonie 20 172^[3].

Demografia

Historia

Osobny artykuł: Historia Błonia.

Miejscowość wzmiankowana już w XI w., lecz znaleziono tu też ślady osadnictwa z VIII wieku. Najstarszym obiektem związanym z Błoniem jest grodzisko Łysa Góra (Rokitno) nad rzeką Utratą, gdzie znajdował się dwór książąt mazowieckich. W Błoniu istniało także grodzisko Osiek. Potwierdzone istnienie w XI-XII w. Dziś trudno widoczne – zniszczone w dużym stopniu przez niwelację w końcu XVI w. lub później. Odkryte zostało w 1968^[4]. W 1257 Konrad II, książę mazowiecki i czerski ufundował, istniejący do dziś, kościół pod wezwaniem Świętej Trójcy^[5].

2 maja 1338 miasto otrzymało prawa magdeburskie, w 1380 książę mazowiecki Janusz I Starszy wydał przywilej lokacyjny na prawie chełmińskim. Od XV wieku do 1867 siedziba powiatu błońskiego zarządzanego przez magnata Radosława Nalepę. W XVI wieku ośrodek piwowarstwa i szewstwa. Miasto zostało zniszczone podczas wojen szwedzkich. W latach 1807–1815 Błonie należało do Księstwa Warszawskiego, następnie zaś do Królestwa Polskiego. W 1906 w Błoniu wybuchła wojna religijna. Mariawici dążyli do tego, aby kościół św. Trójcy stał się ich siedzibą. Podczas okupacji niemieckiej w czasie II wojny światowej istniało getto żydowskie, w którym przebywało około 3 tys. Żydów.

Edukacja

W skład placówek oświatowych wchodzą:

6 przedszkoli
3 szkoły podstawowe
3 gimnazja
Liceum Ogólnokształcące
Zespół Szkół Ogrodniczych i Spożywczych
Zespół Szkół Nr 1, w którego skład wchodzą: zasadnicza szkoła zawodowa, Technikum Mechaniczno-Elektroniczne, Liceum Ogólnokształcące, Liceum profilowane i Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych

Zabytki

Kościół wczesnogotycki z 1257 roku, p.w. Św. Trójcy, przebudowany w czasach baroku, dzwonnica z XVIII w.(nr rej.: 1002/129 z 9.06.1958)
Ratusz klasycystyczny z 1842 proj. Henryka Marconiego, architekta pochodzenia włoskiego, jednego z najlepszych polskich architektów pierwszej połowy XIX wieku
remiza straży pożarnej z 1905
cmentarz żydowski z XIX wieku
cmentarz parafialny założony w 1760 r. przy ul. Towarowej (nr rej.: 1335 z 8.12.1989)
Dworek Poniatówka z przełomu XVIII i XIX wieku. Letnia rezydencja księcia Józefa Poniatowskiego.
Grodzisko - w miejscu dawnego kasztelańskiego grodu. Podczas prac archeologicznych odnaleziono na nim relikty ceglanego budynku ze śladami charakterystycznej dla 2. ćwierci XIII w. obróbki nacięciami ukośnymi lub w jodełkę. Fundatorem mógł być książę Konrad Mazowiecki lub jego syn Siemowit I ^[6]^[7]
Dom z ogrodem z poł. XIX w., ul. Okrzei 3, (nr rej.: 1261-A z 6.05.1985)

Gospodarka i handel

Błonie jest stolicą polskiej logistyki. W Specjalnej Strefie Przemysłowej Pass swoje hale magazynowe mają tacy światowi potentaci usług logistycznych, jak ProLogis, Panattoni, FM Logistic, czy Metropol Group o łącznej powierzchni 500 tys. m². Jest to 20% całej powierzchni magazynowej w Polsce. W budowie jest kolejne 150 tys. m².

W Błoniu swoje siedziby mają takie firmy jak Polbita Sp z o.o., właściciel marki Drogerie Natura, PEKAES S.A, Bantex, czy ZPOW Dawtona.

W mieście znajdują się supermarkety Tesco, MarcPol, Biedronka, Intermarché, restauracja McDonald's, a także galeria handlowo-usługowa "Błonie" o pow. 2000 m².

