Leszek Bolesławowic (zm. 1186): Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Kargul1965 (dyskusja | edycje) →Genealogia: drobne |
drobne redakcyjne |
||
| Linia 7: | Linia 7: | ||
Po śmierci w [[1172]] roku starszego brata Bolesława stał się jedynym dziedzicem ojca. Dzielnicę ojcowską przyszło mu objąć już w wieku około 12 lat, początkowo pod opieką [[Kazimierz II Sprawiedliwy|Kazimierza II Sprawiedliwego]]. Leszek, jak zapisał w swojej kronice [[Wincenty Kadłubek]], był niezwykle słabego zdrowia i z tego powodu jeszcze w [[1177]] roku rządy sprawował w jego imieniu możnowładca mazowiecki Żyron. |
Po śmierci w [[1172]] roku starszego brata Bolesława stał się jedynym dziedzicem ojca. Dzielnicę ojcowską przyszło mu objąć już w wieku około 12 lat, początkowo pod opieką [[Kazimierz II Sprawiedliwy|Kazimierza II Sprawiedliwego]]. Leszek, jak zapisał w swojej kronice [[Wincenty Kadłubek]], był niezwykle słabego zdrowia i z tego powodu jeszcze w [[1177]] roku rządy sprawował w jego imieniu możnowładca mazowiecki Żyron. |
||
Formalnie samodzielne rządy Leszek objął dopiero po [[1177]] roku i w swojej polityce oparł się na ścisłej współpracy z [[Kazimierz II Sprawiedliwy|Kazimierzem II Sprawiedliwym]], którego interesów w księstwie mazowieckim pilnował od momentu objęcia władzy w Krakowie przez tego ostatniego możnowładca mazowiecki Żyron. Przejawem dobrych stosunków było uczestnictwo razem z Kazimierzem w wojnie z księciem [[mińsk]]im Włodzimierzem, który w [[1180]] roku zagarnął księstwo [[Brześć|brzeskie]] należące do szwagra Leszka, [[Wasylko Jaropełkowic|Wasylka]]. Po długiej i wyczerpującej wojnie, Brześcia ostatecznie nie udało się odzyskać, zaś Wasylko przekazał wszelkie prawa do swoich |
Formalnie samodzielne rządy Leszek objął dopiero po [[1177]] roku i w swojej polityce oparł się na ścisłej współpracy z [[Kazimierz II Sprawiedliwy|Kazimierzem II Sprawiedliwym]], którego interesów w księstwie mazowieckim pilnował od momentu objęcia władzy w Krakowie przez tego ostatniego możnowładca mazowiecki Żyron. Przejawem dobrych stosunków było uczestnictwo razem z Kazimierzem w wojnie z księciem [[mińsk]]im Włodzimierzem, który w [[1180]] roku zagarnął księstwo [[Brześć|brzeskie]] należące do szwagra Leszka, [[Wasylko Jaropełkowic|Wasylka]]. Po długiej i wyczerpującej wojnie, Brześcia ostatecznie nie udało się odzyskać, zaś Wasylko przekazał wszelkie prawa do swoich ziem Leszkowi wraz z Drohiczynem (Brześć do Polski przyłączył dopiero Kazimierz Sprawiedliwy w [[1191]] roku). |
||
W [[1184]] roku Leszek dość niespodziewanie zmienił swą politykę dynastyczną. Z nieznanych powodów zawezwał na dwór do [[Płock]]a syna [[Mieszko III Stary|Mieszka III Starego]] [[Mieszko Młodszy|Mieszka Młodszego]] i powierzył mu rządy namiestnicze. Co więcej Leszek wyznaczył prawdopodobnie Mieszka Młodszego w przypadku swojej [[bezdzietność|bezpotomnej]] śmierci na następcę. Do scedowania Mazowsza i Kujaw na rzecz linii [[Piastowie wielkopolscy|wielkopolskiej Piastów]] ostatecznie jednak nie doszło, gdyż jak dowiadujemy się z kroniki Wincentego Kadłubka, Mieszko zachowywał się w dzielnicy krewniaka w sposób, jakby to on był udzielnym księciem, co zraziło ostatecznie Leszka do potomstwa Mieszka Starego. |
W [[1184]] roku Leszek dość niespodziewanie zmienił swą politykę dynastyczną. Z nieznanych powodów zawezwał na dwór do [[Płock]]a syna [[Mieszko III Stary|Mieszka III Starego]] [[Mieszko Młodszy|Mieszka Młodszego]] i powierzył mu rządy namiestnicze. Co więcej Leszek wyznaczył prawdopodobnie Mieszka Młodszego w przypadku swojej [[bezdzietność|bezpotomnej]] śmierci na następcę. Do scedowania Mazowsza i Kujaw na rzecz linii [[Piastowie wielkopolscy|wielkopolskiej Piastów]] ostatecznie jednak nie doszło, gdyż jak dowiadujemy się z kroniki Wincentego Kadłubka, Mieszko zachowywał się w dzielnicy krewniaka w sposób, jakby to on był udzielnym księciem, co zraziło ostatecznie Leszka do potomstwa Mieszka Starego. |
||
Wersja z 13:59, 10 sty 2012
Leszek Mazowiecki (ur. ok. 1162 lub nieco wcześniej, zm. 1186), książę mazowiecki[1] w latach 1173 – 1186.
