Bobrujsk: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
→Zabytki: drobne redakcyjne, drobne merytoryczne |
→Zabytki: drobne merytoryczne |
||
Linia 58: | Linia 58: | ||
* Kościół Niepokalanego Poczęcia NMP z około 1900 roku (pozbawiony wieży) |
* Kościół Niepokalanego Poczęcia NMP z około 1900 roku (pozbawiony wieży) |
||
* [[Twierdza Bobrujsk]] z 1810 roku |
* [[Twierdza Bobrujsk]] z 1810 roku |
||
* [[Synagoga przy ul. Czanharskiej 10 w Bobrujsku]] |
|||
'''niezachowane:''' |
'''niezachowane:''' |
Wersja z 11:10, 10 mar 2011
Szablon:Miasto zagranica infobox
Bobrujsk (biał. Бабруйск, Babrujsk, ros. Бобруйск) – miasto w środkowej części Białorusi, stolica rejonu bobrujskiego w obwodzie mohylewskim, około 130 km na południowy wschód od Mińska, nad Berezyną; 215,0 tys. mieszkańców (2010).
Dane ogólne
- Liczba ludności: 226 900 (2004)
- Gęstość zaludnienia: 3437,87/km²
- Powierzchnia: 66 km²
- Położenie geograficzne: 53°9′ N 29°13′ E
- Przemysł: drzewny, maszynowy i chemiczny (w tym gumowy – produkcja opon)
- Uzdrowisko balneologiczne
Historia
Pierwsza wzmianka historyczna o Bobrujsku pochodzi z pierwszej połowy XIV wieku. Od połowy XIV wieku, znajduje się w Wielkim Księstwie Litewskim, następnie w granicach Rzeczypospolitej, a od 1793 w zaborze rosyjskim. W latach 1919–1991 miasto należało do Białoruskiej SRR, od 1991 jest częścią Białorusi.
W XVI w. był tu drewniany zamek – siedziba starosty królewskiego. W latach 1502–1503 zniszczony przez Tatarów. W 1623 obok zamku wojewoda parnawski i starosta bobrujski Piotr Stanisław Tryzna (zm. 1633) sprowadził jezuitów z Nieświeża i na prośbę syna Piotra Kazimierza wybudował kościół jezuicki św. Piotra i Pawła (ok. 1615), gdzie sprawowali pierwsze msze księża: Jakub Rożnowolski, Rafał Kłosowski (późniejszy rektor kolegium w Nieświeżu przed 1660), Michał Kreczmar, Jan Pieńkowski (zm. w 1633), Stefan Zaboklicki, zbiegowie ze Smoleńska; ks. Jakub Berent (późniejszy rektor w Wilnie w latach 1647–1652, zm. w 1652) i Stanisław Olszewski, a w latach 1630–1633 mianowany przełożony, kaznodzieja i spowiednik – św. Andrzej Bobola oraz po nim przełożony Marcin Rydzewski. Starostwo bobrujskie przypadało w udziałach żonie Władysława IV Cecylii Renacie, która ustąpiła czynsz miejscowym jezuitom.
W 1648 Bobrujsk został opanowany przez kozaków Poddubickiego i dopiero w 1649 odbił go Janusz Radziwiłł. Pod koniec XVII wieku był w ruinie. Na jego miejscu wybudowano twierdzę. W 1812 była bezskutecznie oblegana przez wojska napoleońskie.
W 1918 Bobrujsk był miejscem koncentracji polskich wojsk pod dowództwem gen. Józefa Dowbora-Muśnickiego. W 1918 żołnierze gen. Józefa Dowbora-Muśnickiego usypali kopiec upamiętniający śmierć towarzyszy broni (fot.). W sierpniu 1919 twierdza i miasto zostały zajęte przez polskie wojska z użyciem czołgów (po raz pierwszy użytych w tej wojnie). W okolicach miasta toczyły się walki z bolszewikami. W październiku 1919 rozbito rosyjski kontratak, biorąc do niewoli 1500 jeńców.
W latach 1941–1944 miasto znajdowało się pod okupacją niemiecką. Przez Armię Czerwoną zostało zdobyte 29 czerwca 1944. W latach 1941–1942 w twierdzy Niemcy urządzili obóz śmierci dla jeńców rosyjskich (zginęło ich ok. 40 tys.).
Zabytki
- Kościół Jezuitów śś. Piotra i Pawła w stylu barokowym z lat 1732-1747 (obecnie (zrujnowany))
- Kolegium Jezuitów z 1747 roku
- Kościół Niepokalanego Poczęcia NMP z około 1900 roku (pozbawiony wieży)
- Twierdza Bobrujsk z 1810 roku
- Synagoga przy ul. Czanharskiej 10 w Bobrujsku
niezachowane:
- Zamek starostów królewskich
Demografia
- 1861 – 15.766
- 1897 – 34.336
- 1939 – 84.107
- 1959 – 96.000
- 1965 – 116.000
- 1968 – 122.500
- 1970 – 136.000
- 1989 – 232.000
- 2004 – 226.900[potrzebny przypis]
Ludzie związani z Bobrujskiem
- Florian Czarnyszewicz - polski prozaik, powieściopisarz
- Bronisław Herman-Iżycki herbu Gozdawa - polski działacz społeczny, wileński radny, członek i prezes Konsystorza Ewangelicko-Reformowanego w Wilnie
- Michaś Kukabaka - radziecki dysydent
- Andriej Michniewicz - białoruski lekkoatleta, kulomiot
Zdjęcia Bobrujska
-
budynek starej biblioteki
-
dworzec kolejowy
-
dawny pojezuicki kościół św. Piotra i Pawła, stan 2007
-
dawny pojezuicki kościół św. Piotra i Pawła
-
cerkiew św. Jerzego
-
kościół pw. Niepokalnego Poczęcia Najświętszej Panny Marii
-
popularna restauracja Трактиръ (Traktir)
-
ruiny hotelu Europa
-
synagoga przy ul. Socjalistycznej 34
-
synagoga przy ul. Dzierżyńskiego
Zobacz też
Linki zewnętrzne
- Oficjalna strona miasta Bobrujsk (ros.)
- Zabytki Bobrujska
- Bobrujsk, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 265 .