Przemysł

W mieście znajdują się dawne zakłady Mera-Błonie. Na miejscu Mery Błonie w latach 1912–1952 istniała Fabryka Zapałek. Jej pierwszym właścicielem był Czesław Tabor. W czasie międzywojennym fabryka była jedną z pięciu wielkich fabryk podobnej produkcji. Zatrudniała 300 osób, a ze względu na groźbę pożaru istniała fabryczna straż pożarna składająca się z około 30 strażaków. Zakład otaczał swoich pracowników, jak i ich rodziny opieką socjalną. Powstał żłobek przyzakładowy, zapewniający dzieciom opiekę lekarską i pielęgniarską, na Utracie urządzono przystań kajakową wyposażoną w kajaki i odpowiedni sprzęt. Fabryka prowadziła na koszt własny wycieczki krajoznawcze po Polsce oraz była aktywna w życiu miasta biorąc udział w obchodach i uroczystościach.

Fabrykę zlikwidowano w 1952 r. i utworzono na jej miejscu Zakłady Mechaniki Precyzyjnej z produkcją przeznaczoną dla wojska. Na początku 1959 roku produkcję zlikwidowano, a od 4 kwietnia 1959 r. zakłady rozpoczęły produkcję zegarków naręcznych na licencji radzieckiej. Zegarki te były znane w całej Polsce, istniało nawet promocyjne hasło: "Sprzedaj pług, sprzedaj konie, kup zegarek marki Błonie". W 1970 r. Zakłady Mechaniki Precyzyjnej przekształcono w Zakłady Mechaniki Precyzyjnej "Mera-Błonie", lokując tu produkcję urządzeń peryferyjnych do maszyn cyfrowych.

Obecnie w halach po byłej fabryce "Mera – Błonie" swoją linię produkcyjną ma firma MBS Computergraphik Sp. z o.o. Firma ta produkuje parkometry, selektory monet i tzw. "biletomaty" na skalę ogólnopolską. Urządzenia obsługują strefy parkingowe oraz prowadzą dystrybucję biletów i kart miejskich w całej Warszawie, a także m.in. w Chorzowie, Ciechanowie, Gdańsku, Wałbrzychu czy Zielonej Górze. W stolicy jest ich 1280, w kolorze niebieskim i brązowym.

Na terenie byłych zakładów "Mery" swoją fabrykę ma również Delphi Poland S.A. W błońskim zakładzie produkuje się pochłaniacze par paliw, filtry powietrza, zawory recyrkulacji gazów spalinowych, zawory regulacyjne podciśnienia powietrza w kolektorze dolotowym, moduły zasilania paliwem (zintegrowane ze zbiornikiem paliwa) oraz konwertery katalityczne/katalizatory. Części te dostarczane są do m.in. BMW, Fiata, Forda, Opla, Peugeota, Citroena, Rovera, Saaba i Volvo.

W Błoniu na 8-hektarowej działce, do końca 2010 r., kosztem 15 mln euro, swoją pierwszą fabrykę w Polsce i 15. na świecie zbuduje spółka Soprema – producent systemów hydroizolacyjnych dla budownictwa i inżynierii lądowej^[8].

Transport

W mieście krzyżują się drogi krajowe i wojewódzkie:

2 kierunek Terespol-Warszawa-Błonie-Poznań-Słubice
579 kierunek Nowy Dwór Mazowiecki-Błonie-Grodzisk Mazowiecki

Przez miasto przebiega linia kolejowa Warszawa – Kutno – Poznań.

Sport i rekreacja

W mieście znajdują się cztery kluby sportowe:

Błonianka Błonie (piłkarski + sekcja ciężarowców)
LKS Olymp (prowadzący sekcje: tenis, warcaby, boks)
UKS BETA (siatkarski)
KS Passovia Pass(piłkarski)

Przy Alei C. K. Norwida, w Parku Bajka znajduje się skatepark, z którego korzysta kilkuset deskorolkowców i miłośników rolek, czy BMX.

W okresie międzywojennym w Błoniu działały trzy kluby piłkarskie: KS Błonianka Błonie, KS TUR Błonie, Makabi Osiek^[9].

