Lipienek: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Konarski (dyskusja | edycje)
→‎Zabytki: drobne merytoryczne
Konarski (dyskusja | edycje)
→‎Zabytki: drobne merytoryczne
Linia 32: Linia 32:
=== Zabytki ===
=== Zabytki ===
[[Plik:Lipienek Castle ruin.jpg|thumb|right|Pozostałości murów zamkowych]]
[[Plik:Lipienek Castle ruin.jpg|thumb|right|Pozostałości murów zamkowych]]
* Zamek krzyżacki w ruinie, wzniesiony przypuszczalnie w latach [[1300]]–[[1330]]. Zamek wzniesiono na długim półwyspie wchodzącym daleko w jezioro (obecnie częściowo wyschnięte). Zamek główny był regularny i czteroskrzydłowy, w planie zbliżony do kwadratu o wymiarach 38&nbsp;m na 39&nbsp;m z wieżą na rogu. Zamek posiadał dwie kondygnacje naziemne i magazynowe poddasza. Dziedziniec obiegały krużganki, a w narożu północno-wschodnim znajdowała się wieża główna. Od wschodu zamek poprzedzony był rozległym otoczonym murem przedzamczem na planie trapezu ze stodołą, oborą, kuźnią, browarem i gorzelnią. Z murów przedzamcza zachowała się jedynie sklepiona kolebkowo piwnica i pozostałości kamiennego muru ograniczającego przedzamcze od zachodu. Była to siedziba wójta krzyżackiego o nadzwyczajnych uprawnieniach, ponieważ podległego bezpośrednio tylko wielkiemu mistrzowi w [[Malbork]]u. W 1291 roku wydano tu przywilej lokacyjny dla miasta [[Grudziądz]]a. Zamek był na tyle silny, że jesienią 1330 roku nie był w stanie go zdobyć król [[Władysław Łokietek]] mimo wsparcia wojsk węgierskich i litewskich, w związku z czym 18 października król zawarł tu rozejm z Krzyżakami. W 1410 roku zamek zajęły wojska Władysława Jagiełły. W 1411 roku Krzyżacy pojmali na zamku wspierającego Polskę rycerza [[Mikołaj z Ryńska|Mikołaja z Ryńska]], którego następnie ścięli na rynku w Grudziądzu. Od II pokoju toruńskiego z 1466 roku przyłączony do Polski i od tego czasu była to siedziba polskich starostów z rodu Kostków i osób z nim spokrewnionych aż do 1655 roku. Ostatnim starostą z rodu był Stanisław Franciszek Kostka<ref>{{cytuj książkę | nazwisko = Kostka | imię = Jerzy Antoni | autor = Kostka | tytuł = Kostkowie herbu Dąbrowa | wydawca = Z.P. POLIMER | miejsce = Koszalin | data = 2010 | strony = 338, 339 | isbn = 978-83-89976-40-6}}</ref>. Po nim starostwo przejął z dniem 16 września 1655 r. Albrecht Czerski. Zabudowania zostały częściowo zniszczone w czasie [[Wojna polsko-szwedzka|wojen polsko-szwedzkich]] w [[XVII wiek]]u, a po I rozbiorze Polski w [[1772]] r. rozebrane w większości przez Prusaków<ref>Antkowiak W., Lamparski P., Zamki i strażnice krzyżackie ziemi chełmińskiej, Toruń, 2000</ref>. Obecnie po zamku widoczne są na powierzchni nieliczne relikty, a jego teren jest trudno dostępny.
* Zamek krzyżacki w ruinie, wzniesiony przypuszczalnie w latach [[1300]]–[[1330]]. Zamek wzniesiono na długim półwyspie wchodzącym daleko w jezioro (obecnie częściowo wyschnięte). Zamek główny był regularny i czteroskrzydłowy, w planie zbliżony do kwadratu o wymiarach 38&nbsp;m na 39&nbsp;m z wieżą na rogu. Zamek posiadał dwie kondygnacje naziemne i magazynowe poddasza. Dziedziniec obiegały krużganki, a w narożu północno-wschodnim znajdowała się wieża główna. Od wschodu zamek poprzedzony był rozległym otoczonym murem przedzamczem na planie trapezu ze stodołą, oborą, kuźnią, browarem i gorzelnią. Z murów przedzamcza zachowała się jedynie sklepiona kolebkowo piwnica i pozostałości kamiennego muru ograniczającego przedzamcze od zachodu. Wg S.Jóźwiaka do 1334 roku była to siedziba komtura chełmińskiego, a po likwidacji tej komturii była to siedziba wójta krzyżackiego o nadzwyczajnych uprawnieniach, ponieważ podległego bezpośrednio tylko wielkiemu mistrzowi w [[Malbork]]u. W 1291 roku wydano tu przywilej lokacyjny dla miasta [[Grudziądz]]a. Zamek był na tyle silny, że jesienią 1330 roku nie był w stanie go zdobyć król [[Władysław Łokietek]] mimo wsparcia wojsk węgierskich i litewskich, w związku z czym 18 października król zawarł tu rozejm z Krzyżakami. W 1410 roku zamek zajęły wojska Władysława Jagiełły. W 1411 roku Krzyżacy pojmali na zamku wspierającego Polskę rycerza [[Mikołaj z Ryńska|Mikołaja z Ryńska]], którego następnie ścięli na rynku w Grudziądzu. Od II pokoju toruńskiego z 1466 roku przyłączony do Polski i od tego czasu była to siedziba polskich starostów z rodu Kostków i osób z nim spokrewnionych aż do 1655 roku. Ostatnim starostą z rodu był Stanisław Franciszek Kostka<ref>{{cytuj książkę | nazwisko = Kostka | imię = Jerzy Antoni | autor = Kostka | tytuł = Kostkowie herbu Dąbrowa | wydawca = Z.P. POLIMER | miejsce = Koszalin | data = 2010 | strony = 338, 339 | isbn = 978-83-89976-40-6}}</ref>. Po nim starostwo przejął z dniem 16 września 1655 r. Albrecht Czerski. Zabudowania zostały częściowo zniszczone w czasie [[Wojna polsko-szwedzka|wojen polsko-szwedzkich]] w [[XVII wiek]]u, a po I rozbiorze Polski w [[1772]] r. rozebrane w większości przez Prusaków<ref>Antkowiak W., Lamparski P., Zamki i strażnice krzyżackie ziemi chełmińskiej, Toruń, 2000</ref>. Obecnie po zamku widoczne są na powierzchni nieliczne relikty, a jego teren jest trudno dostępny.
* Dwór klasycystyczny z XIX wieku
* Dwór klasycystyczny z XIX wieku



