Jabłonowscy herbu Prus III: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m WP:CHECK#64 linki tożsame z tekstem linka |
drobne merytoryczne, źródła/przypisy |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
[[Plik:POL COA Jabłonowski.svg|thumb|166px|Herb książąt Jabłonowskich – Prus III]] |
[[Plik:POL COA Jabłonowski.svg|thumb|166px|Herb książąt Jabłonowskich – Prus III]] |
||
'''Jabłonowscy''' [[herb]]u [[Prus III]] – rodzina szlachecka, wywodząca się z [[Jabłonowo (powiat działdowski)|Jabłonowa]] w |
'''Jabłonowscy''' [[herb]]u [[Prus III]] – rodzina szlachecka, wywodząca się z [[Jabłonowo (powiat działdowski)|Jabłonowa]] w powiecie mławskim na [[Mazowsze|Mazowszu]]. W XV wieku rozdzielili się na kilka linii, które nabyły dobra w różnych stronach państwa polskiego. Wzrost znaczenia rodziny nastąpił w połowie XVII wieku dzięki Janowi Stanisławowi Jabłonowskiemu, który poślubił Annę córkę wojewody Jana Ostroroga, co podniosło prestiż rodziny. |
||
⚫ | |||
Ród Jabłonowskich awansował do roli magnaterii dość późno i stało się to w ostatniej ćwierci XVII wieku. Apogeum znaczenia rodziny przypada na życie najwybitniejszego jej przedstawiciela hetmana Jana Jabłonowskiego i wczesnego okresu działalności jego syna Jana Stanisława. W roku [[1743]] jedna z linii Jabłonowskich otrzymała tytuł [[Polskie rody książęce|książęcy]] od cesarza [[Karol VII Bawarski|Karola VII]]. Jedna z linii książęcych wymarła w 2004 roku wraz ze śmiercią Zofii Jabłonowskiej, żony [[Xawery Pusłowski (1905-1998)|Xawerego Pusłowskiego]]. |
|||
⚫ | |||
== Przedstawiciele == |
== Przedstawiciele == |
||
Linia 33: | Linia 35: | ||
* [[Stanisław Wincenty Jabłonowski]] (1694-1754) wojewoda rawski, pisarz |
* [[Stanisław Wincenty Jabłonowski]] (1694-1754) wojewoda rawski, pisarz |
||
* [[Władysław Jabłonowski (generał)|Władysław Franciszek Jabłonowski]] (1769-1802) dowódca [[Legia Naddunajska|Legii Naddunajskiej]], wspomniany w [[Pan Tadeusz|Panu Tadeuszu]] [[Adam Mickiewicz|Adama Mickiewicza]] |
* [[Władysław Jabłonowski (generał)|Władysław Franciszek Jabłonowski]] (1769-1802) dowódca [[Legia Naddunajska|Legii Naddunajskiej]], wspomniany w [[Pan Tadeusz|Panu Tadeuszu]] [[Adam Mickiewicz|Adama Mickiewicza]] |
||
== Rezydencje i fundacje<ref>{{Cytuj|tytuł = SIBI DEO POSTERITATI. Jabłonowscy a sztuka w XVIII wieku|data dostępu = 2016-09-26|url = https://www.academia.edu/2066713/SIBI_DEO_POSTERITATI._Jab%25C5%2582onowscy_a_sztuka_w_XVIII_wieku}}</ref> == |
|||
* Pałac w Mariampolu |
|||
* Kościół parafialny w Mariampolu |
|||
* [[Zamek w Zawałowie]] |
|||
* Pałac w Krzywinie |
|||
* Kościół Dominikanów w Kołomyji |
|||
* Pałac we Lwowie na Górze św. Jacka w pobliżu ul. Zielonej (zniszczony podczas II Wojny światowej) |
|||
* Skrzydło kolegium jezuitów we Lwowie |
|||
* Kościół Dominikanów Obserwantów pw. św. Urszuli we Lwowie |
|||
* [[Zamek w Lachowcach (Biłohirja)|Zamek w Lachowcach]] |
|||
* Klasztor Bernardynów we Fradze |
|||
* zamek w Podkamieniu (nie istnieje) |
|||
* Kościół parafialny w Podkamieniu |
|||
* kościół jezuitów w [[Biała Cerkiew|Białej Cerkwi]] |
|||
* Kościół karmelitów w Bołszowcach |
|||
* Kościół Jezuitów w Międzyrzeczu |
|||
* Kaplica św Feliksa w kościele Kapucynów we Lwowie |
|||
* Kościół Paulinów w Niżnowie |
|||
* Pałac w Niżnowie |
|||
* Pałac w Jabłonowie Litewskim |
|||
* Pałac w Ulowcach |
|||
* Pałac w Zemelińcach |
|||
* [[Zamek w Lisiance]] |
|||
* Pałac w [[Kitzscher]] koło Lipska |
|||
* Pałac Kurprinz w Lipsku |
|||
==Bibliografia== |
==Bibliografia== |
Wersja z 14:06, 26 wrz 2016
Jabłonowscy herbu Prus III – rodzina szlachecka, wywodząca się z Jabłonowa w powiecie mławskim na Mazowszu. W XV wieku rozdzielili się na kilka linii, które nabyły dobra w różnych stronach państwa polskiego. Wzrost znaczenia rodziny nastąpił w połowie XVII wieku dzięki Janowi Stanisławowi Jabłonowskiemu, który poślubił Annę córkę wojewody Jana Ostroroga, co podniosło prestiż rodziny.