Parafie

W mieście znajdują się trzy parafie:

Parafia Świętej Trójcy w Błoniu
Parafia Narodzenia Pańskiego w Błoniu
Parafia Trójcy Przenajświętszej w Błoniu (kościół starokatolickich mariawitów)

Ciekawostki

W kamienicy, na rogu ulicy Warszawskiej i 3 Maja, w 1945 roku znajdował się powstańczy szpital.
Przed wybuchem powstania warszawskiego w mieście produkowano orzełki na czapki i mundury powstańców.
Radziecki obóz przejściowy, do którego trafił Wilm Hosenfeld, niemiecki oficer, który uratował Władysława Szpilmana, o którym mowa w filmie "Pianista" (reż. Roman Polański), znajdował się w Błoniu.
Błonie było planem filmu "Książątko" w reżyserii Konrada Toma z 1937 roku.
Ulice Błonia stały się również planem filmowym polsko-brytyjskiej koprodukcji „Ceremonia pogrzebowa” (1984), reż. Jacek Bromski.
Nakręcono również film "Zmowa" (1988), reż. Janusz Petelski.
W mieście nakręcono kilka scen do filmu "Świadek koronny".
W 2006 roku Niemiecka telewizja ZDF, nagrała w Błoniu film dokumentalny o ofiarach II wojny światowej.
KS Błonianka Błonie w latach powojennych posiadała jeden z najlepszych stadionów piłkarskich na Mazowszu i jedną z najlepszych muraw w Polsce.
Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin (IHAR) w Radzikowie (gmina Błonie) wyhodował i opatentował pszenżyto.
Dworzec kolejowy w Błoniu jak na niewielką stację posiada ogromny budynek z nie mniejszą poczekalnią i rozległą antresolą.
Przez Błonie przebiegała trasa 67 Tour de Pologne, w ramach którego przed Ratuszem rozegrana została Lotna Premia.

Ludzie związani z Błoniem

Maciej z Błonia
Mikołaj z Błonia
Józef Poniatowski
Jan Łubniewski
Gabriel Janowski^[10]
Piotr Adamczyk
Andreas Hoffman
Ignacy Mościcki (honorowy obywatel miasta)
Andrzej Bławdzin

↑ Macewa na błońskim cmentarzu wyznania mojżeszowego
↑ Lucyna Nowak, Joanna Stańczyk, Agnieszka Znajewska: Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 31 XII 2009 r.). Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2009-11. ISSN 1734-6118. (pol.).
↑ Lucyna Nowak, Joanna Stańczyk, Agnieszka Znajewska. Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 31 XII 2008 r.). , 2009. GUS, Departament Badań Statystycznych. Główny Urząd Statystyczny. ISSN 1734-6118. (pol.).
↑ Mapa gminy Błonie, przewodnik turystyczny po zabytkach, Agencja REGRAF
↑ Oficjalny serwis internetowy Miasta i Gminy Błonie
↑ Kiersnowska "Kwartalnik Historii Kultury Materialnej" tom XIX rok 1971, nr 3, s. 447-462
↑ - Galicka, Sygietyńska rozdziale "Sztuka romańska [na Mazowszu](X-XIII w.)" w: "Dzieje Mazowsza do 1526 roku", red. A.Gieysztor, H. Samsonowicz, Warszawa 1994, s. 167.
↑ W skrócie – Budownictwo. „Rzeczpospolita”, s. B4, 2009-12-09. (pol.).
↑ Błonie na dawnej fotografii, Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Błońskiej, Błonie 2003
↑ Gabriel Janowski - Eurowybory 2009 w Onet.pl

Zobacz też

Linki zewnętrzne

Błonie, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 249 .
Cmentarz żydowski. [dostęp 31 października 2009].
Muzeum internetowe Błonia. [dostęp 31 października 2009].
Oficjalna strona internetowa Błonia. [dostęp 31 października 2009].

Szablon:Linki do map Polski Szablon:Gminy powiatu warszawskiego zachodniego

[1] Macewa na błońskim cmentarzu wyznania mojżeszowego

[2] Lucyna Nowak, Joanna Stańczyk, Agnieszka Znajewska: Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 31 XII 2009 r.). Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2009-11. ISSN 1734-6118. (pol.).