Leszek był drugim pod względem starszeństwa synem Bolesława IV Kędzierzawego i jego pierwszej żony Wierzchosławy nowogrodzkiej. Niegdyś sądzono, że jego matką była druga żona Maria. Po odkryciu monet Leszka, który nazywa siebie na nich synem Bolesława i Anastazji (drugie imię Wierzchosławy), pogląd ten okazał się nietrafny[2]. Imię Leszka mogło nawiązywać bądź do tradycji dworskiej utrwalonej w Kronice polskiej Anonima tzw. Galla lub do wcześnie zmarłego stryja, syna Bolesława III Krzywoustego – Leszka Bolesławowica.
Po śmierci w 1172 roku starszego brata Bolesława stał się jedynym dziedzicem ojca. Dzielnicę ojcowską przyszło mu objąć już w wieku około 12 lat, początkowo pod opieką Kazimierza II Sprawiedliwego. Leszek, jak zapisał w swojej kronice Wincenty Kadłubek, był niezwykle słabego zdrowia i z tego powodu jeszcze w 1177 roku rządy sprawował w jego imieniu możnowładca mazowiecki Żyron.
Formalnie samodzielne rządy Leszek objął dopiero po 1177 roku i w swojej polityce oparł się na ścisłej współpracy z Kazimierzem II Sprawiedliwym, którego interesów w księstwie mazowieckim pilnował od momentu objęcia władzy w Krakowie przez tego ostatniego możnowładca mazowiecki Żyron. Przejawem dobrych stosunków było uczestnictwo razem z Kazimierzem w wojnie z księciem mińskim Włodzimierzem, który w 1180 roku zagarnął księstwo brzeskie należące do szwagra Leszka, Wasylka. Po długiej i wyczerpującej wojnie, Brześcia ostatecznie nie udało się odzyskać, zaś Wasylko przekazał wszelkie prawa do swoich ziem Leszkowi wraz z Drohiczynem (Brześć do Polski przyłączył dopiero Kazimierz Sprawiedliwy w 1191 roku).
W 1184 roku Leszek dość niespodziewanie zmienił swą politykę dynastyczną. Z nieznanych powodów zawezwał na dwór do Płocka syna Mieszka III Starego Mieszka Młodszego i powierzył mu rządy namiestnicze. Co więcej Leszek wyznaczył prawdopodobnie Mieszka Młodszego w przypadku swojej bezpotomnej śmierci na następcę. Do scedowania Mazowsza i Kujaw na rzecz linii wielkopolskiej Piastów ostatecznie jednak nie doszło, gdyż jak dowiadujemy się z kroniki Wincentego Kadłubka, Mieszko zachowywał się w dzielnicy krewniaka w sposób, jakby to on był udzielnym księciem, co zraziło ostatecznie Leszka do potomstwa Mieszka Starego.
Leszek Mazowiecki zmarł bezpotomnie, zapewne pozostając w stanie bezżennym, w 1186 roku i został najprawdopodobniej pochowany w katedrze płockiej[3]. W testamencie księstwo mazowieckie i kujawskie pozostawił swojemu stryjowi Kazimierzowi II Sprawiedliwemu.
Genealogia
| Bolesław III Krzywousty ur. 20 VIII 1086 zm. 28 X 1138 |
Salomea z Bergu ur. zap. 1099 zm. 27 VII 1144 |
Wsiewołod Mścisławowicz ur. ? zm. 11 II 1136 lub 1137 |
NN ur. ? zm. ? | ||||||||||
| Bolesław IV Kędzierzawy ur. ok. 1121 zm. 5 I 1173 |
Wierzchosława ur. 1125 zm. 15 marca po 1160 |
||||||||||||
| Leszek Mazowiecki (ur. ok. 1162, zm. 1186) |
- ↑ Kujawy stanowiły w czasie jego rządów część Mazowsza, a sam Leszek jest określany w źródłach jako książę mazowiecki, zob. J. Bieniak, Rola Kujaw w Polsce piastowskiej, Ziemia Kujawska 1(1963), s.38.
- ↑ Borys Paszkiewicz, O matce Lestka Bolesławica i początkach mennictwa mazowieckiego, Przegląd Historyczny, t. 92 (2001), s. 1-14.
- ↑ Takie miejsce pochówku przekazał Jan Długosz. Według (K. Jasińskiego, Rodowód pierwszych Piastów, s. 278) jest to wiadomość bardzo prawdopodobna być może zaczerpnięta z zaginionego źródła
Bibliografia
- Jasiński K., Rodowód pierwszych Piastów, Poznań 2004.