Wersja z 11:52, 19 cze 2013

Lipienek
{{{rodzaj miejscowości}}}
{{{alt zdjęcia}}}
Klasycystyczny dwór w Lipienku
Państwo kujawsko-pomorskie
Powiat

chełmiński

Gmina

Lisewo

Strefa numeracyjna

(+48) 56

Kod pocztowy

86-230

Tablice rejestracyjne

CCH

SIMC

0846145

Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Mapa konturowa województwa kujawsko-pomorskiego
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:landmark}

Lipienekwieś w Polsce, położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie chełmińskim, w gminie Lisewo.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa toruńskiego. Wedle urzędowego podziału terytorialnego kraju, w obrębie Lipienka wyróżnione są 2 części miejscowości: Pod Drzonowo i Pod Dubielno[1]. Do końca 2010 r. wyróżnione były także 2 dalsze części miejscowości – Nad Jeziorem i Pod Strucfoń, jednak zostały one zniesione z dniem 1 stycznia 2011 r[2].

Zabytki

Pozostałości murów zamkowych
  • Zamek krzyżacki w ruinie, wzniesiony przypuszczalnie w latach 13001330. Zamek wzniesiono na długim półwyspie wchodzącym daleko w jezioro (obecnie częściowo wyschnięte). Zamek główny był regularny i czteroskrzydłowy, w planie zbliżony do kwadratu o wymiarach 38 m na 39 m z wieżą na rogu. Zamek posiadał dwie kondygnacje naziemne i magazynowe poddasza. Dziedziniec obiegały krużganki, a w narożu północno-wschodnim znajdowała się wieża główna. Od wschodu zamek poprzedzony był rozległym otoczonym murem przedzamczem na planie trapezu ze stodołą, oborą, kuźnią, browarem i gorzelnią. Z murów przedzamcza zachowała się jedynie sklepiona kolebkowo piwnica i pozostałości kamiennego muru ograniczającego przedzamcze od zachodu. Wg S.Jóźwiaka do 1334 roku była to siedziba komtura chełmińskiego, a po likwidacji tej komturii była to siedziba wójta krzyżackiego o nadzwyczajnych uprawnieniach, ponieważ podległego bezpośrednio tylko wielkiemu mistrzowi w Malborku. W 1291 roku wydano tu przywilej lokacyjny dla miasta Grudziądza. Zamek był na tyle silny, że jesienią 1330 roku nie był w stanie go zdobyć król Władysław Łokietek mimo wsparcia wojsk węgierskich i litewskich, w związku z czym 18 października król zawarł tu rozejm z Krzyżakami. W 1410 roku zamek zajęły wojska Władysława Jagiełły. W 1411 roku Krzyżacy pojmali na zamku wspierającego Polskę rycerza Mikołaja z Ryńska, którego następnie ścięli na rynku w Grudziądzu. Od II pokoju toruńskiego z 1466 roku przyłączony do Polski i od tego czasu była to siedziba polskich starostów z rodu Kostków i osób z nim spokrewnionych aż do 1655 roku. Ostatnim starostą z rodu był Stanisław Franciszek Kostka[3]. Po nim starostwo przejął z dniem 16 września 1655 r. Albrecht Czerski. Zabudowania zostały częściowo zniszczone w czasie wojen polsko-szwedzkich w XVII wieku, a po I rozbiorze Polski w 1772 r. rozebrane w większości przez Prusaków[4]. Obecnie po zamku widoczne są na powierzchni nieliczne relikty, a jego teren jest trudno dostępny.
  • Dwór klasycystyczny z XIX wieku
  1. SIMC: Pod Drzonowo – 1028354, Pod Dubielno – 1028360.
  2. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 23 grudnia 2010 r. w sprawie ustalenia, zmiany i zniesienia urzędowych nazw niektórych miejscowości oraz ustalenia nazw obiektów fizjograficznych (Dz.U. z 2010 r. nr 257, poz. 1741).
  3. Jerzy Antoni Kostka: Kostkowie herbu Dąbrowa. Koszalin: Z.P. POLIMER, 2010, s. 338, 339. ISBN 978-83-89976-40-6.
  4. Antkowiak W., Lamparski P., Zamki i strażnice krzyżackie ziemi chełmińskiej, Toruń, 2000
Błąd w przypisach: Znacznik <ref> o nazwie „stopień”, zdefiniowany w <references>, nie był użyty wcześniej w treści.
BŁĄD PRZYPISÓW