Ród Jabłonowskich awansował do roli magnaterii dość późno i stało się to w ostatniej ćwierci XVII wieku. Apogeum znaczenia rodziny przypada na życie najwybitniejszego jej przedstawiciela hetmana Jana Jabłonowskiego i wczesnego okresu działalności jego syna Jana Stanisława. W roku 1743 jedna z linii Jabłonowskich otrzymała tytuł książęcy od cesarza Karola VII. Jedna z linii książęcych wymarła w 2004 roku wraz ze śmiercią Zofii Jabłonowskiej, żony Xawerego Pusłowskiego. Ważną rolę w życiu Rzeczpospolitej odegrali:
Przedstawiciele
- Anna z Jabłonowskich Leszczyńska h. Prus III (1660 – 1727) – c. Stanisława Jana Jabłonowskiego i Marianny Kazanowskiej, od 1676 żona podskarbiego Rafała Leszczyńskiego, matka króla Polski Stanisława Leszczyńskiego, jej wnuczka Maria Leszczyńska od 1725 królowa Francji (żona Ludwika XV).
- Anna Paulina Jabłonowska (1728-1800) wojewodzina bracławska
- Joanna Jabłonowska (zm. 1744) wojewodzina ruska
- Aleksander Jan Jabłonowski (ok. 1670-1723) chorąży wielki koronny
- Antoni Jabłonowski (1793-1855) – wicereferendarz Królestwa Polskiego
- Antoni Jabłonowski (1835-1874) ziemianin, redaktor Rolnika
- Antoni Barnaba Jabłonowski (1732-1799) wojewoda poznański
- August Dobrogost Jabłonowski (1769-1791) znany jako książę kozak
- Cecylia Jabłonowska siostra żony Aleksandra Fredry- zwana matką tutejszego ludu (zmarła we Lwowie, prochy jej w Krościenku w krypcie pod starym kościołem).
- Felicjan Jabłonowski (zm. 1778) starosta koropecki
- Jan Kajetan Jabłonowski (1699/1700-1764) wojewoda bracławski
- Jan Jabłonowski (ok. 1600-1647) miecznik koronny
- Jan Stanisław Jabłonowski (1669-1731) wojewoda ruski
- Józef Aleksander Jabłonowski (1711-1777) wojewoda nowogrodzki
- Jędrzej Jabłonowski (zm. 1772/73) kasztelan połaniecki
- Karol Jabłonowski (1807-1885) polityk konserwatywny
- Ludwik Jabłonowski (1784-1864) poseł austriacki w Neapolu
- Maciej Jabłonowski (1569-1619) – rotmistrz królewski.
- Maciej Jabłonowski (1757-1844) prefekt departamentu lubelskiego
- Magdalena Jabłonowska z domu Scipio del Campo, dziedziczka Odrzykonia, żona Rocha
- Maksymilian Jabłonowski (1785-1846) senator-wojewoda
- Stanisław Jabłonowski (1799-1878) działacz polityczny
- Stanisław Filip Jabłonowski (ok. 1772-1833) oficer Legionów Polskich
- Stanisław Jan Jabłonowski (1634-1702) hetman wielki koronny
- Stanisław Paweł Jabłonowski (1762-1822) senator, kasztelan, wojewoda
- Stanisław Wincenty Jabłonowski (1694-1754) wojewoda rawski, pisarz
- Władysław Franciszek Jabłonowski (1769-1802) dowódca Legii Naddunajskiej, wspomniany w Panu Tadeuszu Adama Mickiewicza
Rezydencje i fundacje[1]
- Pałac w Mariampolu
- Kościół parafialny w Mariampolu
- Zamek w Zawałowie
- Pałac w Krzywinie
- Kościół Dominikanów w Kołomyji
- Pałac we Lwowie na Górze św. Jacka w pobliżu ul. Zielonej (zniszczony podczas II Wojny światowej)
- Skrzydło kolegium jezuitów we Lwowie
- Kościół Dominikanów Obserwantów pw. św. Urszuli we Lwowie
- Zamek w Lachowcach
- Klasztor Bernardynów we Fradze
- zamek w Podkamieniu (nie istnieje)
- Kościół parafialny w Podkamieniu
- kościół jezuitów w Białej Cerkwi
- Kościół karmelitów w Bołszowcach
- Kościół Jezuitów w Międzyrzeczu
- Kaplica św Feliksa w kościele Kapucynów we Lwowie
- Kościół Paulinów w Niżnowie
- Pałac w Niżnowie
- Pałac w Jabłonowie Litewskim
- Pałac w Ulowcach
- Pałac w Zemelińcach
- Zamek w Lisiance
- Pałac w Kitzscher koło Lipska
- Pałac Kurprinz w Lipsku
Bibliografia
- Tomasz Lenczewski, Genealogie rodów utytułowanych w Polsce, t. 1, Warszawa 1996-1997, s. 37-40[2][1]
- ↑ SIBI DEO POSTERITATI. Jabłonowscy a sztuka w XVIII wieku [online] [dostęp 2016-09-26] .
- ↑ Zawiera m.in. XIX-XX w. genealogię rodziny oraz omawia sprawy związane z tytulaturą i jej dziedziczeniem.