Jan Cieplak: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Konarski (dyskusja | edycje)
Konarski (dyskusja | edycje)
drobne redakcyjne
Linia 57: Linia 57:
* Po jego śmierci w 1926 ukazała się publikacja pt. ''Pośmiertne wspomnienia pierwszego arcypasterza metropolji wileńskiej ś. p. Ks. Arcybiskupa Jana Cieplaka''<ref>{{Cytuj książkę | tytuł = Pośmiertne wspomnienia pierwszego arcypasterza metropolji wileńskiej ś. p. Ks. Arcybiskupa Jana Cieplaka | miejsce = [[Wilno]] | data = 1926 | url = http://www.kpbc.ukw.edu.pl/dlibra/plain-content?id=28964}}</ref>.
* Po jego śmierci w 1926 ukazała się publikacja pt. ''Pośmiertne wspomnienia pierwszego arcypasterza metropolji wileńskiej ś. p. Ks. Arcybiskupa Jana Cieplaka''<ref>{{Cytuj książkę | tytuł = Pośmiertne wspomnienia pierwszego arcypasterza metropolji wileńskiej ś. p. Ks. Arcybiskupa Jana Cieplaka | miejsce = [[Wilno]] | data = 1926 | url = http://www.kpbc.ukw.edu.pl/dlibra/plain-content?id=28964}}</ref>.


* [[Plik:Katedra w Wilnie nagrobek bpa Jana Cieplaka.jpg|mały|377x377px|<nowiki><center>Popiersie i tablica nagrobna z 1929 roku w katedrze wileńskiej (zniszczone po 1945 roku).</center></nowiki>]]W katedrze w Wilnie umieszczono wykonany przez prof. [[Bolesław Bałzukiewicz|Bolesława Bałzukiewicza]] w 1929 r. nagrobek biskupa. Pomnik ten został zniszczony po 1945 roku, gdy miejscowe władze kazały usunąć popiersie, godło i tablicę. W 1994 r. w pustej niszy i miejscu po tablicy umieszczono popiersie biskupa litewskiego pochodzenia [[Jerzy Matulewicz|Jerzego Matulewicza]].
* [[Plik:Katedra w Wilnie nagrobek bpa Jana Cieplaka.jpg|mały|377x377px|Popiersie i tablica nagrobna z 1929 roku w katedrze wileńskiej (zniszczone po 1945 roku).]]W katedrze w Wilnie umieszczono wykonany przez prof. [[Bolesław Bałzukiewicz|Bolesława Bałzukiewicza]] w 1929 r. nagrobek biskupa. Pomnik ten został zniszczony po 1945 roku, gdy miejscowe władze kazały usunąć popiersie, godło i tablicę. W 1994 r. w pustej niszy i miejscu po tablicy umieszczono popiersie biskupa litewskiego pochodzenia [[Jerzy Matulewicz|Jerzego Matulewicza]].


* [[Jan Lechoń]] poświęcił mu wiersz ''[[Arcybiskup Cieplak]]'' (1952)<ref name="Loth">Roman Loth, ''Jana Lechonia wiersze nieprawomyślne'', w: ''Przegląd Katolicki'', nr 52-53/1989, s.9</ref>.
* [[Jan Lechoń]] poświęcił mu wiersz ''[[Arcybiskup Cieplak]]'' (1952)<ref name="Loth">Roman Loth, ''Jana Lechonia wiersze nieprawomyślne'', w: ''Przegląd Katolicki'', nr 52-53/1989, s.9</ref>.

Wersja z 17:01, 20 lut 2018

Jan Feliks Cieplak
Sługa Boży
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

17 sierpnia 1857
Dąbrowa Górnicza

Data i miejsce śmierci

17 lutego 1926
Passaic w stanie New Jersey

Miejsce pochówku

Bazylika archikatedralna św. Stanisława Biskupa i św. Władysława w Wilnie

Arcybiskup tytularny Ochrydy
Okres sprawowania

1919 - 1925

Arcybiskup metropolita wileński
Okres sprawowania

1925-1926

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Prezbiterat

1881-07-24 24 lipca 1881(dts)

Nominacja biskupia

1925-12-14 14 grudnia 1925(dts)

Sakra biskupia

1908-12-07 7 grudnia 1908(dts)

Odznaczenia
Wstęga Wielka Orderu Odrodzenia Polski

Jan Feliks Cieplak (ur. 17 sierpnia 1857 w Dąbrowie Górniczej, zm. 17 lutego 1926 w Passaic w stanie New Jersey) – arcybiskup nominat wileński, sufragan mohylewski, Sługa Boży Kościoła katolickiego.