[pl-gus6-3] Lucyna Nowak, Joanna Stańczyk, Agnieszka Znajewska. Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 31 XII 2008 r.). , 2009. GUS, Departament Badań Statystycznych. Główny Urząd Statystyczny. ISSN 1734-6118. (pol.).

[4] Mapa gminy Błonie, przewodnik turystyczny po zabytkach, Agencja REGRAF

[5] Oficjalny serwis internetowy Miasta i Gminy Błonie

[6] Kiersnowska "Kwartalnik Historii Kultury Materialnej" tom XIX rok 1971, nr 3, s. 447-462

[7] - Galicka, Sygietyńska rozdziale "Sztuka romańska [na Mazowszu](X-XIII w.)" w: "Dzieje Mazowsza do 1526 roku", red. A.Gieysztor, H. Samsonowicz, Warszawa 1994, s. 167.

[8] W skrócie – Budownictwo. „Rzeczpospolita”, s. B4, 2009-12-09. (pol.).

[9] Błonie na dawnej fotografii, Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Błońskiej, Błonie 2003

[10] Gabriel Janowski - Eurowybory 2009 w Onet.pl

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

@@ Linia 102: / Linia 102: @@
 == Zabytki ==
-* wczesnogotycki kościół z [[1257]] roku, kilkakrotnie przebudowany
+* Kościół wczesnogotycki z [[1257]] roku, p.w. Św. Trójcy, przebudowany w czasach baroku, dzwonnica z XVIII w.(nr rej.: 1002/129 z 9.06.1958)
-* klasycystyczny [[Ratusz w Błoniu|ratusz]] z [[1842]] proj. [[Henryk Marconi|Henryka Marconiego]], wybitnego architekta pochodzenia włoskiego, jednego z najwybitniejszych i najbardziej płodnych polskich architektów pierwszej połowy XIX wieku
+* [[Ratusz w Błoniu|Ratusz]] klasycystyczny z [[1842]] proj. [[Henryk Marconi|Henryka Marconiego]], architekta pochodzenia włoskiego, jednego z najlepszych polskich architektów pierwszej połowy XIX wieku
 * remiza straży pożarnej z [[1905]]
 * [[Cmentarz żydowski w Błoniu|cmentarz żydowski]] z [[XIX wiek|XIX]] wieku
+* cmentarz parafialny założony w 1760 r. przy ul. Towarowej (nr rej.: 1335 z 8.12.1989)
-* dworek Poniatówka z przełomu [[XVIII wiek|XVIII]] i [[XIX wiek|XIX]] wieku. Letnia rezydencja księcia [[Józef Poniatowski|Józefa Poniatowskiego]].
+* Dworek Poniatówka z przełomu [[XVIII wiek|XVIII]] i [[XIX wiek|XIX]] wieku. Letnia rezydencja księcia [[Józef Poniatowski|Józefa Poniatowskiego]].
+* Grodzisko -  w miejscu dawnego kasztelańskiego grodu. Podczas prac archeologicznych odnaleziono na nim relikty ceglanego budynku ze śladami charakterystycznej dla 2. ćwierci XIII w. obróbki nacięciami ukośnymi lub w jodełkę. Fundatorem mógł być książę [[Konrad Mazowiecki]] lub jego syn [[Siemowit I]] <ref>Kiersnowska "Kwartalnik Historii Kultury Materialnej" tom XIX rok 1971, nr 3, s. 447-462</ref><ref>- Galicka, Sygietyńska rozdziale "Sztuka romańska [na Mazowszu](X-XIII w.)" w: "Dzieje Mazowsza do 1526 roku", red. A.Gieysztor, H. Samsonowicz, Warszawa 1994, s. 167.</ref>
+* Dom z ogrodem z poł. XIX w., ul. Okrzei 3, (nr rej.: 1261-A z 6.05.1985)
 == Gospodarka i handel ==

Przynależność wojewódzka	gubernia warszawska (1867–1915) woj. warszawskie (II RP) (1919–39) woj. warszawskie (1945–48)
Miasta (← →)	Błonie Grodzisk (Mazowiecki) (do 1870 i od 1919) Mszczonów Nadarzyn (do 1870) Wiskitki (do 1870) Żyrardów (od 1916)
Gminy wiejskie (← →)	Grodzisk (od 1870) Guzów Helenów Kaski Letnisko-Brwinów (od 1927) Letnisko-Milanówek (od 1919) Młochów Pass Piekary Radziejowice Radzików Skuły Wiskitki (1870–1939) Wólka Grodziska (do 1870) Żyrardów (do 1939) Żyrardów-Wiskitki (od 1939)

