Kościół św. Anny w Wilnie: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m link Robert Kunkel using Find link |
drobne merytoryczne |
||
Linia 75: | Linia 75: | ||
'''Kościół św. Anny w Wilnie''' − kościół usytuowany w stolicy [[Litwa|Litwy]] ([[Wilno|Wilnie]]), przy ulicy Maironio (św. Anny) 8, tuż przy brzegu rzeki [[Wilejka (rzeka)|Wilejki]]. Wybudowany w stylu późnego [[architektura gotycka|gotyku]] [[gdańsk]]iego. |
'''Kościół św. Anny w Wilnie''' − kościół usytuowany w stolicy [[Litwa|Litwy]] ([[Wilno|Wilnie]]), przy ulicy Maironio (św. Anny) 8, tuż przy brzegu rzeki [[Wilejka (rzeka)|Wilejki]]. Wybudowany w stylu późnego [[architektura gotycka|gotyku]] [[gdańsk]]iego. |
||
Powstał na przełomie XV i XVI wieku, z fundacji wielkiego księcia litewskiego i późniejszego króla polskiego [[Aleksander Jagiellończyk|Aleksandra Jagiellończyka]], jako kaplica św. Anny przy zespole klasztornym [[bernardyni|bernardynów]]. Architektem był najpewniej budowniczy miejski z Gdańska, [[Michał Enkinger]], przysłany tu przez radę miejską na prośbę króla. Po pożarze w roku 1563 odbudowano zwalone sklepienia, a w 1581 roku świątynia została wyświęcona w obecności biskupa krakowskiego i wileńskiego [[Jerzy Radziwiłł (biskup)|Jerzego Radziwiłła]] i późniejszego arcybiskupa lwowskiego [[Jan Dymitr Solikowski|Jana Solikowskiego]]. W 1747 roku [[Jan Krzysztof Glaubitz]] wzniósł w kościele trzy nowe ołtarze. Świątynia remontowana była jeszcze kilkakrotnie; gruntownie w latach 1900-1904 (po kolejnym pożarze) pod kierunkiem [[Józef Pius Dziekoński|Józefa Piusa Dziekońskiego]] i [[Sławomir Odrzywolski|Sławomira Odrzywolskiego]]. |
Powstał na przełomie XV i XVI wieku, z fundacji wielkiego księcia litewskiego i późniejszego króla polskiego [[Aleksander Jagiellończyk|Aleksandra Jagiellończyka]], jako kaplica św. Anny przy znajdującym się na tyłach zespole klasztornym [[bernardyni|bernardynów]]. Architektem był najpewniej budowniczy miejski z Gdańska, [[Michał Enkinger]], przysłany tu przez radę miejską Gdańska na prośbę króla. Po pożarze w roku 1563 odbudowano zwalone sklepienia, a w 1581 roku świątynia została wyświęcona w obecności biskupa krakowskiego i wileńskiego [[Jerzy Radziwiłł (biskup)|Jerzego Radziwiłła]] i późniejszego arcybiskupa lwowskiego [[Jan Dymitr Solikowski|Jana Solikowskiego]]. W 1747 roku [[Jan Krzysztof Glaubitz]] wzniósł w kościele trzy nowe ołtarze. Świątynia remontowana była jeszcze kilkakrotnie; gruntownie w latach 1900-1904 (po kolejnym pożarze) pod kierunkiem [[Józef Pius Dziekoński|Józefa Piusa Dziekońskiego]] i [[Sławomir Odrzywolski|Sławomira Odrzywolskiego]]. |
||
[[File:Pomnik Adama Mickiewicza w Wilnie 1.jpg|thumb|240px|[[Pomnik Adama Mickiewicza w Wilnie|pomnik Adama Mickiewicza]] na tle Kościoła św. Anny|lewo]] |
[[File:Pomnik Adama Mickiewicza w Wilnie 1.jpg|thumb|240px|[[Pomnik Adama Mickiewicza w Wilnie|pomnik Adama Mickiewicza]] na tle Kościoła św. Anny|lewo]] |
Wersja z 13:19, 21 lut 2018
|
Ten artykuł od 2011-06 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. |
kościół | |||||||||||||||||||
Fasada kościoła św. Anny | |||||||||||||||||||
Państwo | |||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Miejscowość | |||||||||||||||||||
Adres |
{{{adres}}} | ||||||||||||||||||
Wyznanie | |||||||||||||||||||
Kościół | |||||||||||||||||||
Wezwanie | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
Położenie na mapie Wilna Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |||||||||||||||||||
Położenie na mapie Litwy Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |||||||||||||||||||
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:building} | |||||||||||||||||||
Strona internetowa |
Kościół św. Anny w Wilnie − kościół usytuowany w stolicy Litwy (Wilnie), przy ulicy Maironio (św. Anny) 8, tuż przy brzegu rzeki Wilejki. Wybudowany w stylu późnego gotyku gdańskiego.