Przed sakrą biskupią

Urodził się w kolonii Reden pod Dąbrową w powiecie będzińskim jako syn Jacentego Cieplaka (25 lat), górnika z kolonii Reden i Julianny z Bugajskich (22 lata, zmarła 21 XII 1859). Miał przyrodniego brata Stanisława (ur. 1879)[1]. Ochrzczony został 23 sierpnia 1857 w kościele św. Trójcy w Będzinie.

W latach 1869–1873 uczył się w gimnazjum klasycznym w Kielcach, a następnie studiował w tamtejszym seminarium duchownym, które ukończył w 1878. W 1882 ukończył Akademię Duchowną w Petersburgu. Święcenia kapłańskie otrzymał 24 lipca 1881. Został adiunktem na tejże akademii, wykładał archeologię biblijną, liturgię, teologię moralną, uczył też śpiewu kościelnego. W 1901 otrzymał stopień doktora teologii za rozprawę De momento, quo transsubstantiatio in Augustissimo Missae Sacrificio peragitur.

Biskup

7 grudnia 1908 został w Petersburgu konsekrowany na sufragana mohylewskiego. W 1909 r. poświęcił nowo powstały kościół parafialny Polonii w Harbinie, pod wezwaniem św. Stanisława. Wielokrotnie karany przez władze rosyjskie za wygłaszanie patriotycznych kazań i udział w manifestacjach narodowych. Od 6 sierpnia 1914 został administratorem archidiecezji mohylewskiej.

Po rewolucji lutowej w 1917 uczestniczył w posiedzeniach Komisji Likwidacyjnej do spraw Królestwa Polskiego. 29 kwietnia 1919 został arcybiskupem tytularnym Ochrydy. Jako najstarszy rangą przedstawiciel kościoła rzymskokatolickiego w ZSRR był dwukrotnie aresztowany w latach 1920 i 1922. W dniach 21–25 marca 1923 sądzono go w Moskwie na procesie pokazowym. Wraz z 14 innymi duchownymi został skazany na karę śmierci za "podżeganie do buntu poprzez zabobony".[2] Pod naciskiem światowej opinii publicznej i po ostrzeżeniu ze strony rządu polskiego wyrok zamieniono na 10 lat więzienia. W 1924 wydalono go z ZSRR i przez Rygę udał się 12 kwietnia 1924 do Polski. 7 listopada 1925 został odznaczony Wielką Wstęgą Orderu Odrodzenia Polski[3].

14 grudnia 1925 został wyznaczony na arcybiskupa Wilna, zmarł jednak przed objęciem stanowiska. 16 marca 1926 pochowany został w katedrze wileńskiej. W pogrzebie uczestniczył Prezydent RP Stanisław Wojciechowski.

Upamiętnienie

  • Po jego śmierci w 1926 ukazała się publikacja pt. Pośmiertne wspomnienia pierwszego arcypasterza metropolji wileńskiej ś. p. Ks. Arcybiskupa Jana Cieplaka[4].
  • Popiersie i tablica nagrobna z 1929 roku w katedrze wileńskiej (zniszczone po 1945 roku).
    W katedrze w Wilnie umieszczono wykonany przez prof. Bolesława Bałzukiewicza w 1929 r. nagrobek biskupa. Pomnik ten został zniszczony po 1945 roku, gdy miejscowe władze kazały usunąć popiersie, godło i tablicę. W 1994 r. w pustej niszy i miejscu po tablicy umieszczono popiersie biskupa litewskiego pochodzenia Jerzego Matulewicza.
  • Od 23 czerwca 1952 w Rzymie toczy się proces przygotowawczy do beatyfikacji Sługi Bożego Jana Cieplaka.

Przypisy

  1. Ś. p. St. Cieplak. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 225 z 3 października 1937. 
  2. x. Józef Kłos, Grymas szatana, Wiadomości dla Duchowieństwa, Poznań, kwiecień 1923
  3. M.P. z 1925 r. nr 262, poz. 1080
  4. Pośmiertne wspomnienia pierwszego arcypasterza metropolji wileńskiej ś. p. Ks. Arcybiskupa Jana Cieplaka. Wilno: 1926.
  5. Roman Loth, Jana Lechonia wiersze nieprawomyślne, w: Przegląd Katolicki, nr 52-53/1989, s.9

Zobacz też

Bibliografia

  1. Polski Słownik Biograficzny, tom IV
  2. Catholic-hierarchy.org