Przynależność wojewódzka	woj. warszawskie
Miasta (do 1869 → i ← 1948–75)	Błonie Brwinów (od 1950) Grodzisk (Mazowiecki) Milanówek (1951–52 → i ← od 1961) Mszczonów Nadarzyn (do 1869) Wiskitki (do 1869) Żyrardów (do 1948 →)
Gminy wiejskie (do 1869 → , ← 1948–54 i 1973–75)	Baranów (od 1973) Grodzisk (Mazowiecki) Guzów (do 1954) Helenów (do 1952 →) Jaktorów (od 1973) Kaski (do 1954) (Letnisko-)Brwinów (do 1949) (Letnisko-)Milanówek (do 1950) Młochów (do 1952) Mszczonów (od 1973) Pass (do 1952 →) Piekary (do 1954) Podkowa Leśna (1948–52 →) Radziejowice Radzików (do 1952 →) Skuły (do 1954) Wiskitki (od 1973) Wólka Grodziska (do 1869) Żabia Wola (od 1973) Żyrardów-Wiskitki (do 1954)
Gromady (1954–72)	Adamowice (1954–59) Adamowizna (1954–59) Baranów (1954–68) Bartoszówka (1954–72) Bobrowce (1954–59) Bronisławów (1954–59) Budy Zosiny (1954–61) Buszyce (1954–59) Cegłów (1961–72) Franciszków (1954–72) Gole (1954–61) Grodzisk / Grodzisk Mazowiecki (1959–72) Guzów (1954–72) Izdebno Nowe (1954–61) Jaktorów (1954–72) Kaski (1954–72) Korytów A (1954–72) Kozerki (1954–59) Kozłowice Nowe (1954–59) Książenice (1954–59) Kuklówka-Zarzeczna (1954–59) Miedniewice (1954–68) Międzyborów (1954–68) Mszczonów (1959–72) Natolin (1954–68) Ojrzanów (1954–61) Oryszew (← 1955–61) Osuchów (1954–72) Piekary (1954–68) Radziejowice (1954–72) Słubica Dobra (1954–59) Wiskitki (1954–72) Wręcza (1954–59) Żabia Wola (1954–72)

Przynależność wojewódzka	woj. warszawskie
Miasta	Błonie (←) Brwinów (←) Milanówek (← 1952–61 →) Ożarów Mazowiecki (od 1967) Piastów Podkowa Leśna (od 1969) Ursus (1952–54: Czechowice)
Osiedla (1954–72)	Ożarów–Franciszków (1957–66) Podkowa Leśna (1957–68)
Gminy wiejskie (1952–1954 i 1973–75)	Błonie (od 1973) Brwinów (od 1973) Helenów (← do 1954) Izabelin (do 1954) Leszno (od 1973) Michałowice Nadarzyn Ożarów (Mazowiecki) (←) Pass (← do 1954) Podkowa Leśna (← do 1954) Radzików (← do 1954) Stare Babice (Babice Stare) Zaborów (← do 1954)
Gromady (1954–72)	Babice Stare / Stare Babice (1954–72) Bieniewice (1954–68) Błonie (1954–72) Borzęcin Duży (1954–61) Brwinów (1954–72) Czarnów (1954–61) Izabelin (1954–72) Koczargi Nowe (1954–59) Komorów (1954–72) Laski (1954–59) Leszno (1954–72) Łubiec (1954–59) Macierzysz (1954–59) Młochów (1954–59) Moszna (1954–59) Nadarzyn (1954–72) Nowa Wieś (1954–62) Ołtarzew (1954–61) Opacz (1954–72) Otrębusy (1954–61) Otrębusy (1962–72) Ożarów (1954–72) Ożarów Franciszków (1954–56) Piorunów (1954–68) Podkowa Leśna (1954–56) Stara Wieś (1954–57) Święcice (1954–72) Zaborów (1954–72) Żółwin (1954–68)