Powstał na przełomie XV i XVI wieku, z fundacji wielkiego księcia litewskiego i późniejszego króla polskiego Aleksandra Jagiellończyka, jako kaplica św. Anny przy znajdującym się na tyłach zespole klasztornym bernardynów. Architektem był najpewniej budowniczy miejski z Gdańska, Michał Enkinger, przysłany tu przez radę miejską Gdańska na prośbę króla. Po pożarze w roku 1563 odbudowano zwalone sklepienia, a w 1581 roku świątynia została wyświęcona w obecności biskupa krakowskiego i wileńskiego Jerzego Radziwiłła i późniejszego arcybiskupa lwowskiego Jana Solikowskiego. W 1747 roku Jan Krzysztof Glaubitz wzniósł w kościele trzy nowe ołtarze. Świątynia remontowana była jeszcze kilkakrotnie; gruntownie w latach 1900-1904 (po kolejnym pożarze) pod kierunkiem Józefa Piusa Dziekońskiego i Sławomira Odrzywolskiego.
Według opowiadań, Napoleonowi podczas wyprawy na Moskwę tak się spodobał kościół św. Anny, że z chęcią przeniósłby go do Paryża. W 1812 roku na kilka lat kościół zamieniono na magazyn wojskowy.
W literaturze często mylony jest z renesansowym, nieistniejącym kościołem św. św. Anny i Barbary przy wileńskim Dolnym Zamku, zbudowanym z inicjatywy króla i wielkiego księcia Zygmunta II Augusta jako mauzoleum jego dwóch żon.
Świątynia posiada efektowną, koronkową fasadę, dekorowaną 33 rodzajami ceglanych kształtek. Podobną maswerkową dekorację mają szczyty kościoła franciszkanów św. Trójcy i znajdującej się przy nim kaplicy św. Anny w Gdańsku oraz dom kupców hanzeatyckich (tzw. Dom Perkuna) w Kownie. Wyposażenie kościoła jest neogotyckie, z XIX wieku, jedynie późnobarokowe ołtarze (główny i dwa boczne), zaprojektowane przez Jana Krzysztofa Glaubitza, pochodzą z XVIII wieku. W ołtarzu głównym znajduje się obraz św. Anny Samotrzeć.
Obok kościoła stoi neogotycka dzwonnica z roku 1874 (arch. Nikołaj Czagin), nawiązująca stylem do późnego gotyku.
Tuż obok kościoła znajduje się pomnik Adama Mickiewicza.
Bibliografia
- Władysław Zahorski, Kościół św. Anny w Wilnie , Wilno 1905 (dostępne na: kpbc.umk.pl).
- Architektura gotycka w Polsce, Warszawa 1995, t. II, s. 256-257.
- Lietuvos Architekturos Istorija, t.I, Vilnius 1987, s. 140nn.
- Robert Kunkel, Fundacje Aleksandra Jagiellończyka w Wilnie i Krakowie [w:] Sztuka około 1500, Warszawa 1997, s. 129-143.