Kyzykermen: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
drobne merytoryczne |
szablon |
||
| Linia 12: | Linia 12: | ||
W [[1783]] roku Rosja dokonała aneksji Chanatu krymskiego. W [[1784]] roku w miejscu miasta Kyzykermen założono miasto [[Berysław]], znajdujące się obecnie na terenie Republiki Ukrainy. |
W [[1783]] roku Rosja dokonała aneksji Chanatu krymskiego. W [[1784]] roku w miejscu miasta Kyzykermen założono miasto [[Berysław]], znajdujące się obecnie na terenie Republiki Ukrainy. |
||
== Turecki opis twierdzy z XVII w.== |
|||
"Bramy prowadzą dwie: jedna - do brzegu Dniepru, druga - na step. Ściany mają dwa rzędy, z dwoma rzędami zębów i pięknych, smukłych i wytrzymałych wież. Z zewnątrz otaczają ją fosy wykute w skale. W bardzo mocnej wieży, stojącej na brzegu Dniepru jest działo. Budynki są ustawione blisko siebie z widokiem na Dniepr. (...) |
|||
Cytadela znajduje się na stromej skale i jest wzmocniona pięcioma-dziesięcioma wieżami. W niej jest dom komendanta, Imam muezzina i kapitana muzyków, a także magazyny wojskowe i stodoły, bez centrów handlowych, bez rynku, bez zajazdów lub łaźni. |
|||
Ale to nadal jest bardzo silny i piękny zamek. Działa skierowano do rowów na północy i północnym zachodzie (...). Ściana boczna to wał dwadzieścia siedem jardów wysoki i szeroki na dwadzieścia kroków (...). |
|||
Twierdza ta jest miejscem, skąd prowadzą drogi do twierdzy [[Oczaków]], [[Bendery]] a przede twierdzy ''Or Qapı'' ([[Perekop]]) w przejściu na Krym. A wszystko wokół niej to step. Twierdza znajduje się na stromej krawędzi, od brzegu Dniepru, jak sokół siedzący na klifie. A imię jej zgodnie z zasadami, o których mowa - twierdzy Sokoła i Sokoła, który zawsze szuka ofiary (...)" |
|||
<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Czelebi | imię = Ewlja | tytuł = Księga podróży Ewliji Czelebiego | wydawca = Książka i Wiedza | miejsce = Warszawa | data = 1969}}</ref> |
|||
{{Przypisy}} |
{{Przypisy}} |
||
Wersja z 11:43, 18 maj 2015
Nieprawidłowe parametry: {46|50|02|N|33|25|11|E|type:landmark_region:UK}
Kyzykermen (ukr.: Кизикермен) – starodawne miasto-forteca, obecnie miasto Berysław w obwodzie chersońskim.
Miasto powstało na początku naszej ery pod nazwą Metropolis. W III-IV wieku na tym terenie istniała stolica Ostrogotów Danparsztad, istniejący do najazdu Hunów w IV wieku. W 2 połowie XIV wieku była tu rezydencja chana Złotej Ordy Tochtamysza, który zbudował tu fortyfikację nazywaną Dogan-geczit. W 1399 roku zniszczyły ją chan Temür Kutług.
Po 1398 roku przeciwko Tochtamyszowi przeprowadził kampanię książę litewski Witold Kiejstutowicz, który włączył te tereny do Wielkiego Księstwa Litewskiego i rozkazał zbudować zamek z gliny nazwany Johannisburg[1][2][3]. W miejscu tym pobierano cło, dlatego nazywano je po rusińsku Wytowtowa Mytnyca (Витовтова Мытница).
Prawdopodobnie niedługo po śmierci Witolda w 1430 roku, tereny te powróciły pod władzę Tatarów krymskich. W 1484 roku Turcy zbudowali na lewym brzegu Dniepru twierdzę nazwaną Dogan-hazi-Kerman (Kazi-Kermen), ale w Rzeczpospolitej określano je najczęściej jako Kyzykermen lub Tawań (Тавань) (od nazwy pobliskiej wyspy). W 1550 wzmiankowano, że prowadził tędy szlak handlowy z Krakowa do Kaffy na Krymie.
Pochody przeciwko twierdzy były organizowane przez hetmanów kozackich Iwana Sirko w 1679 roku i Semiona Palij w 1693 roku. W XVII wieku twierdza ta została rozbudowana i wsparta przez trzy forty: na prawym brzegu były to Mubeurek-Kermen i Islam-Kermen oraz położony na wyspie Tawań fort Musrit-Kermen. Garnizon liczył 3 tys. żołnierzy mających do dyspozycji 60-80 dział[4]. Twierdza została zdobyta w 1696 roku przez wojska rosyjsko-kozackie podczas pochodu azowskiego. W Traktacie konstantynopolskim z 1700 roku Turcja zobowiązała się twierdzę zlikwidować, ale miasto istniało nadal jako ważny punkt handlowy.
W 1783 roku Rosja dokonała aneksji Chanatu krymskiego. W 1784 roku w miejscu miasta Kyzykermen założono miasto Berysław, znajdujące się obecnie na terenie Republiki Ukrainy.
Turecki opis twierdzy z XVII w.
"Bramy prowadzą dwie: jedna - do brzegu Dniepru, druga - na step. Ściany mają dwa rzędy, z dwoma rzędami zębów i pięknych, smukłych i wytrzymałych wież. Z zewnątrz otaczają ją fosy wykute w skale. W bardzo mocnej wieży, stojącej na brzegu Dniepru jest działo. Budynki są ustawione blisko siebie z widokiem na Dniepr. (...)
Cytadela znajduje się na stromej skale i jest wzmocniona pięcioma-dziesięcioma wieżami. W niej jest dom komendanta, Imam muezzina i kapitana muzyków, a także magazyny wojskowe i stodoły, bez centrów handlowych, bez rynku, bez zajazdów lub łaźni.
Ale to nadal jest bardzo silny i piękny zamek. Działa skierowano do rowów na północy i północnym zachodzie (...). Ściana boczna to wał dwadzieścia siedem jardów wysoki i szeroki na dwadzieścia kroków (...).
Twierdza ta jest miejscem, skąd prowadzą drogi do twierdzy Oczaków, Bendery a przede twierdzy Or Qapı (Perekop) w przejściu na Krym. A wszystko wokół niej to step. Twierdza znajduje się na stromej krawędzi, od brzegu Dniepru, jak sokół siedzący na klifie. A imię jej zgodnie z zasadami, o których mowa - twierdzy Sokoła i Sokoła, który zawsze szuka ofiary (...)" [5]
- ↑ Zdan M. Stosunki litewsko-tatarskie za czasow Witolda, Ateneum Wilenskie, r. 7, z. 3-4, Wilno, 1930, s. 543
- ↑ Jana Długosza kanonika krakowskiego Dziejów Polskich ksiąg dwanaście / Przekl. K. Mecherzynskiego, t. 3, s. 491
- ↑ http://annals.xlegio.ru/volga/egorov/03.htm#04
- ↑ http://rusmilhist.blogspot.com/2015/05/ottoman-defense-system-on-dnepr-don.html
- ↑ Ewlja Czelebi: Księga podróży Ewliji Czelebiego. Warszawa: Książka i Wiedza, 1969.